نگاهی به فیلترینگ پلتفرمها در سه دولت
فردای اقتصاد: سابقه فیلترینگ در ایران به سابقه خود اینترنت در کشور ماست با این حال رشد استفاده از این شبکه و سرویسهای مبتنی بر آن از اوایل دهه ۸۰ در کشور رخ داد همچنین نگاهی به سوابق نشان میدهد عمده فیلترینگ پلتفرمها بعد از سال ۱۳۸۸ صورت گرفته است.
مقایسه اپلیکیشن های فیلتر شده در دولتهای مختلف نشانگر این است که مسدودسازی اپلیکیشنها و پلتفرمهای مشهور گاهی همزمان با رخدادهای اجتماعی و گاه نیز در زمانهای دیگر انجام گرفته است.
از جمله مشهورترین پلتفرمهای فیلترشده در دولت نهم و دهم میتوان به یوتیوب، توییتر، یاهو مسنجر، فیسبوک، جیتاک، وردپرس و بلاگر اشاره کرد.
در دولت یازدهم و دوازدهم هم پلتفرمهای ویچت، وایبر، تلگرام، سیگنال، مدیوم، ویز و کلاب هاوس از جمله سرویسهای مشهوری هستند که از دسترس خارج شدند.
اما در دولت سیزدهم هم پلتفرمهای اینستاگرام، واتساپ، لینکدین، اسکایپ، ایکسباکس و کلش آو کلنز از جمله مسدود شدگان هستند که البته همگی طی یک هفته اخیر تحت فیلترینگ قرار گرفتهاند.
فیلترینگ بدون بازگشت شبکههای اجتماعی
همچنین با نگاهی به سوابق بسیاری از اپلیکیشنهای فیلتر شده میتوان دید تقریبا هم پلتفرمهای پرکاربر فیلترشده دیگر از دایره فیلترینگ خارج نشدهاند هر چند معدودی از آنها بعدا بدون سروصدا از زیر فیلترینگ بیرون آمدهاند. به عنوان نمونه میتوان به وایبر اشاره کرد که در سال ۱۳۹۳ مورد فیلتر قرار گرفت و بعد از آن تقریبا همه کاربران آن به تلگرام پیوستند. وایبر اخیرا از فیلترینگ بیرون آمده بود اما هفته قبل دوباره مسدود شد.
اگر در هر دوره سه دولت اخیر بخواهیم به فیلترینگ یک پلتفرم مهم اشاره کنیم باید به یاهو مسنجر ( ۱۳۸۸ ) ، تلگرام ( ۱۳۹۷ ) و اینستاگرام و واتساپ ( ۱۴۰۱ ) اشاره کرد.
تلگرام در زمان فیلتر شدن دارای ۴۰ میلیون کاربر بود و گفته میشد ۶۰ درصد ترافیک اینترنت کشور در آن زمان به این پیامرسان اختصاص داشت. با گذشت چهارسال از فیلترینگ این پیام رسان بر اساس آخرین آمارها هنوز ۴۰ درصد کاربران ایرانی از این پیام رسان استفاده میکنند.
به گفته مسوولان شرکت زیرساخت اینستاگرام و واتساپ که هم اخیرا فیلتر شدهاند روی هم ۸۰ درصد ترافیک ایران را به خود اختصاص داده بودند.