شکن، راهکار دور زدن تحریم‌های اینترنتی

هر چند طی سالهای اخیر عمدتا بحث فیلترینگ در فضای اینترتنی پررنگ بوده اما در کنار فیلترینگ تحریم‌های اینترتنی نیز فشار قابل توجهی به کاربران ایرانی وارد کرده است. در حال حاضر بسیاری از سرویس‌های عادی خارجی روی آی پی ایران بسته‌اند راهکار گذر از این تحریم‌ها به ناچار استفاده از فیلترشکن بوده و این در جایی که کودکان استفاده کننده از دستگاه باشند نگرانی‌هایی را ایجاد کرده است. اخیرا محمدجواد آذرجهرمی که خودش نیز یکی از همین والدین نگران بود، به مادری که نگران نصب فیلتر شکن روی دستگاه فرزندش بود ولی درعین حال چاره‌ای جز استفاده از فیلترشکن برای دور زدن تحریم‌ها نداشت سرویس شکن (shecan) را پیشنهاد داد. به گفته وی، گروهی از دانش‌آموخته‌های دانشگاه تهران یک سرویس به آدرسhttps://shecan.ir راه‌اندازی کردند که بازی‌ها و خدماتی تحریم شده برای ایران را دور میزند و خیلی از نیازهای کودکان و نوجوانان را حل می‌کند.

برای آشنایی بیشتر با این سرویس «آی‌تی ایران» به سراغ محمد ابراهیم محمدی‌پناه، رئیس هیأت مدیره شرکت بنیان رایان سامانه، تولیدکننده سرویس شکن رفته است. درباره کارکرد این برنامه و هدف آن و اینکه پدر و مادرها چگونه از این برنامه استفاده کنیم پرسیدیم. در ادامه می‌توانید مشروح این گفت و گو را بخوانیم:

کارکرد سرویس شکن به چه شکل است؟

شکن با کمک قرارداد اینترنتی DNS، سایت‌های تحریمی رو از غیرتحریمی تفکیک کرده و مسیر کاربر برای برقراری ارتباط با سایت‌های تحریمی را تغییر می‌دهد تا سایت مقصد متوجه ایرانی بودن کاربر نشده و تحریم را اعمال نکند. در ادامه باید این توضیح را اضافه کنم که اینترنت در واقع بر اساس قراردادها یا پروتکل‌هایی شکل گرفته که رایانه‌ها و تجهیزات شبکه در ارتباط با یکدیگر از آن قراردادها تبعیت می‌کنند. یکی از قراردادهای زیرساختی اینترنت، DNS است که وظیفه تبدیل بین نام‎های دامنه (مثل coursera.org) و آدرس‌های IP (مثل 143.204.214.38) رو بر عهده داره. وقتی شما می‌خواهید از یک سایت بازدید کنید، اول مرورگر شما آدرس IP مربوط به آن سایت را از سرور DNS دریافت می‌کند.

هدف شما از راه‌اندازی این سرویس چیست؟

هدف شکن، بی اثر کردن تحریم‌های اینترنتی به ساده ترین و سریعترین روش ممکن برای همه کاربران اینترنت است. به طوری که دیگر تحریمهای اینترنتی مانعی برای کاربران ایرانی یا سایر کشورها که تحت تحریم‌های آمریکا هستند، نباشد.

تفاوت سرویس شکن با فیلترشکن‌ها چیست؟

 شکن یک سرویس کاملاً قانونی است که فقط تحریم‎هایی کهعلیه ایرانیان و برخی کشورهای دیگر اعمال شده را برطرف می‌کند.

غیر از اینکه تفاوت شکن با فیلترشکن‌ها در هدف مشهود است، تفاوت دیگر در روش کار این دو ابزار است به طوری که شکن برخلاف فیلترشکن تأثیری روی ترافیک سایت‌های غیرتحریمی نمی‌گذارد. یعنی ارتباط شما با سایت بانکی خودتان یا هر سایت دیگری که در لیست سایت‌های تحریمی شکن نباشد، مستقیم با آدرس IP اصلی همان سایت برقرار می‌شود. در مقایسه، فیلترشکن‌ها همه ترافیک اینترنتی شما رو از سرورهای خودشان عبور می‎دهند که هم روی سرعت و هزینه ترافیک اینترنتی تأثیر منفی داشته و هم مخاطرات امنیتی و حریم خصوصی قابل توجهی دارد.

سایت‌های خارجی تحریم کننده متوجه این میان‌بر نمی‌شوند؟

ممکن است بعضی سایتهای تحریم کننده نسبت به این موضوع حساس شوند، اما ما هم روش‌هایی را طراحی و پیش‌بینی کرده ایم که در صورت مقابله سایت تحریم کننده از آنها استفاده می‌کنیم و مشکلی نخواهیم داشت.

آیا این سرویس صرفاً برای کاربران کودک و نوجوان است یا هر کاربری می‎تواند از آن استفاده کند؟

شکن یک ابزار عمومی است و برای هر کاربر سایت‌های اینترنتی تحریم‌ شده قابل استفاده است. متأسفانه گستردگی تحریم‌ها خیلی زیاد است؛ از سایت‌های آموزشی آنلاین، منابع و نرم افزارهای مهندسی گرفته تا سایت‌های مربوط به طراحی و گرافیک، حتی تعداد زیادی از بازیها در فهرست سایت‌ها و نرم افزارهای تحریمی دیده می‌شوند.

برخی زیرساختهای ابری مثل Google Cloud Platform وجود دارند که میزبان بسیار از سایتها و نرم افزارهای آنلاین بوده و به طور کامل تحریمی هستند. یک نمونه دیگه از تحریم که بسیاری از کاربرها با آن مواجهند، عدم دسترسی به بعضی از نرم افزارها در Google Play Store و Apple App Store  هست.

با این حال، با وجود هزینه هایی که توسعه و نگهداری سرویس شکن برای شرکت ما دارد، استفاده از آن را برای مصارف شخصی کاملاً رایگان در نظر گرفته ایم تا کسی به خاطر هزینه مالی دور زدن تحریم، مجبور به تحمل سختی تحریم‌ها نباشد.

این سرویس در حال حاضر چند کاربر دارد؟

شکن روزانه چند ده هزار کاربر از نقاط مختلف دنیا دارد. زمانیکه سرویس شکن راه اندازی شد، جامعه هدف صرفاً کاربر ایرانی بود. اما پس از تحریم XBOX توسط مایکروسافت متوجه شدیم مردم بعضی کشورهای دیگه مثل عراق، سودان، سوریه و حتی بخش‎هایی از اوکراین و اسپانیا از تحریم‌های اینترنتی رنج می‌برند و برای اینکه بتوانند از کنسول XBOX خودشان استفاده کنند به شکن روی آورده‌اند.

سوال آخر اینکه با این سرویس چطور می‌توان کار کرد؟

شکن بر مبنای DNS ساخته شده است تا در همه محیطها اعم از ویندوز، مک، لینوکس، اندروید، iOS و حتی تجهیزات سخت افزاری از جمله دستگاه های حوزه اینترنت اشیا (Internet of Things)و تجهیزات Dell،HP  و Cisco قابل استفاده باشد. شما می‌توانید شکن را به عنوان سرور DNS خودتان روی مودم یا مسیریاب شبکه تنظیم کنید.

همچنین می‎توانید در تنظیمات اتصال به اینترنت سیستم عامل خودتان این تنظیم رو انجام دهید. برای سهولت استفاده از شکن روی گوشیها و تبلت‎های مبتنی بر اندروید، یک نرم افزار اختصاصی ساخته شده که از سایت شکن به نشانی shecan.ir و از کافه بازار قابل دانلود است. نرم افزارهای اختصاصی برای محیطهای ویندوز و iOS هم در دست توسعه است. ولی نرم افزارهای عمومی تغییر DNS مانند DNS Jumper برای ویندوز و DNS Override برای iOS هم به خوبی با شکن کار می‌کنند.