نام نویسنده: مریم عسگری
طي يك سال اخير بازار كالاهاي گوناگون از مواد غذايي و بهداشتي گرفته تا كالاهاي خانگي و صوتي و تصويري و همچنين كالاهاي حوزه كامپيوتر شاهد اتفاقات گوناگون و البته غيرقابل پيش‌بيني بوده است.
در اين ميان، شايد بتوان گفت لپ‌تاپها از كالاهايي هستند كه طي يك سال گذشته بازار بسيار پرافت وخيز و خبرسازتري داشته‌اند تا ساير كالاهاي حوزه كامپيوتر!
از نوسانات شديد قيمت و كاهش شديد موجودي و همچنين عدم تعادل در عرضه و تقاضا اين كالا گرفته تا بروز مشكلاتي در زمينه ترخيص اين كالا از گمركات كشور، چنددستگي قيمت در بازار و… از اتفاقاتي هستند كه طي يك سال گذشته در بازار لپ‌تاپ شاهد آنها بوديم.
اتفاقاتي كه تاثير آنها را در بازار حتي در ماه‌هاي پاياني سال شاهد هستيم. فعالان بازار مي‌گويند همه اين اتفاقات ناشي از نوسانات نرخ ارز و رشد شديد قيمت‌ها در بازار است و اعداد و ارقام مختلفي را (از 100 تا 150 درصد) در رابطه با ميزان رشد قيمت‌ها اعلام مي‌كنند. اعداد و ارقامي كه با یک بررسی اجمالی و پيگيري و مقايسه قيمت دلار آزاد در يكسال گذشته مي‌توان ميزان رشد قيمت‌ها را در بازار محاسبه كرد.
ساده‌ترين راه اين است كه نرخ دلار آزاد را در اسفند ماه سال 90 كه در حدود يك هزار و 800 تا يك هزار و 850 تومان بوده است با اسفند سال 91 كه در حدود سه هزار و 500 تومان بود را مقايسه و تاثير اين افزايش نرخ را روي قيمت كالاهاي كامپيوتري و به ويژه لپ‌تاپ بررسي كنيم.
با توجه به این موضوع ما در این گزارش به بررسی روند قیمت‌ها و همچنين وضعيت كلي بازار لپ‌تاپ طي يك سال اخيرپرداخته‌ايم.
رشد 100 تا 150 درصدي قيمت لپ‌تاپ در يك سال
تا همين يك سال پيش، اكثر افرادي كه قصد خريد لپ‌تاپ را داشتند با حداقل موجودي 450 تا 500 هزار تومان، مي‌توانستند يك لپ‌تاپ با كانفيگ (قابليت‌هاي فني) پايين خريداري كنند. اما اكنون براي خريد يك لپ‌تاپ با همان مشخصات يا حتي يك ميني‌لپ‌تاپ كه سابق بر اين قيمتي حدود 400 تا 450 هزار تومان داشت بايد مبلغي بيش از يك ميليون تومان هزينه كرد.
اين موضوع به خوبي بيانگر اتفاقي است كه در تنها يك سال اخير براي بازار لپ‌تاپ افتاده است و همه تقصير را بر گردن نوسانات نرخ ارز مي‌اندازند. البته اتفاقات ديگري در برخي از برهه‌هاي زماني منند انتشار خبر ممنوعيت واردات لپ‌تاپ و همچنين عدم ارائه ارز مبادل اي به واردكنندگان نيز در اين آشفتگي قيمت در بازار لپ‌تاپ تاثيرگذار بوده است.
براساس بررسی‌های انجام شده که در تحقیقات بازاری و مقایسه لیست قیمت‌ها طی یک سال اخیر به‌دست آمده است و مورد تایید کارشناسان بازار قرار گرفته است، به طور کلی میزان تغییرات قیمت را در بازار لپ‌تاپ طی يك سال اخیر حدود 100 تا 150 درصد بوده است. البته تغییرات قیمت‌ها در مورد برندهای گران قیمت مانند اپل و سونی محسوس‌تر بوده است.
همچنین نمونه‌های ارزان‌قیمت که در بازار با مخاطبان بیشتری مواجه هستند از لحاظ موجودی با کاهش بیشتری مواجه بوده و در صورت موجود بودن هم با قیمتی بالاتر از عرف بازار به فروش می‌رسند.
اگر بخواهیم روند قیمت‌ها را طی يكسال اخیر به طور خلاصه بررسی کنیم باید بگوییم که از نیمه دوم فروردین ماه سال‌جاری تا اوایل اردیبهشت ماه که نرخ دلار آزاد به حدود یک هزار و 900 تومان رسید قیمت‌ها نسبت به اسفند ماه سال 90 در حدود 10 تا 15 درصد افزایش یافت. این افزایش قیمت در اردیبهشت ماه و با کاهش نرخ دلار به رقم یک هزار و 700 تومان در حدود 10 تا 12 درصد کاهش یافت.
اما از اواخر اردیبهشت و اوایل خردادماه قیمت‌ها در بازار لپ‌تاپ در حدود 5 درصد افزایش یافت. رقم رشد قیمت لپ‌تاپ در تیر ماه با رشد نرخ دلار آزاد به مرز دو هزار تومان در حدود 8 تا 10 درصد افزایش یافت. اما مردادماه، درصد تغییرات نرخ لپ‌تاپ به اوج خود رسید و در نيمه نخست مرداد ماه، ميزان تغييرات قيمت لپ‌تاپ نسبت به تير ماه، در حدود 5 تا 8 درصد و در حدود 25 تا 50 هزار تومان و در نيمه دوم مردادماه نسبت به نيمه اول در حدود 10 تا15 درصد بوده است.
اين روند با رشد بيشتر نرخ دلار آزاد در نيمه دوم شهريور ماه به رقم حدود دو هزار و 500 تشديد شد و به اين ترتيب در بازار لپ‌تاپ با رشد 15 تا 20 درصدي قيمت ها مواجه
شديم.
رشد نرخ دلار آزاد در اوايل مهر ماه به رقم سه هزار موجبات رشد مجدد 20 درصدي قيمت‌ها در بازار لپ‌تاپ را فراهم‌آورد و با رشد قيمت دلار آزاد به رقمي حدود سه هزار و 500 تومان در نيمه دوم دوباره در بازار شاهد رشد 20 درصدي قيمت‌ها بوديم.
اوايل آبان‌ماه نيز با يك كاهش 5 درصدي قيمت در بازار مواجه شديم كه اين كاهش موقتي با اعلام خبر محدوديت ثبت سفارش و پس از آن ممنوعيت ثبت سفارش اين كالا به رشد مجدد قيمت‌ها منجر شد.
از اين زمان تا اواسط آذر ماه كه نرخ دلار آزاد روي رقمي نزديك به سه هزار تومان در نوسان بود، باافت و خيزهايي در زمينه قيمت مواجه بوديم كه اين روند در دي‌ماه و با رسيدن نرخ دلار آزاد به حدود سه هزار و 300 تومان تشديد شد.
در نهايت در بهمن‌اه با ركورد زدن نرخ دلار آزاد قيمت‌ها در بازار لپ‌تاپ به اوج خود رسيده و فروشندگان نيز از عرضه كالا به بازار خودداري كردند.در چنين شرايطي بازار عملا به حالت نيمه‌تعطيل در آمده و از خريد و فروش خبري نبود. در اين زمان فعالان بازار به بازار شب عيد دل بسته و تمام توان خود را براي حفظ موجودي براي بازار شب عيد جمع كردند.
از اواخر بهمن‌ماه نیز با وجود کاهش نرخ دلار آزاد، اما در بازار تغییر خاصی ایجاد نشده و بازار همچنان راکد و بی‌رونق بود.
روند نزولی تقاضا در بازار شب عید لپ‌تاپ تا اواخر اسفندماه و حتی هفته‌های آغازین فروردین 92 ادامه داشت و بازار این کالاها یک بازار نیمه‌تعطیل بود!
منبع : دنیای اقتصاد
