نام نویسنده: م.ر.بهنام رئوف
شما هم اگر این روزها به فکر تعویض آنتن تلویزیون خود افتاده باشید شايد نام گیرنده‌های دیجیتالی جدید را از زبان فروشندگان لوازم دیجیتالی و خصوصا مغازه‌های الکتریکی محله‌های خود شنیده‌ايد.
گیرنده‌هایی که این روزها عموما نوع چینی شان در بازار ما وجود دارد و به‌رغم ادعای مدیران صدا و سیما و وزارت صنایع و معادن هنوز تولید آنچنانی در این بخش در کشور صورت نگرفته است، اما گیرنده‌های دیجیتالی چیست و چه مزایایی مي‌‌تواند برای ما داشته باشد؟
اگر تا به حال بارها و بارها و به بهانه از میان رفتن تصاویر برفکی از صفحه تلویزیون آنتن خود را تعویض کرده و نتیجه‌ای نگرفته‌اید، استفاده از گیرنده‌ای دیجیتالی يکی از روش‌هایی است که این روزها از سوی فروشندگان به شما پیشنهاد ميشود.گيرنده‌هايي كه با قيمت‌هاي 70،45، و110هزار تومان به فروش ميرسند.
یکی از بزرگ‌ترین تحولات پیش روی برودکست، گذر از آنالوگ به دیجیتال است. تلویزیونی که در حال حاضر مشاهده مي‌‌کنیم، تلویزیون آنالوگ است. در سیستم آنالوگ، شبکه‌های تلویزیونی با فرستنده‌های زمینی آنالوگ به آنتن تلویزیون ما ميرسند و تنها تجهیزات لازم برای دریافت سیگنال‌های تلویزیونی، آنتن مناسب و استاندارد است. در این سیستم تعداد شبکه‌های تلویزیونی قابل ارائه بسیار محدود است و عمده‌ترین سرویس قابل ارائه روی آن تله تکست است، اما در تلویزیون دیجیتال، سیگنال‌های تلویزیونی دیجیتال شده از طریق فرستنده‌های دیجیتال ارسال ميشود. با توجه به اینکه تلویزیون‌های فعلي امکان دریافت سیگنال‌های آنالوگ را ندارد، لازم است دستگاه مبدل دیجیتال به آنالوگ نظیر رسیور ماهواره در کنار تلویزیون اضافه شود که سیگنال‌های دیجیتال را دریافت کرده و آنها را به دستگاه تلویزیون منتقل نماید. اصطلاحا به این دستگاه، ست تپ باکس گفته ميشود.
سیستم دیجیتال، تجربه‌ای جدید در عرصه تماشای تلویزیون به وجود مي‌‌آورد، چرا که علاوه بر ایجاد امکان ارائه شبکه‌های تلویزیونی بیشتر، کیفیت صدا و تصویر نیز بهبود مي‌‌یابد. در حال حاضر صداوسیما در ارائه شبکه‌های تلویزیونی بیشتر محدودیت‌هایی دارد که با سیستم دیجیتال این محدودیت‌ها تاحدی مرتفع ميشود. برخی از مزایای تلویزیون دیجیتال عبارتند از:
امکان ارائه تعداد شبکه‌های بیشتر، کیفیت صدا و تصویر بالاتر نسبت به آنالوگ، امکان ارائه اطلاعات اضافی کنار تصویر، راهنمای الکترونیکی برنامه‌ها، رادیو همراه با تلویزیون و ارائه خدما ویژه نابینایان و ناشنوایان. نام دیگر این سیستم که بیشتر در بازار از آن یاد ميشود DVB-T است.
بر اساس اخبار اعلام شده این فناوری طی چند سال گذشته از سوی مدیران و کارشناسان صدا و سیما در این سازمان به کار گرفته شد و به صورت پایلوت در چند شهر نیز اجرایی شد تا سرانجام سال گذشته طی مراسمي ارائه این سیستم در شهر تهران و چند شهر دیگر اجرا و به بهره برداری رسید. اما همان‌طور که در بالا نیز به آن اشاره شد، به دلیل آنکه دستگاه مورد نیاز این فناوری هنوز در کشور به شکل انبوه تولید نمي‌‌شود، این فناوری نتوانسته است مورد توجه کاربران قرار گیرد.
چه خبر از تولید داخل؟
ه چند که پیش از این از سوی چند تولیدکننده خبرهایی مبنی بر راه‌اندازی خط تولید یا خط مونتاژ این تجهیزات در اواخر سال گذشته منتشر شده بود، اما به تازگی خبر از تفاهم سازمان صدا و سیما با چند شرکت تولیدکننده در این بین منتشر شده است.
بر اساس مذاکرات صورت گرفته از سوی سازمان صدا و سیما با چند شرکت تولیدکننده دستگاه‌های تبدیل‌کننده فرستنده آنالوگ به دیجیتال تا پنج سال آینده فرستنده‌های تلویزیونی کشور به سیستم پخش دیجیتال تبدیل ميشوند تا تصاویر با کیفیت بالاتری ارائه شوند.
خبرگزاری مهر چندی پیش خبر داد که با مذاکراتی که سازمان صدا و سیما با سه شرکت تولیدکننده گیرنده‌های دیجیتال داشته است، سیگنال دریافتی تلویزیون‌های آنالوگ تا پنج سال دیگر به تدریج به دیجیتال تبدیل ميشود. البته شرکت‌هایی هم‌اکنون در این زمینه تولیداتی داشته‌اند که به صورت موردی قابل استفاده در کشور است.محسن حسین پور، یکی از مدیران شرکت گسترش انفورماتیک در مورد این طرح به مهر گفت: سازمان صدا و سیما مذاکراتی با شرکت گسترش انفورماتیک و دو شرکت خصوصی دیگر انجام داده که بر اساس آن طراحی و تولید انبوه گیرنده‌های دیجیتالی در کشور آغاز ميشود که این گیرنده‌ها به نوعی مبدل سیگنال آنتن‌های آنالوگ به دیجیتال است.
وی گفت: براساس این طرح قرار ست هر یک از شرکت‌ها سالانه مقادیری از این دستگاه‌ها را در کشور تولید کنند تا ظرف پنج سال آینده تمامي گیرنده‌های تلویزیونی، تصاویر را به صورت دیجیتال دریافت کنند.
حسین‌پور با بیان اینکه این دستگاه‌ها «DVB-T» نام دارد و در منازل برای تبدیل فرستنده تلویزیونی قرار مي‌‌گیرد، افزود: نمونه این دستگاه تولید شده و مرحله تولید انبوه آن از خرداد ماه آغاز خواهد شد.
وی با بیان اینکه طراحی و تولید گیرنده‌های دیجیتال توسط شرکت‌های مادیران و سامسونگ نیز در کشور در حال انجام است، ادامه داد: این دستگاه مبدلی برای آنتن‌های آنالوگی است که هم‌اکنون از طریق تلویزیون دریافت ميشود. پیش از این نیز نمونه این دستگاه توسط شرکت مادیران تولید و به بازار عرضه شده بود که شنیده ميشود این شرکت نیز در حال برنامه ریزی برای تولید انبوه است.
به گفته حسین‌پور، طراحی و ساخت نمونه اولیه این دستگاه حدود 300 میلیون تومان هزینه داشته و طبق برآوردهای اولیه تولید انبوه آن حدود 12 میلیارد تومان سرمایه در گردش نیاز خواهد داشت تا بتوان سالانه 750 هزار دستگاه DVB-T تولید و عرضه كرد.
تولید کند، اما آغاز ميشود
اما در آن سوی دیگر شنیده ميشود که هنوز از سوی تولیدکنندگان داخلی اقدام در خور توجهی صورت نگرفته است. با وجود آن كه بيش از سه ماه از فراخوان وزارت صنايع و معادن به شركت‌ها براي تشكيل كنسرسيوم توليدكنندگان گيرنده‌هاي ديجيتال مي‌گذرد، اما تاكنون هيچ خبري مبني بر تشكيل اين كنسرسيوم منتشر نشده است.
در حالي كه در اين فراخوان آمده بود توليد داخلي گيرنده‌هاي ديجيتال، بازار چند ميليارد توماني آن را در اختيار صنعت داخلي قرار مي‌دهد و موجب حمايت از توان و توليد داخلي ميشود، نه تنها كنسرسيوم توليدكنندگان گيرنده‌هاي ديجيتال تاكنون شكل نگرفته است، بلكه شاهد تاييد وجود گيرنده‌هاي ديجيتال چيني در ايران هستيم.
اين در حالي است كه مديركل صنايع برق، الكترونيك و فناوري اطلاعات وزارت صنايع و معادن، اين وزارتخانه را در طولاني شدن تشكيل اين كنسرسيوم مقصر نمي‌داند، بلكه آن را به تعلل برخي از مراكز در ارائه نظرات خود به اين وزارتخانه نسبت مي‌دهد.
ایسنا در این باره گفته است که يكي از مسوولان مرتبط نيز يك ماه پيش اعلام كرده بود كه در جلسات مشترك وزارت صنايع و معادن و اداره كل استاندارد، سازمان مقررات فركانس‌ها و سازمان صدا و سيما، قرار شد تا يك ماه ديگر قانون مربوط به گيرنده‌هاي ديجيتال اعلام شود كه تاكنون چنين قانوني ابلاغ نشده است.
هرچند مديركل صنايع برق، الكترونيك و فناوري اطلاعات وزارت صنايع و معادن در فراخوان تشكيل كنسرسيوم سازندگان گيرنه‌هاي ديجيتال، از بومي شدن اين فناوري در كشور خبر داده بود، اما يكي از كارشناسان اين حوزه گفته است كه براساس دستور وزارت صنايع و معادن، گيرنده‌هاي ديجيتال بايد از طريق يك محموله وارد كشور و سپس دانش ساخت آن بومي شود. يك مقام مسوول در حوزه گيرنده‌هاي ديجيتال در اين رابطه اظهار كرد: اكثر سيستم‌هاي موجود در بازار چيني است و به دو روش قانوني و غير قانوني وارد كشور ميشوند. علاوه بر اين، برخي از شركت‌ها نيز بعد از واردات قانوني اين سيستم‌ها به دليل آن كه نتوانستند استانداردهاي موردنظر شركت تكتا را كسب كنند، اقدام به توزيع كالاهاي خود از كانال‌هاي ديگر كرده‌اند.
البته مديركل صنايع برق، الكترونيك و فناوري اطلاعات وزارت صنايع و معادن ضمن تاييد وجود گيرنده‌هاي ديجيتال چيني با نام ايراني در بازار كشور، دليل آن را ناكافي بودن توليد داخل مي‌داند.
وي با تاكيد بر اين كه در صورت تشكيل كنسرسيوم و ورود محصولات ايراني به بازار، اين محصولات بايد فقط تاييديه و هولوگرام شركت تكتا را دريافت كنند، يكي از دلايل وجود كالاهاي خارجي را ارزيابي بازار اين كالا عنوان كرده و مي‌افزايد: طبيعي است كه سازندگان قبل از ساخت كالايي در كشور، ابتدا با سي.بي.يو و اس.كي.دي بازار را برآورد مي‌كنند، چراكه آنان بايد از سرمايه‌گذاري‌شان مطمئن شوند.
سفارش صدا و سیما به چین!
در حالی که به نظر مي‌‌رسد مسوولان امر به دنبال حمایت از تولیدکنندگان این بخش هستند و برخی از سرمایه‌گذاران نیز بعد از ارزیابی بازار در حال سرمایه‌گذاری و برخی دیگر نیز شروع به تولید و عرضه محصولات خود کرده‌اند، اما به تازگی نمونه چینی این دستگاه در بازار با نام «جم» مشاهده شده است که سفارش شرکت «جام جم بازرگان پیشرو» وابسته به صندوق بازنشستگی سازمان صدا و سیما به یک شرکت چینی است. در پشت جعبه این دستگاه به فارسی ساخت کشور چین نیز درج شده است.
این درحالی است که بر اساس قوانین گمرک واردات کالایی که نمونه مشابه آن در داخل کشو ساخته ميشود، به شکل کلی ممنوع است و نمونه این اتفاق طی یک سال گذشته برای معروف ترین برند ایرانی حوزه آی تی کشور یعنی «فراسو» نیز رخ داده است.
این که چرا این قانون در مورد دستگاه‌های گیرنده فرکانس‌های دیجیتالی که به سفارش سازمان صدا و سیما در چین ساخته و وارد کشور ميشود اعمال نمي‌‌شود، سوالی است که باید مسوولان پاسخ آن را بدهند، اما با توجه به وجود نمونه‌های مشابه ایرانی و سرمایه‌گذاری برای تولید این کالا در کشور، به نظر مي‌‌رسد که با این اقدام یکی از شرکت‌های زیر مجموعه سازمان صدا و سیما زمان برای تولید این کالا در داخل کشور از بین خواهد رفت. چرا ه فروشندگان این دستگاه‌ها این روزها این برند خاص را به عنوان محصول مورد تایید و ساخته شده توسط صدا و سیما به مشتریان خود پیشنهاد کرده که با توجه به نوشته‌های جعبه آن و ذکر نام «صدا و سیمای جمهوری اسلامي ایران» عموما نیز خریداری ميشود.
از طرف دیگر گفته ميشود برخی برندهای تولیدکننده تلویزیون، مدل‌های جدیدی را به زودی وارد بازار می‌کنند که به طور پیش فرض مجهز به گیرنده دیجیتالی هست، به این ترتیب عملا این تلویزیون‌ها که احتمالا بسیار هم فراگیر خواهند شد عملا نیازی به دستگاه جانبی دریافت امواج دیجیتالی ندارند. به این ترتیب مشخص نیست در این صورت چنی دستگاه‌هایی چه آینده ای پیدا خواهند کرد.
