نام نویسنده: م.ر. بهنام رئوف
رمز موفقیت در بازار، ارائه و عرضه مدل‌هاي مختلف با قیمت‌هاي مختلف است. اين رمز موفقيت نوكيا بود كه بعدها از طرف رقبايش عليه خود او استفاده شد
رقابت این روزها در بازار تلفن همراه روز به روز سخت‌تر و فشرده‌تر مي‌شود.
تا همین چند سال پیش شاید بیش از یکی دو نام در بازار تلفن همراه خودنمایی نمي‌کردند؛ اما امروز اگر قصد خرید یک گوشی داشته باشید با انبوهی از مدل‌هاي مختلف روبهرو هستید که فرآیند تصمیم‌گیری را برای شما سخت مي‌کند.
در زمان‌هاي نه‌چندان دور نوکیا سلطان بی‌چون و چرای بازار تلفن همراه بود. این برند فنلاندی از همان ابتدا به درستی درک کرده بود که بازار چه چیزی مي‌خواهد.
نوکیا امسال در کنفرانس جهانی 2011 خود اعلام کرد که هم‌اکنون یک میلیارد گوشی در دست مردم جهان دارد و برای ساخت و توزیع یک میلیارد گوشی دیگر برنامه‌ریزی مي‌کند.
هر چند که این گفته‌ها از سوی مدیرعامل مایکروسافتی این برند با آنچه شواهد در بازار نشان مي‌دهد تا حد زیادی تفاوت دارد؛ اما استفان الوپ و همکارانش مي‌دانند که این روزها برای اول ماندن در جهان راه سختی را پیش روی خود دارند.
نوکیا از همان روزهای اول کار مي‌دانست که رمز موفقیت در بازار ارائه و عرضه مدل‌هاي مختلف با قیمت‌هاي مختلف است. فنلاندی‌ها با این حربه سال‌هاي سال توانستند بازار را در اختیار خود داشته باشند.
آنها اولین مدل‌هاي کوچک و مدل‌هاي باریک را عرضه كردند و حتی اولین سازنده‌ای بودند که دوربین را با تلفن‌هاي خود تلفیق کردند و استفاده از پیامک را برای گوشی‌هاي خود فراهم کردند. پلیرهای موسیقی را در گوشی به کار گرفتند و توانستند بالغ بر یک دهه سلطان بازار باشند. آنها حتی زودتر از مابقی رقبای خود به اکوسیستم دنیای همراه پی بردد. فهمیدند که در آینده بازار تلفن همراه در اختیار شرکت‌هایی است که بتوانند نرم‌افزارهای کاربردی و سرگرمی‌هاي بسیاری را در دستان کاربران خود فراهم آورند؛ چرا که این نوکیایی‌ها بودند که تمام امکانات وسایل قابل حمل را زودتر از مابقی تولیدکنندگان به گوشی‌هاي خود اضافه کرده بودند و حال دریافته بودند که در بخش سخت‌افزار و ارائه قابلیت‌هاي این‌چنین دیگر نمي‌توان نوآوری خاصی برای کاربران فراهم آورد.
باهوش اما ترسو
همین مساله بود که باعث شد نوکیا خیلی زودتر از تمام برندهای دیگر سایتی برای دانلود نرم‌افزارهای کاربردی برای گوشی‌هایش راه‌اندزی کند. Mosh نام این سایت بود که بعد از چند سال به Ovi تغییر یافت. برنامه‌ای که برای این سایت درنظر گرفته شده بود تغییر رفتار و ذائقه کاربران تلفن همراه از سخت‌افزار به سوی نرم‌افزارهای کاربردی بود.
اپل همین ایده را با گوشی آی فون خود ارائه کرد و به دلیل ریسک‌پذیری بالای مدیرعامل فقید خود یعنی استیو جابز از یک سو و پروپاگاندا‌هاي معروف این شرکت، از سوی دیگر توانست نوکیا را از گردنه این موضوع خارج کند.
جابز پیش از نیز بر سر اختراع و استفاده از موس‌هاي کامپیوتر یک بار دیگر این کار را کرده بود. آن هم زمانی که در بازدید از شرکت زیراکس متوجه فناوری ساخته شده این شرکت یعنی چیزی شبیه به همین موس‌هاي امروزی شده بود. هنگامی که او از ساختمان زیراکس خارج شد به کارشناسان خود ساختار تکنولوژی به کار گرفته شده در زیراکس را توضیح داد و از آنها خواست سریع این فناوری را ساخته و آن را تجاری کنند.
همین شد که فناوری موس یا همان موشواره به شکل تجاری برای اولین بار در کامپیوتر‌هاي اپل به کار گرفته شد. به هر حال این بار نبوغ بالای نوکیایی‌ها مغلوب وسواس بسیار این چشم آبی‌ها در ساخت فناوری‌هاي آینده شد و اپل توانست با سرعتی بیشتر ایده آنها را به نوعی دیگر
گسترش دهد.
همه به دنبال سکوی اول
اپل، که تنها با یک مدل گوشی فعالیت خود را در بازار آغاز کرده بود به راحتی توانست انقلاب جدیدی را در بازار تلفن همراه هدایت و رهبری کند.
بعد از عرضه اولین گوشی اپل به نام آیفون که انقلابی در صنعت تلفن همراه ایجاد کرد و موفقیت چشمگیر و روزافزون آن، سایر برندهای تولیدکننده تلفن همراه به جز قدیمی‌هاي این حوزه سعی کردند با کپی برداری از آیفون، گوشی‌هايي به بازار عرضه کنند تا بتوانند با آن رقابت کرده و سهمی از آی فون در بازار بگیرند. از همان زمان بود که در دنیای تلفن همراه واژه‌ای تحت عنوان iPhone Killer که معادل فارسی آن قاتل آی فون یا آی فون کُش بود استفاده مي‌شد. رسانه‌ها از آیفون کیلر برای گوشی‌هایی استفاده مي‌کردند که مشخصاتی بسیار نزدیک با آیفون داشت، اما با قیمتی پایین‌تر سعی مي‌کردند تا سهم بازار این گوشی را از آن بگیرند.
دنبال روی اپل، اما یک شرکت کره‌ای بود. شرکتی که تنها فعالیتش در بازار تلفن همراه به همان سال‌هاي اول بازار باز مي‌گشت.
اما اين بار چشم بادامی‌ها تصمیم گرفته بودند که از ضعف دیگر رقیب هموطن خود در این صنعت استفاده کنند. آنها رمز موفقیت نوکیا را سرلوحه فعالیت‌هاي خود قرار دادند و با الهام از انقلاب آی فون در بازار برنامه بلندمدت پنج ساله‌ای را تدوین کردند تا در پایان آن بتوانند پرفروش‌ترین برند بازار تلفن همره باشند.
نام این برند سامسونگ است. این نام کره‌ای هم‌اکنون همانند نوکیا در هر فصل مدل‌هاي متنوعی را به بازار تلفن همراه عرضه مي‌کند. سامسونگ هر چند که با الهام از آی فون به توسعه سری گوشی‌هاي گالکسی خود پرداخت و دشمنی خونی به نام اپل برای خود در تمام دنیا به وجود آورد، اما زودتر از نوکیا فهمید که آینده از آن سیستم‌عامل‌هاي اپن سورس است. بر همین اساس آندروید را به عنوان یکی از سیستم‌عامل‌هاي اصلی گوشی‌هاي خود برگزید و سعی کرد با عرضه مدل‌هاي متنوع عرصه را بر نوکیا تنگ کند. نوکیا اما بنا به دلایلی تصمیم به توسعه گوشی‌هاي خود با ویندوز گرفت و با یک تعویض اکتیکی در بند هیات مدیره خود استفان الوپ را از مایکروسافت به عنوان مدیرعامل خود انتخاب کرد.
این انتخاب و این تصمیم استراتژیک در حالی توسط نوکیایی‌ها اتخاذ شد که تولیدکنندگان مطرح در بازار گوشی‌هاي هوشمند همچون اچ تی سی که فعالیت خود را با به کارگیری ویندوز روی گوشی‌هاي خود آغاز کرده بودند، تصمیم گرفتند استفاده از این سیستم‌عامل در گوشی‌هاي آینده خود را کمتر کرده و در عوض آندروید را برای تولیدات خود به‌کارگیرند. برآیند همین تصمیمات است که گمانه زنی‌ها را برای واگذاری سکوی اول جهان از نوکیا به برندهای دیگری همچون سامسونگ را بر سر زبان‌ها انداخته است، ما به هر حال شاید در بخش گوشی‌هاي هوشمند یا همان اسمارت فون‌ها نوکیا از سایر رقبای خود عقب باشد اما باز هم پرفروش‌ترین در جهان است.
هرچند که در برخی از تحلیل‌ها هم عنوان مي‌شود که دنیای گوشی در حال حرکت به سمت فناوری هوشمند است و رقبای نوکیا به دنبال ساخت گوشی‌هاي هوشمند با قیمتی ارزان‌تر و در مدل‌هاي متنوع‌تر است. حال باید منتظر ماند و دید که آیا این برند فنلاندی تا پایان سال 2012 مي‌تواند با سیستم‌عامل ویندوز حرفی در بین گوشی‌هاي هوشمند داشته باشد یا در این دریای پرخروش فناوری دچار مشکلات اساسی مي‌شود. به هر حال با مشاهده شیوه‌هاي رقابتی موجود در بازار فعلی به نظر مي‌رسد بهتر باشد که واژه آی فون کیلر را با اندکی تغییر به نوکیا کیلر تغییر داد. چرا که اکنون این سایر برندهای بازار هستند که برای کسب جایگاه فروش و سهم نوکیا سعی در کپی‌برداری از روش‌هاي گذشته این شرکت برای موفقیت در بازار فعلی هستند.
اما با تمام این حرف‌ها در بین گوشی‌هاي هوشمند هم‌اکنون اپل حرف اول را مي‌زند. هرچند که برخی از تحلیل‌ها و گزارش‌هاي آماری مي‌گوید سیستم‌عامل آندورید که هم اکنون توسط تولیدکنندگانی همچون سامسونگ، اچ تی سی، سونی اریکسون، ال جی و موتورولا استفاده مي‌شود، بازار را از اپل گرفته است.
بر اساس آمارها در 3 ماهه دم 2011، اپل با فروش 20 میلیون و 300 هزار دستگاه گوشی آیفون، در صدر جدول قرار گرفت. این در حالی است که سامسونگ با فروش 19 میلیون و 200 هزار و نوکیا با فروش 16 میلیون و 700 هزار گوشی هوشمند به ترتیب رده‌هاي دوم وسوم این جدول را به خود اختصاص دادند. اچ تی سی نیز با فروش موفقیت آمیز 12 میلیون و 100 هزار اسمارت فون در رده چهارم قرار گرفت. از بین این 4 سازنده، نوکیا تنها کمپانی بود که در حوزه فروش گوشی‌هاي هوشمندش با کاهش سالانه روبهرو شده است.
منبع : دنیای اقتصاد
