نام نویسنده: آرش کريم بيگى – www.ICTna.ir
خبرگزارى سلام – احتمالا شما هم جزو مشترکان تلفن همراهى بوديد که اواسط هفته گذشته وقتى در خانه،اتومبيل،محل کار يا يک جلسهِ کارى خود بوديد اس ام اسى با اين مضمون دريافت کرديد :
From: +98005
Cabinet & Decor With BESt Décor
021-805….
0912-317….
Samir Feiz
912-257….
Hamid Joudaki
چند ايست که هر ازbroadcastاين شماره عجيب و سه رقمى 005 در حقيقت پورت
گاهى پيامهاى براى تبريک ويا تسليت جشن ها و سوگوارى هاى ملى و مذهبى به مشترکان تلفن همراه ارسال ميکند که مدتى ايست زحمت کسب درآمد بيشتر مخابرات از طريق ارسال پيامهاى تبليغاتى و تجارى را هم به دوش ميکشد.
مخابرات broadcast آنهم از پورت (Spam)ارسال تبليغات تجارى و پيامهاى ناخواسته
چيز جديدى نيست ! پيشتر هم پيامهاى مانند “صبحانه خود را با تخم مرغهاى ما کامل کنيد” يا “سرت رو با چى مشورى؟” ويا “دندانهايتان را با خميردندانهاى ما برق بيندازيد” از همين درگاه مرکز کوته پيام شرکت مخابرات ايران براى شهروندان ارسال شده بود.
اين يک اسپم است !
واژه اسپم يا هرزنامه بيشتر به ايميل هاى تبليغاتيِ ناخواسته و آزاردهنده اطلاق ميشود اما حالا ديگر به لطف ارسال پيامهاى تبليغاتى و تجارى ناخواستهِ گاه و بيگاه توسط شرکت مخابرات دولتى کشور که گاه مشترکان را نيمه شب از خواب ميپراند يا جلسات و
مجالس خصوصى و عمومى را بهم ميزند ميتوان به کوته پيامهاى تبليغاتى عنوان
را اطلاق نمود.Spam SMS
تاريخچه پيامهاى ناخواسته
شايد اولين چيزى که در مورد تاريخچه پيامهاى ناخواسته به ذهنتان رسيده باشد ايميل هاى تبليغاتى و اسپمهاى اينترنتى است که اتفاقا بيشترين حجم تمرکز سازمانهاى مبارز اسپم در جهان را به خود معطوف کرده است اما اگر از پيامهاى تبليغات تجارى چاپى اى که هر روز از زير در منازل به داخل سرانده ميشوند يا در سر چهاراهها و معابر به شهروندان هديه (!) داده ميشوند بگذريم و روى اسپم هاى الکترونيکى متمرکز شويم متعجب خواهيد شد اگر بگويم عمر قديمى ترين پيام ناخواسته الکترونيکى قبل از اختراع کامپيوتر بوده است!
اولين پيامهاى ناخواسته الکترونيکى کمى بعد از اختراع و عمومى شدن شبکه تلفن ثابت منتشر شدند! اين گونه اسپم ها با استفاده از ماشين هاى سخنگوى خودکارى ارسال ميشد که بطور خودکار با يک رنج شماره تلفن مشخص تماس ميگرفت و پيام تبليغاتى صوتى ضبط شده را در جواب “الو”ى مشترک پخش ميکرد و به سراغ قربانى بعدى خود ميرفت.(پيش شماره ها و رنج تغيير شماره تلفنهاى يک شهر را بر اساس تفکيک مناطق آن براحتى ميتوان استخراج نمود) اينگونه تبليغات به سبب جهش ناگهانى تکنولوژى در ايران بکاربرده نشد چرا که بعد از عمومى شدن کامپيوتر و اينترنت به عنوان بزرگترين و عمومى ترين شبکه اتصال رايانه ها با يکديگر خوشدست ترين و بهترين بستر را براى اسپمرهاى ايرانى آماده کرد. در حال حاضر چند سرويس دهنده و اسپمر ايرانى به روى بستر اينترنت اقدام به ارسال پيامهاى ناخواسته ميکنند که خوشبختانه تعدادشان فعلا به انگشتان يک دست نميرسد!
اما در مورد ارسال کوته پيامهاى تبليغاتى که در ابتداى اين گزارش هم به آنها اشاره شد بجز مرکز کوته پيام دولتى شرکت مخابرات که خود بزرگترين اس ام اس اسپمر کشور است (!) سه شرکت خصوصى و حتى دانشگاهى هم اقدام به ارائه سرويس ارسال پيامهاى تجارى از طريق تلفن همراه به متقاضيان ميکنند که البته به سبب ضعف نرم افزارى و سخت افزارى و قيمت چند برابر مخابرات خوشبختانه توفيق چندانى در کار خود نداشتند و کماکان (و متاسفانه) فعلا مخابرات بزرگترين اسپمر کشور به حساب ميآيد. بزرگترين مورد ارسال کوته پيامهاى ناخواسته از طرف اسپمرى غير از مخابرات مروبط ميشود به ارسال پيام تبليغاتى يک کانديداى نمايندگى در مجلس شوراى اسلامى که به بعضى از پيامهاى ارسالى به سبب اختلالات شبکه بعد از اتمام مهلت قانونى تبليغات به دست مشترکان رسيده بود که موجب بروز دردسر حقوقى کوچکى هم براى آن شرکت شد.
مخابرات چرا اسپم ميفرستد ؟!
ارسال پيامهاى تبليغاتى و تجارى از سوى اپراتورهاى تلفن همراه در دنيا امرى مرسوم است اما به ياد داشته باشيد که مشترکان آن سوى آبها براى ارسال پيام هزينه اى پرداخت نميکنند درآمد اصلى اپراتور از راه ارسا پيامهاى تبليغاتى و خصوصا ارائه سرويس هاى ارزش افزوده و اطلاع رسانى مبتنى بر بستر کوته پيام است اما :
– مشخص نشده چرا بايد در ايران که مشترکان سيم کارتهاى يک ميليون تومانى مخابرات براى فعال سازى سرويس کوته پيام (که ديگر ارائه هم نميشود) مبلغ 2100 تومان براى فعال سازى و يک سوم هزينه يک پالس مکالمه (چيزى در حدود 14تومان) به ازاى ارسال هر کوته پيام پرداخت ميکنند هم اس ام اس هاى تبليغاتى و آزارنده ارسالى از سوى مرکز کوته پيام را تحمل کنند تا درآمد بيشترى عايد مخابرات شود؟!
– مديران مرکز کوته پيام مخابرات بر اساس کدام دستورالعمل و آئين نامه به خود اجازه ايجاد مزاحمت براى شهروندان و کسب درآمد بوسيله ارسال پيامهاى تبليغاتى و ناخواسته ميدهند ؟!
مخابرات مسئولان آن در گفتگوSMS Centerمگرنه اينکه در زمان اختلالات يکماه گذشته
رسانه ها علت اختلالات را “ضعف سخت افزارى سرور و بار مضاعف شبکه” اعلام کردند ؟! پس چرا مديران نازنين مخابرات و مرکز کوته پيام با ارسال و تزريق گاه و بيگاه هزاران کوته پيام تبليغاتى و تجارى به سرورى که براى يک ميليون مشترک خريدارى شده و حالا يک و نيم ميليون مشترک را به زور در خود جايى داده سرويس دهى اش را مختل تر ميکنند ؟!
مخابرات به چه حقى اسپم ميفرستد ؟!
حتما مختل شدن شبکه کوته پيام کشور در روزهاى اول نوروز گذشته را به ياد ميآوريد ؟! بعد از تعطيلات نوروز و رفع اختلالات مهندس قربان رستمى مسئول مرکز کوته پيام طى مصاحبه‌اى رسماً اين موضوع را تأييد كرد كه مخابرات در ازاى دريافت تعرفه عادى ارسال پيام كوتاه به ارسال اس‌ام‌اس تبليغاتى در سطح وسيع اقدام مى‌كند.
قربان رستمى در همان مصاحبه مدعى شده بود ارسال اس‌ام‌اس تبليغاتى به تلفنهاى همراه مشتركان منع قانونى ندارد و به‌دليل اين كه تلفن همراه مطلقاً جزو مالكيت مشتركان محسوب نمى‌شود و دولت (مخابرات) حق دارد پيامهاى تبليغاتى براى مشتركان ارسال كند و از اين راه به درآمدزايى بپردازد!
همان هفته خبرگزارى جمهورى اسلامى ايران –ايرنا- در مصاحبه ديگرى با مهندس رستمى اعلام کرد كه هزينه ارسال اس‌ام‌اس به هر 100 هزار مشترك 1 ميليون و 600 هزار تومان است و اگر شركتى بخواهد پيام محصولش در سطح وسيع‌تر منتشر شود تخفيف‌هاى لازم نيز به آن تعلق مى‌گيرد (!) که همانمان سرويس جامعه اطلاعاتى ايسنا اقدام به انتشار چند گفتگو با حقوقدانان مختلف کرد که طى آن نسبت به ارسال تبليغاتى به تلفنهاى همراه شهروندان واكنش نشان داده شد و اين اقدام مخابرات را نقض حقوق شهروندى و حق مالکيت مشترکان عنوان کرد.
به‌عقيده رضا پرويزى حقوقدان و دبير كميته مبارزه با جرايم رايانه اى قوه قضائيه فرستادن پيامهاى تبليغاتى ناخواسته به تلفنهاى همراه در حقيقت نوعى مزاحمت تلفنى محسوب مى‌شود كه مشمول ماده مربوطه قانون مجازات اسلامى درباره مزاحمت‌هاى تلفنهاى همراه قرار مى‌گيرد، براساس اين بند از قانون مجازات كسانى كه از طريق تلفن اقدام به مزاحمت براى شهروندان كنند يك تا شش ماه حبس و جزاى نقدى و همچنين قطع خط تلفن فرد مزاحم خواهد بود.
در حالى که در فروردين سال جارى قربان رستمى مسئول مرکز کوته پيام شرکت مخابرات از عدم وجود حق مالکيت مشترکان بر تلفن همراه يکميليون تومانى خود و محق بودن مخابرات در ارسال پيامهاى تبليغاتى به مشترکان براى درآمد زايى بيشتر سخن گفته بود و هفته بعدش در گفتگو با خبرنگار ايرنا تعرفه هاى ارسال اسپم و تخفيفاتى را که مشخص نکرده بود چه مرجعى تعيينش کرده را اعلام کرده بود نه ماه بعد و در چهارمين روز دى ماه سال جارى ايسنا گفتگويى با دکتر داوود زارعيان –مديرکل روابط عمومى شرکت مخابرات ايران- را منتشر کرد که در قسمتى از آن گفتگو دکتر زارعيان در خصوص کوته پيامهاى ناخواسته تلفن همراه گفت “آيين‌نامه مربوط به نحوه برخورد با اينگونه پيام‌ها در شركت مخابرات ايران در حال تهيه بوده و بزودى ابلاغ خواهد شد”
زارعيان در بخش ديگرى از آن گفتگو يادآور شده بود که “در اين آيين‌نامه پيش‌بينى شده ه مشتركانى كه نمى‌خواهند اينگونه پيامهاى تبليغاتى را دريافت كنند به ما مراجعه كرده و درخواست خود را اعلام ميكنند”
پيشتر هم يکى ديگر از مديران مخابرات از اعمال تخفيف در هزينه ارسال کوته پيام مشترکانى که اس ام اس هاى تبليغاتى دريافت ميکنند سخن رانده بود اما دو ماه بعد و در شرايطى که نه خبر تدوين و ابلاغ آئين نامه مورد اشاره منتشر شده بود و نه اعمال و جزئيات تخفيف در هزينه ارسال کوته پيام دريافت کنندگان اس ام اس هاى تبليغاتى و تکليف آن دسته از مشترکانى که از سرويس ارسال کوته پيام استفاده نميکنند و اسپم دريافت ميکنند باز پورت ارسال پيامهاى عمومى و برادکستينگ مخابرات پيامهاى نظير ” دکوراسيون منزل و کابينت هاى آشپزخانه خود را به ما بسپاريد” و “سر ميز صبحانه تان پنيرهايى ما را قرار دهيد” را براى مشترکانش ارسال کرد.
راه حل بامزه
در حالى که مديرکل راوبط عمومى مخابرات ايران از فراهم شدن امکان لغو عضويت مشترکين از فهرست دريافت کنندگان پيامهاى تبليغاتى در آينده نامعلوم خبرداده بود شرکت تعاونى اسلامى مجتمع صنعتى رفسنجان بعنوان اپراتور سيم کارتهاى اعتبارى که قرار است در اواسط ارديبهشت سال آينده به 500هزار شهروند تهرانى واگذار شود در قسمت پاسخ به پرسشهاى متداول وبسايت خود در جواب به سوال “چگونه ميتوان از دريافت س ام اس هاى ناخواسته جلوگيرى کرد” پاسخ داده “با تغيير شماره تلفن” !!! يعنى چيزى در حدود پاک کردن صورت مساله !!!
حالا وقتش نيست
در حالى که مخابرات در فراهم کردن امکان يک مکالمه بى دردسر و با حداقل کيفيت براى موبايل هاى يک ميليون تومانى شهروندان درمانده مانده و مرکز کوته پيام مخابرات در ارسال و دريافت بى دردسر و سالم يک پيام نوشتارى کوتاه هميشه به درستى عمل نميکند و هر از گاهى بلکل مختل ميشود و وضعيت سرويس دهى اش بهتر از وضعيت مکالمات صوتى شبکه تلفن همراه کشور نيست منطق اينگونه حکم ميکند که بهتر است مديران مخابرات به جايى تزريق فشار مضاعف بر شبکه تلفن همراه کشور و مرکز کوته پيام لبريز از مشترک بوسيله ارسال پيامهاى انبوه تبليغاتى و تجارى و کسب درآمد بيشتر به فکر بهينه سازى و حتى دوباره سازى شبکه تلفن همراه و کوته پيام کشور باشند که با ورود اپراتور دوم تلفن همراهى که وعده شبکه اى بهينه و پيشرفته را داده ديگر نميتوانند با اتکا به “تنهاترين” بودن خود و سرويس هاى نامعقولشان را به مشترکان مظلوم و بى زبان تحميل کنند و همچنان منتظر درآمدهاى نجومى باشند.
