نام نویسنده: ندا لهردي
هيچ وقت هيچ چيز آن‌طور كه به نظر مي‌رسد، نيست. اين موضوع بارها و بارها به همه ما ثابت شده است، با اين حال اما گاهي اخبار خوب مي‌توانند خيلي راحت ما را به رويدادي مثبت در آينده اميدوار كنند.
اين درست همان اتفاقي است كه اين روزها در صنعت جهاني فناوري اطلاعات افتاده است. با شديدتر شدن بحران و ركود اقتصادي در ماه‌هاي اخير، كارشناسان و تحليل‌گران بازار محصولات IT از وجود نشانه‌هاي خوب براي بهبود اوضاع اقتصادي در اين صنعت خبر دادند.
اين پيش‌بيني‌ها به تدريج آنقدر قوت گرفتند كه حتي به آنجا رسيدند كه بسياري از موسسات معتبر و شناخته شده تحقيقات بازار IT اعلام كردند كه ركود اقتصادي تا پايان سال 2009 از صنعت IT رخت برمي‌بندد و از بين مي‌رود. گواه اين ادعاها هم در آمارها و گزارشات منتشر شده از طرف شركت‌هاي مختلف و بزرگ اين صنعت بود كه نشان از رشد سود يا درآمد آنها داشتند. با اين همه، اما انگار بايد كمي دقيق‌تر بود و چندان هم به اين آماره خوش‌بين نشد. اين درست همان چيزي است كه تحليل‌گران نشريه معتبر اكونوميست آن را متذكر شده‌اند و اعلام كرده‌اند كه اين خوش‌بيني به بهبود اوضاع ديگر كمي افراطي شده است.
آمارهاي شگفت‌انگيز و اميدوار‌كننده
شركت‌هاي بزرگ و فعال صنعت IT معمولا تاثيرگذارترين عناصر در تعيين وضعيت اين صنعت هم هستند. درست به همين دليل هم هست كه گزارشات آماري منتشر شده از طرف اين شركت‌ها در بسياري از موارد مبناي پيش‌بيني‌ها قرار مي‌گيرد.
در اين ميان سه شركت IBM، Intel و Google شايد سه نماينده با اهميت از اين صنعت باشند كه جديدترين آمار آنها از رشد سود فصلي‌شان نشان از افزايش چشمير درآمد آنها دارد. به اين ترتيب IBM در ماه جولاي گذشته اعلام كرد كه سود اين شركت از فروش هر سهمش در بازار بورس در اين ماه تا 50 سنت نسبت به آخرين تخمين‌ها افزايش داشته است و به 7/9 دلار براي هر سهم مي‌رسد. به اين ترتيب كارشناسان پيش‌بيني كردند كه درآمد اين شركت تا پايان فصل سوم سال 2009 به 4/23ميليارد دلار برسد. اين در حالي است كه درآمد اين شركت در فصل سوم سال 2008 برابر 3/25ميليارد دلار بوده است.
بزرگ‌ترين توليدكننده قطعات نيمه رساناي جهان هم اگرچه با پيش‌بيني كارشناسان به داشتن درآمد و فروش مناسب خود به خاطر بازار داغ و پرطرفدار نت‌بوك‌ها اميدوار است تا از اين بحان به راحتي عبور كند، اما گويا آمار نشان از كاهش 8/7درصدي سود اين شركت در فصل سوم امسال داشته است. با اين همه اما گويا مسوولان اين شركت همچنان به عملكرد مناسب شركتشان در اين اوضاع اميدوارند تا جايي كه «پاول اوتليني»، مديرعامل Intel در اين مورد گفته است: «سرعت حركت در اين شرايط اقتصادي به علاوه محصولات با كيفيت و رقابتي ما، اعتماد به نفس لازم براي ادامه تجارت را به ما مي‌دهد.»
غول جست‌وجوي اينترنتي دنيا يعني Google هم با پايان فصل سوم امسال اعلام كرد كه سود اين شركت در اين فصل با افزايش 27درصدي همراه بوده است. به اين ترتيب درآمد Google با كمك آگهي‌هاي اينترنتي متني و خدمات پر طرفدار اينترنتي‌اش در اين فصل با افزايش 7درصدي نسبت به همين زمان در سال 2008 به 94/5ميليارد دلار رسيده است. به گفته مسوولان اين شركت، صفحات جست‌وجو و Gmail اين شركت 67درصد از درآمد آن را در اختيار دارند و 30درصد از اين درآمد هم از آگهي‌هاي اين شركت در سايت‌هاي ديگر تامين مي‌شود. با اين همه، اما قيمت سهام اين شركت براي هر سهم با افزايش 12 دلاري به 542 دلار در فصل سوم سال 2009 رسيده است.
از طرف ديگر شركت بزرگ Apple هم اعلام كرد كه در فصل سوم امسال بهترين عملكرد فصلي‌اش تا حالا را تجربه كرده است. بر اساس اعلام اين شركت درآمد و سود فصلي Apple در فصل سوم سال 2009 به ترتيب با افزايش 12 و 15درصدي همراه بوده است كه اين اتفاق به دنبال رشد چشمگير تقاضاي كاربران براي خريد گوشي موبايل iPhone و كامپيوترهاي شخصي مكينتاش اين شركت روي داده است. با اين اوصاف درآمد اين شركت در اين فصل به 34/8ميليارد دلار رسيده، در حالي كه پيش‌بيني كارشناسان براي اين رقم برابر 2/8ميليارد دلار بوده است. درآمد خالص Apple در اين فصل هم برابر 23/1ميليارد دلار بوده كه اين رقم برابر سود 35/1 دلاري براي هر سهم اين شركت است.
حتي Yahoo هم در اين فصل اخبار خوبي را منتشر كرد. به اين ترتيب Yahoo اعلام كرد كه درآمد اين شركت در فصل سوم سال 2009 با سودي برابر 13 سنت براي هر سهم در بازار بورس به 186ميليون دلار رسيده است. اين در حالي است كه در فصل سوم سال 2008 درآمد فصلي اين شركت با سود 4 سنتي براي فروش هر سهم به 54ميليون دلار رسيده بود. اين در حالي است كه اين شركت در يك سال گذشته بيش از 2000 نفر از كارمندانش را اخراج كرده است.
البته به عقيده اغلب كارشناسان، حجم زيادي از اين افزايش سود و درآمد براي شركت‌هاي IT در فصل سوم به دنبال افزايش ميزان سرمايه‌گذاري‌هاي مشاركتي در ايالات‌متحده در اين بخش بوده است. از طرفي بعضي از اين تحليل‌هاي خوشبينانه براي بهبود سريع وضع اقتصادي در اين صنعت به خاطر معرفي سيستم‌عامل جديد Microsoft يعني ويندوز 7 است كه انتظار مي‌رود قاضاي بازار براي خريد كامپيوترهاي شخصي و محصولات مرتبط با آن را افزايش بدهد.
با اين وجود كارشناسان اعلام كرده‌اند كه چشم‌انداز شركت‌هاي IT در كشورهاي ديگر حتي بهتر هم هست تا جايي كه جديدترين گزارش سازمان همكاري و توسعه اقتصادي سازمان ملل (OECD) نشان مي‌دهد كه نشانه‌هاي بهبود در بازار IT كشورهاي ديگر به خصوص كشورهاي آسيايي از ماه آگوست كاملا مشهود است. براين اساس بازار كشورهايي مانند كره جنوبي و تايلند كه در زمينه سخت‌افزار فعاليت مي‌كنند، در بحران اقتصادي اخير حتي با كاهش درآمد 40درصدي مواجه شدند، اما حالا اوضاع بهتري پيدا كرده و موجودي اجناس بازارشان به انتها رسيده است تا جايي كه حالا روند توليد در اين بازارها جان دوباره گرفته است. مجموع اين اخبار خوب و خوشبينانه باعث شد تا يك بار ديگر موتور بازار جهاني IT به كار بيفتد تا آنجا كه حتي كارشناسان از آن به عنوان ناجي اقتصاد جهاني نام ببرند.
آمارهاي واقعي و نه چندان خوشبينانه
در اين ميان براي بسياري از كارشناسان و تحليل‌گران اين سوال مطرح شد كه آيا واقعا اوضاع همين قدر كه به نظر مي‌رسد خوب و اميدوار‌كننده است يا خير. به اين ترتيب بود كه بررسي گزارش‌ها و آمارهاي منتشر شده از سوي موسسات تحقيقاتي معتبري مانند Forrester و Gartner جواب اين سوال را روشن كرد. اين گزارش‌ها نان مي‌دادند كه ركود اقتصادي در صنعت IT تا پايان سال 2009 طول مي‌كشد، ولي تقاضا در بازار آن در سال 2010 تا دو برابر افزايش پيدا مي‌كند. جالب آنكه هر دو اين موسسات درباره زمان بهبود اوضاع اقتصادي در اين صنعت اتفاق نظر داشته و تنها در مورد شدت و ميزان ركود در بازار جهاني IT اختلاف نظر داشتند. به اين ترتيب بود كه Forrester در اواخر ماه سپتامبر اعلام كرد، ميزان خريد در بازار جهاني محصولات IT تا پايان سال ميلادي 2009 با كاهش 4/11درصدي مواجه خواهد بود و به درآمد 5/1تريليون دلاري منتهي مي‌شود، اما همين ميزان در سال 2010 با رشد 9/4درصدي همراه مي‌شود. در مقابل اما Gartner اعلام كرد كه ميزان اين درآمد برابر 3/3تريليون دلار خواهد بود و اين ميزان در سال 2009 با كاهش 2/5درصدي و در سال 2010 با رشد 3/3درصدي همراه مي‌شود.
اين آمار متناقض در واقع نشان مي‌دهد كه نبايد تنه
ا به آمار منتشر شده از افزايش سود و درآمد فصلي يك يا چند شركت هرچند بزرگ اميدوار بود و بهتر است همچنان در اين مورد محافظه‌كارانه‌تر برخورد كرد تا تصميم‌گيري نادرستي انجام نشود. با اين همه، اما شايد بايد تا پايان سال و اعلام نتايج فروش فصل تعطيلات هم منتظر ماند و در آن زمان پيش‌بيني دقيق را انجام داد.
