نام نویسنده: فرنود حسنى*
بخش مقاله ITiran – د)مراجع و مراکز توليد کننده، پردازش گر و توزيع کننده اطلاعات مباحث توليد اطلاعات و مديريت دانش در جامعه دانايى محور با تامين اهرم ها و زير ساختهاى عملياتى شکل مى گيرد در اين بين مراکز و منابعى که بايستى در پروسه جمع اورى داده هاى خام تا توزيع اطلاعات طبقه بندى شده اقدام کنند نقش بسيار مهم و پيچيده اى را ايفا مى کنند. دانشگاهها بهترين نمونه از چنين مراکزى هستند که نقش فوق العاده مهمى در ساختار يک جامعه دانايى مور خواهند داشت. نگاه سيستماتيک به دانشگاه در قالب جامعه دانايى محور باعث مى شود اين مراکز آموزشى نقش و جايگاه و اقعى خود را به عنوان مراکز توليد کننده اطلاعات بازيابند اما متاسفانه چيزى که در حال حاضر در دانشگاههاى کشور ما مشهود است مصرفى بودن اطلاعات در آنها ست. يعنى دانشگاههاى ما به اندازه اى که اطلاعات مصرف مى کنند خروجى اطلاعاتى براى سيستم ندارند. اين مسئله مى تواند مهمترين نقص در ساختار داشگاههاى حوامعى باشد که مدل توسعه دانايى محورى را برگزيده اند باشد.
ه)عمر اطلاعات:
نبايد از اين نکته غافل بود که اطلاعات به عنوان عناصر مبادلاتى در جامعه مانند هر کالايى از عمر مشخص و معينى بر خوردارند يعنى با گذشت زمان و توسعه علوم مختلف از بر کميت و کيفيت اطلاعات افزوده مى شود و بسيارى از يافته هاى گذشته تاثير و کارايى خود را از دست مى دهند و گاهاً در مقابل اطلاعات جديد نقض مى شوند از اين رو يکى از مهمترين شاخصه ها در توسعه اطلاعاتى در يک جامعه دانايى محور عدم اکتفا کردن به اطلاعات موجود و تحقيق و کنکاش همايشگى در جهت دستيابى به اطلاعات جديد تر است.
د)اطلاعات نياز عمومى :
جامعه دانايى محور با نگرش سيستمى بايستى برنامه هاى زير ساختى اطلاعاتى خود را به کونه اى تدوين کند که همه افراد جامعه در شرايط مختلف سنى، فکرى، تحصيى، فرهنگى، اقتصادى و جغرافيايى از آخرين اطلاعات با بهترين ابزار و مناسب ترين کيفيت بهره مند گردند.
2)اطلاعات برون ساختارى جامعه دانايى محور(از ورود تا کاربرى)
با نگرش سيستمى به يک جامعه دانايى محور بايد اذعان کنيم که بدون شک يکى از مهمترين و حياتى ترين بخش هاى اين سيستم تبادلات اطلاعاتى با خارج سيستم مى باشد. يعنى يکى از مهمترين ابزارهايى که مى تواند بقا و حيات چنين جامعه اى را تضمين کند اين است که جامعه به صورت مدام به جوامع اطراف خود در حال تبادل اطلاعات باشد. دقت کنيد در اينجا کلمه تبادل اطلاعات ذکر شد. يعنى يک تعامل دو سويه براى تامين نياز هاى اطلاعاتى؛ پس در واقع يکى از استانداردهاى يک جامعه دانايى محور داشتن تعامل دوسويه در دريافت و انتقال اطلاعات با جوامع ديگر است.
حال ببينيم اين ارتباط اطلاعاتى دو طرفه با چه شيوه ها و استانداردهايى صورت مى گيرد. در تدوين چهارچوب هاى يک جامعه دانايى محور بايستى اولويتها و شاخص هاى اطلاعاتى تعيين و موارد جايگزين نيز مورد گزينش قرار گيرند. با تعيين اين چهارچوبها و در قالبهاى معين اطلاعاتى و با استفاده از ابزارهاى گوناگون اين امکان براى کليه عناصر جامعه دانايى محور فراهم شود که اطلاعات مورد نياز خود را در جوامع ديگر نيز جستجو کنند. با اين توضيح بايد ذکر کرد که در جريان استفده از اطالعات ورودى از برون ساختار جامعه دانايى محور زمان لازم براى توليد حذف مى شود ولى به احتمال فراوان هزينه هاى آن پا برجا خواهد بود زيرا شما مجبور هستيد هزينه دريافت اين اطلاعات را به توليد کننده ان بپردازيد. مسئله ديگرى که دراين زمينه بايد مورد توجه جدى قرار گيرد اين است که دقت فراوانى در تامين اطلاعات وارداتى بشود زيرا با توجه به مسئله عمر اطلاعات که در بالا به آن اشاره داشتيم بسيارى از توليد کنندگان اطلاعات که به صورت انحصارى از دانش بهره بردارى مى کنند در مواقعى که کارايى اطلاعاتشان کم مى شود اقدام به توزيع ان مى کنند و همين مسئله توان بالفعل اطلاعات را به توان بالقوه باز مى گرداند و در نتيجه اطلاعات کارايى سابق خود را نخواهد داشت. بنا بر اين در استفاده از اطلاعات وارداتى بايستى دقت کرد که کارايى و کاربرى آن مطابق با استانداردها و ملزومات جامعه دانايى محور باشد.
نحوه پردازش اطلاعات وارداتى:
با توجه به اينکه هر جامعه اى در بعد دانش مدارى از چهارچوبهاى معينى سور مى برد لذا وقتى يک سرى اطلاعات جديد وارد چنين جامعه اى مى شوند اين نياز به وجود مى ايد که قالب پردازش و طبقه بندى اطلاعات نيز با توجه به استانداردهاى همان جامعه تغيير و تحول يابد. از اين رو بايستى نسبت به تعيين و شناخت دقيق ظرفيتها و تاثيرات اطلاعات براى هر يک از ارکان جامعه اقدام کرد و با ديدى روشن اين اطلاعات را طبقه بندى نمود.
نحوه توزيع اطلاعات وارداتى :
يکى از مهمترين مقوله هاى موجود در امر کاربرد اطلاعات وارداتى در جامعه دانايى محور انتخاب سيستم و روش توزيع اين اطلاعات است . وقتى طبقه بندى مناسب براى اطلاعات صورت گرفت اين امکان فراهم مى شود تا با شناخت نياز ها و اولويتهاى اطلاعاتى در بين هر يک از گروههايى که منتظر دريافت اين اطلاعات هستند شيوه ها و ابزارهاى مختلف و متنوعى با توجه به سطح توزيع و ساير قابليت هاى ان مورد گزينش قرار گيرد.
*روابط عمومى همايش توسعه دانايى محور، آموزش عالى و مناطق آزاد
aroos_big.jpgЈaЈX
