مجرمان رایانهیی در ایران مجازات نمیشوند
پیگیری شکایت در زمینهی جرایم رایانهیی و کشف آن، به دلیل خلاء قانونی، تنها منجر به دریافت خسارت مادی شده و فرد مجرم مجازات نمیشود، هرچند که مقامات قضایی صالح به تصمیم گیری دراین زمینه هستند.
سرهنگ مهرداد امیدی، مدیرکل جرایم خاص و رایانهیی معاونت آگاهی نیروی انتظامی، در گفتوگو با خبرنگار خبرگزاری ارتباطات و فناوری اطلاعات ( سیتنا )، در خصوص میزان جرایم رایانهیی کشف شده در سال جاری و مقایسهی آن با سال گذشته، اظهارداشت: در 5 ماهه ابتدایی سال جاری، 31 پروندهی جرایم رایانهیی در کشور تشکیل شده و در 13 مورد به کشف جرایم مختلف دست یافتیم که در مقایسه با سال گذشته 50 درصد رشد داشته است.
وی، دو برابر شدن جرایم رایانهیی در کشورمان را طبیعی عنوان کرد و افزود: با توجه به افزایش و توسعهی روزافزون استفاده از فناوری اطلاعات و ارتباطات و گسترش شبکه و سایتهای اینترنتی، به تبع جرایم، شکایات و تشکیل پرونده نیز افزایش مییابد.
سرهنگ امیدی، طبقهبندی جرایم رایانهیی را شامل هشت مورد جرم نقض قانون کپیرایت (نقض حقوق پدیدآورندگان نرمافزار رایانهیی)، 10 مورد دسترسی غیر مجاز به سیستمهای شخصی و شبکههای رایانهیی، پنج مورد تخریب و اختلال در سیستمها و دادهها، چهار مورد کلاهبرداری اینترنتی، سه مورد جرایم علیه عفت و اخلاق عمومی توسط سیستمهای رایانهیی و یک مورد نشر اکاذیب عنوان کرد.
مدیرکل جرایم خاص و رایانهیی معاونت آگاهی نیروی انتظامی، عمده جرایم رایانهیی را مربوط به استان تهران عنوان و تصریح کرد: کشف جرایم رایانهیی درابتدا نیازمند شکایت است و پس از آن با انجام اقدامات پلیسی سنتی و کارشناسی فنی و البته با اطلاعات کسب شده از شاکیان، تلاش میشود تا جرم یا رایم رایانهیی احتمالی کشف شود.
سرهنگ امیدی، بر ضرورت برخورد با همهی خاطیان و مجرمان رایانهیی تاکید کرد و گفت: البته موارد اندکی از جرایم مانند هک کردن سایتهای اینترنتی نیز وجود دارند که در قانون به آنها اشارهیی نشده است، اما این مورد نیز با استفاده از سایر قوانین قابل پیگیری است.
سرهنگ امیدی، گفت: پیگیری شکایت و کشف جرایم رایانهیی در حال حاضر به دلیل نداشتن قانون خاصی در این رابطه تنها منجر به دریافت خسارت مادی میشود و فرد مجرم مجازات نمیشود، البته مقامات قضایی صالح به تصمیمگیری دراین زمینه هستند .
مدیرکل جرایم خاص و رایانهیی معانت آگاهی نیروی انتظامی، درپاسخ به این سوال که آیا نیروی انتظامی طرح ویژهای برای مبارزه با جرایم رایانهیی دارد یا خیر، تصریح کرد: ناجا از چند سال پیش به اهمیت مبارزه با جرایم رایانهیی پی برده و حتی زودتر از بسیاری از سازمانها، ساختاری مناسب برای مقابله با این پدیده را ایجاد نموده و همزمان با تجهیز امکانات و تربیت نیروها، ماموریتهایی را نیز در این زمینه انجام داده است.
وی، آموزش نیروها و مردم، اصرار در به تصویب رساندن قانون جرایم رایانهیی و تلاش در جهت مشارکت سایر سازمانهای مسوول در پیشگیری از وقوع این جرایم را از طرحهای کلی ناجا در این زمینه عنوان کرد و گفت: با این حال، به دلیل خطر جدی تلقی نشدن آن، طرح ویژه در این زمینه در نظر گرفته نشده است.
سرهنگ امیدی، با اشاره به ” آمار سیاه ” در جرایم رایانهیی گفت: رقم سیاه در بیشتر جرایم وجود دارد و جرایم رایانهیی نیز از این امر مستثنی نیست. علت عمدهی آن نیز مطرح نشدن این جرم توسط فرد خسارتدیده به دلایل مختلف از جمله عدم امیدواری نسبت به کشف در نتیجهی نبود قانون مشخص در این زمینه و متضررشدن و صرف وقت بیهوده است؛ البته آمار دقیقی از تعداد رقم سیاه این جرم در دسترس نیست.
وی، با بیان این که بسیاری از جرایم رایانهیی به دلیل اهمال و کوتاهی خود کاربران صورت میگیرد، به شهروندان هشدار داد تا از اعتماد و باز کردن ایمیلهای مشکوک، ناشناس و وسوسهآمیز در رابطه با مشارکتهای اقتصادی و خبرهایی مانند صاحب جایزه شدن پرهیز نمایند؛ چراکه بیشتر این نوع ایمیلها از خارج از کشور بوده و یا دارای با آدرسهای جعلی است که شناسایی آنها نیز کاری مشکل و حتی امکانناپذیر است.