اکوسیستم استارت‌آپ‌های هندی که در سال 2015 میلادی با جذب 9 میلیارد دلار بهترین شرایط ممکن را برای کارفرمایان رقم زد جایگاه ویژه‌ای در بازار استارت‌آپ‌های جهان دارد. اگرچه تحلیلگران معتقدند با توجه به خرج‌های گزاف، سرمایه‌گذاران در سال 2016 میلادی با احتیاط بیشتری در بازار استارت‌آپ‌ها حضور خواهند داشت اما همچنان سرمایه‌گذاری پایدار داخلی و خارجی روی استارت‌آپ‌های هندی ادامه دارد و با حضور کارفرمایان و سرمایه‌گذاران جدید و (شاید با شرایط مالی بهتر)، این اکوسیستم همچنان در جهت رشد هر چه بیشتر، روندی صعودی را طی می‌کند.
وضعیت مالی استارت‌آپ‌ها در مراحل اولیه
در سه ماهه اول سال جاری، استارت‌آپ‌های هندی موفق به جمع‌آوری 1.42 میلیارد دلار سرمایه و عقد بیش از 300 قرارداد همکاری شده‌اند. این در حالی است که در مدت مشابه سال گذشته تنها 147 قرارداد ثبت شده بود. از این تعداد، 132 قرارداد مربوط به سرمایه‌گذاری‌های مرتبط با مراحل اولیه رشد و توسعه استارت‌آپ‌ها است. تمرکز این سرمایه‌گذاری‌ها بیشتر روی شرکت‌هایی است که به‌کارگیری تکنولوژی را به‌منظور ایجاد تحول در خرده‌فروشی، خدمات درمانی، سیستم‌های آموزشی و سرویس‌های مالی و اعتباری در دستور کار قرارداده‌اند. از سوی دیگر، هوش مصنوعی و اینترنت اشیا نیز از جمله محبوب‌ترین حوزه‌های موجود برای استارت‌آپ‌هایی هستند که در مراحل اولیه راهاندازی قراردارند.
این در حالی است که در پایان سال 2015 میلادی، جریانی خوشبینانه و امیدوارکننده از خرید استارت‌آپ‌های هندی توسط شرکت‌های بزرگ‌تر کلید خورد. برمبنای گزارش NASSCOM، از اکتبر 2015 به بعد 65 استارت‌آپ هندی توسط شرکت‌های بزرگ‌تر خریداری شده‌اند. گذشته از این، تعداد زیادی قرارداد خرید نیز در داخل کشور هند ثبت شده‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به خرید Realty BI توسط Housing.com و همچنین خرید Dwll.in توسط Livespace اشاره کرد. از شروع سال 2016 میلادی نیز 41 استارت‌آپ توسط شرکت‌های بزرگ‌تر خریداری شده‌اند. این در حالی است که مشتریان اصلی استارت‌آپ‌ها، از داخل همین اکوسیستم و در واقع، استارت‌آپ‌های بزرگ‌تر بوده‌اند. از میان 41 قرارداد ثبت شده، تنها دو مورد از استارت‌آپ‌های هندی توسط شرکت‌هایی خارج از این اکوسیستم خریداری شده‌اند.
این آمار همگی نشان‌دهنده وضعیت شگفت‌انگیز رشد استارت‌آپ‌ها در کشور هند است. با این وجود، این رشد نه‌تنها از نظر مالی بلکه در ابعاد دیگر مانند شور و شوق و البته جاه‌طلبی حاکم بر فضای این اکوسیستم نیز مشاهده می‌شود. با این حال بد نیست اشاره‌ای هم به ابعاد برخی از خریدهای یادشده داشته باشیم. به عنوان مثال، Ola استارت‌آپ Taxi For Sure را با قیمت 200 میلیون دلار خریداری کرده و یا خرید استارت‌آپ FreeCharge چیزی در حدود 400 میلیون دلار خرج روی دست SnapDeal گذاشته است.
پشتیبانی دولتی
برنامه اجرایی دولت برای استارت‌آپ‌های هندی که با هدف ایجاد اکوسیستمی قدرتمند به منظور پرورش خلاقیت در استارت‌آپ‌های این کشور از تاریخ 16 ژانویه 2016 میلادی اجرایی شده، پشتیبانی سرسخت به نام نارندرا مودی (نخست وزیر این کشور) دارد. این در حالی است که همزمان با اجرایی شدن این طرح، مفاد آن نیز از سوی وزارت تجارت و صنعت هند به شرح زیر اعلام شد:
- اتخاذ راهکارهای ساده برای راهاندازی استارت‌آپ‌ها، برپایه سیستم صدور گواهی در داخل اکوسیستم خود استارت‌آپ‌ها
- راهاندازی نرم‌افزار همراه و پورتال به منظور راحتی هر چه بیشتر و تبادل آسان اطلاعات
- راهاندازی Startup India Hub به‌منظور کمک به استارت‌آپ‌ها در طول مراحل مختلف رشد و توسعه.
- پشتیبانی قانونی و بررسی سریع ثبت اختراعات در مقابل هزینه‌های کاهش یافته
- ایجاد محیط آرام برای عرضه عمومی استارت‌آپ‌ها
- ساختارسازی برای گذر هرچه سریع‌تر استارت‌آپ‌ها
در زمینه برنامه‌های مالی نیز می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- فراهم کردن پشتیبانی مالی در قالب برنامه صندوق وجوه Fund of Funds)) با درنظرگرفتن مبلغ پایه 10 هزار روپیه
- راهاندازی صندوق ضمانت اعتبار برای استارت‌آپ‌ها
- معافیت مالیات بر سود سرمایه‌گذاری‌های انجام شده در صندوق وجوه
- معافیت مالی استارت‌آپ‌ها برای سه سال
این در حالی است که همکاری‌های آکادمیک-صنعتی و پیاده‌سازی برنامه‌های مربوط به شتاب‌دهنده‌های استارت‌آپ‌ها نیز در دستور کار دولت هند قرار گرفته است. با بهره‌گیری از این روند، دولت امیدوار است توسعه استارت‌آپ‌ها از حوزه دیجیتال/تکنولوژی به بخش‌های مختلف کشاورزی، تولید، خدمات اجتماعی، خدمات درمانی و آموزش و پرورش را مدیریت کند.
در کنار این تلاش‌ها، ایندیا تایمز در تاریخ سوم ماه می از آغاز به کار کارگروهی متشکل از متخصصان مدیریتی و سرمایه‌گذاران، به‌منظور پشتیبانی از “کمپین استارت‌آپ‌های هند” خبر داده است. در این راستا انستیتو مدیریت بنگلور نیز اولین شتاب‌دهنده استارت‌آپی در نوع خود که از پشتیبانی بنیاد مالی مایکل و سوزان دل بهره می‌برد را به‌منظور کمک به استارت‌آپ‌هایی غیرانتفاعی که در مراحل اولیه راهاندازی به سر می‌برند (و البته در حوزه آموزش و مالی فعالیت می‌کنند تا به ایجاد اشتغال در نواحی فقیرنشین شهری بپردازند) را راهاندازی کرده است.
سرمایه‌گذاری‌های خارجی
برنامه‌های دولت به‌منظور تسهیل روند سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌ها باعث شده شرکت‌های خارجی نیز به سرمایه‌گذاری روی استارت‌آپ‌های هندی علاقمند شوند. به عنوان نمونه، بر اساس خبر منتشر شده در تاریخ 4 می، وب‌سایت ndtv از سرمایه‌گذاری پنج میلیون دلاری 15 سرمایه‌گذار چینی از 9 شرکت معتبر، روی 10 استارت‌آپ هندی فعال در حوزه تکنولوژی‌های همراه، تجارت الکترونیک و تکنولوژی پزشکی خبر داده است. اگرچه نام این استارت‌آپ‌ها به دلایل رقابتی افشا نشده اما هوتو، یکی از سرمایه‌گذاران چینی و مدیرعامل شرکت OnionFan در خصوص دلایل سرمایه‌گذاری خود می‌گوید:
” ما برای شروع سرمایه‌گذاری، شهر بنگلور را به دیگر شهرها ترجیح دادیم و دلیل این امر، زیرساخت عالی این شهر و البته پشتیبانی دولت هند است.”
Pickup Wheat (Shimai) Finance, Harmony Invest, Grand (Daguan) Capital, Incapital, Zhejiang WenChuang Group, YeahMobi, Hangzhou Zhexin Information Technology , Cyber Carrier از جمله شرکت‌های چینی هستند که با شرکت در رویداد Mobile 10X Hub که توسط دولت هند برگزار شده وضعیت کارآفرینی چیزی بیش از 150 استارت‌آپ هندی را مورد بررسی قراردادند.
البته عملکرد کارآفرینان هندی به اینجا محدود نشده و نخبگان هندی در خارج از مرزهای این کشور نیز استارت‌آپ‌های مطرحی را راهاندازی کرده‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به استارت‌آپ Synergyse اشاره کرد که موسس و مدیرعامل آن Varun Malhotra اهل کشور هند و البته ساکن در تورنتو کانادا است. این استارت‌آپ با راهکاری ساده و باهدف ارائه آموزش‌های لازم به کاربران در خصوص استفاده از نرم‌افزارهای شرکت گوگل، مورد توجه مدیران ارشد گوگل قرارگرفت و در نهایت توسط در تاریخ 3 می توسط این شرکت خریداری شد.
منبع : دنیای اقتصاد
