دنياي اقتصاد: توییت‌های ایلان ماسک همیشه نوید جنجالی تازه را می‌دهند. او اخیرا در توییتی نوشت: «توییتر بدترین است! اما بهترین هم هست.» البته همه با جمله دوم موافق نیستند. در فاصله کمی بعد از روز بیست‌وهفتم اکتبر گذشته که خرید این شبکه اجتماعی توسط ماسک با مبلغ ۴۴ میلیارد دلار نهایی شد، هشتگ کوچ توییتر (#TwitterMigration) رایج شد. در ادامه نگرانی‌های ناشی از برنامه‌های ماسک برای این پلتفرم شبکه اجتماعی، بعضی کاربران در جست‌وجوی گزینه جایگزینی برای مبادله اخبار، دیدگاه‌ها و حتی تصاویر حیوانات خانگی‌شان هستند.
در حالی که کاربران فعلی توییتر همزمان مشغول تجدید نظر درباره پلتفرم‌های قدیمی Tumblr، Discord و Reddit هستند، کاربران تازه‌وارد در حال بررسی شرایط هستند که ببینند در توییتری با ۲۴۰ میلیون کاربر، چه شانسی خواهند داشت؟ بسیاری از کاربران توییتر در حال مهاجرت گروهی به «ماستادون» (Mastodon) هستند؛ یک شبکه اجتماعی غیرمتمرکز که در سال ۲۰۱۶ توسط «یوگن روکو» توسعه‌دهنده آلمانی و تنها کارمند این شبکه اجتماعی، راه‌اندازی شده است. این پلتفرم شبیه توییتر است، اما موقعیتش را به خاطر آنتی‌تز خاص خودش به دست آورده: هیچ تبلیغاتی و هیچ الگوریتمی و هیچ احتمالی برای فروش. ماستادون در روز دوازدهم نوامبر اعلام کرد که از زمان نهایی شدن معامله خرید توییتر، بیش از یک میلیون عضو جدید جذب کرده است. اما الگوی کوچک و مبتنی بر تامین مالی جمعی این شبکه اجتماعی باعث شده است که مدیریت و برآوردن نیاز این افزایش ناگهانی کاربران، کمی مشکل شود. ظاهرا ماستادون به کمک بیش از چهار هزار حامی و بعضی حمایت‌های کوچک دولتی، هر ماه مبلغی در حدود ۲۰ هزار دلار دریافت می‌کند. این شبکه اجتماعی بعد از مواجهه با این رشد انفجاری کاربران، موقتا ثبت‌نام برای استفاده از خدمات دو سرور را متوقف کرده است. شبکه اجتماعی «کوهاست» (Cohost) هم شاهد افزایش تعداد کاربرانش است. این پلتفرم که کارش را با تیم کوچکی از توسعه‌دهندگان و طراحان وب آغاز کرد، اخیرا رشد چشمگیری داشته است. این شبکه اجتماعی با رنگ‌های پاستیلی و نماد حشره کوچک و خندانش، نسخه‌ای جذاب‌تر از توییتر است و ارزش‌هایی شبیه به ماستادون دارد. سه توسعه‌دهنده آن با دقت در حال نظم دادن به الگوی این پلتفرم اجتماعی برای به‌روزرسانی سایت و پذیرش لیست انتظاری شامل بیش از ۱۷ هزار کاربر جدید هستند. بهبود الگوی عضوگیری این شبکه اجتماعی باعث می‌شود که کوهاست به رقیبی جدی برای ماستادون تبدیل شده و توییتر تنها بماند. شبکه اجتماعی «تروث سوشال» (Truth Social) متعلق به دونالد ترامپ، فضایی نسبتا جدی و نه چندان دنج و راحت دارد. این شبکه اجتماعی در واقع محصول تلاش رئیس‌جمهور سابق آمریکا برای رقابت با توییتر است که در سال ۲۰۲۱ حساب کاربری او را متوقف کرد. اما به نظر نمی‌رسد که تروث سوشال، رقیب چندان جدی باشد. ظاهرا سرمایه‌گذاران هم میل زیادی به سرمایه‌گذاری بیشتر در شرکت مادر این شبکه اجتماعی یعنی «گروه تکنولوژی و رسانه ترامپ» ندارند، چون این شرکت در ماه‌های اخیر ضررده بوده و درآمدهای حاصل از تبلیغات در آن بسیار ناچیز است. بسیاری از کاربران توییتر از پلتفرم‌های ساخته‌شده به دست محافظه‌کاران و سیاستمداران دست‌راستی، اجتناب می‌کنند. نگرانی‌های مربوط به اظهارنظرهای نفرت‌انگیز هم این شبکه اجتماعی را به رقیبی نه چندان محبوب تبدیل کرده است. تروث سوشال اخیرا برای عرضه در فروشگاه اپلیکیشن‌های گوگل پذیرفته شده است.
ضرورت یافتن یک جایگزین هم به آن نسخه‌ای از توییتر بستگی دارد که از تسلط ماسک جان سالم به در می‌برد. بسیاری از مدیران در برابر تصمیم ایلان ماسک برای اخراج گروه بزرگی از کارمندان و استعفای گروهی دیگر از کارمندان باتجربه و مستعد، بلاتکلیف مانده‌اند. با وجود متوقف شدن سرویس توییتر بلو معرفی شده توسط ماسک، تبلیغ‌دهندگان محتاط‌تر شده‌اند. ارائه این سرویس که امکان خرید حساب‌های کاربری تایید شده را به همه کاربران می‌داد، باعث ایجاد مشکلاتی در زمینه جعل هویت شد. بعد از ارائه این سرویس، یک حساب کاربری جعلی به نام «الی لیلی» (Eli Lilly) – داروساز بزرگ آمریکایی- ساخته شد و توییت کرد که: «انسولین از حالا رایگان است.» همین موضوع به کاهش ناگهانی قیمت سهام این شرکت داروسازی منجر شد. مدیریت یک شبکه اجتماعی رقیب اعتراف کرده است که در روزهای اخیر تعداد زیادی از تبلیغ‌دهندگان توییتر را وسوسه کرده است تا به‌طور گروهی توافقات‌شان را با توییتر لغو کنند.
با این همه گویا ایلان ماسک در آرامش است. او در توییتی که در روز هفتم نوامبر منتشر کرد، مدعی شد: «میزان استفاده از توییتر به بالاترین حد خود رسیده است. امیدوارم سرورها ذوب نشوند!» با این وجود سه روز بعد او در گزارشی به کارمندان باقی مانده در توییتر درباره احتمال ورشکستگی این شرکت، هشدار داد. اگر توییتر در حال سقوط باشد، همچنان یافتن یک جایگزین مناسب سخت و دور از ذهن است.
