قطعاً یکی از سوالاتی که در این روزهای کشور برای شما هم به وجود آمده، تبلیغات بسیار زیادی است که حول موضوع خرید محصولات به صورت اقساطی انجام می‌شود. برای شوخی این روند رو به رشد را همانند وجود املاکی‌ها در سراسر کشور در نظر بگیرید. علت اصلی ایجاد این مسیر رو به رشد در خرید اقساطی را می‌توان در موارد ذیل خلاصه کرد:
- تغییر ساختار در زمینه اعتبار سنجی
- کمبود منابع مالی در اختیار اقشار جامعه
- رکود بازار خرید نقدی
- عدم تعادل عرضه و تقاضا
مسئله خرید اقساطی در بازار‌های جهانی یکی از موارد اساسی اقتصاد کشورهاست. به این جهت که بسیاری از کشورهای دنیای محصولات خود را به صورت قسطی در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهند و از سیستم اعتبارسنجی بسیار پیشرفته‌ای برای این مورد استفاده می‌کنند.
جدای از اینکه گفته می‌شود اقتصاد کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی دارای ثبات و روبه رشد است، میزان هزینه‌های جاری خانواده‌ها نیز نقش تعیین‌کننده‌ای در قدرت خرید نقدی خواهد داشت. بنابراین برای ایجاد چرخه اقتصادی و مبارزه با رکود بازار، بهترین روش ایجاد سیستم خرید اقساطی است. برای مثال خرید اقساطی لپ تاپ در تمام دنیا امری معمول بوده و همه شرکت‌ها به این روش محصولات خود را به فروش می‌رسانند.
تغییر ساختاری اعتبار سنجی در ایران
کمتر از دو الی سه سال است که متناسب و همسو با بازار جهانی اقتصاد ایران به سمت تغییر در ساختار شرایط اعتبار سنجی رفته است. مشکلات عدیده‌ای که برای مردم در زمینه اعتبار داشتن به وجود می‌آمد و نمی‌توانستند ضامن‌های معتبری را ارائه دهند؛ دولت مردان را بر این داشت تا برای آن راهکاری برگزینند. مهمترین بخش تغییر ساختاری اعتبار سنجی را می‌توان چک‌های صیادی دانست که اعتبار برگه‌های چک را در بازار تقویت کرد.
عدم تعادل عرض و تقاضا
یکی دیگر از عواملی که سبب شد تا بازار ایران به سمت فروش اقساطی محصولات خود برود، عدم تعادل عرضه و تقاضا در بازار بوده است. به همین جهت که با افزایش سرسام آور قیمت دلار و به طبع آن افزایش بی‌سابقه مواد اولیه تقریباً تمامی محصولات داخلی و حتی محصولاتی که وارداتی هستند با رشد عجیبی رو به رو شدند و این مهم باعث شد تا عملاً کسی توانایی خرید محصولات را به صورت نقدی نداشته باشد.
برای مثال اگرچه زمانی شما به راحتی می‌توانستید با پس انداز خود، کامپیوتری را اسمبل کنید و به صورت نقدی آن را خریداری کنید، امروز با افزایش عجیب قیمت‌ها این امر ممکن نیست. بنابراین اگر عرضه کننده این محصولات به دنبال فرار از ورشکستگی و فروش محصولات خود باشد، باید فروش کامپیوتر قسطی را در دستور کار خود قرار دهد. بهترین راهکار برای فرار از این رکود بازار تنوع در عرضه محصولات است.
بنابراین یکی از راه‌های اساسی برای فروش سیستم گیمینگ و انواع دیگه کامپیوترهای اسمبل شده قطعاً روش اقساطی است.
رکود بازار ایران
شرایط اقتصاد بازار ایران به معنای واقعی کلمه ناپایدار است. مشکلاتی که خصوصاً پس از اتفاقات اخیر در کشور به وجود آمده است و افزایش بی‌سابقه نرخ دلار و عدم ثبات بازار ارز در کشور، وابستگی شدید بازار ایران به نوسانات نرخ دلار همه و همه دست به دست هم داده است تا شرایط بازار را به صورت عجیبی دچار رکود کند. اما بازاریان برای رهایی از این معضل و روشن نگه داشتن چرخه اقتصادی دست به راهکاری جدید زده‌اند که سابقاً در بازار ایران بسیار محدود انجام می‌شده است.
اگر از این روش استفاده نکنند، شاید مردم برای مثال رو به سمت خرید کامپیوترهای دست دوم بیاورند به جای خرید کامپیوتر نو، زیرا قیمت کامپیوتر های نو فوق العاده بالا است و توانایی برای خرید محصول مناسب در این شرایط وجود ندارد.
تقریباً بیشترین تبلیغات شبکه‌های اجتماعی و حتی صدا و سیما روی محور فروش اقساطی تکیه کرده است. حتی فروشگاه‌های بزرگی مانند دیجی کالا، اسنپ، لیون و پی سی کالا نیز برای محصولات خود امکانات جالبی را در زمینه اقساطی فراهم آورده اند.
تحول در نحوه ارائه محصولات دیجیتالی
اگر سابقاً فروشگاه‌های بزرگ اینترنتی متناسب با رویداد‌های مختلف در کشور اقدام به تخفیفات ویژه برای فروش محصولات خود می‌کردند. اکنون این روش دیگر کافی نبوده و نمی‌تواند مشتریانی که جیب آنها خالی است را ترغیب به خرید کند. بنابراین بهترین روش تنوع در ارائه فروش اقساطی و آسان گرفتن برای مشتریان است.
برای مثال فروشگاه اینترنتی پی سی کالا برای ارائه اقساطی محصولاتی همچون لپ تاپ و کامپیوتر اسمبل شده شرایط بسیار مناسب و راحتی را برگزیده است. شاید بتوان گفت در بین رقبا بهترین فروشگاه برای خرید قسطی لپ تاپ و کامپیوتر بی‌تردید پی سی کالا می‌باشد. البته شرکتهایی همچون ازکی و لندو نیز تلاش بسیاری انجام داده‌اند تا شرایط جالب و خلاقانه‌ای را برای خرید اقساطی انواع محصولات دیجیتالی محیا کنند.
آیا در نهایت اقساطی شدن محصولات به نفع مشتری است؟
بی تردید جواب این سئوال در ثبات اقتصادی است. در کشورهای پیشرفته به جهت ثبات اقتصادی و تورم بسیار ملایم، شرایطی را فراهم آورده است که هم فروشنده و هم خریداران بیشترین نفع را در این بازار از آن خود کنند.
اما در بازار ایران و تورمی دو رقمی، سخت است که بتوان گفت کسی سود خواهد کرد یا خیر! به هرجهت متضرر اصلی در این شرایط و نرخ سود اقساطی قطعاً خریداران خواهند بود و تنها زمینه‌ای ایجاد شده است تا اینکه فضای کسب و کار از حالت رکود خارج شود و کاربرانی که نیاز به محصولات دیجتالی دارند و قدرت خرید آن را ندارند، کور سوی برای رسیدن به اهدافشان داشته باشند.
برای جمع بندی این مطلب باید گفت، خواه یا ناخواه باید بازار ایران متناسب با بازار جهانی به سمت اعتبار سنجی حرفه‌ای برود و فضای اقتصادی باید از روند کهنه، قدیمی و منسوخ شده اعتبارسنجی‌هایی همچون ضامن کارمند، بازنشسته و … خارج شود.
این روند کمک شایانی به رشد اقتصادی و گردش مالی بازار خواهد کرد، البته باید در نظر داشت که تمامی این موارد متوقف بر کنترل تورم و ثبات نسبی بازار است. اگر دست این غول بی‌شاخ و دم از اقتصاد کشور جدا نشود، قطعاً حرکت کردن در هر مسیری به شکست متنهی خواهد شد.
