اواسط فروردین‌ماه سال‌جاری بود که مدیرعامل گروه پیشگامان کویریزد اعلام کرد که اجرای اتصال فیبر نوری به منازل به دلیل تغییر مدل تجاری آن از سوی مسوولان متوقف شده است.
گروه پیشگامان کویر یزد تابستان سال گذشته با انعقاد قراردادی با شرکت تکتا «وابسته به سازمان صدا و سیما» مجری طرح اتصال فیبرنوری به منازل (FTTH) برای تامین ارتباطات شهروندان شده بود.
بر این اساس قرار بود پایلوت این طرح طی دو ماه عملیاتی و اجرایی شود و در فاز نخست تهران تحت پوشش این رح قرار گیرد.
محمدرضا رضایی‌نژاد، مدیرعامل گروه پیشگامان کویر یزد در گفت‌وگو با دنیای‌اقتصاد مورد آخرین وضعیت اجرای این قرارداد می‌گوید: «اجرای پروژه اتصال فیبرنوری منازل که پیشتر از سوی شرکت تکتا به گروه پیشگامان کویر یزد سپرده شده بود، هم‌اکنون متوقف شده است؛ چرا که کلیات پروژه و کارفرمای آن تغییر پیدا کرده است.» وی با بیان اینکه گروه پیشگامان کویر یزد برای این پروژه قراردادی با شرکت تکتا امضا کرده و حتی طرح و ضمانتنامه نیز ارائه داده است، می‌افزاید: هم‌اکنون کلیات این پروژه و متولی آن تغییر یافته و قرار است یک شرکت تعاونی متشکل از شهرداری و شرکت ارباطات زیرساخت و چند شرکت دیگر تشکیل و این پروژه را عملیاتی کنند.
رضایی‌نژاد با تاکید بر اینکه مدل پروژه تغییر یافته است، تصریح می‌کند که اجرای فیبرنوری منازل قرار است به عنوان پروژه اپراتور چهارم در کشور عملیاتی شود و براین اساس باید مجوز جدیدی برای این پروژه صادر شود، به همین دلیل تمامی پروژه تغییر یافته و در این مرحله گروه پیشگامان کویر اقدام خاصی نمی‌تواند انجام دهد و پروژه معلق مانده است.
وی در ادامه در توضیح تغییر مدل تجاری مطرح شده می‌گوید: «منظور از تغییر مدل تجاری شیوه نگرش به اجرای طرح اتصال فیبر نوری به منازل است که طبق اطلاعات منتشر شده قرار است شرکت جدیدی در قالب اپراتور جدید برای رساندن فیبر نوری به منازل اقدام کند که بخشی از سهام اپراتور طبق شیوه‌هایی به سازمان صدا و سیما تعلق خواهد داشت.»
اما چندی بعد صابرفیضی، مدیرعامل شرکت مخابرات ایران، خبر از ادامه پیشروی این پروژه داد و گفت: شرکت مخابرات ایران در طرح اتصال فیبرنوری به منازل هم به عنوان کارفرما و هم به عنوان مجری فعالیت دارد و هم‌اکنون این طرح مراحل آزمایشی خود را مي‌گذراند.
وی با بیان اینکه این پروژه از سوی یک شرکت نیز در حال انجام بود که به نظر مي‌رسد متوقف شده است، گفت: پروژه‌ای که این شرکت آن را قرار بود اجرا کند ارتباطی به شرکت مخابرات ایران نداشت و مخابرات در حال آماده‌سازی ارتباطات برای اجرای کامل این طرح در کشور است.
طرح‌های فقط برای آزمایش
ظهور شبکه‌هاي ارتباطی و مخابراتی و لزوم دسترسی سریع‌تر و بهتر به این شبکه برای انتقال دیتا از جمله موارد مهمی است که بهرهگیری از فناوری‌هاي نو را در دسترسی به اطلاعات و ارتباطات سریع‌تر، بیشتر از گذشته محسوس مي‌کند. از جمله این ابزارها مي‌توان به کابل‌هاي فیبرنوری اشاره کرد که ایده به‌کارگیری آن پس از اختراع لیزر شکل گرفت و از سال 1977 به بعد به‌خاطر قابلیت‌هاي ویژه آن در شبکه مخابرات به کار گرفته شد. فناوری اتصال فیبرنوی به منازل به صورت چشمگیری در دنیا در حال گسترش است و در سال‌های اخیر در دستور کار بسیاری از کشورها قرار گرفته و به عنوان یکی از راه‌های برون رفت از عقب‌ماندگی دیجیتالی عنوان شده است. در حال حاضر دنيا به سمت اين تكنولوژي پيش مي‌رود به عنوان مثال اجراي اين پروژه در ژاپن 60درصد پيش رفته است و در كشورهاي اروپايي مانند سوئيس، آلمان، هلند و برخي كشورهاي ديگر و به‌طور وسيع در آمريكا در حال اجرا است؛ حتي گوگل قصد دارد براي ارائه برخي سرويس‌هاي جديد خود، پروژه اتصال فيبرنوري به منازل را پياده‌سازي كند. براساس گزارش‌های منتشر شده سرعت اينترنت در نسل دوم پروژه اتصال فيبرنوري به منازل حدود 2/5 تا 5 گيگابيت در ثانيه خواهد بود.
با وجود این میزان سرعت، هر کاربری قادر خواهد بود يك كتاب را از يك كتابخانه معروف دنيا فقط در عرض چند صدم ثانيه دانلود كنيد يا به تمام بازارهاي دنيا دسترسي داشته باشيد. در حالی که فناوري اتصال فيبرنوري به منازل به‌صورت چشمگيري در دنيا در حال گسترش است و در سال‌هاي اخير در دستور كار بسياري از كشورها قرار گرفته و به‌عنوان يكي از راه‌هاي برون‌رفت از عقب‌ماندگي ديجيتال عنوان شده است، اما مسوولان کشورمان گام‌های اجرایي این پروژه را به کندی و به صورت آزمایشی برمي‌دارند.
هیات دولت طرح انتقال فیبرنوری به منازل را در بهمن ماه سال گذشته تصویب کرد که براساس آن به وزارت ارتباطات اجازه داده شد با صدور پروانه لازم، فیبرنوری به درب منازل، کارگاه‌ها و مراکز کسب‌وکار منتقل شود.
براین اساس و با رعایت اصل ۴۴ قانون اساسی سهم دولت در این زمینه ۲۰ درصد است و مابقی این سهم به شرکت‌ها و موسسات بزرگی که در این‌باره سابقه فعالیت دارند و می‌تواند واگذار شود. در آخرین نظر از سوی مسوولان شرکت مخابرات گفته شده که آماده‌سازی امکانات لازم، اتصال فیبرنوری به منازل در چند نقطه از کشور آغاز شده است و این پروژه هم‌اکنون در منطقه عسلویه هم به صورت تجاری و هم در منازل ه طور کامل اجرایی شده است.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران گفته است که در صورت آماده سازی محتوا روی این شبکه، اجرای پروژه ظرف کمتر از یک سال در 30 درصد کشور امکان‌پذیر خواهد بود.
مسوولان مخابرات در حالی خبر‌هاي خوشی در خصوص روند پیشروی این پروژه در کشور می‌دهند که سال گذشته صابر فیضی، مدیرعامل شرکت مخابرات گفته بود که اتصال منازل به فیبر نوری برای این شرکت بسیار هزینه‌بر است و به نظر او به این زودی‌ها هم این پروژه اجرایی نخواهد شد.
مسعود داوری‌نژاد، رییس سابق سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی نیز با اشاره به اینکه برخلاف برنامه‌ريزي‌هايي كه در مورد توسعه ارتباطات در ايران به عمل آمده، نقش كابل نوري بسيارضعيف است، می‌افزاید: «بعید به نظر می‌رسد که مخابرات تصمیم داشته باشد که تمام کابل‌های مسی را به کابل‌هاي نوری برگرداند؛ چرا که این کار بسیار هزینه‌بر است و به نظر می‌رسد تنها اتفاقی که رخ دهد این باشد که این شرکت ظرفیت‌های جدید را روی فیبر نوری قرار دهد.»
به باور کارشناسان با توجه به هزینه‌بربودن این طرح و سرمایه فراوان گمان نمی‌رود که مخابرات بتواند این طرح را با موفقیت اجرا کند. همچنین این کارشناسان با انتقاد به انتخاب مناطقي همچون مازندران و بوشهر برای اجرای آزمایشی این طرح اظهار می‌کنند که بهتر بود طرح آزمایشی آن در شهری مثل تهران که در آن سفارتخانه‌ها، بانک‌ها و تجارتخانه‌هاي بزرگ بود، به اجرا
در می‌آمد.
ضعف‌های قانونی
به باور اکثر کارشناسان اگر هم مخابرات توانایی و سرمایه لازم را برای اجرای این طرح داشته باشد؛ اما با توجه به محدودیت‌هایی که این روزها گریبانگیر کاربران اینترنت ایرانی است، نمی‌توان انتظار داشت از این فناوری بهره‌برداری لازم صورت بگیرد. بسیاری از کاربران بر این عقیده هستند که وقتی نمی‌توانند از سرعت واقعی اینترنت خریداری شده خود استفاده کنند، استفاده از فیبر نوری هم نمی‌تواند به آنها کمک شایانی کند.
عباس پورخصالیان، کارشناس مخابراتی با اشاره به محدودیت‌هایی اینترنتی در کشور می‌گوید: «در صورتی استفاده از فیبر نوری و امکانات آن می‌تواند برای کاربران ایرانی مفید باشد که بازنگری در حوزه محدودیت اینترنتی کشور صورت بگیرد. در اغلب كشورهاي دنيا چنین محدودیتی دیده نمی‌شود. در واقع این محدودیت‌ها جلوی رشد توسعه و بهره‌برداری از امکانات سرویس‌هاي اینترنتی را می‌گیرد.
مسوولان فکر می‌کنند اگر پهنای باند کاربران را محدود کنند، می‌توانند جلوی محتویات غیر فرهنگی و غیراخلاقی را بگیرند و این در حالی است که محدود کردن پهنای باند فقط زمان استفاده از آن گونه محتویات را در گفت‌وگوهای خود محدودیت سرعت اینترنت را به دلایلی ربط داده‌اند که چندان قابل قبول نیست.
منبع : دنیای اقتصاد
