نام نویسنده: سونیتا سراب‌پور
هر چند زمان برای پیش‌بینی وقضاوت زود است، اما آن‌طور که از شواهد پیداست نمایشگاه جیتکس 2009 بی‌فروغ‌تر از سال گذشته کار خود را آغاز خواهد کرد.
این بی‌فروغی نه تنها در خصوص کم‌رنگ شدن حضور شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه ابل رویت است، بلکه در خصوص شرکت‌های بزرگ خارجی نیز دیده میشود. به باور فعالان صنعت آی‌تی، دیگر شرکت‌های بزرگ فعال در حوزه کامپیوتر تمایل کمتری به حضور در نمایشگاه‌های بین‌المللی دارند و سعی می‌کنند با استفاده از ابزارهای گوناگونی همچون اینترنت محصولات خود را به کاربران معرفی کنند تا از طرفی هزینه‌های خود را کاهش دهند و از طرف دیگر نیز بازخوردها را نسبت به محصول تولید شده افزایش دهند. با تمام اظهارات و نقد‌هایی که قبل از برگزاری این نمایشگاه بین‌المللی شنیده میشود، اما بیست و نهمین دور از نمایشگاه جیتکس
( GITEX) قرار است از 18 تا 22 اکتبر برابر با 26تا 30 مر ماه در مرکز تجارت جهانی دبی کار خود را آغاز کند.
غایبان بزرگ
بنابر اطلاعات به دست آمده تا کنون 6 شرکت ایرانی آمادگی خود را برای حضور در بیست و نهمین دور از نمایشگاه جیتکس اعلام کرده‌اند که این شرکت‌ها عبارتند از: ایران رایانه، شهر پرداز، علم و صنعت، صدای بهار، چهار ستون و نیکان کوثر. امسال نیز همچون سال گذشته 66 متر فضا برای غرفه شرکت‌های ایرانی در نظر گرفته شده است. همچنین هزینه حضور شرکت‌های ایرانی در این نمایشگاه بین 8 تا 10ميليون تومان تخمین‌زده شده است که این هزینه برای شرکت‌های ایرانی که مستقل در این نمایشگاه شرکت می‌کنند بیشتر هم خواهد بود.
علاوه براینکه در هر دور از برگزاری نمایشگاه جیتکس تعداد شرکت‌های داخلی فعال در حوزه کامپیوتر کاهش پیدا می‌کند. در این بین شرکت‌های بزرگ ایرانی که دست کم نامی در بین برندهای خارجی برای خود کسب کرده‌اند نیز دیگر تمایلی به حضور در این نمایشگاه بزرگ منطقه ندارند. شرکت فراسو یکی از این شرکت‌ها است که امسال در این نمایشگاه شرکت نمی‌کند. سهیل ترکان، قائم مقام مدیرعامل شرکت فراسو، در خصوص عدم حضور این شرکت در بیست و نهمین دور از نمایشگاه می‌گوید: «یکی از مهمترین دلیل‌های عدم شرکت فراسو در این نمایشگاه این است که جیتکس 2009 به مراتب کوچکتر از سال‌های گذشته برگزار میشود. همچنین یک نمایشگاه بین‌المللی با حضور شرکت‌های بزرگ و معتبر دنیا قوت می‌گیرد و این درحالی است که امسال علاوه بر عدم حضور شرکت‌هايي همچونApple، sony، canon، LG و…. که در سال گذشته نیز در این نمایشگاه حاضر نشدند، Samsung نیز به جمع غایبان این نمایشگاه پیوسته است. در واقع تمام برندهای معروف کامپیوتر و الکترونیک، امسال در این نمایشگاه حضور ندارند و هر سال یک برند از حضور در این نمایشگاه انصراف می‌دهد. به تبع این اتفاق ما نیز تصمیم گرفتیم که در این نمایشگاه حاضر نشویم؛ چرا که بازدیدکنندگانی که به واسطه این شرکت‌ها به نمایشگاه می‌آمدند کاهش پیدا می‌کند و ما نیز با استقبال کمتری مواجه می‌شویم.» برخی معتقدند عدم حضور شرکت‌های بزرگ کامپیوتری در این نمایشگاه می‌تواند فرصت خوبی باشد برای مطرح شدن یک برند ایرانی در بین سایر برندهای خارجی دیگر. اما ترکان این نظر را قبول ندارد و در توضیح می‌افزاید: «ما این اعتقاد را نداریم؛ چرا که نمایشگاه جیتکس در حال حاضر به یک‌سری غرفه‌های کوچک با تولید کنندگان و توزیع کنندگان چینی تبدیل شده است.این اتفاق باعث کاهش اعتبار نمایشگاه میشود و در واقع افرادی به نمایشگاه می‌آیند که تمرکزشان روی کالای ارزان قیمت است و با شرکت‌های بزرگ کاری ندارند.»
بنابراظهارات ترکان، حضور شرکت‌های برگی همچون APPLE برای شرکتی مانند فراسو یک فرصت است؛ چرا که این حضور باعث ایجاد مذاکره‌هایی با مدیران این شرکت و ایجاد بازار در کشور آن‌ها و درنهایت افزایش فروش محصولات میشود. اما وقتی این نمایشگاه تبدیل به غرفه‌های کوچک متشکل از شرکت‌های کوچک شود که تنها محصول بی‌کیفیت ارزان قیمت را عرضه می‌کنند دیگر شرکت در چنین نمایشگاهی خالی از مزیت و فرصت خواهد بود. ترکان یادآور میشود که فراسو قصد دارد سطح خود را بالاتر ازاین نگه دارد و هیچ وقت وارد رقابت دراین سطح از بازار نمی‌شود.
آن‌طور که از گفته‌های مسوولان شرکت فراسو برمی‌آید، این شرکت امسال مارکتینگ یا تجات خود را تغییر داده است؛ به طوری که در این نمایشگاه حضور ندارد، اما در یک میتینگ روم یا اتاق ملاقات واقع در هتل نزدیک به نمایشگاه، تمامی ملاقات‌ها و قرارداد‌های تجاری خود را با توزیع کنندگان و فعالان قدیمی ادامه می‌دهد و از این طریق کار تجاری خود را دنبال می‌کند درست همانند دیگر شرکت‌های خارجی.
شرکت ایران رایانه، که در زمینه نرم‌افزارمدیریت و اتوماسیون اداری فعالیت می‌کند یکی از شرکت‌هایی است که همانند دوره‌های گذشته قصد شرکت در این نمایشگاه را دارد. هومن صالحی، مدیر فروش این شرکت، که از حضور شرکتش در دوره‌های قبلی این نمایشگاه راضي است، در خصوص تاثیر برگزاری این گونه نمایشگاه‌ها روی صنعت آی‌سي‌‌تی کشور می‌گوید: «حضور در این نمایشگاه‌ها از دو دید قابل بررسی است. این نمایشگاه‌ها برای شرکت‌هایی مانند ما همچون یک کلاس آموزشی است؛ چرا که باعث میشود خودمان را با یک برند خارجی مقایسه و به رقابت با آن‌ها بپردازیم. همچنین با توجه به بسته بودن بازار داخلی امکان برخورد با شرکت‌های خارجی و مذاکره با آن‌ها بیشتر از گذشته فراهم میشود و می‌توانیم ازاین طریق به شناخت محصول خود و وارد شدن به بازار آن‌ها دست بزنیم.» به باور وی، همین که دراین نمایشگاه‌ها با شرکت‌های بزرگ کامپیوتری وارد مذاکره می‌شویم و محصولات کشور را به آن‌ها نشان می‌دهیم می‌تواند به آینده صنعت آی‌سي‌‌تی کشور کمک شایانی کند.
به گفته فعالان و مسوولان شرکت‌های آی‌تی، طی چند سال گذشته برگزاری نمایشگاه به سبکی همچون جیتکس، سبیت و… قدرت و ماهیت رقابتی خود را از دست داده‌اند. در حال حاضر نیز کمتر شرکت بزرگ محصولات کامپیوتری و الکترونیک را می‌توان دید که تمایل به شرکت در نمایشگاه‌های بین‌المللی را داشته باشد. برخی علت این کاهش تمایل را به بحران‌های اقتصادی ربط می‌دهند و اینکه پیوسته شرکت‌ها در پی این هستند که هزینه‌های خود را کاهش دهند. به عنوان مثال وقتی ابزاری مانند اینترنت وجود دارد دیگر شکت‌ها تمایلی به حضور در نمایشگاه و پرداخت هزینه‌های اضافی را ندارند. چرا که این شرکت‌ها در کمترین زمان و با پرداخت کمترین هزینه، به صورت آنلاین، محصول خود را معرفی و خریداران زیادی را نیز از سراسر جهان به خود جذب می‌کنند.
به باور کارشناسان، هرچند در سال‌های آینده بحران اقتصادی رفع خواهد شد و دوباره شرکت‌ها قدرت از دست رفته خود را باز می‌یابند، اما باز هم اکثر این شرکت‌ها برای معرفی تجارت خود به جهان روی اینترنت یا رسانه‌ای مانند آن تمرکز خواهند کرد؛ چرا که این کار علاوه برکاهش هزینه و افزایش بازخوردها رقابت‌ها را نیز افزایش می‌دهد.
ابهام در ابهام
نمایشگاه جیتکس، سومین نمایشگاه ICT دنیا و بزرگ‌ترین نمایشگاه خاورمیانه و شمال آفریقا است که با بیش از هزار شرکت‌کننده از سراسر جهان هر سال در شهر دبی برگزار میشود. جدیدترین محصولات و نوآوری‌های کامپیوتر، ارتباطات، نمایشگرهای پلاسما، دیجيتال، دولت الکترونیک و.. در سالن‌های مختلف جیتکس که بنابر گفته‌ها شامل غرفه‌هایی از 61 کشور جهان است، به نمایش درمی‌آید.
ایران نیز امسال نهمین حضور خود را در این نمایشگاه تجربه می‌کند. به طور کلی، حضور ایران در نمایشگاه جیتکس ازسال 2003 و در قالب کنسرسیوم ثنارای آغاز شد که در آن زمان در فضایی به مساحت 90 مترمربع، 12 شرکت اخلی پرچم ایران را به اهتزاز در آوردند. یک سال پس از آن، 14 شرکت در فضای 84 متری دستاوردهای داخلی را در معرض دید عموم قرار دادند و جیتکس 2005 رکورد حضور شرکت‌های ایرانی در غرفه ثنارای با 17 شرکت شکسته شد. اما در دولت نهم کم کم روال حضور ایران در نمایشگاه‌های بین‌المللی تغییر کرد و ایران، جیتکس 2006 را تنها با 12 شرکت برگزار کرد و سال 2007 نیز تنها 7 شرکت ميهمان ثنارای بودند. به این ترتیب دوران افول حضور شرکت‌های ایرانی در قالب غرفه کشور ایران طی سال‌های گذشته رقم خورد؛ افولی که به دنبال قطع حمایت‌های دولتی از ثنارای آغاز شد و باعث شد این کنسرسیوم که در حقیقت برای کمک به صارات شرکت‌های کوچک تشکیل شده بود، با مشکلات مالی بی‌شماری روبه رو شود مشکلاتی که باعث شد این کنسرسیوم از حضور در نمایشگاه‌هایی همچون سبیت و جیتکس2008 صرف نظر کند. پس از کنارگیری ثنارای، ایران هشتمین حضور خود در جیتکس را خصوصی‌تر از سال‌های گذشته تجربه کرد. زیرا طی سال‌های گذشته غرفه ایران توسط ثنارای و با حمایت‌های دولتی برگزار می‌شد، اما سال گذشته این غرفه‌ها با هماهنگی شرکت پارسان یا پارسیان و با حضور 5 شرکت دایر شد. امسال نیز شرکت پارسیان مسوولیت هماهنگی شرکت‌های خواهان برای حضور در نمایشگاه بین‌المللی جیتکس را برعهده گرفته است.
منبع : دنیای اقتصاد
