اينترنت خودمانی
نام نویسنده: سيد محمد مهدي شهيدی
فناوران اطلاعات – “در حال حاضر بيش از 95درصد ارتباطات اينترنتي كاربران با درون كشور است.” (دكتر محمد سليماني، وزير ICT، ايسنا، 28/5/85) معناي سر راست اين عبارت آن است كه كاربران ايراني در 95درصد مواردي كه از اينترنت استفاده ميكنند، مخاطبانشان در درون كشور قرار دارند و ديتا، البته ميرود يك دور، دور كره زمين ميچرخد، بعد ميرسد دو خيابان آنطرفتر.
اين بيان از مساله، داراي چند نكته مبهم است كه اميدواريم جناب وزير روشن كنند.
1-گزارشگيري مستندي كه براساس آن رقم 95درصد به دست آمده، كي و توسط كدام مرجع و در چه حوزه ميداني صورت گرفته و چرا ساير نتايج آن منتشر نميشود؟ (اينكه ديگر اطلاعات محرمانه نيست)
روشن شدن مرجع ارايه دهنده اين رقم از آن رو اهميت دارد كه هضم آن قدري صيقل است، خصوصا آنكه ارايه ارقام و اعداد بيپايه و غيرمستند در حوزههاي مختلف مسبوق به سابقه است، پس چرا روزه شكدار بگيريم، بفرمايند باقي هم روشن شوند.
2-نكته ديگر آنكه اگر فرض را بر صحت رقم 95درصد ارتباط كاربران اينترنت با درون كشور قرار دهيم، از آنجا كه عملا خدمات الكترونيكي دولتي و خصوصي –به جز معدودي گلفروش و كارت پستالي- در كشور پانگرفته است، از اين 95درصد ارتباط، حداقل 90درصد آن مربوط ميشود به چت و ايميل زدن در و همسايه به همديگر.
اين سو يه تلخي دارد حاكي از آنكه بيش از 7 ميليون كاربر ايراني كاري به جز چت كردن با همشهريهاي خود ندارند.
البته گناه چنين تهمتي برگردن تحليلگر آمارگيري از كاربران اينترنت در وزارت متبوعه.
3-آنچه بيش از همه از پشت اين رقم 95درصد به مشام تاويل ميرسد، فراهم آوردن زمينههاي هرچه بيشتر براي اجراي طرح “اينترنت ملي” است. بااخره هر صدارت و وزارتي بايد اثري، چيزي از خود به جاي بگذارد و خوشا به حال آنكه “اثرش” ملي است. در فرايند چنين پديدههاي “ملي” البته ميتوان از علم آمار استفادههاي بهينهاي كرد و مثلا نشان داد كه كاربران اينترنت ايراني، اصلا اگر ديوار هم گرد اين گربه ملموس بكشيم، ككشان نميگزد، چون خودشان با خودشان چت ميكنند.
4-اما جالبترين استنتاج منطقي از بيان آقاي وزير به وضعيتي پارادوكسيكال (خودمانياش ميشود گيجكننده) در حوزه سياستهاي كلان IT كشور ميانجامد.
اگر بنا را بر اين بگذاريم كه 95درصد ارتباط كاربران از طريق اينترنت با درون كشور است، پس تنها 5درصد هرهگيري از اينترنت براي مراجعه به سايتها، مراجع و افراد خارج از كشور است. از آنجا كه تمام سايتهاي پورنو و غيراخلاقي، و نيز سايتهاي سياسي منتقد يا مخالف در خارج كشور قرار دارند، با استنتاج از بيان آقاي وزير ميتوان گفت كه اين همه هزينه و هياهوي فيلترينگ، براي يك ارتباط 5درصدي كاربران با اينترنت است.
حالا اگر آقاي طيراني راد دوباره ننويسند كه ما در يادداشتها رويكرد ابزاري به IT داريم؛ علاقهمنديم پيشنهاد راهبردي دهيم تا عقلانيت ابزاري تشكيلات معظم وزارت ICT و مخابرات به كار بيفتد، چرتكه بيندازند ببينند هزينه-فايده فيلترينگ 5 درصد از ارتباط كاربران اينترنت با كدام معيار عرفي، شرعي-عقلي، اقتصادي، سياسي و… مطابقت دارد. (لطفا ما را هم خبر كنيد.)
ماحصل: يا وزير عدد را اشتباه خوانده يا اشتباه به ايشان رساندهاند، يا عدد درست است و سياستهاي فيلترينگ چيزي است در حوزه معنايي “ايزگم كردن”.
بعدالتحرير:
اين بيان وزير ICT بايد در تعداد كثيرتكثير شده به اقصا نقاطي كه دلنگران انحراف جوانان به وسيله اينترنت “پليد” هستند، فرستاده شود، تا با اطمينان از اينكه 95 درصد ارتباط كاربران با داخل خودمان است و خودمان هم كه پاكيزه و نظيف و غيرپليديم، شبي را آسوده بخوابند. آن 5درصد هم در تمام محاسبات، حد خطا و انحراف ات و قابل اغماض. پس خوابهاي خوش ببينيد