آمارهای تجارت الکترونیکی ایران در نیمه سال ۹۹

به گفته مرکز توسعه تجارت الکترونیکی حجم تجارت الکترونیکی در سال جاری نسبت به سال گذشته حدود ۲۸۴ درصد رشد کرده است. مرکز توسعه تجارت الکترونیکی ایران در نشست خبری که روز چهارشنبه، ۸ بهمن با حضور اصحاب رسانه برگزار شد، گزارشی از وضعیت تجارت الکترونیکی ایران در شش ماهه نخست ارائه داد. در این گزارش چهار بخش زیرساخت، عملکرد، روش‌شناسی و جمعیت‌شناسی تجارت الکترونیک مورد بررسی قرار گرفته است.

1.5 میلیارد تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیکی در سال 99

تعداد گواهی امضاهای الکترونیکی که در این ۶ ماه صادر شده است به ۱۸۵ هزار امضا می‌رسد که نسبت به امضاهای الکترونیکی صادر شده در ۶ ماهه سال گذشته ۱۲۳ درصد رشد داشته است.

در بخش بررسی عملکرد تجارت الکترونیک ارزش اسمی معاملات تجارت الکترونیکی سال جاری با ۲۸۴ درصد افزایش به ۶۳۶ هزار میلیارد تومان رسیده است؛ این عدد در سال گذشته حدود ۱۶۶ هزار میلیارد تومان بود. طبق گزارش ارزش حقیقی معاملات تجارت الکترونیکی نیز ۲۱۷ درصد رشد کرد و از ۳۵۰ میلیارد تومان به هزار و ۱۱۰ میلیارد تومان رسیده است.

طبق گزارش تعداد کل تراکنش‌های تجارت الکترونیکی ۱.۵ میلیارد عدد بوده است که متوسط مبلغ تراکنش‌های تجارت الکترونیکی از ۱۶۴ هزار تومان در نیمه نخست سال ۹۸ به ۴۱۷ هزار تومان در نیمه نخست سال ۹۹ رسیده است که حدود ۱۵۳ درصد رشد کرده است. همچنین ارزش معاملات دولتی نیز در همین بازه زمانی رشدی معادل ۵۹ درصد داشته است و از ۳۷/۵ هزار میلیارد تومان در نیمه اول سال ۹۸ به ۵۹/۵ میلیارد تومان در سال جاری رسیده است و در این گزارش اعلام شد که تعداد معاملات الکترونیکی دولتی نیز با ۳۵ درصد رشد به ۱۵۲ هزار معامله رسید.

همچنین طبق گزارش در حال حاضر تعداد کاربران تلفن همراه هوشمند به ۵۴ میلیون و ۳۳ هزار نفر است که نسبت به سال گذشته حدود ۲۰ درصد رشد داشته است و تعداد مشترکان اینترنت پهن باند نسبت به سال گذشته به ۸۶ میلیون کاربر رسیده که نشان دهنده ۱۰ درصد رشد است. همچنین ضریب نفوذ اینترنت پهن باند در کشور ۱۰۲ درصد برآورد می‌شود.

فعالیت ۸۶ درصد واحدهای تجارت الکترونیکی با سرمایه‌گذاری شخصی

در این گزارش روش‌های تامین سرمایه واحدهای تجارت الکترونیکی مورد بررسی قرار گرفته است و نشان می‌دهد ۸۶ درصد واحدهای تجارت الکترونیکی با سرمایه‌گذاری شخصی فعالیت می‌کنند و ۸ درصد آن‌ها با کمک سرمایه‌گذاری شتابدهنده‌ها و بخش خصوصی و میزان سرمایه‌گذاری دولت در این بخش ۵ درصد است.

در قسمت دیگر این گزارش که به شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها تعلق داشت، اعلام شد که ۸۱ درصد واحدهای تجارت الکترونیکی در کنار وب‌سایت از شبکه‌های اجتماعی و ۴۶ درصد آن‌ها از پیام‌رسان‌ها برای فروش کالا و خدمات خود استفاده می‌کنند. همچنین ذکر شده است که ۲۸ درصد از کسب‌وکارها هم از اپلکیشن‌های موبایلی برای فروش کالای خود استفاده می‌کنند.

مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در گزارش ۶ ماهه خود اشاره‌ای هم به خدمات ارسال کالا داشته و اعلام کرده است که شرکت پست با ۴۳ درصد سهم، بیشترین سهم را در ارسال کالا و پس از آن شرکت پست خصوصی سهمی معادل ۲۴ درصد را به خود اختصاص می‌دهند. خود شرکت هم سهمی حدود ۱۹ درصد دارد.

76 هزار واحدهای فعال در حوزه تجارت الکترونیکی دارای اینماد هستند

در این گزارش تاکید شده است که تعداد فعالان زن این حوزه حدود ۱۳ درصد است که این عدد نسبت به سایر کشورهای جهان رقم پایینی است. همچنین در ادامه گزارش آمده است که ۲۳ درصد یعنی حدود ۷۶ هزار  واحدهای فعال در حوزه تجارت الکترونیکی دارای اینماد هستند که نسبت به سال گذشته رشدی معادل ۱۰ درصدی داشته است. طبق این گزارش بیشترین دارندگان اینماد در حوزه فروش کالا فعالیت می‌کنند و دسته‌های آموزش، برنامه‌نویسی و کامپیوتر و تبلیغات و بازاریابی در جایگاه‌های بعدی هستند.

33 درصد این کسب‌وکارها کمتر از یک سال عمر دارند و ۴۵ درصد آن‌ها هم عمری بین ۱ تا ۴ سال دارند و ۲۲ درصد آن‌ها هم که بیش از ۴ سال است که فعالیت می‌کنند.

طبق گزارش ارائه شده ۷۵ درصد فعالان تجارت الکترونیکی که کسب و کارشان اینماد دریافت کرده‌است شخصیت حقیقی هستند و فقط ۲۵ درصد آنان کسب و کار با نام شخصیت حقوقی فعالیت می‌کنند. همچنین پراکندگی جغرافیایی این نماد متعلق به تهران، اصفهان، خراسان رضوی و فارس است.

همچنین ۴۶ درصد گروه سنی صاحبان واحدهای تجارت الکترونیکی دارای اینماد بین ۳۰ تا ۴۰ سال هستند و ۲۳ درصد آن‌ها در بازه سنی ۲۰ تا ۳۰ سال و تنها ۱ درصد آن‌ها زیر ۲۰ سال است.

80 درصد کسب‌وکارهای کوچک و متوسط درخواست دریافت ستاره داده‌اند

رهبری، مدیر مرکز توسعه تجارت الکترونیکی در ادامه نشست تاکید کرد که رشد تجارت الکترونیکی در نیمه اول امسال به دلیل شیوع ویروس کرونا و استقبال کسب و کارها و مردم از این بستر برای عرضه و تهیه کالاهای خود موجب شد تا در این دوره ۶ ماهه ارزش تجارت الکترونیکی تقریبا ۴ برابر شده و تعداد نمادهای الکترونیکی صادر شده نسبت به همین دوره زمانی در سال گذشته نیز تقریبا ۳ برابر شود.

او در رابطه با اعطای نماد الکترونیکی تک ستاره به کسب‌وکارها اعلام کرد: «یکی از مهم‌ترین کارهایی که در این دوران انجام شد فعال شدن ستاره‌های دوم و سوم برای کسب‌وکارها است. اعطای نماد الکترونیکی تک ستاره نه تنها باعث مشکلات نخواهد شد، بلکه سبب می‌شود تا کسب‌وکارهای کوچکتر در مقایسه با کسب‌وکارهای بزرگتر بیشتر دیده شوند. گرفتن ستاره برای کسب‌وکارها کاملا اختیاری است. هر کسب‌وکاری که ستاره هم دریافت کند در بازه‌های زمانی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد و در صورت اشتباه ستاره از آن کسب‌وکار گرفته می‌شود. تاکنون از ۱۰۰ کسب‌وکاری که برای گرفتن ستاره اقدام کرده‌اند، ۲۶ تای آن‌ها موفق به دریافت ستاره شدند و مابقی هم در مرحله بررسی هستند.» به گفته او ۸۰ درصد درخواست‌ها برای دریافت ستاره مربوط به کسب‌وکارهای کوچک و متوسط بوده و ۲۰ درصد آن‌ها از سمت کسب‌وکارهای بزرگتر بودند.

به گفته رهبری در حال حاضر تنها با یک اپراتور برای رتبه‌بندی همکاری می‌کنند؛ اما به زودی اپراتورهای دیگری نیز به این مجموعه اضافه خواهند شد.

ایجاد سامانه برای ارتباط صنف آفلاین با سکوهای آنلاین

او در ادامه با توجه به مشکلاتی که کسب‌وکارها در دوران کرونا داشتند گفت که از سمت دولت، مرکز توسعه تجارت سعی کرد تا زمان دریافت اینماد و درگاه پرداختی را کمتر کند، در حال حاضر کمتر از 5 روز کاری آن‌ها می‌توانند اینماد دریافت کنند. همچنین به گفته او در این بازه زمانی سامانه‌ای در مرکز برای ارتباط بین بخش آفلاین و آنلاین ایجاد شد. او توضیح می‌دهد: «در این سایت امکان ارسال پیام برای فروشگاه‌های اینترنتی فراهم شده است که در واقع از این طریق فروشگاه‌ها می‌توانند درخواست همکاری خود را با توجه به انتخاب جغرافیایی به اصناف موردنظر خود ارسال کند و با آن‌ها وارد همکاری شود. همچنین هیچ شماره‌ای از اصناف برای فروشگاه‌ها نشان داده نمی‌شود و از طریق یک پنل پیامکی این پیام‌ها ارسال می‌شود. حدود ۵۰ پلتفرم و سکوی ارائه کالا و خدمات نیز برای عرضه کالا و خدمات اصناف سنتی اعلام آمادگی کرده‌‌اند. برای هر واحد صنفی هم یک شرایط برای مقایسه وجود دارد که می‌توانند انتخاب کنند که با کدوم سکو وارد همکاری شوند. همچنین امکان سرچ کردن اصناف ارائه دهنده غیر حضوری هم در این سایت در دسترس است. این امکان می‌تواند باعث شتاب ارتباط بین بخش سنتی و آنلاین ‌شود.»

یکی از مهم‌ترین نکته‌هایی که رهبری به آن تاکید داشت، شناسنامه هر کسب‌وکاری است که روی اینماد آن سایت قابل مشاهده است. او توضیح داد: «با کلیک کردن روی اینماد هر سایتی می‌توانید به مشخصاتی چون سال فعالیت، تعداد شکایات و… دسترسی داشته باشید که موجب می‌شود تا کاربران با اطمینان بیشتری خرید کنند.»