نام نویسنده: همايون اسلامى
بخش مقاله ITiran – هيچ چيزى در جهان رايانتى (كامپيوتر و اينترنت) وجود ندارد، كه هم به اندازه سرعت مهم باشد، و هم به اندازه آن (دست‌كم در ايران) ناديده گرفته شده باشد. بى‌شك تاكنون، بارها با ساى تها و نرم‌افزارهايى كار كرده‌ايد، كه نه‌تنها كند كار مى‌كنند، بلكه حتى سيستم را هم كند مى‌كنند. برنامه‌نويسى و وب‌نويسى هم، مثل هر آفرينش ديگرى، عرصه نبرد دو گرايش متض اد است: وسوسه آرايش و وسواس پيرايش.
در جهان رايانتى، وسوسه خلق زيباترين و كامل‌ترين، موجب خلق حجيم‌ترين مى‌شود، و حجيم‌ترين هميشه كندترين است. چرا كه، حجم و سرعت، ضد هم هستند. اما حجم، دو گونه است: عينى و غى 585;عيني. در فايلهاى غيراجرايى، حجم عينى، همان حجمى است كه مثلا در پنجره Properties (كه مى‌توان آن را، با كليك سمت راست بر روى يك فايل و انتخاب زيرمنوى مربوطه گشود)، در جلوى عنوان Size: ، مى‌توان ديد، و حجم غيرعينى، مثلا مقدارى است كه همانجا، و به فاصله يك كاما، ديده مى‌شود. در فايلهاى اجرايى (نرم‌افزار يا كدى كه مثلا در يك صفحه وب گنجانده شده)، فضايى كه مح& #1575;سبات (به هنگام اجرا) اشغال مى‌كنند هم، حجم غيرعينى محسوب مى‌شود. كارهايى را كه كاربر، بايد براى رسيدن به هدفش انجام دهد هم، حجم غيرعينى محسوب مى‌شود.
البته، جوانه الهام را، بايد گذاشت، آزادانه برويد و ببالد، اما بعد، بايد سختگيرانه هرس كرد. بايد تنه خلاقيت را نگه داشت، و شاخه‌هاى زينتى را زد. اگر پيرايش، بدرستى، انجام ; شود، در پايان، هر بخش مانده، دليلى (موجه)، براى ماندنش خواهد داشت (و هر بخش زده‌شده، دليلى موجه براى زده شدنش).
بيمارى كندى، گاهى درمان‌ناپذير جلوه مى‌كند، به برنامه يا صفحه وبى وارد مى‌شويم، سيستم كند مى‌شود، آن را مى‌بنديم، ولى سيستم همچنان كند مى‌ماند، چرا؟ برنامه يا صفحه و 576; مذكور، فضاى اشغال‌كرده را آزاد نمى‌كند، چرا؟ شلخته‌كارى رايانتى: برنامه‌نويس يا وب‌نويس مربوطه، به رفتن (و چگونگى آن) نيانديشيده، در انديشه ماندن بوده، جاودانه مانž 3;ن. شايد نمى‌دانسته بايد رفت، و رفتن بهتر، موجب مانن بيشتر است.
ناآگاهى، مهمترين دليل پايين آمدن سرعت است. اكنون، بسيارى، وب‌نويسى مى‌كنند، و بسيارى از اين وب‌نويسان، نمى‌دانند كيلوبايت چه اندازه است؟، نمى‌دانند فروآورى يك كيلو ;بايت چه اندازه زمان مى‌برد؟، آنها گمان مى‌كنند، همه، پرحوصله و پرفرصت هستند، و داراى كامپيوتر پرسرعت و خط پرسرعت و … .
بياييد نگاهى به مطرح‌ترين عناصر سازنده وب بياندازيم:
× انيميشن: جز براى تبليغات (آن هم بسيار مقتصدانه) نبايد استفاده كرد. انيميشنى كه در صفحه ورودى يك سايت گذاشته مى‌شود، مترسكى است، براى پذيرايى از پرندگان، و هرچه حجيم‌تر ب 575;شد، پرنده‌پران‌تر، و ميانبرى كه براى ورود به چنين سايتهايى گذاشته مى‌شود، حكم لقمه پيچاندن و به دهان گذاشتن را دارد.
× تصوير: در 99 درصد موارد، لزومى ندارد تمام جزئيات تصوير مشخص باشد. تصوير، براى اطلاع‌رسانى است، نه زيباسازي.
1- BMP : استفاده از آن اشتباه است. به جاى آن مى‌توان JPG را استفاده كرد.
2- JPG : بهترين قالب، براى تصاوير داراى رنگهاى بسيار، و رنگهاى درهم‌شونده (مثلا تصويرى كه در آن، رنگ آبى بتدريج مبدل به رنگ قرمز مى‌شود) است. با استفاده از نرم‌افزارهايى كه از اى 606; قالب پشتيبانى مى‌كنند، مى‌توان تصويرى با كيفيت بالا و حجم پايين ايجاد كرد.
3- GIF : بهترين قالب، براى تاويرى كه داراى رنگهاى كم، و انيميشنهاى كوچك است.
× متن: بهترين قالب جهان رايانتى: داراى كمترين حجم و حاوى بيشترين اطلاعات. متن، مى‌تواند به عنوان عنصرى گرافيكى عمل كند. با قلمها، اندازه‌ها و رنگهاى متفاوت، مى‌توان، نوع¡ 0; شعر بصرى سرود، البته با وسواس! هر چه نوشته ما تيره‌تر و زمينه آن روشن‌تر باشد، خواناتر است.
× جاوااسكريپت: براى كارهاى سبك و بى‌تكرار خوب است، و براى كارهاى سنگين و پرتكرار (مثل انيميشن) افتضاح است: ديگر سيستم نمى‌تواند سرعت خود را بازيابد.
× هدايت: طراحى و ساخت مسيرهايى، براى رفتن (دقيق‌تر آن است كه بگوييم: برده‌شدن، و كاملتر آن ست كه بيافزاييم: و امكان گم‌شدن نداشتن) و انتخاب عناوين و راهنمايى‌هاى لازم، برا 1610; به حداقل رساندن امكان اشتباه. خوشا به حال كاربرانى كه ناخواسته، به جايى كه مى‌خواهند، مى‌رسند، و بدا به حال كاربرانى كه، به جايى كه نمى‌خواهند، مى‌رسند (و گاهى حتى راه 6;رگشتى هم نيست). شايد، به نظر بيايد، هدايت، جمع جبرى سنت و مسافت است، اما هدايت چيزى بيش از آن دو دارد، همچنانكه تاهل، چيزى بيش از دو تجرد است.
1- سنت: كاربرى كه وارد سايت جديدى مى‌شود، تنها چيزى كه دارد، خاطره سايتهاى قبلى است. هرچه شباهت سايت جديد به سايت قبلى بيشتر باشد، كمتر سردرگم مى‌شود. يكى از عوامل داخل پران& #1578;زى كه ريشه در نهاد بشرى (يا حتى هستى) دارد، گرايش به ماندن در وضعيت موجود است (شايد تنبلى هم شاخه‌اى از همين گرايش باشد). تنها وب‌نويسان زيرك، اين گرايش را به رسميت مى‌شناسن د. ما مى‌خواهيم همان عناوين سنتى را ببينيم، اگر نبينيم، نمى‌دانيم، براى رسيدن به آن هدف سنتى، چه راهى را بايد برويم (هيهات كه گاهى حتى عنوان سنتى راهنما را هم تغيير مى‌ده 606;د، تا مطمئن شوند كاربر راه به مقصود نمى‌برد). كاربرى را در نظر آوريد كه، براى اولين بار، پاى به نبوى‌آنلاين گذاشته است. ما مى‌خواهيم همان شيوه سنتى را ببينيم. منوهاى پايى 6;رونده، منوهاى بالارونده، منوهاى كويى، منوهايى كه به نشانگر ماوس حساسند، منوهايى كه به كليك حساسند، روشن و خاموش شدن‌ها، چپ و راست رفتن‌ها، … كـــــــــــــــــمـ ــــــــــــــك !!!
1-1 روشهاى جديد، بايد چنان آسان‌نما باشند، كه كاربران را، ترغيب به آموختن كنند.
2- مسافت: در وب، دو گونه مسافت داريم: پياده و سواره. مسافت سواره را با كليك مى‌سنجند، و مسافت پياده را (اگر اصلا امكان‌پذير باشد) با لغزنده‌هاى افقى و عمودى صفحات وب. چه خوبند، 583;رون‌اتصالات عناوين صفحه، كه ما را، با يك كليك به سر مطلب مورد نظر مى‌برند، و چه خوبند، اتصالات بالابر، كه ما را، با يك كليك به جاى اول برمى‌گردانند. چه عجيبند، درون‌اتصا لاتى، كه بايد با لغزنده‌ها به سراغشان رفت: گويانيوز را ببينيد. چه كسى براى رسيدن به تاكسى، نيم راه را پياده مى‌رود؟
× چند نكته:
1- اتصالات، بايد آنچنان شناساننده باشند، كه ما پيش از كليك، بتوانيم، رويداد پس از كليك را، پيش‌بينى كنيم.
2- بيشتر كاربران، صفحات را نمى‌خوانند، بلكه، به دنبال كلمات مربوط به موضوع موردنظر خود مى‌گردند.
3- فريم‌ها، نه‌تنها، سرعت را كاهش مى‌دهند، بلكه در بسيارى از موارد امكان جلوى بازگشت ما را مى‌گيرند.
4- بايد، سايت را، به گونه‌اى بسازيم، كه اگر كاربرى اشتباه كرد، بتواند، بسرعت، اشتباه خود را تصيح كند.
دوباره‌كارى‌ها، علت اصلى افزايش حجم صفحات وب هستند، و تگ‌ها علت اصلى كاهش آن. نرم‌افزارهايى هم وجود دارند، كه حجم صفحات وب را كاهش مى‌دهند. نتيجه كوچك شدن صفحات وب، افزا ;يش سرعت سايت، كاهش فضاى مورد نياز سايت، و سرانجام افزايش كاربران (و خشنودى دست‌اندركاران سايت) است.
صفحات وبى كه ساده‌تر و منظم‌تر هستند، هم كار وب‌نويسان را تسريع مى‌كنند، هم كار كاربران را، هم هزينه اينترنت و استهلاك سخت‌افزارى و مغزافزارى وب‌نويسان را كاهش مى‌ده 606;د، هم هزينه اينترنت و استهلاك سخت‌افزارى و مغزافزارى كاربران را. به ياد داشته باشيم كه، سخن از مزيت زشتى يا محوريت زيبايى نيست، سخن از افزايش سرعت ارتباطات است.
http://oloom.com
