تلفظ صحيح لغت Ajax
نام نویسنده: فرشاد فکری نجات
آی تی ایران – چندي پيش تكنيكي به نام Ajax (كه مخفف Asynchronous Javascript And Xml ميباشد) متولد شد. با تولد اين تكنيك كه زائيده افكار شركتهايي چون Google و مايكروسافت در دو نقطه تاريخي متفاوت بود، آب از دهان طراح و برنامه نويس و كاربر عادي اينترنت نيز جاري شد. انصافا هم با ظهور اين موجود چند پا (كه پاهاي آن را XML ، JavaScript ، DOM ، CSS و غيره تشكيل ميدهند) ، تحول عظيمي در دنياي Web Application ها و سرويس هاي Online در حال شكل گيري است.
متاسفانه تلفظ هاي مختلفي اعم از: آژاكس ، اي جكس، آجاكس ، در بيان اين لغت تخصصي مورد استفاده قرار ميگيرد. به گونه اي كه مخاطب در يك شك و ترديد مزمن جهت تلفظ Ajax فرو ميرود. شايد اين همان معضل هميشگي مردم دنيا، جهت تطبيق زبان هاي بيگانه با زبانهاي بومي تلقي گردد. اما واقعيت چيست ؟
Ajax همانند لغات ديگري چون SOAP ، LDAP ، ROM ، BIOS ، LAN و بسياري مثالهاي ديگر يك لغت سرنام است (بدين معنا كه هر حرف آن نشاندهنده يك كلمه مجزا ميباشد) ، ولي با اين تفاوت كه در هيچ يك از لغات فوق، حروف به بصورت تك تك تلفظ نميگردند. لغات سرنامي مانند CSS ،XML ، WSDL ، JSP و غيره وجود دارند كه حروف آنها بصورت تك به تك تلفظ ميشوند.
متاسفانه تقريبا تمامي فناوري هاي پايه علوم رايانه اي توسط انگليسي زبانان توليد ميگردد ، از طرفي نيز تقريبا بيشتر مراجع و كتب اصلي علوم كامپيوتري، به زبان انگليسي نگارش ميگردد. بنابراين در مجامع علمي تخصصي و دانشگاهي و همينطور آزمون هاي رسمي و بين المللي ، لغات تخصصي به همان شكل اصلي خود تلفظ ميگردد.
تفظ صحيح اين لغت در زبان انگليسي “اي جكس” ميباشد. مستنداتي بصورت فيلم هاي آموزشي تكنيك Ajax در سايت مايكروسافت قرار گرفته كه Ajax را به همان گونه اي كه ذكر شد، تلفظ مينمايد. لينك هاي زير نمايانگر مطالب فوق ميباشد:
http://download.microsoft.com/download/0/f/6/0f651a0f-6f2b-4497-b061-e1b2825e22e0/MSAJAX-ToDoList-Video.zip
از طرفي خوب بخاطر داريم كه برخي نشريات تخصصي (شايد به منظو بومي كردن اين لغت و يا به دلايل نامعلوم ديگري) آن را آژاكس يا آجاكس ناميدند كه در حقيقت يك دو دستگي ميان متخصصيني كه از مراجع اصلي استفاده ميكنند، و متخصصيني كه از مراجع فارسي استفاده مينمايند، بوجود آمد.
اگرچه تابحال يك لغت سرواژه در فرهنگستان زبان، بدين شكل به فارسي برگردانده نشده است. اما اگر فرض مثال، Ajax را مسثتني قرار دهيم، هنوز بسياري از كاربران از تلفظ اصلي اين لغت (اي جكس) اطلاع نداشته و به گمان خود فكر ميكنند كه در تمام نقاظ دنيا به شكل آژاكس يا آجاكس تلفظ ميشود.
بنابراين در صورت تمايل به استفاده از لغات آژاكس يا آجاكس در زبان فارسي، با علم بر اينكه اين لغت در زبان بين المللي بصورت “اي جكس” تلفظ ميگردد، آن را بنحو مقتضي بكار بگيريد.