استارتاپ
رویاها و الهامها در تدکس کیش
طی دو روز جزیره کیش میزبان رویداد تدکس کیش TEDx بود. رویدادی که با تبعیت از نام TED توجه بسیاری را به سمت خود جلب کرده بود. رویدادهای TED شامل سخنرانیهای بسیار مشهوری است که طی دو روز در یک شهر برگزار میشود و سخنرانان تجربه و یا داستان خود را بازگو میکنند. بسیاری از این داستانها الهام بخش مخاطبانند و از این جهت این کنفرانسها به دلیل قواعد و انتخاب سخت سخنرانان و موضوعات مشهورند. TEDx اما رویدادی است که با همان استانداردها و مدلهای مشابه TED توسط افراد داوطلب علاقهمند و تحت نظارت TED جهانی برگزار میشود. TEDx کیش از جهت برگزاری یک رویداد طی ماههای اخیر سروصداهای زیادی در عرصههای مختلف تکنولوژی در ایران ایجاد کرده بود و به جز سخنرانیها برنامههای متعدد دیگری هم در حاشیه آن برگزار شد. مهمترین آنها جایزهای بود که برای یک ایده برتر در نظر گرفته شده بود که در انتها این جایزه به استارتآپ لندم تعلق گرفت. استارتآپی در زمینه قرض دادن اشیا و چیزهای مختلف به دیگران از طریق یک اپلیکیشن موبایل.
تدکس کیش از نظر موضوع سخنرانی یکی از متنوعترین کنفرانسهای برگزار شده در ایران است. هر چند سخنرانان مختلف از کشورهای گوناگونی برای صحبت در آن انتخاب شده بودند اما این سخنرانان به ندرت زمینه فعالیت یکسانی داشتند. آنچه تقریبا بین همه سخنرانیهای تدکس کیش ایجاد اشتراک میکرد صحبت درباره ایران بود. تقریبا همه سخنرانان – چه ایرانی چه خارجی – روی موضوع ایران صحبت میکردند و یا موضوع خود را به ایران مرتبط کردند. نکته دیگر انتخاب زنان مختلف و مشهور ایرانی بود. بسیاری از آنان شامل تجربههای موفقی بود که در عین دشواری و مسیر سخت پیش روی آنان رخ داده بود. دیگر نکات مهم در سخنرانیهای ارایه شده در تدکس کیش توجه به زمینههای اشتراک، صلح و ارتباطات علمی و اجتماعی بین ایران و آمریکا بود. مهمترین آنها سخنرانی شروع کنفرانس بود جایی که Rick Gunn نویسنده، عکاس و ماجراجو تجربه خود در پیشبرد یک پروژه صلح بین دو کشور را با موضوع کودکان دو کشور با یک دوچرخهسوار ماجراجوی ایرانی ارایه کرد. این دو در سفری در ایران و آمریکا این پروژه صلح را پیش برده بودند و حالا برای نخستین بار در ایران آن را در میان تشویق حضار ارایه دادند. اما انتخاب آگاهانه برخی سخنرانان که بخش عمده زندگی خود را در آمریکا به سر برده بودند نیز تاکیدی بر اشتراکات دو کشور بود. فریدون کورنگی کارآفرین ایرانی/آمریکایی بیش از چهل سال از عمر خود را در آمریکا سپری کرده بود اما او پس از تجربیات مختلف حالا در ایران و در طی ۴ سال اخیر فعالیت روی فضای استارتآپی را انجام میدهد. کورنگی اما سخنرانیهای خود را به فضای پرکنتراست شهری در تهران و شعر و نقاشی و هنر ایران متمرکز کرد.
سایمون براتون محقق موسیقی ،نویسنده و فیلمساز که در طی ۳۰ سال گذشته برای کشف موسیقیهای محلی به کشورهای مختلف جهان سفر کرده سخنرانی خود را روی موسیقی ایرانی و موسیقدانهای مشهور کشور متمرکز کرد. صحبتهای او که نشان دهنده شناخت دقیق او از گوشههای مختلف موسیقی محلی ایران بود با این جمله خاتمه یافت که « اگر موسیقی نتواند جهان را نجات دهد حداقل میتواند آن را تغییر دهد».
کتایون خسرویار مربی ایرانی/ آمریکایی که از ۱۷ سالگی به ایران آمده تا فوتبال را در کشور مادری خود ادامه دهد و حالا مربی تیم ملی فوتبال بانوان ایران است از تجربه فوتبال گفت، از تجربههای تلخی چون حذف تیم توسط فیفا به خاطر پوشش بازیکنان و راهاندازی کمپین Let us play ( اجازه دهید بازی کنیم) و سرانجام سخنرانی خود را با این آرزو به پایان رساند : « به امید روزی که هر کسی بتواند رویایی که دوست دارد دنبال کند».
اما تدکس از تجربیات شخصی و کاری سخنرانان هم خالی نبود. دکتر علی صاحبی درباره تئوری انتخاب و تاثیر عمل انسان بر احساس خود سخن گفت، گلوریا آی مجری تلویزیون چین CCTV تکاندهندهترین داستانهایی را در طول دوران مجریگریاش با آنها مواجه شده را بازگو کرد.
سم کاوانا عضو تیم پارالمپیک آمریکا و برنده مدال برنز المپیک لندن داستان از دست دادن دوست نزدیکش و را در جریان سقوط بهمن بازگو کرد ماجرایی که به قطع پای او منجر شد او که در جریان سخنرانی احساساتی شده بود پای قطع شده خود را روی دست گرفت و گفت که این اتفاق زندگی او را چه گونه تغییر داده است.
جمشید مرادیان پیکرتراش مشهور سخنران بعدی بود. او که در تمام مدت کنفرانس مشغول تراش یک مجسمه چوبی به شکل یک « دانه گندم» در فضای آزاد بود با لباس کارگاهی خود به روی سن آمد و گفت هنر را باید در معرض دید مردم قرار داد.
سخنرانیهای روز دوم تدکس کیش با موضوعات محیط زیستی آغاز شد. دکتر حسین وهاب زاده فعال ومترجم متون محیط زیستی گفت که باید کودکان خود را به محیط زیست علاقهمند کنیم. او معتقد به آموختن کودکان در محیطهای طبیعی است گفت که کار با دانشجویان را کنار گذاشته تا به سراغ کودکان بیاید و آنها را به محیط زیست علاقهمند کند. گری لوییس هماهنگ کننده سازمان ملل در ایران سخنرانی خود را با امنیت انسانی آغاز کرد او از بین رفتن هامون و دریاچه ارومیه را نمونهای از به خاطر افتادن امنیت انسانی کسانی چون یک ماهیگیری دانست که یک سال قبل در حاشیه هامون خشک و لمیزرع دیده بود. سعیده قدس بنیانگذار موسسه محک هم تجربه سرطان فرزندش را بازگو کرد، انگیزه بزرگی که به گفته او کاری انجام شود که « هیچ بچه مبتلا به سرطان از فقر نمیرد.»
شیرین گرامی، ورزشکار ایرانی سخنران دیگری بود که در جریان یکی از ماجراجویی هایش در یکی از کوههای شمال ایران توسط راهزنان اسیر شده بود. او گفت که این اتفاق چگونه باعث شده او شکرگزار تمام اتفاقات زندگی باشد. بهرخ خوشنویس، از مهندسان ناسا سخنران بعدی بود.
او صحبتهای خود را به میراث خلاقیت اختصاص داده بود و گفت که پیشرفت تکنولوژی خلاقیت را برای انسانها سریعتر کرده است. او که ابداعاتش ساختوساز در سیارههای دیگر را ممکن کرده، گفت که میدانم عمر من کفاف دیدن این پروژه را نمیدهد اما شما با تاثیری که از خود روی زندگی دیگران میگذارید، جاودانه میشوید.
***
تدکس کیش هر چند احتمالا با هدف تاثیر روی مخاطبان خارجی برگزار شد و آنچنان که برگزارکنندگان آن انتظار دارند احتمالا انتشار ویدئوهای آن در فضای اینترنت تا اندازهای نگرش مخاطبان خارجی را به ایران تغییر دهد اما از حمایتهای شرکتهای بزرگ تکنولوژی ایران و حتی سازمان منطقه آزاد کیش هم برخوردار بود. روسای دانشگاههای سراسر کشور در حاشیه آن نشستی برگزار کردند و رویدادهای کوچک و نمایشگاههای مختصری هم از نوآوریهای شرکتهای کوچک استارتآپ در آن برگزار شد. این کنفرانس اما همچنان میتوانست و میتواند یک رویداد منطقهای پرهیاهوتر و با دایره وسیعتری از مخاطبان و سخنرانان باشد.