نقاط مداری ایران در فضا را میگیرند؟
تعیین تکلیف نقاط مداری ماهواره زهره به کنفرانس جهانی سران مختار تله کام در ماه ژانویه سال 2012 موکول شد.
به گزارش عصر ارتباط، رگولاتورهای بینالمللی در اجلاسی که روز چهارم نوامبر سال 2011 برگزار شد، دوباره به موضوع چالشبرانگیز فرکانسهای ماهوارهای که فرانسه، قطر و اپراتور ماهوارهای یوتلست علیه ایران، عربستان سعودی و اپراتور عربست مطرح کردهاند تا نقاط مداری ماهواره زهره را از ایران بگیرند، رای ندادند و آن را به اجلاس جهانی سران مختار موکول کردند.
این اجلاس از 31 اکتبر تا چهار نوامبر سال 2011 برگزار شد؛ اجلاسی که برخی کشورها عدم تعیین تکلیف نقاط مداری ماهواره زهره و پس نگرفتن آنها از ایران را ضعف اتحادیه بینالمللی مخابرات توصیف کردهاند.
کشورهایی که در پس گرفتن این نقاط از ایران ناکام ماندهاند، مشخص نشدن وضعیت این نقاط را تهدیدی در توانایی هیاترئیسه رگولاتوری رادیویی این اتحادیه بینالمللی در مدیریت توسعه مدارهای ثابت و فرکانسهای پخش آن تعبیر کردهاند تا بدین ترتیب ITU را به اقدام علیه مالکیت ایران بر سر این نقاط مداری ترغیب کنند.
برخی کشورهای اروپایی، حق ایران بر سر مالکیت نقاط مداری ماهواره زهره را سختترین شرایط پیش رو در این عرصه خواندهاند و طی یک سال گذشته اتحادیه بینالمللی مخابرات (ITU) را تحت فشار گذاشتهاند تا خواسته ایران بر سر حفظ این نقاط را نادیده بگیرد.
در پی عدم موفقیت ایران در پرتاب ماهواره زهره به فضا به دلیل بدقولی روسها و سر رسیدن تاریخ انقضای مالکیت ایران بر سر نقطه مداریهای اختصاصی این ماهواره در طول جغرافیایی 26 درجه شرقی، اتحادیه بینالمللی مخابرات و اعضای کارگروه رگولاتوری ماهواره این اتحادیه تصمیم گرفتند این نقاط را پس گرفته و آن را در اختیار ماهوارههای دیگر قرار دهند.
در حالی که ایران پس از طرح ناموفق ماهواره زهره با پروژه ماهواره زهره2 در حفظ مشروعیت قانونی مالکیت خود بر سر این نقاط تلاش کرده اما کشورهای خواهان این نقطه مداری، ایران را به گمراه کردن ITU بر سر این نقاط با میزبانی ماهوارههای ثبتشده فرانسه و آمریکا متهم کردهاند.
نقاط مداری ماهواره زهره که همچون خاک یک کشور در مالکیت و تصرف آن محسوب میشود، اکنون توسط عربست میزبانی میشود. عبست کنسرسیوم بزرگ ماهوارهای است که مقر آن در شهر ریاض پایتخت عربستان سعودی قرار دارد و از یک ماهواره در طول جغرافیایی 26 درجه شرقی میزبانی میکند.
این در حالی است که مقامات آمریکایی و فرانسوی مدعی هستند ماهواره زهره2 بیش از دو سال هیچگونه سرویسی ارائه نکرده و باید از فهرست بزرگان ماهواره دنیا اخراج شود.
ماهواره پاریسی یوروبرد2 متعلق به یوتلست در مدار 5/25 درجه شرقی درست در کنار سفینه فضایی بدر عربست قرار دارد که ایران آن را میزبانی میکند و علیرغم اینکه عربست اعلام کرده است ماهواره زهره2 ابتدا روی ماهواره بدر6 و از اواسط سال 2010 روی بدر5 سرویس میدهد اما این موارد را نادیده گرفتهاند.
این تلاشها برای خارج کردن نقاط مداری ماهواره زهره2 از دست ایران به این دلیل است که یوتلست تفاهمنامهای را با دولت قطر امضا کرده است که بر اساس آن ماهواره یوروبرد 2A در نقطه مداری 5/25 درجه شرقی در سال 2013 به فضا پرتاب خواهد شد. بر همین اساس یوتلست و شورای عالی فناوری اطلاعات و ارتباطات قطر (ictQatar) تلاش کردند ITU را مجاب به رد ادعای مالکیت ایران بر سر این نقاط مداری کند تا پروژه ماهوارهای قطر و یوتلست راهاندازی شده و آغاز به کار کند.
ایران طی چند سال گذشته چالشهای زیادی برای ثبت کردن یک شبکه ماهواره ایرانی داشته ست و در این مدت نیز حقوقی را بابت فرکانسهای پخش ماهوارهای از دست داده است اما همچنان اصرار دارد مشروعیت زهره2 را با سفینه فضایی اینتلست و یوتلست حفظ کرده است.
در نشستی که چهار نوامبر پایان یافت، هیات رگولاتوری رادیویی پیشنهادی را ارائه داد که براساس آن فرکانسهای مورد بحث به دو قسمت مساوری تقسیم شود، به طوری که نیمی از آن به ایران و عربستان سعودی و نیمی به یوتلست اختصاص داشته باشد تا چالشها بر سر آن به پایان برسد اما در نهایت نتیجه نهایی به اجلاس جهانی سران مختار موکول شده است.
از آنجا که ایران در راهاندازی و اعزام ماهواره زهره به فضا با مشکل ماجه شد، اتحادیه بینالمللی مخابرات به ایران مهلت داد تا طی ضربالاجل تعیینشده نسبت به راهاندازی و سرویسدهی این ماهواره در موعد مقرر اقدام کند که در نهایت عدم توجه به ضربالاجل تعیینشده، ایران را با تهدید لغو رزرو نقطه مداریها توسط دیگر کشورها مواجه کرد. این موضوع به ویژه درخصوص ماهوارههای باند KUدر مناطق شلوغ و پرترافیک ایستگاههای ژئو صدق میکند.
طول جغرافیایی 26 درجه شرقی و نقاطی که در همسایه آن قرار دارند، یکی از بهترین نقاط برای پوشش ماهوارهای خاورمیانه محسوب میشود و همین امر نقاط مداری ماهواره زهره2 را با چالش مواجه کرده است.