با گسترش تكنولوژي و كاربردهاي مختلف آن به تدريج سليقه افراد هم تغيير كرده است تا ايي كه اين روزها تقريبا بسياري از فعاليت‌ها و كارهاي روزمره در فضاي مجازي اينترنت هم قابليت اجرايي شدن را دارند و شايد حتي براي بعضي از افراد هم انجام اين امور به صورت مجازي با صرف وقت وهزينه كمتر ارجحيت داشته باشد.
با اين اوصاف است كه ديگر خواندن كتاب يا حتي روزنامه به صورت آنلاين در فضاي وب ديگر دور از ذهن به نظر نمي‌رسد. اين موضوع به قدري رواج پيدا كرده است كه امروزه ديگر به عنوان آينده‌اي روشن پيش روي روزنامه‌ها، مجلات و نشريات معتبر قرار گرفته است تا جايي كه هر كدام از آن‌ها براي يافتن راهي براي انتقال به فضاي مجازي اينترنت و كسب درآمد از اين طريق شيوههاي متفاوت را تجربه مي‌كنند تا در نهايت به راهي مطمئن و مناسب برسند.با اين اوصاف است كه اين روزها به عقيده كارشناسان اين عرصه روزنامه‌ها انتخاب‌هاي زيادي براي كسب درآمد به صورت آنلاين در اختيار دارند، هر چند همچنان راهي مشخص را در پيش نگرفته‌اند. به اين ترتيب اين افراد معتقدند كه اگر مسوولان روزنامه‌ها به تعهدات خودشان به خوبي عمل كنند، تنها در فاصله چند ماه خواهند ديد كه مي توانند به راحتي از ارائه اخبار آنلاين به صورت رايگان كناره‌گيري كرده و راه جديدي را انتخاب كنند. درست به همين دليل هم هست كه بسياري از شركت‌هاي رسانه‌اي بزرگ و معتبر مانند News Corporation، Axel Springer Verlagو MediaNews Group از آغاز روند كسب درآمد آنلاين خود خبر داده‌اند. اين در حالي است كه كمپاني‌هايي كه نمايندگي بيش از 700 روزنامه را دارند، تمايل خود را به استفاده از پلت‌فرم‌هاي پرداخت آنلاين -كه اين روزها توسط شركت‌هايي مانند Journalism Online عرضه مي‌شوند- اظهار كرده‌اند.
راهي سخت اما امكان‌پذير
نگراني موسسات و شركت‌هاي رسانه‌اي از روند آنلاين شدن طبيعتا براي همه رقباي آن‌ها هم قابل درك است. هر چه باشد سال‌ها است كه خوانندگان پر و پا قرص اخبار روزانه خواندن هر روزه اخبار از طريق روزنامه‌ها را به صورت عادتي هميشگي پذيرفته‌اند و حتي در سال‌هاي اخير هم با افزايش ضريب نفوذ اينترنت و آنلاين شدن روزنامه‌ها، خودشان را با خواندن اخبار آنلاين به صورت رايگان راضي كرده‌اند. با اين اوصاف حالا براي روزنامه‌اي كه بخواهد درآمدش را هم به صورت آنلاين كسب كند، جذب مخاطب و البته آگهي‌هاي آنلاين هم مشكل نه چندان كوچكي است. اما به عقيده كارشناسان، اگر موانع اصلي از پيش راه اين روزنامه‌ها برداشته شود، راه حل اين مشكل هم به راحتي براي آن‌ها مشخص مي‌شود.
انتقال مخاطبان كاغذي به فضاي مجازي
يكي از راه‌هاي پيش روي روزنامه‌ها در اين شرايط انتقال خوانندگان و مخاطبان روزنامه‌هاي چاپي خود به فضاي آنلاين و ترغيب آن‌ها را پيگري اخبار به صورت آنلاين است. اين در واقع ساده‌ترين راه حل براي اين كار است؛ راهي كه اين روزها تعداد زيادي از روزنامه‌هاي محلي در كشورهاي پيشرفته در پيش گرفته‌اند و تمام اخبار خود را روي وب‌سايتي اختصاصي قرار داده‌اند. اغلب اين روزنامه‌ها براي تشويق و ترغيب خوانندگانشان امكان خواندن اين اخبار آنلاين را براي مشتركان روزنامه‌هاي چاپي خود به صورت رايگان فراهم آورده‌اند. در مقابل، اما افراد ديگر بايد براي اين كار هزينه بپردازند. به عنوان مثال روزنامه آمريكايي Newport Daily News يكي از روزنامه‌هايي است كه اين شيوه را تجربه كرده است و به اين ترتيب براي اشتراك سالانه خواندن اخبار آنلاين خود براي هر سال 345دلار از كاربرانش دريافت مي‌كند.
با اين همه، اما مثل هر تغيير ديگري بايد كمي براي عادت شدن اين جريان هم انتظار كشيد. اين موضوع همان چيزي است كه حالا به دغدغه اصلي مسوولان روزنامه‌ها تبديل شده است. روزنامه معتبر Arkansas Democrat Gazette يكي از اين روزنامه‌هاي پرمخاطب است كه با وجود جذب روزانه 170000نفر مخاطب، تنها توانسته است 3500نفر مخاطب آنلاين را جذب كند تا جايي كه به گفته مسوولان اين روزنامه، با اين وضع ممكن است حتي هزينه انتشار روزنامه هم بدست نيايد. به عقيده كارشناسان، اين اتفاق بيشتر به اين دليل افتاد كه اين روزنامه تلاشي جدي براي كسب آگهي‌هاي آنلاين انجام نداد تا آنجا كه از سال 2002 و همزمان با آنلاين شدن اين روزنامه چرخش مالي روزانه آن تا يك درصد كاهش پيدا كرد.
در مقابل روزنامه‌هايي كه توانسته‌اند انحصار مجازي خود روي اخبار داخلي و منطقه‌اي را حفظ كنند، در اين راه موفق شده‌اند. نمونه مناسب اين موضوع روزنامه مكزيكي Grupo Reforma است كه توانسته بيش از 107000نفر مخاطب آنلاين را جذب كند كه اتفاق مهمي در اين عرصه به حساب مي‌آيد. اين روزنامه در حقيقت علاوه بر انتشار اخبار آنلاين، آگهي‌هاي استخدام كاملا منحصر به فرد و با موقعيت مناسب را هم به كاربرانش ارائه مي‌دهد. اين در حالي است كه اين روزامه يك هفته نامه اجتماعي را هم به صورت رايگان همراه با نسخه عادي و روزانه خود براي مشتركان شهر مكزيكو سيتي ارسال مي‌كند تا بتواند مخاطبان بيشتري را هم جلب كند.
اخبار آنلاين روي موبايل
در اين ميان بعضي از روزنامه‌ها هم سعي دارند از طريق ارائه محتواي ديجيتالي روزنامه‌هاي چاپي خود درآمد كسب كنند. آن‌ها حتي براي اين كار سعي دارند نسخه موبايلي روزنامه‌شان را با طراحي و طرح‌بندي(ليوت) مانوس‌تر براي كاربرانشان نسبت به نسخه آنلاين عرضه كنند. به اين ترتيب اغلب آن‌ها اين نسخه ديجيتالي را به صورت يك پكيج براي دانلود روي وب‌‌سايتشان قرار مي‌دهند. روزنامه‌ها بزرگ و معتبر New York Timesو Times Readerنمونه‌هاي خوبي براي اين كار هستند. تا جايي كه حتي روزنامه Times Reader نسخه ديجيتالي ويژه‌اي را براي كاربران گوشي موبايل پر طرفدار iPhone هم ارائه مي‌كند. در حقيقت بسياري از ناشران روزنامه‌ها اميدوارند كه مخاطبانشان به سمت پذيرش پرداخت هزينه آبونمان براي دريافت نسخه‌هاي ديجيتالي روزنامه‌ها به وسيله پيام‌هاي متني (SMS) روي دستگاه‌هاي ديجيتال شخصي خود جلو بروند.
قديمي‌ها گران‌ترند!
راه ديگري كه بعضي از روزنامه‌ها در اين زمينه در پيش گرفته‌اند دريافت هزينه براي دريافت آنلاين اخبار آرشيوي گذشته است. اين شيوه كه بيشتر در ميان روزنامه‌هاي بريتانيا رواج دارد، رقابت بين روزنامه‌هاي محلي را تا حد زيادي افزايش داده است. در ميان روزنامه‌هاي آلماني، اما گويا جدول‌هاي كلمات متقاطع طرفداران بيشتري دارند تا جايي كه كاربران اين روزنامه‌ها براي دريافت اين جدول‌هاي قديمي بايد پول بيشتري بپردازند.
Wall Street Journal يكي از روزنامه‌هاي موفق در اين زمينه است. اين روزنامه كه در حال حاضر بيش از يك ميليون مشترك آنلاين در اختيار دارد، تنها نيمي از اخبار مالي و تجاري خود را به صورت رايگان و از طريق موتور جست‌وجوي Google در اختيار مخاطبان خود قرار مي‌دهد و اين افراد براي دريافت نيمي ديگر از اين اخبار بايد ب صورت روزانه هزينه پرداخت كنند.
دريافت هزينه براي خواندن تنها بخشي خاص از روزنامه‌ها شيوه‌اي متداول است كه اين روزها بسياري از روزنامه‌ها از آن استفاده مي‌كنند. حتي روزنامه شناخته شده New York Times هم بين سال‌هاي 2005 تا 2007 براي دريافت اخبار مربوط به ستون‌هاي پر طرفدار خودش مبلغ مشخصي از كاربرانش دريافت مي‌كرد.به اين ترتيب حالا ديگر زماني است كه مخاطبان روزنامه‌ها به تدريج سلايق خود براي خواندن اخبار روزانه را هم تغيير داده و حاضرند براي پذيرش اين تغيير بزرگ هزينه هم بپردازند.
منبع : اکونومیست
