آی تی ایران – ششمين سخنرانى از مجموعه سخنرانى هاى ماهانه مشترك گروه شرکت هاى همکاران سيستم و دانشكده مديريت دانشگاه تهران با عنوان “نقش استاندارهاى حسابدارى در کيفيت سود گزارش شده” در دانشكده‌ى مديريت دانشگاه تهران برگزار شد.
دکتر ايرج نوروش، استاد و رييس گروه حسابدارى دانشكده مديريت دانشگاه تهران به عنوان سخنران اين مراسم با اشاره به دلايل اهميت سود در شرکت ها بيان داشت: سود حسابدارى راهنماى است براى سياست تقسيم و انباشت سود، راهنمايى براى تصميمات سرمايه‌گذارى و به عنوان ابزارى در كمك به پيش‌بينى سودهاى آتى و رويدادهاى اقتصادى و نهايتا” سود حسابدارى به عنوان معيارى براى ارزيابى كارآيى عملكرد مديريت مى‌تواند مورد استفاده قرار گيرد.
وى افزود:در صورتى كه رابطه ضعيفى بين اطلاعات مالى و عملكرد آتى شركت وجود داشته باشد، كيفيت سود پايين خواهد بود و عكس آن نيز مصداق دارد. شواهدى در دست است كه مديريت سود انگيزه و خواست مديريت براى افزايش سود سالانه شركت است، به خصوص در مواقعى كه كيفيت سود پايين باشد و همبستگى بين سود و قيمت سهم سست شود.
وى ياد آور شد: اگر استانداردهاى حسابدارى و الزامات گزارشگرى بورس نتواند اين مرزبندى و تمايز بين مديريت سود و سوء مديريت سود را به خوبى انجام دهد، طيف وسيعى از رويه‌هاى بديل مى‌تواند براى دستكارى و تحريف سود در اختيار مديريت قرا گيرد.
وى در بخشى از مطالب خود با اشاره به بحث آثار نارسايى چند مورد از استانداردهاى ايران كه با استانداردهاى بين المللى تفاوت هاى قابل توجهى دارد بيان داشت:در استاندارد هاى بين‌المللى 40 استاندارد مبنا، حداقل استاندارهايى است كه يك شركت براى ورود به بازارهاى سرمايه جهانى رعايت مى‌كند (بر اساس توافق IOSCO و IASB). در حالى که تنها حدود 25 استاندرد بين المللى در حال حاضر به نحوى ترجمه و در استانداردهاى حسابدارى ايران جاى گرفته است.
وى تصريح کرد:در ترجمه همين 25 استاندارد هم دخل و تصرف‌هايى صورت گرفته كه دست‌يابى به نحو مطلوب را غير ممكن ساخته و از طرفى اين دخل و تصرف‌ها راه را براى سوء مديريت سود و هموارسازى ناسالم آن هموار کرده است. او همچنين تاييديه‌اى را كه حسابرسان به سادگى براى انطباق رويه و روال ثبت مالى سازمان‌ها با استانداردها و اصول پذيرفته شده‌ى حسابدارى صادر مى‌كنند، در بيشتر موارد ناصحيح خواند.
دکتر نوروش در ادامه با اشاره به چند نمونه از كاستى‌ها و دخل و تصرف‌هايى در اين استاندارها، مشکلات پيش آمده از اين مساله را تحليل کرد.
وى در سخنان خود در قالب پيشنهادى به سازمان بورس اوراق بهادار براى ارتقاى کيفيت سود گفت: بورس مى‌تواند از شرکت‌هاى پذيرفته شده بخواهد در گزارشگرى مالى خود نسبت به افشاء مواردى از قبيل صورت‌ه‍اى مالى تعديل شده براى تغييرات سطح عمومى قيمت مطابق با استاندارد بين المللى شماره 29 تهيه و به صورت يادداشت‌هاى همراه گزارش کنند. همچنين جزييات اقلام فعاليت‌هاى عملياتى در متن اصلى صورت جريان نقد گزارش شده و صورت جريان نقد تنها در سه فعاليت عملياتى، سرمايه‌گذارى و تامين مالى، همانند استانداردهاى بين‌المللى حسابدارى، طبقه بندى شود.
وى افزود: سودهاى غيرعملياتى در صورت سود و زيان به صورت شفاف از سودهاى عملياتى تفکيک شده و سود هر سهم به تفکيک عملياتى و غيرعملياتى در استاندارد شماره 33 بين المللى در متن اصلى صورت سود و زيان گزارش شود.
وى درادامه گفت: شرکت‌ها بايد موظف شوند پرتفوى سرمايه‌گذارى خود را به ارزش بازار نگه‌دارى و در ترازنامه گزارش کنند. در اين رابطه بورس اوراق بهادار، معاملات آن دسته شرکت‌هاى سرمايه‌گذارى را که MV آنها بيشتر از NAV مى‌باشد براى جلوگيرى از حباب سازى متوقف کند.
وى افزود: بورس اوراق بهادار به تصميم خود، پيروى از تجديد ارزيابى دارايى‌هاى ثابت مشهود مندرج در استاندارد شماره 11 استانداردهاى ايران را براى جلوگيرى از خدشه دار شدن کيفيت‌هاى قابليت اتکاء و قابليت مقايسه، ممنوع سازد.
وى در آخرين پيشنهاد خود گفت: براى جلوگيرى تدريجى از تبصره مقررات بورس در مورد شرکت‌هاى دولتى و وابسته به دولت، تا زمانى که مالکيت سهم اين شرکت‌ها توسط دولت به زير10 درصد کاهش نيافته است، سهام کليه شرکت‌هاى سرمايه‌گذارى دولتى را در بدره‌اى که بدين منظور تشكيل مى‌شود، ادغام و سهام اين بدره در بازار عرضه شود.
شايان ذکر است علاقه مندان براى مشاهده فايل نمايشى اين سخنرانى مى توانند به سايت گروه شركت‌هاى همكاران سيسم به آدرس www.systemgroup.net مراجعه كنند.
گفتنى‌ست قرار است سخنرانى بعدى مشترك همكاران سيستم و دانشگاه تهران، روز چهارم آذرماه با عنوان «يادگيرى سازمانى» برگزار شود.
