نگاهى به ASP.NET Whidbey
iranASP.NET – امروزه Microsoft ASP.NET بصورت وسيعى در حال گسترش است. بسيارى از سايتهاى بزرگ ومعروف مانند Marrill Lynch ،DELL، بازار بورس لندن، NASDAQ، هواپيمايى JetBlue و USAToday و بسيارى سايتهاى ديگر از اين فناورى استفاده کرده اند.
هر روزه هزاران برنامه نويس اقدام به فراگيرى ASP.NET کرده و تاکنون بيش از ۱۷۰ عنوان کتاب در مورد ASP.NET چاپ شده است. همچنين وبسايتهاى زيادى در قالب سايتهاى آموزشى، انجمنها و وبلاگها در اين زمينه وجود دارد.
ASP.NET Whidbey نسل جديد ASP.NET که کد-نام آن Whidbey مى باشد، گام بلندى است در زمينه افزايش کارايى و نيز قابليتهاى جديدى که همگى حاصل تجربيات چند ساله جامعه بزرگ متخصصين ASP.NET است. اين نسخهى جديد بصورت صد در صد با نسخه قبلى سازگار خواهد بود و تسهيلاتى جهت انتقال برنامه ها از نسخه قديم به نسخه جديد انديشيده شده است.
در طراحى Whidbey بطور عمده بر سه هدف تمرکز شده است:
بهره ورى برنامه نيس
مديريت و نگهدارى
سرعت و کارايى
بهره ورى برنامه نويس
در طراحى Whidbey سعى شده است تا برنامه نويسان بتوانند برنامه هاى تحت وب حرفه اى را بسيار آسانتر و سريعتر از قبل بسازند. زمان بسيارى زيادى صرف گفتگو با انواع برنامه نويسان و بررسى برنامه هاى موجود شده است تا بتوان نقاط اشتراک ميان آنها را مشخص نمود. سپس اين نقاط مشترک همگى بصورت بخشى از Whidbey درآمده و به ASP.NET اضافه شده است. براى مثال مى توان به موارد جديد و آماده زير در Whidbey اشاره نمود.
سيستم شناسايى کاربر (username/ password)
سيستم شخصى سازى (personalization)
Master Pages جهت ايجاد يک قالب واحد براى کليه صفحات يک وبايت
سيستم جديد پيمايش سايت (site navigation) جهت ساخت سريع ساختار لينکهاى سايت
سيستم آمارگيرى يا شمارنده براى تعداد بازديدکنندگان سايت و تعداد صفحات بازديد شده (site counter)
قالب هاى آماده جهت ساخت سريع نما و ظاهر سايت (theme)
بخش جديد ASP.NET Web Part جهت انواع مدلهاى چيدمان پورتال (portal)
علاوه بر کليه موارد فوق، Whidbey شامل بيش از ۴۵ مورد کنترل (server control) جديد خواهد بود. اين کنترلها در زمينه هاى پايگاه داده، امنيت، توليد تصاوير، پيمايش وبسايت، منو، treeview و… خواهد بود.
براى ساخت صفحه اى در ASP.NET 1.0 که حاوى يک DataGrid که آن نيز شامل ليست بازشو (dropdownlist) در هر سطر خود مى باشد، نياز بود که بيش از صد خط برنامه نوشت و به دفعات نيز به راهنماى مربوطه (help) مراجعه نمود. اما جالب است که بدانيد اين کار در Whidbey تنها در يک خط برنامه و ظرف چند ثانيه انجام خواهد شد. همه اين کارها در محيط برنامه نويسى جديدى براى Visual Studio .NET که اتفاقاً کد-نام آن نيز Whidbey است، انجام خواهد شد.
همه کنترلهاى استاندارد Whidbey داراى يک واسط کاربرى قوى خواهند بود بطوريکه بتوان همه انواع مرورگرها و دستگاههاى موبايل را پشتيبانى کرد. همه اين کنترلها داراى پيشوند <:asp> خواهند بود و توسط آنها مى توان بيش از ۳۰۰ نوع دستگاه موبايل با انواع زبانهاى نشانه گذارى مانند XHTML Mobile ،WAP/WML و cHTML را سرويسدهى کرد. در مجموع قابليتهاى جديد Whidbey براى برنامه
نويسان بسيار شگفت آور خواهد بود بطوريکه پروژه هايى که هم اکنون ممکن است روزها يا هفته ها زمان ببرند، تنها در عرض چند ساعت اجرا خواهند شد.
مديريت و نگهدارى
در Whidbey هدف اين است که مديران سرورها (administrators) بتوانند ASP.NET را به آن اندازه اى که برنامه نويسان آن را دوست دارند، دوست داشته باشند. اين بمعنى ايجاد سهولت بيشتر در نصب، انتقال، نگهدارى و مديريت سرورهاى ASP.NET مى باشد. در Whidbey ابزارها و APIهاى جديدى ساخته شده است که بتوان به کمک آنها و بصورت برنامه اى، برنامه ها و اسکريپتهايى جهت ايجاد، خواندن و بروزرسانى فايلهاى Web.config و Machine.config ساخت. همچنين يک ابزار مديريتى جديد بصورت گرافيکى کليه فايلهاى XML مربوط به ساختاربندى (configuration) را مديريت مى کند.
ابزارى همراه Whidbey ارائه خواهد شد تا بتوان به کمک آن و قبل از نصب برنامهى وبسايت، نسخه اى بصورت پيش-کامپايل (pre-compile) تهيه نمود که محتوى همه اجزاى برنامه حتى فايلهاى aspx. نيز باشد و بدين ترتيب کد فايلهاى شما بخصوص فايلهاى متنى مانند aspx. و ascx. از چشم ديگران محفوظ مانده و امنيت کد برنامه شما افزايش مى يابد.
سرعت و کارايى
امروزه ASP.NET سريعترين فناورى در زمينه برنامه هاى تحت وب در جهان است و هدف اين است که در Whidbey سرعت آن باز هم بيشتر شود.
Whidbey از تکنولوژى 64 بيتى بهره مى برد و اين بمعنى سود بردن از تمام فضاى آدرسى دهى و محاسباتى پردازنده هاى 64 بيتى است. برنامه نويسان مى توانند برنامه هاى 32 بيتى قديمى خود را حتى بدون کوچکترين تغييرى در کد برنامه بر روى سرور 64 بيتى Whidbey قرار دهند و برنامه هاى آنها بصورت خودکار به شکل JIT کامپايل شده و بصورت 64 بيتى اجرا خواهد شد.
همچنين Whidbey داراى قابليت خودکار باطل کردن cache مربوط به سرور پايگاه داده است. اين ويژگى برنامه نويسان را قادر خواهد ساخت تا بصورت حريصانهاى صفحات مبتنى بر پايگاه داده را cache کرده يا اصطلاحاً از انواع output cache بدون نگرانى استفاده کنند و مسووليت بروز رسانى آنها را در صورت تغيير داده هاى پايگاه داده بعهده ASP.NET بگذارند.
* * *
دقت داشته باشيد که هم اکنون پروژه Whidbey در مرحله آلفا قرار دارد و در حدود دو-سوم تواناييهاى فوق به ASP.NET افزوده شده است. در بهار آينده نسخه کامل شده بتاى آن ارائه خواهد و ممکن است قابليتهاى بيشترى هم به آن افزوده شود. در آن هنگام مى توان Whidbey را دريافت و نصب نمود و با آن عملاً برنامه نوشت.
جهت دريافت اطلاعات بيشتر و تکميلى به آدرس http://www.asp.net/whidbey مراجعه نمائيد. جهت دريافت اطلاعات در مورد نسخه جديد Visual Studio .NET Whidbey به آدرس http://www.asp.net/whidbey/whitepapers/VSWhidbeyOverview.aspx مراجعه نماييد. ترجمه و خلاصه از ASP.NET Whidbey Overview