اختیار انسان در طول تاریخ همیشه موضوع پربحثی بین فیلسوفان بوده، اما دانشمندان امروزی با استفاده از تکنولوژی دستگاه اف ام آرآی توانستند پی به راز این مقوله باستانی ببرند.
دانشمندان عصب شناس بیمارستان John Hopkins، در مجله Attention, Perception, & Psychophysics ، مقاله ای منتشر کردند که طبق آن ادعا کردند می توانند فعالیت مغزی انسان را زمانیکه از اختیار خود استفاده می کند مشخص کرده و روند این فعالیت را تا “گرفتن تصمیم ” دنبال کنند. به طور خلاصه یعنی زمانی که شخصی انتخاب می کند عملی انجام دهد یا خیر، در مغزش چه اتفاقی رخ می دهد.
سوالی که Susan Courtney، پروفسور روان شناس و علوم مرتبط به مغز و همچنین یکی از نویسندگان این مقاله مطرح کرده این است که چگونه می توان به درون مغز افراد نفوذ کرد و مشخص کرد انسان های مختلف چگونه تصمیم گیری می کنند و چه قسمت هایی از مغز آنها حین تصمیم گیری فعال می شود.
این تیم پژوهشی در این آزمایش فرد شرکت کننده را در وضعیتی قرار دادند که هیچ گونه انحراف فکر و تمرکز برای انها وجود نداشته باشد. داوطلب، متصل به دستگاه اف ام آر آی و روبروی دو صفحه نمایش جداگانه قرار می گیرد و در اتاق تنها می شود. از دو صفحه نمایش، اعداد و حروف رنگی با سرعت زیاد از دو جهت متفاوت حرکت می کند و از افراد خواسته می شود که برای مدتی تمرکز خود را به یکی از صفحات منعطف کرده و بعد از گذشت زمانی به انتخاب خودشان، تمرکز خود را به صفحه دیگر تغییر دهند.طی این آزمایش، شرکت کننده ها صد ها بار نگاه خود را از یک صفحه به صفحه دیگر عوض کردند.
از لحاظ علمی، تغییر تمرکز از یک موضوع به موضوع دیگر با بخش بالایی وسط نیم کره مغز مرتبط است.فعالیت مغزی هنگام “تفکر قبل از انتخاب”در قسمت لوب پیشانی یا قدامی مغز صورت می گیرد که همان قسمتی است که زمان “استدلال” درمغز انسان درگیر می شود.
تفکر قبل از انتخاب همچنین در قسمت هسته ایی زیر قشری مغز فعال می شود که این قسمت یکی از عمیق ترین و اصلی ترین قسمت های مغز است که وظیفه کنترل حرکت بدن به عهده آن است. قسمت هسته ایی داخلی مغز، در تحقیقات روی بیماریهای دوپامینرژیک مانند پارکینسون در مرکز توجه قرار دارد و مشخص شده است که با ” توجه” و “اراده” در مغز انسان ارتباط ویژه ای دارد.
یکی از موارد یگری که طی این تحقیق مشخص شد این بود که لوب فوقانی افراد هنگام تغییر در تمرکز، فعالیت خود را زودتر شروع می کند که نشان می دهد مغز انسان انتخاب کردن را از قبل برنامه ریزی می کند و فقط از یک دستور پیروی نمی کند که همین عمل خود زمان بیشتری می برد . پیگیری فعالیت های دستوری برای انجام دادن عملی مثل زمانیکه خودروی خود را روی حالت آتو پایلوت می رانید، انقدر زمان نمی برد.در حقیقت زمان نکته اصلی این مقوله است.
اف ام آر آی یکی از جدید ترین وسایل تحقیقاتی است که باید تا مدت مورد استفاده قرار گیرد و ارزیابی شود زیرا شیوه درک فعالیت های مغزی و همینطور ذهنی در انسان را در دنیای پزشکی و علمی به نوعی کاملا تغییر داده است.
حالا دانشمندان می توانند با پیگیری شیوه فعالیت مغز انسان حین “انتخاب” در موقعیت های پیچیده تر و سخت تر به نتایج پیچیده تری نیز دست پیدا کنند.
منبع : آی تی ایران
