هوش مصنوعی نتایج انتخابات ریاست جمهوری را پیش‌بینی کرده بود

نام نویسنده: وحید حجه‌فروش

همه چیز را همگان دانند. این نه یک ضرب‌المثل قدیمی، که بیانیه‌ تئوری خرد جمعی است. پروفسور مارکوس دو ساتوی از دانشگاه استنفورد، در یک آزمایش‌، تعداد 4510 آب‌نبات را در یک ظرف بزرگ می‌ریزد و از 160 نفر در مورد تعداد آب‌نبات‌های داخل ظرف سوال می‌کند. از این 160 نفر تنها 4 یا 5 نفر تعدادی نزدیک به عدد واقعی را حدس می‌زنند، اما نه آن‌قدر نزدیک که بتوان به آن اعتنا کرد. دو ساتوی تمام اعداد حدسی را با هم جمع می‌زند و بر تعداد افراد حدس‌زننده تقسیم می‌کند، عدد به دست آمده 4514 است! تنها 4 عدد اختلاف با تعداد واقعی. او می‌گوید، به عنوان یک فرد، حدس‌های ارایه شده فقط یک حدس هستند، اما اعدادی که از حدس‌های یک گروه به اندازه کافی بزرگ به دست می‌آیند، چیزی فراتر از حدس هستند: خرد جمعی.

یک‌شنبه 24 اردی‌بهشت 1396 فراخوانی با عنوان مسابقه هوش مصنوعی پیش‌بینی نتایج انتخابات ریاست جمهوری در هزاران گروه مختلف تلگرامی دست به دست می‌شد. طی سه روز، افراد متعدد از شهرهای مختلف ایران با تحصیلات مختلف برای شرکت در این مسابقه ثبت‌نام کردند. سه‌شنبه همان هفته، 330 تیم آماده شروع مسابقه‌ای بودند که هم در تاریخ فناوری اطلاعات و هم در تاریخ سیاسی کشور بی‌سابقه بوده است.

 سطح تحصیلات شرکت‌کنندگان در مسابقه

مجید زرین، ایده‌پرداز مسابقه هوش مصنوعی پیش‌بینی نتایج انتخابات ریاست جمهوری، با اعلام اتمام مهلت ثبت‌نام تیم‌ها، ارایه داده‌های مورد نیاز تیم‌ها برای برنامه‌نویسی و تحلیل را آغاز می‌کند. داده‌هایی که شرکت نت‌ماین به‌عنوان مجری برگزاری مسابقه، با خزش در بیش از 48هزار کانال تلگرامی دارای بیش از هزار عضو جمع‌آوری کرده است و با توجه به استمرار داشتن تبلیغات نامزدها، داده‌های جدید هم به صورت متناوب در اختیار شرکت‌کنندگان قرار گذاشته می‌شد. هر تیم باید بر پایه الگوریتم‌های هوش مصنوعی، کد برنامه‌ای را بنویسد و نتایج انتخابات ریاست جمهوری را که عبارت است درصد آراء هر نامزد، پیش‌بینی و تا ساعت 11 صبح روز برگزاری انتخابات؛ جمعه 29 اردی‌بهشت 96، به تیم برگزاری مسابقه ارایه کند.

مقایسه نتیجه واقعی انتخابات با نتیجه به‌دست آمده از پیش‌بینی توسط هوش مصنوعی

از 330 شرکت‌کننده، 36 نفر موفق می‌شوند در مهلت تعیین شده، کد برنامه و نتیجه‌ای را که به دست آورده‌اند به تیم برگزاری مسابقه تحویل دهند. مدیرعامل نت‌ماین به همین‌جا بسنده نمی‌کند، طی 6 ساعت، مجید زرین بر مبنای مدل خرد جمعی، برنامه‌ای می‌نویسد و نتایج به دست آمده توسط سایر تیم‌ها را تحلیل می‌کند و یک پیش‌بینی نهایی به دست می‌آورد. نتیجه‌ای که کمتر از 24 ساعت بعد مشخص می‌شود با انحراف باور نکردنی تنها ۰.۷ درصدی با نتایج واقعی انتخابات اختلاف دارد. مجید زرین که افتخارات علمی و موفقیت‌های کاری قابل قبولی دارد در این‌باره می‌گوید: در زمان انتخابات ریاست جمهوری امریکا، اکثر نظرسنجی‌ها نشان‌دهنده پیروزی هیلاری کلینتون در انتخابات بودند، اما یک سیستم هوش مصنوعی که در بمبئی هندوستان برنامه‌نویسی و تولید شده بود، پیش‌بینی کرد که دونالد ترامپ برنده نهایی انتخابات خواهد بود. این سیستم که MogIA نام دارد و در سال 2004 تولید شده، تا کنون توانسته 3 انتخابات بزرگ را به درستی پیش‌بینی کند. مقام اول ایران در مسابقات هکاتون جهانی (Angel hack) می‌گوید سانجیو رای، بنیان‌گذار استارت‌آپ Genic.ai که این سیستم هوش مصنوعی را ساخته است برای پیش‌بینی انتخابات اخیر امریکا 20 میلیون داده ورودی را از بسترهایی عمومی مانند گوگل، فیس‌بوک و توئیتر جمع‌آوری و تحلیل کرده است. اما در ایران، این نخستین بار است که هوش مصنوعی از دامنه کاربردهای تجاری فراتر رفته و وارد اجتماع و حوزه سیاست و پیش‌بینی نتایج انتخابات می‌شود.

نتایج مسابقه پیش‌بینی انتخابات ریاست جمهوری سال 1396 بر اساس الگوریتم‌های هوش مصنوعی

استقبال قابل توجهی که از این مسابقه به عمل آمد، می‌تواند نویدبخش روزهای خوبی برای حوزه هوش مصنوعی در کشور و استارت‌آپ‌های فعال در این زمینه باشد. تجارت، فرهنگ، اجتماع و سیاست ایران همه می‌توانند از دستاوردهای این حوزه که در لبه فناوری‌های نوین جهان قرار دارد منافع بی‌شماری ببرند.

منبع : فناوران