نام نویسنده: محمد‌علی پور‌خصالیان
بزرگراه فناوری -در کشاکش جدال میان دو شرکت عمده تولید‌کننده سیستم‌عامل گوشی‌های تلفن‌همراه، یعنی Symbian وMobile Windows و رقابت سخت و طاقت‌فرسای این دو تولید‌کننده نرم‌افزار بحث دیگری در رسانه‌های عمومی و محافل تخصصی تلفن‌همراه و بازار آن سرگرفته و آن شکست گوشی‌های هوشمند در برابر گوشی‌های خرفت (اصطلاحی بازاری برای گوشی‌هایی که به سیستم‌عامل مجهز نیستند) در بازار فروش است. آمار فروش گوشی‌ها نشان می‌دهد گوشی‌های خرفت از استقبال بیشتری نسبت به گوشی‌های هوشمند برخوردار بوده‌اند.
و پیشبینیهای کارشناسان بازار گوشی‌های هوشمند و دورنمای طلایی ارایه شده توسط ایشان برای تولید‌کنندگان این گوشی‌ها و تولید‌کنندگان نرم‌افزار سیستم‌عامل این گوشی‌ها، آنچنان هم طلایی نیست و فعلا کیمیا‌گران بازار در آرزوی تبدیل بازار مسی گوشی‌های هوشمند به بازار طلایی گوشی‌های خرفت هستند.
دیوید وود (David Wood) مدیر مرکز تحقیقات شرکت Symbian هم در مورد بازار گوشی‌های هوشمند همین عقیده را دارد. شرکت Symbian زمانی بازار این گوشی‌ها را در انحصار خود داشت، اما با حضور گوشی‌هایی که از سیستم‌عامل Windows به‌عنوان سیستم‌عامل استفاده می‌کنند، انصار بازار Symbian شکسته شد و Windows تبدیل به رقیبی سخت برای شرکت Symbian شد.
اگر‌چه بازار این گوشی‌ها تا به حال به مرز پیشبینیهای صورت گرفته نرسیده، اما کاربران این گوشی‌ها هم از امکاناتی که این گوشی‌ها در اختیار کاربران‌شان قرار می‌دهند، استفاده نمی‌کنند.
دیوید وود معتقد است شاید و به احتمال قوی این گوشی‌ها به‌درستی بازاریابی نشده‌اند و ضعف فرهنگ‌سازی در استفاده صحیح از امکاناتی که گوشی‌های هوشمند در اختیار کاربر قرار می‌دهد، عامل بعدی مهم و تاثیر‌گذار بر نه‌چندان داغ بودن بازار این گوشی‌هاست.
با تمام این اوصاف “وود” به آینده این گوشی‌ها وش‌بین است و می‌گوید: ” ما دورنمای خوش‌‌بینانه‌ای برای این گوشی‌ها تصور می‌کنیم.
البته تصور اینکه بازار گوشی‌های تلفن‌همراه به‌سرعت و به‌زودی به نفع ما تغییر کند، تصور باطل و ساده‌لوحانه‌ای است.”
وود در ادامه از آمار فروش محصولات Symbain به‌عنوان معیاری از موفقیت این شرکت در بازار یاد می‌کند و می‌گوید: ” تاکنون محصولات ما 100 میلیون کاربر را جذب کرده که البته این آمار آمار دلگرم‌کننده‌ای است.”
رییس مرکز تحقیقات Symbain از جهت‌گیری این شرکت در تبدیل گوشی‌های هوشمند به Organizer دیجیتال می‌گوید و می‌افزاید:” کاربردهایی مثل ایمیل بسیار مفید هستند. باید تلفن‌های همراه را طوری تغییر داد که کاربرد‌های مفیدی چون ایمیل ضایع شوند بلکه باید این تغییر به گونه‌ای باشد که بازار چنین کاربردی بزرگ‌تر شود. اما در مورد کاربردهایی مثل Browsing که چند وقتی است در گوشی‌های هوشمند وجود دارد باید دوباره فکر شود.
به‌تازگی Symbian امکان استفاده از Browser معروف به Opera را در برنامه کاری خود قرار داده و تا چند وقت دیگر کاربران این سیستم‌عامل می‌توانند با Browser اپرا کار کنند.” وود با اشاره به آخرین دستاورد شرکت نوکیا یعنی Browser،S603E موسوم به “Web” می‌گوید:” تا چند وقت پیش هیچ‌گاه فکر نمی‌کردیم می‌شود چنین امکاناتی را روی تلفن‌هماه داشته باشیم، اما پیشرفت سریع و گام‌های رو به جلوی شرکت‌های تولید‌کننده گوشی و شرکت‌های تامین‌کننده نرم‌افزار گوشی‌ها به آرزوی کاربران جامه عمل می‌پوشاند.” رییس مرکز تحقیقات Symbian در ادامه توضیح می‌دهد که این شرکت به‌دنبال راهکارهایی برای بالا بردن سرعت Browsing است.
آیا گوشی‌های خرفت فاقد هوشند؟
فقدان بازاریابی صحیح گوشی‌های هوشمند و عدم فرهنگ‌سازی استفاده صحیح از امکانات و قابلیت‌های این گوشی‌ها را شاید بتوان عامل مهم عدم تحقق پیشبینیهای کارشناسان بازار از استقبال عمومی کاربران گوشی‌های تلفن‌همراه به‌حساب آورد، اما مهم‌ترین مسئله‌ای که عرصه را بر تولید‌کنندگان گوشی‌های تلفن‌همراه هوشمند و تامین‌کنندگان نرم‌افزار سیستم‌عامل این گوشی‌ها تنگ کرده، مقاومت و سماجت تولید‌کنندگان اصلی و خوش‌نام گوشی‌های خرفت در تولید نرم‌افزار‌های سیستم‌عامل در تناسب یک‌به‌یک با Brand، نوع و مدل گوشی‌هاست. شرکت‌ها ترجیح می‌دهند که برای هر گوشی تولید شده، سیستم‌عامل خاص همان گوشی را تولید کنند. به این ترتیب به میزان زیادی از خطر کدهای اسکی که هر‌چند وقت یک‌بار خسارت‌های سنگینی به اپراتورهای تلفن‌همراه و شرکت‌های تولید‌کننده گوشی وارد می‌کنند، در امان می‌مانند. ضمن اینکه برخی از گوش‌ها به‌طور حتم نرم‌افزار‌های خاص همان سیستم‌عامل را قبول می‌کنند که این بازار با تولید یک یا چند سیستم‌عامل محدود توسط شرکت‌هایی مثل Symbian، از شرکت‌های تولید نرم‌افزار گوشی‌های خرفت گرفته می‌شود.
اریک لنورت (Eric Lennort) کارشناس ارشد شرکت (Cellular Market Analyser) CMA با دیدگاهی متفاوت به قضیه می‌نگرد و می‌گوید: ” بازار خواه ناخواه به سمت گوشی‌های هوشمند خواهد رفت.”
وی در توضیح این گفته اشاره می‌کند:” از آن‌جایی که خدمات تلفن‌همراه رو به فزونی است و اپراتورهای شبکه‌های بین‌المللی به سمت تنوع ارایه خدمات و سریع کردن سرعت انتقال داده می‌روند، وجود استانداردی مشخص برای سیستم‌عامل و برنامه‌های کاربردی الزامی می‌شود. برای همین این شرکت‌های تولید‌کننده گوشی‌های خرفت هستند که باید به فکر بازار خود باشند.”
لنورت می‌گوید:” همگرایی در ارایه خدمات، وجود استاندارد واحد را بدیهی می‌سازد و تولید‌کنندگانی که به‌جای بازار امروز به بازار آینده‌ای نه‌چندان دور می‌نگرند، شکست می‌خورند.”
در همین راستا دیوید وود می‌گوید:” تفکر ما برای ساخت سیستم‌عامل‌های Symbian، نرم‌افزار سیستم‌عاملی است که با پیشرفت فناوری گوشی تلفن‌همراه و شبکه آن قابل استفاده باشد و یا اینکه با حداقل تغییر، با فناوری جدید انطباق داشته اشد.”
وود هم معتقد است با پیشرفت سریع فناوری، پیچیدگی‌ای که سیستم‌عامل‌های منحصر هر گوشی به‌وجود می‌آورد، شرکت‌های سازنده را به سمت گوشی‌های هوشمند سوق می‌دهد.
وود می‌گوید:” زمان نشان خواهد داد که این پیش‌بینی درست از آب درخواهد آمد. ما فکر می‌کنیم همچنان که کانال‌های بی‌سیم و فناوری‌های Wi-Fi و WiMax کم‌کم جای مناسب خود را در گوشی‌های تلفن‌همراه باز می‌کنند، تولید‌کنندگان به فکر سیستمی باز و مدولار به‌عنوان سیستم‌عامل گوشی‌های خود بیفتند.”
وود عقیده دارد استقبال کاربران و صنایع مختلف از جمله تولید لوازم جانبی و خودرو‌سازی از Organizer دیجتالی‌ای مثل i-Pod و فروش رو به فزونی Palm PDA به‌زودی این ایده را به استراتژی اکثر شرکت‌های تولید‌کننده گوشی تلفن‌همراه القا خواهد کرد.
اریک لنورت هم معتقد است کاربران آینده تلفن‌همراه گوشی‌های هوشمند را ترجیح خواهند داد و می‌گوید:” من خودم عاشق صفحه‌نمایش‌های بزرگ گوشی‌ها هستم و کیبرد‌های راحت و Duatry را بیشتر می‌پسندم.
کاربران جدید و کاربران آینده، نوستالژی و تعلقی به تجربه‌های من و شما نسبت به گوشی‌های خرفت ندارند و قریب به یقین وسایلی را که از همگرایی خدمات حمایت می‌کنند، انتخاب خواهند کرد.”
دیوید وود هم اشاره می‌کند:” همان اندک چیزی که سیستم‌های بسته و غیر‌همگرا دارند، رو به اتمام است. جهت‌گیری به‌سمت همگرایی شاید تنها راه بقا برای ما و تولید‌کنندگان گوشی است.”
لنورت در اظهار نظر خود از وود هم فراتر رفته و معتقد است همگرایی اتفاقات دیگری را هم سبب خواهد شد. وی می‌گوید:” همان‌طور که اقتضای بازار و بقا در بازار تلفن‌همراه شرکت‌هایی مثل اریکسون و سونی ( Sonyو (Ericsson و زیمنس و بنکیو (Siemens و BenQ) را به‌هم پیوند داد و همان‌طور که Brandهایی مثل i-pod رقابت را برای سایر تولید‌کنندگان Mp3 Player سخت کرده، مشابه همین اتفاق ممکن است در مورد بازار تلفن‌همراه بیفتد و شاید آن وقت شرکت‌های بزرگی با هم یکی شوند. اگر ایده همگرایی و جهت‌گیری به سمت تولید Organizer دیجیتالی در استراتژی شرکت‌ها قرار گیرد، شاید روزی را شاهد باشیم که تعداد Brandهایی که یکی شده‌اند از تعداد فعلی خیلی بیشتر باشد و یا برعکس، فقط تعداد اندکی Brand بازار گوشی تلفن‌همراه را از آن خود خواهند کرد که البته شرکت‌های کوچک‌تر در معرض تهدید بسیار جدی قرار خواهند گرفت.”
