یک اتفاق تصادفی در مریخ، محتوای شگفتانگیز یک سنگ معمولی را فاش کرد. هنگامی که مریخنورد کنجکاوی (Curiosity) در ماه مه سال گذشته با وزن ۸۹۹ کیلوگرم روی این سنگ عبور کرد، سنگ شکسته شد و بلورهای زرد رنگ گوگرد خالص درون آن نمایان شد.
اگرچه سولفاتها در مریخ رایج هستند، اما این نخستین باری است که گوگرد در شکل عنصری خالص خود، در سیاره سرخ یافت میشود. این کشف در کانال گدیز ولیس (Gediz Vallis Channel) انجام شد، جایی که سنگهای مشابه زیادی دیده میشود، که ممکن است نشاندهنده فراوانی گوگرد عنصری در این منطقه باشد.
چرا این کشف مهم است؟
اشوین واساوادا، دانشمند ارشد پروژه کنجکاوی در ناسا، این کشف را با پیدا کردن یک واحه در بیابان مقایسه کرده و گفته است:
“این گوگرد نباید اینجا باشد، پس حالا باید توضیح دهیم چرا این اتفاق افتاده است. کشف چیزهای عجیب و غیرمنتظره، هیجانانگیزترین بخش کاوشهای سیارهای است.”
سولفاتها معمولاً زمانی شکل میگیرند که گوگرد در ترکیب با سایر مواد معدنی در آب حل شود و پس از تبخیر آب، مواد معدنی باقیمانده تشکیل شوند. این مواد میتوانند اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخچه آب در مریخ و تغییرات آبوهوایی آن ارائه دهند. اما گوگرد خالص تنها تحت شرایط بسیار خاصی شکل میگیرد که تاکنون تصور نمیشد در این منطقه از مریخ وجود داشته باشد.
ارتباط گوگرد با حیات در مریخ؟
گوگرد یک عنصر ضروری برای حیات است و موجودات زنده معمولاً آن را از سولفاتها جذب کرده و برای تولید دو آمینواسید حیاتی در ساخت پروتئینها استفاده میکنند.
اگرچه این کشف مستقیماً نشانهای از وجود حیات در مریخ ارائه نمیدهد، اما یکی دیگر از عناصری را که برای زندگی مفید است، به لیست موادی که تاکنون در مریخ پیدا شدهاند، اضافه میکند. پیشتر نیز در مریخ نشانههایی از شیمی زیستی، آب، و شرایط قابل سکونت در گذشته کشف شده بود.
گام بعدی در تحقیقات مریخ
مریخنورد کنجکاوی ابزارهایی برای تجزیه و تحلیل ترکیب شیمیایی سنگها دارد، اما اگر تصادفاً از روی این سنگ عبور نکرده بود، ممکن بود کشف گوگرد خالص برای مدت طولانیتری به تعویق بیفتد. اکنون، دانشمندان قصد دارند با مدلسازیهای دقیقتر، بررسی کنند که چگونه گوگرد خالص در این منطقه شکل گرفته است.
کنجکاوی همچنان در حال کاوش در کانال گدیز ولیس است، منطقهای که زمانی یک رودخانه باستانی در آن جریان داشته و اکنون سنگهای آن، اثر آن آبهای باستانی را حفظ کردهاند. این مریخنورد اخیراً یک نمونه پودری از داخل یکی از سنگها برای تجزیهوتحلیل شیمیایی جمعآوری کرده و همچنان به جستجوی کشفهای شگفتانگیز دیگر در طول مسیر خود ادامه میدهد.