روزی که بیت کوین خلق شد
سوم ژانویه ۲۰۰۹ برابر با سیزدهم دی ۱۳۸۷، Genesis Block یا اولین بلوک زنجیرهی بلوکی بیت کوین توسط ساتوشی ناکاموتو استخراج شد. این تولد رسمی بلاکچین بیت کوین بود. بلوک اولیه که به آن بلوک صفر هم گفته میشود، اولین بلوکی است که بلوکهای بعدی به آن اضافه میشوند و در زنجیره بلوک، یک مورد خاص است که به بلوک قبلی ارجاع نمیشود. پاداش این بلوک ۵۰ بیت کوین بود که برای همیشه خرجنشدنی است و هیچ تراکنشی در خود ندارد.
خلق نخستین بلاک بیت کوین، عنوان مقالهای بود که سوم ژانویه در روزنامه تایمز منتشر شد. بیت کوین در مدت کوتاهی توانست دنیای تبادلات مالی را متحول کند.
ناکاموتو پیش از این در وایت پیپر بیت کوین اینگونه نوشته بود: «یک نسخه همتا به همتا از پول الکترونیکی که پرداختهای آنلاین را بدون این که نیاز به طرف سوم معتمد باشد، انجام میدهد.» منظور از طرف سوم معتمد همان بانکها و موسسات مالی هستند.
او توضیح میدهد که امضاهای الکترونیکی بخشی از راه حل برای تبادل همتا به همتا هستند. هر کوین، یک رشته از امضاهای دیجیتالی است و صاحب کوین، با کلید خصوصی خود، کوین را به نفر بعدی منتقل میکند و گیرنده، تمام اطلاعات را به همراه کوین دریافت میکند. صحت تراکنشها از طریق بررسی امضاهای دیجیتال صاحبان قبلی کوین بررسی میشود.
تایید امضاها و تراکنشها را ماینرها یا گرههای شبکه انجام میدهند و در ازای تایید تراکنشها کوین دریافت میکنند. در واقع در این سیستم، یک پول دیجیتال، به جای انتقال از طریق بانک، با تایید نودها و کاربران شبکهای که پول دیجیتال در آن در چرخش است، منتقل میشود و این نودها هستند که کارمزد تایید انتقال را دریافت میکنند نه بانکهای متمرکز.
در تعریفی ساده، بیت کوین واحد پولی است که با وعده رهایی از سیستمهای دست و پاگیر و بعضا بحرانساز متمرکز مالی متولد شده است. شاید سادهترین تعریف از بیت کوین، تشریح آن بهعنوان یک واحد پول رمزنگاری شده و مجازی باشد که از امنیت بالایی برخوردار است. دلیل امنیت بالای بیت کوین و پولهای رمزنگاری شده کنترل آن نه توسط سیستمهای متمرکز بلکه توسط مجموعه کاربران و فعالان این حوزه است. همه، از کسانی که یک تراکنش رمزارزی انجام میدهند تا ماینرها، به نوعی در کنترل این شبکه و تایید تراکنشها نقش دارند و با توجه به شفافیت و دسترسی عمومی به دیتاها، هیچکس نمیتواند خللی در شبکه ایجاد کند.
سهولت انتقال بیتکوین از شخصی به شخص دیگر در بعد جهانی، مهمترین نکتهای است که در مورد بیت کوین به ذهن میرسد، چراکه با استفاده از بیتکوین میتوان مبلغ دلخواه خود را تنها در چند دقیقه فارغ از نزدیک یا دور بودن شخص مورد نظر، به حساب او واریز کرد و شاید بتوان گفت با خلق بیت کوین، جهان حرکتی بزرگ را به سمت کنار گذاشتن نظام پولی کنونی که مبتنی بر سیستمهای متمرکز و عموما دولتی است، آغاز کرد. پس از ثبت نخستین بلوک شبکه بیت کوین، بلوکهای بعدی اطلاعات خود را به طور زنجیرهای به بلوکهای بعد از خود منتقل میکنند و این زنجیره اطلاعات، بالاترین ضریب امنیت را در میان سیستمهای مالی جهان دارد.
بیت کوین نه صرفا یک سیستم مالی غیرمتمرکز، بلکه به عنوان یک دارایی سرمایهای شناخته میشود و با گذشت ۱۴ سال از خلق بیت کوین که در ابتدا صفر دلار ارزش داشت و در سال ۲۰۱۰ با تاسیس نخستین صرافی ارز دیجیتال جهان، به ارزش ۰.۰۰۳ دلار رسید، حالا میلیونها کاربر و سرمایهگذار دارد.
ارزش بیت کوین در این سالها نوسانات زیادی داشته اما همواره روند قیمتی آن صعودی بوده است. بیت کوین که سال گذشته قیمت ۶۸ هزار دلار را نیز به خود دید، حالا در محدوده قیمتی ۱۷ هزار دلار معامله میشود. تصور کاربران در سراسر جهان از قیمت پادشاه ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ چیست؟ آیا این ارز دیجیتال میتواند بار دیگر رکورد قیمتی جدیدی را در سال جدید میلادی ثبت کند؟ نظرات متفاوتی در این زمینه وجود دارد و برخی معتقدند در سال ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴ شاهد روندی صعودی در بازار رمزارزها خواهیم بود.
در حال حاضر کاربران ایرانی برای فروش و خرید بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال که پس از بیت کوین خلق شدند، میتوانند از صرافی نوبیتکس که از سال ۹۶ به عنوان اولین صرافی ارز دیجیتال ایرانی شروع به کار کرده است، استفاده کنند.