مدتهاست که اضافه شدن شرطی با عنوان «مصرف منصفانه»، سرویس‌های اینترنتی نامحدودی که توسط اپراتورهای مختلف عرضه می‌شود را زیر سوال برده است. با این حال به تازگی رییس سازمان تنظیم مقررات در مصاحبه‌ای اظهار کرده است که با توسعه اینترنت مبتنی بر فیبر نوری ظرف ۴ سال آینده، این مدل حذف خواهد شد و کاربران می‌توانند طعم واقعی یک اینترنت نامحدود را بچشند.
مصرف منصفانه در اینترنت؛ یک الگوی جهانی است
صادق عباسی شاهکوه در خصوص مدل فروش اینترنت با در نظر گرفتن حد مصرف منصفانه از سوی اپراتورها و برنامه وزارت ارتباطات برای تغییر این مدل با اجرای «پروژه فیبرنوری منازل و نقاط»، گفت: بحث مصرف منصفانه در اینترنت یک الگوی جهانی است. به این معنی که در مواقعی که سرویس اپراتور به صورت حجم نامحدود عرضه می‌شود سقفی به عنوان مصرف منصفانه در نظر گرفته می‌شود که حد مصرف نگه داشته شود و شبکه با مصرف بی‌رویه کاربر، دچار مشکل نشود.
وی در گفتگو با «مهر» تاکید کرد: این روال در همه کشورها رایج است. برای اینکه شبکه‌ها در جریان مصرف همزمان کاربران، دچار مشکل نشوند، اپراتورها حدی را به عنوان آستانه مصرف در نظر می‌گیرند. تا اینطور نباشد که یک کاربر به صورت دائمی در حال دانلود باشد و باعث افت سرعت شود و شبکه را برای دیگران غیرقابل استفاده کند. در این مواقع به کاربر هشداری مبنی بر اینکه به آستانه مصرف منصفانه رسیده است، داده می‌شود.
عباسی شاهکوه با اشاره به روند حرکت کشور به سمت ایجاد شبکه اینترنت ثابت مبتنی بر فیبرنوری، گفت: ما کم کم در حال حرکت به سمت شبکه دسترسی فیبرنوری هستیم و در برنامه داریم که تا سال ۱۴۰۴ این شبکه را برای سرویس دهی به ۸۰ درصد خانوار ایرانی مهیا کنیم. به این ترتیب در آینده اینترنت نامحدود واقعی را روی شبکه فیبرنوری تجربه خواهیم کرد.
حذف تدریجی طرح «مصرف منصفانه»
رییس رگولاتوری در ادامه اظهار کرد: تکنولوژی فیبرنوری ظرفیتی ارائه می‌دهد که شبکه اپراتورها، مصرف اینترنت نامحدود واقعی را جواب خواهد داد و کل شبکه انتقال و سطوح بالای آن آمادگی مصرف نامحدود را خواهند داشت. رئیس سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی گفت: با توسعه بیشتر شبکه‌ها، حد مصرف منصفانه نیز بالاتر خواهد رفت و ما امیدواریم که در آینده کل شبکه دسترسی کشور مبتنی بر فیبرنوری شود. در این صورت ظرفیت شبکه انتقال افزایش پیدا می‌کند و حد مصرف منصفانه برداشته شده و در این صورت کاربر، اینترنت نامحدود واقعی را خواهد دید.
وی افزود: در شرایط فعلی با مصرف منصفانه، سرویس کاربر برقرار است اما اگر به سقف حجم مصرفی برسد، سرعتش کم می‌شود. اما در صورتی که شبکه دسترسی فیبرنوری در کل کشور توسعه یابد، این سقف مصرف برداشته خواهد شد. عباسی شاهکوه در مورد جزئیات اجرای پروژه دسترسی به فیبرنوری گفت: دسترسی مبتنی بر فیبر یعنی فیبرکشی تا یک فاصله‌ای نزدیک منازل؛ از آنجا به بعد هم این سرویس می‌تواند از طریق فیبر تا داخل منازل برود و یا اینکه می‌توان از طریق شبکه سیم مسی VDSL و یا ADSL این خدمات را به کاربر ارائه کرد. اینها بستگی به موقعیت کاربر دارد.
افزایش سرعت اینترنت با توسعه فیبر نوری
معاون وزیر ارتباطات در مورد سرعت دسترسی کاربران در شبکه فیبرنوری اظهار داشت: جایی که فیبر تا پایان مسیر و در داخل منزل افراد برود، دیگر محدودیت سرعتی هم در کار نیست. همه اینها بستگی به تأمین شبکه انتقال دارد که اگر تأمین شود، سرعت‌های گیگابیت بر ثانیه را متصور خواهیم بود. اما در جاهایی که در انتهای مسیر از سیم مسی استفاده شود ممکن است سرعت ۵۰ تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه باشد. همه اینها مبتنی بر نیاز کاربران تنظیم می‌شود و البته بستگی به قیمت هم دارد.
وی با بیان اینکه هدفگذاری ۴ ساله ما پوشش ۲۰ میلیون خانوار است، اضافه کرد: مصوبه کمیسیون تنظیم مقررات ارتباطات به زودی نهایی و ابلاغ می‌شود و کلیات این پروژه، تعریف مشخصی از آن و نحوه انجام کار مشخص خواهد شد. در این مصوبه مشخص خواهد شد که چه امتیازها و حمایت‌هایی را در اختیار اپراتورهای اجرا کننده این پروژه باید بگذاریم؛ هدفگذاری در هر استان چگونه باشد و چقدر پوشش ایجاد شود. مطابق این مدل، کشور را تقسیم بندی کرده و اپراتورها در اجرای پروژه، در استان‌ها گروه بندی می‌شوند تا به صورت موازی بتوانیم تا سال ۱۴۰۴ به این هدف بزرگ برسیم. عباسی شاهکوه با اشاره به اینکه اپراتورهایی که هم اکنون در حال ارائه سرویس اینترنت هستند می‌توانند در صورت تمایل وارد این چرخه شوند، تاکید کرد: پروژه فیبرنوری نقاط، نیازمند سرمایه گذاری قابل توجهی است و دولت نیز در آن، نقش حمایتی و مرتفع کننده موانع را دارد.
وزیر ارتباطات: شبکه ارتباطی به نقطه بحرانی رسیده است
ماه هاست که کیفیت اینترنت در بخش‌های مختلف کشور با افت قابل توجهی همراه بوده است. به طوری که حتی روز گذشته وزیر ارتباطات در جمع خبرنگاران اظهار کرد که اکنون در پی افزایش قابل توجه تقاضای کاربران برای اینترنت داخلی و بین الملل، شبکه ارتباطی به نقطه بحرانی رسیده است. وی در تشریح برنامه‌های وزارت ارتباطات برای حل مشکلات شبکه، به تخصیص فرکانس ۲۳۰۰ به اپراتورها اشاره کرد و گفت: این یک راه حل کوتاه مدت است که با راه اندازی تجهیزات، اثرات متبت آن بر شبکه قابل مشاهده خواهد بود.
زارع‌پور تاکید کرد: در حال برنامه‌ریزی هستیم تا اپراتورها هر چه سریع‌تر بتوانند تجهیزات خود را وارد شبکه ارتباطی کشور کنند. ظرف ۲ ماه آینده یکی از اپراتورها تجهیزات خود را وارد می‌کند و این کیفیت شبکه را بهتر خواهد کرد. وی تاکید کرد: پیگیر حل مشکلات سایت BTS اپراتورها در شهرهای مختلف نیز هستیم. برخی از این سایت‌ها نیاز به تعمیر دارند و برای برخی دیگر حکم قلع و قمع صادر شده که با شهردار تهران در حال مذاکره هستیم تا این حکم لغو شود.
کاهش سقف مصرف منصفانه برخی اپراتورها در مدت اخیر
نوید حذف سقف مصرف منصفانه در حالی داده می‌شود که در ماه‌های اخیر برخی اپراتورها سرویس‌های دانلود نامحدود و یا شبانه خود را حذف کرده‌اند و برخی دیگر اقدام به کاهش سقف مصرف منصفانه کرده اند. مدتی است که اپراتورها با تغییرات مداوم و سختگیری بیشتر در شرایط بسته‌های اینترنت شبانه و نامحدود، نه تنها از جذابیت این طرح‌ها کاسته اند، بلکه حالا دیگر صدای کاربران را درآورده اند. افت کیفیت سرویس، سرعت پایین دانلود، در نظر گرفتن سقف مصرف منصفانه برای بسته‌های دانلود نامحدود، کاهش مقداری این سقف و اعمال تغییر در شرایط بسته‌ها بدون اطلاع قبلی کاربران، از جمله مهم‌ترین انتقادات کاربران این اپراتورها خصوصا «همراه اول» هستند.
عرضه بسته‌هایی برای دانلود ارزان قیمت در ساعات پس از نیمه شب، سالهاست که میان سرویس دهندگان اینترنتی رواج دارد. اما مدتی است که اپراتورها با سختگیری‌های گوناگون، در حال محدود کردن هرچه بیشتر کاربران در استفاده از این طرح‌ها هستند. کاربران بسیاری در توییتر با گلایه از افت سرعت دانلود این بسته‌ها اظهار می‌کنند که دیگر نمی‌توانند به مانند قبل دانلود فایلهای حجیم خود را انجام دهند و عملا با چنین سرعتی خرید این بسته‌ها صرفه چندانی ندارد. این درحالی است که گفته می‌شود سرعت دانلود در همان ساعات برای کاربری که بسته شبانه تهیه نکرده است کاملا نرمال است و به نظر می‌رسد همراه اول به عمد و با هدف کاهش مصرف، سرعت دانلود کاربر با این بسته‌ها را کاهش داده است.
اوایل تابستان امسال بود که همراه اول از حذف بسته‌های نامحدود به درخواست درگولاتوری خبر داد و از آن زمان به بعد، بسته‌های اینترنتی نامحدود شبانه با تعیین یک سقف دانلود منصفانه عرضه می‌شوند. یکی از کاربران در گفتگو با آی تی ایران گفت: تعریف یک سقف برای دانلود در حالتی که بسته نامحدود نام دارد کاملا مسخره است. چون عملا با سرعتی که بعد از رد کردن سقف دانلود منصفانه ارائه می‌شود، هیچ فایلی نمی‌توان دانلود کرد و دیگر نمی‌توان این بسته را نامحدود دانست.
یحیی حجازی، یکی دیگر از کاربران اینترنت همراه اول به آی تی ایران گفت: تا همین مدت اخیر، بسته‌های شبانه‌ای که تهیه می‌کردیم، دارای سقف ۴۵۰ گیگ برای دانلود منصفانه بودند، اما بدون آنکه هشدار یا اطلاعی به کاربران داده شود، این سقف به ۱۰۰ گیگ کاهش داده شده است. وی تاکید می‌کند که این کار مصداق بارز کم فروشی و کلاهبرداری است و علیرغم پیگیری‌هایی که انجام داده است، مدیران همراه اول نیز پاسخی نداده اند. حجازی با ارائه تیتکت‌هایی که در سایت ۱۹۵ به ثبت رسانده می‌گوید: حتی زمانی که این اقدام را در سامانه شکایات رگولاتوری ثبت کردیم، باز هم ترتیب اثری داده نشد و ظرف یک ماه پیام دادن و یپیگیری مداوم، هیچ واکنش و رسیدگی از سوی تیم این سامانه دریافت نکردم.
