دانشجويان و جشنواره وبلاگ ها:بزرگترين شوخى دانشجويى
نام نویسنده: نيما اکبرپور
ایران – هفته گذشته نخستين جشنواره وبلاگ نويسان دانشجو در همدان برگزار شد.
جشنواره اى كه درآن وبلاگ (اين پديده چند سال اخير) مورد داورى عده اى ز صاحبنظران اين رشته قرار گرفت. مطلبى كه پيش رو داريد گزارشى است از آنچه در همدان گذشته و نگاهى است به نتايج و داورى اين جشنواره .
نيما اكبرپور، نويسنده مطلب ، خود يكى از داوران اين جشنواره بوده است.
نخستين جشنواره دانشجويان وبلاگ نويس مهمترين اتفاق چند روز گذشته در ميان وبلاگ نويسان ايرانى و بالاخص دانشجو بود. يك جشنواره دانشجويى با حال و هواى خاص خودش كه تعدادى از بلاگرهاى دانشجو و به دنبالش خبرنگاران آى تى را گرد هم آورده و همدان را براى چند روزى در مركز توجه قرار داده بود. برنامه ريزى مناسب، تقسيم بندى دقيق و ايجاد كميته هاى مختلف كارى، نمونه اى در خور أمل از يك كار گروهى را به ثمر نشاند. گزارشى كه مى خوانيد گذرى است بر آنچه كه در اين جشنواره گذشت.
جشنواره اى با دو دبير
«همه چيز از يك شوخى شروع شد.» اين جمله اى بود كه دو دبير اين جشنواره يحيى صفى آريان و نويد لطيفى بارها برايمان تكرار كردند. اين شوخى در يك بعدازظهر تابستانى در تيرماه سال گذشته آغازگر راهى بود كه به يك اتفاق منجر شد. راهى كه پس از گذشت روزها و چانه زنى ها و ايجاد ارتباط با مسؤولان به سرانجام رسيد.
وقتى كه به عنوان داور جشنواره دعوت شدم و در ميهمانسراى دانشگاه بوعلى سيناى همدان كه خانه اى در يوسف آباد بود با اين دو دبير برخورد كردم، خاطره جشنواره ها و مسابقات پيشين وبلاگى در ذهنم زنده شد و لحظه اى به كمبودهايى كه انرژى را بر تن رسوب مى داد، فكر كردم. با خود گمان كردم كه اين جشنواره هم مانند اسلافش چنگى به دل نخواهد زد. گويا اين بار روند كار طور ديگرى بود.
بدون اغراق وضعيت اسكان، پذيرايى و امكانات رفاهى مدعوين به طرزى ساماندهى شده بود كه بالاتر از حد يك جشنواره دانشجويى و فراتر از بسيارى از جشنواره هاى دولتى بود.
پس از ماجراى آقاجرى درهمدان و التهاباتى كه اتفاقات مربوط به آن در سطح شهر و كشور به وجود آورد، برگزارى يك جشنواره با موضوع وبلاگ و حساسيتى كه درباره آن وجود داشت، كارى صعب به نظر مى سيد. دعوت از نصرالله جهانگرد، محمدعلى ابطحى، مهندس مغازه و دادستان همدان به مراسم افتتاحيه به اندازه كافى توانست وجهه رسمى به وبلاگ و اين جشنواره ببخشد در حالى كه همه در كليپ جشنواره فرزند شهيدى را ببينند كه وبلاگ را براى انتشار حرفها و عكسهاى سانسور شده اش در مطبوعات راه مى اندازد. فرزندى كه در انتها آرزو مى كند كه «كاش مى شد خدا براى دعاهامون كامنت بذاره.»
تقدير از محمدعلى ابطحى
]افتتاحيه يك ميهمان ويژه داشت. محمدعلى ابطحى مشاور رئيس جمهور. فردى كه به خاطر پيگيرى پرونده موسوم به پرونده وبلاگ نويسان، اين جريان را در رأس اخبار قرار داد. كسى كه از ديدگاه برگزاركنندگان اين جشنواره به علت نوعى رسميت بخشى به وبلاگ شايسته تقدير بود[ و اين تقدير با پخش كليپى درباره وبلاگش «وب نوشت»، اهداى لوح يادبود و تشويق بى وقفه حضار همراه شد ابطحى در متنى كه در سايت جشنواره متشر شد مى نويسد:
«از من خواسته شد تا در مورد وبلاگ و نسل سوم بنويسم! نسل سوم كسانى هستند كه در كنار خيلى از بدشانسى ها، يك خوش شانسى بزرگ داشته اند و آن اين كه در آستانه بلوغ شان انقلاب ارتباطات فراگير شد و در ايران نيز امكانات ورود به اين دنيا فراهم گرديد. در آن دنيا، ديگر دنياى محدود و مرزدار وجود نداشت. همزمان با ورود به دنياى ارتباطات، انسانها به همه جاى دنيا وارد مى شدند. مثل همه دنيا فكر مى كردند. دردهاى مشترك را كه از خصوصيات سنى و نيازهاى فردى آنها بود و طبعاً در همه جاى دنيا يكى بود مثل ديگران مى فهميدند. از پيشرفت و رشد اجتماعى و سياسى و تكنولوژى هم سردرمى آوردند. راههاى آزاد بودن را يادمى گرفتند. علم و دانش را تجربه مى كردند. در يك لحظه به شرق و غرب دنيا سر مى زدند و با همه دم خور و دوست بودند. هنوز بر كناره هاى مرزهاى رسمى آبى و خاكى مأموران مرزبان كشورها ايستاده اند، اما دنياى ارتباطات راه ديگرى بود كه هيچ مرزبانى نمى توانست آنان را ممنوع الخروج كند و هيچ كشورى هم نمى توانست ويزاى ورود ندهد. امروز جوانان چينى، كلمبيايى، آفريقايى، روسى، ايرانى، مالزيايى، قطرى، مصرى و آلبانيايى و ساير نقاط دنيا مثل هم مى فهمند و مثل هم حرف مى زنند و حتى مثل هم فكر مى كنند.
مرزها بى سر و صدا و با متانت كامل در هم ريخته اند. روابط سياسى ، اجتماعى، اقتصادى و حتى امنيتى تعريف جديدى پيدا كرده اند. اما متأسفانه در اين ميان، نسل اول و تا حدودى دوم انقلاب از اين واقعه بزرگ بى خبر بودند. از اين تكنولوژى فاصله داشتند و اكثراً با وابستگى هاى فكرى خود به سالهايى كه حرف اول و آخر را تفكر ماركسيستى مى زد براى جامعه طراحى مى كردند . به همه چيز بدبين بودند و بدبين تر مى شدند. نگاه امنيتى را بر همه چيز اوليت مى دادند. با ترديد به همه پديده ها مى نگريستند و دستگيرى و ممنوع كردن را تنها راه حل همه چيز مى دانستند.
اين دو رويكرد، هر روز فاصله نسل سوم را با نسل اول دورتر و دورتر مى كند. طبيعى است هيچ كدام حرف ديگرى را نفهمند و مشكل اصلى كشور اين است كه اين دو نسل اصلاً حرف يكديگر را نمى فهمند تا بتوانند وبلاگ نويسى ، پديده اين دوران است كه نسل سوم تصميم گرفته خودش را بشناساند. نيازهايش را بگويد و حرف دلش را. شايد بزرگترها بفهمند جوانان چگونه مى انديشند و خدا كند بزرگترها، باز مثل هميشه به جاى اين كه به اين پديده به عنوان يك توطئه بنگرند، آن را پل ارتباطى بين خود و جامعه بدانند.»
نمايشگاهى به نام وبلاگ
]يك سالن پراز كامپيوتر در حالى كه روى هر مونيتور يك وبلاگ مى بينى و پشت هركدام يك بلاگر كه در حال به روز كردن وبلاگ هاى خود هستند. شايد كمتر جايى بتوان چنين تصويرى رامجسم كرد. دهها بلاگر در حال وبگردى و نوشتن و نوشتن و نوشتن و بعد هيجان توضيح در باره نوشته ها و وبلاگ كه در صورت تك تكشان موج مى زند[ از حدود ۱۰۰ وبلاگ راه يافته به اين مرحله، ۷۰ وبلاگ دراين نمايشگاه حضور داشتند.
سخنرانى ، ميزگرد و مباحثه
دعوت از شخصيت ها، فعالان و صاحب نظران و ايراد سخنرانى و ميزگرد، بخش هايى از اين جشنواره بود كه بار محتوايى آن را ارتقاى قابل توجهى داده بود. سيدرضا شكراللهى ، مصطفى قوانلوى قاجار، عيسى سحرخيز، دكتر دادخواه، دكتر خانيكى ، دكتر حنايى كاشانى ، اميد معماريان دراين ميزگردها و سخنرانى ها در كنار بلاگرها و دانشجويان شركت كردند.
داوران و برندگان
هيأت داوران در هرسه بخش پس از اعلام بيانيه هاى خويش، به اين ترتيب برندگان بخش تحت داورى خود را انتخاب كردند:
بخش علمى – آموزشى
هيأت داوران بخش علمى – آموزشى نخستين جشنواره دانشجويان وبلاگ نويس ايران، با تصريح براينكه وبلاگ به عنوان رسانه اى در دل رسانه و رسانه بى رسانه ها، ابزارى با كيفيت و ارزان قيمت براى ارائه هرونه ديدگاهى به سوى وب به شمار مى رود، برگزارى جشنواره نخست را حركتى مؤثر در تعميق بخشى و جهت دهى صحيح، فنى و محتوايى اين پديده دانسته و ضمن ارج نهادن به تلاش برگزاركنندگان و شركت كنندگان تداوم اين حركت را نكته اى كليد در تأثيربخشى آن مى داند. بنابراين گزارش اين هيأت در بررسى وبلاگهاى راه يافته به بخش مسابقه جشنواره به نكاتى برخوردكه اشاره به آنها مى تواند نوع و جهت قضاوت داوران اين بخش را مشخص كرده و درعين حال انتظاراتى را كه از وبلاگها و همچنين برگزاركنندگان اين جشنواره مى رود، بيان دارد. هيأت داوران ضمن احترام به نظر برگزاركنندگان جشنواره درانتخاب نام علمى و موزشى براى وبلاگ هاى اين بخش، اين نكته را يادآور مى سازد كه دسته بندى وبلاگها با موضوعاتى چون IT، معمارى، كشاورزى، حقوق و غيره كه در مقام قضاوت در يك قياس محتوايى قرار نمى گيرد بسيار دشوار است و ابراز اميدوارى مى كند در دوره هاى آتى وبلاگ هاى اين بخش دسته بندى ها در گروه هاى مشخص تر مورد ارزيابى قرار گيرد. اين هيأت همچنين با تأكيد براينكه اكثر قريب به اتفاق وبلاگ هاى اين بخش از كيفيت مناسب و قابل قبولى برخوردار بودند، وبلاگ نويسان را به شيوه و قالب هاى مناسب ترى براى بيان محتوا و همخوانى با ماهيت وبلاگ دعوت مى نمايد. هيأت داوران بخش علمى – آموزشى نخستين جشنواره دانجويان وبلاگ نويس، با تأكيد براينكه وبلاگ هاى علمى – آموزشى به عنوان يكى از مؤثرترين توليدكنندگان محتواى علمى در محيط وب هستند، انتظار دارد وبلاگ هاى اين بخش و ارائه مطالب آموزشى و علمى ضمن حفظ قواعد برداشت و انتشار مطالب، نسبت به تأليف مطالب با قواعد نگارشى صحيح و همچنين توجه به دو يا چندزمانه كردن وبلاگ هاى خود توجه بيشترى نشان دهند.
اسامى هيأت داوران : عليرضا شيرازى ، نيما اكبرپور، شهرام شريف.
رتبه اول به دليل نگارش آكادميك وبلاگ، گردهمايى منابع و تحقيقات و گزارشهاى مربوط به گسترش وبلاگ نويسى «وبلاگ كتابدار»
رتبه دوم به دليل پرداختن به هنر معمارى ر ابعاد مختلف و جمع آورى و پيگيرى مطالب مربوط به معمارى در دنيا «معمارى را بياموزيم»
رتبه سوم به دليل يك كار گروهى و منسجم براى ايجاد يك وبلاگ گروهى و تخصصى متفاوت «وبلاگ سرويس ژنتيك و بيوتكنولوژى ايران»
بخش فرهنگى – ادبى
هيأت داوران بخش فرهنگى و ادبى اولين جشنواره دانشجويان وبلاگ نويس ايران براى هشداردادن استحاله وبلاگ از كاركردهاى اصلى تكنيكى و محتوايى به كاركردهاى بيگانه از ذات آن، چندين معيار مشخص را در داورى خويش ، هم ارز با يكديگر مدنظر قرار داده كه عبارتند از : ماهيت رسانه اى و ارتباطى وبلاگ، مسؤوليت در قبال زبان و نگارش، كيفيت طرح و ساختار فنى و بصرى همراه با نبود عناصر مزاحم، و با در نظرداشت صفت دانشجويى اين جشنواره ، هويت دانشجويى وبلاگ و سرانجام خلاقيت در نامگذارى وبلاگ از منظر زيبايى شناختى .
به اين ترتيب از ميان وبلاگ هايى كه توسط هيأت انتخاب از جمع ثبت نام كنندگان به مرحله نهايى راه يافته اند، هيأت داوران شش وبلاگ را شايسته تقدير و دريافت جايزه مى داندكه به اين شرح اعلام مى گردند:
براساس سنتى قديمى كه هيأت داوران خارج از چارچوب و معيارهاى داورى جشنواره ها مجازند جايزه اى ويژه را به اثرى اهداكنند كه درعين تمايز با ساير آثار، از ويژگى هاى منحصر به فردى برخوردار است.
اين هيأت با تقدير از وبلاگ «پژوهشى در هنر»، جايزه ويژه خود را به خاطر استفاده از بستر وبلاگ براى پرداختن به يك موضوع كاملاً تخصصى و پيوندهاى فراوان به مستندات مرتبط، همچنين بهره جستن از قابليت هاى متنوع و پرشمار وبلاگ تقديم مى كند به وبلاگ «بياض». ازميان وبلاگ هايى با گرايش روزنگارى كه ناگزير در بخش فرهنگى و ادبى شركت كرده اند، به خاطر روح منسجم روايت شخصى در كمال متانت و سادگى، وبلاگ«حالا خودم حرف مى زنم» را نام مى بريم و شايسته تقدير مى دانيم.
و اما برگزيدگان:
به رغم نبود ارجاعات متنى و ناديده گرفتن تأثير گزينش تيتر براى هرمطلب، اما به خاطر ظاهرى بى پيرايه و متنى روايت ر از فرهنگ و جامعه كه فرديت نويسنده درآن موج مى زند. انتخاب سوم ما اين است: وبلاگ «نوشته هاى اتوبوسى»، به خاطر زبان خلاق و فرهيخته، البته به معناى ساده و بى تكلفش، همچنين حلول روح دانشجويى كه پرسش است و تأمل است و دغدغه درتماميت نوشته ها و نيز بهره گيرى از امكانات ذاتى وبلاگ كه همانا شبكه اى است از پيوندهاى منتهى به ارجاع متن ها، وبلاگ برگزيده دوم ما اين است: وبلاگ «ارتفاع صفر». و اما برگزيده نخست اين جشنواره: به خاطر يك دستى و هماهنگى در اجزاى محتوايى، ساختارى و بصرى وبلاگ، بهره جويى از تنوع و تعدد امكاناتى كه شاخصه هاى اصلى يك وبلاگ به شمار مى آيند و نيز طنين و آهنگ زبانى سنجيده و پاكيزه با تقيد به الفباى نگارش در وب كه همه اين موارد از اهميت و جديتى حكايت مى كنند كه وبلاگ نويس به آن باور دارد.
ازنظر ما وبلاگ برتر اين جشنواره اين است: وبلاگ «وغيره» (با نام و جاى گاه پيشين «درمحضر ملك الموت»).
جليل اكبرى صحت، سيدرضا شكراللهى و شهاب مباشری
بخش سياسى – اجتماعى
هيأت داوران به دليل نوع پرداخت مطالب اجتماعى و سياسى، انسجام بيانى و جذابيت در انتخاب سبك نوشتارى از وبلاگ «حزب جوانان زير آفتاب» تقدير به عمل مى آورد. هيأت داوران وبلاگ «آقاى خامنه اى سلام» را نيز به خاطر ابتكار در انتخاب نام جذاب براى وبلاگ شايسته تقدي مى داند.
هيأت داوران جايزه سوم وبلاگ نويسى اين بخش جشنواره را به دليل طرح مضامين جدى اجتماعى و شركت درگفت وگوهاى بين وبلاگى و همچنين استفاده مناسب از لينك و عكس به وبلاگ «شرح» تقديم مى كند.
جايزه دوم هيأت داوران با توجه به استمرار در پرداختن به موضوع اصلى وبلاگ، طرح منسجم و ادامه دار مباحث اجتماعى و تخصصى، استفاده از لينك و هايبرلينك به وبلاگ «چرك نويس» اختصاص يافته است و جايزه اول هيأت داوران با توجه طرح مضامين، خلاقيت در انتخاب موضوعات، زبان ساده، تداوم در نوشتن، قالب كاربردى، استفاده از لينك و هايبرلينك هاى مناسب با موضوعات مطرح شده، تعلق مى گيرد به وبلاگ «احسان و هزاره سوم.»
على پيرحسين لو، اميد معماريان و محمود فرجامي.
شركت كنندگان از نگاه آمار
دراين جشنواره حدود ۱۰۰۰وبلاگ ثبت نام شد كه ۱۰۰وبلاگ به عنوان وبلاگ هاى برتر در سه شاخه سياسى – اجتماعى، فرهنگى – ادبى، علمى – آموزشى پذيرفته شدند. ازميان ثبت نام شدگان ۷۶/۲ درصد را مردان و ۲۰/۶ درصد را زنان به خود اختصاص دادند.
۳/۲ درصد هم بى نام يا با اطلاعات اشتباه ثبت نام كردند. دراين ميان سايت پرشين بلاگ با ۶۳/۳ درصد بالاترين درصد ارائه دهنده سرويس هاى وبلاگ بود و سايت هاى بلاگفا با ۷/۷ درصد، بلاگر با ۶ درصد، بلاگ اسكاى با ۱/۷ درصد رتبه هاى بعدى را به خود اختصاص دادند و ۰/۶ درصد از وبلاگ ها متعلق به ديگر سايت هاى ارائه دهنده سرويس وبلاگ بودند.
۱۲/۷ درصد هم با دامنه هاى ثبت شده ثبت نام كرده بودند. درميان دانشجويان وبلاگ نويس كه درجشنواره ثبت نام كردند. ۴۷/۸ درصد دانشجوى يكى از دانشگاههاى سراسرى بودند و ۲۷/۲ درصد، دانشجوى دانشگاه آزاد و ۱۷/۷ درصد به ديگر دانشگاهها تعلق داشتند. ۷/۲ درصد هم دانشگاه خود را اعلام نكردند. ۲۵/۸ درصد از وبلاگ ها سياسى – اجتماعى، ۵۳ درصد فرهنگى – ادبى و ۲۱/۲ درصد علمى – آموزشى بودند و نهايتاً ۷/۳ درصد از دانشجويان علاوه بر وبلاگ فارسى، وبلاگى به زبان انگليسى هم داتند.
و اينك پايان به نگارش دبيران…
«شوخى بين ما كه بعد از ماهها تبديل به رخداد بزرگى براى ما شد. دوستى و صداقت شايد كوچكترين و بزرگترين حاصل اين جشنواره براى ما و دوستانمان شد. روزها و شب هاى بسيار بى آنكه اميدى باشد، با جشنواره زندگى كرديم و حالا در آخرين روز، حسرت بازگشت به آن روزها براى تمام عمر همراهمان خواهد بود.
پيش از هر چيز و هركس بايد از دوستانمان تشكركنيم كه با تحمل و دوست داشتن، روزهاى سخت را كنار ما سپرى كردند و اگر آنها نبودند، نخستين جشنواره دانشجويان وبلاگ نويس هيچگاه اولين تجربه خود را سپرى نمى كرد، روى ديگر سخن با دوستانى است كه دعو ما را پذيرفتند كه با هم تحمل را تجربه كنيم و گفت وگو را هرچند سخت، به تماشا بنشينيم. اميدوارم كه ضعف را برما ببخشيد و قوت را درآينده به كار گيريم. امروز همه شما مى رويد و ما بعد از ۱۰ ماه به زندگى برمى گرديم. براى ما و شما خاطره اى تكرارناپذير خواهدبود. ما مى مانيم و نقطه نقطه دانشگاه بوعلى سينا و…
دوران دانشجويى دورانى تكرارناپذير است. فقط براى گفت وگو، تحمل، فقط براى دغدغه هاى ناتمام اين سرزمين، براى فرداى ما و شما، و فقط براى شما.»