بزرگراه فناوری – به‌دنبال قطع خطوط ارتباطی فلگ (FlAG) از ده روز قبل که به کندی وسیع اینترنت در ایران منجر شد، مقامات ایرانی با راه‌اندازی خطوط پشتیبان از مسیر ترکیه اقدام به افزایش پهنای باند کردند. در همین حال یک مقام نزدیک به شرکت فلگ صحبت‌های مسؤولان ایرانی در مورد دلایل قطع ارتباط را تایید کرده است.
هرچند این نخستین باری نیست که فیبرنوری کشور قطع می‌شود اما نقطه تفاوت اتفاق این بار در این بود که عملا هیچ پشتیبانی برای قطعی ناگهانی خطوط فلگ در نظر گرفته نشده بود. از اوایل ماه تیر نیز به‌دستور مخابرات دیش‌های شرکت‌های ICP جمع‌آوری شده بود چراکه مقامات مخابراتی به شرکت‌ها اطمینان داده بودند ارتباطات اینترنتی به اندازه‌ای قابل اطمینان شده که دیگر شرکت‌ا نیازی به این دیش‌ها ندارند.
علی‌رغم این اقدام مخابرات گزارش‌های رسیده حاکی است برخی شرکت‌های اینترنتی که عملا تحت نظارت مستقیم مخابرات قرار نمی‌گیرند، در قطع اینترنتی اخیر از امکانات ارتباطات دیش برای جبران کمبود قطعی فیبر بهره گرفتند.
ارتباطات همچنان مشکل دارد
هرچند برای نخستین بار اعلام شد که تنها پس از 36 ساعت مشکل فیبرنوری فلگ رفع می‌شود اما به‌زودی مشخص شد این قطعی فیبر به این زودی رفع‌شدنی نیست. بر این اساس مقامات مخابراتی به فکر مسیرهای پشتیبان دیگری افتادند. ارتباط با فیبر از طریق ترکیه و کویت دو گزینه مطرح در این زمینه بوده ات که مسیر کویت به‌دلیل گرانی آن همواره جزء انتخاب‌های آخر قرار داشته است. سرانجام اوایل هفته گذشته مسؤولان شرکت ارتباطات زیرساخت اعلام کردند که با راه‌اندازی دو خط STM4 و یک لینک STM1 تمامی پهنای باند کم شده از شبکه را جبران کرده‌اند. با این حال شرکت‌های اینترنتی و کاربران طی هفته گذشته نیز شاهد فراز و نشیب‌های سرعت اینترنت بودند و کاملا مشخص بود که جای خالی فلگ کاملا پر نشده است.
برخی گزارش‌های رسیده حاکی است که در اواسط هفته گذشته خطوط STM4 که از طریق شرکت TTnet به شبکه ایران متصل می‌شد به‌علت عدم تنظیم دقیق جدول روتینگ شبکه (مسیریابی شبکه) همچنان دچار اختلال بود. مقامات شرکت ارتباطات سیار اما چنین گزارش‌هایی را کاملا تکذیب می‌کنند.
پرچم نیمه‌افراشته Flag
شبکه 28 هزار کیلومتری فلگ یکی از بزرگ‌ترین شبکه‌های فیبرنوری زیردریایی در جهان است که کشورهای در مسیر انگلستان تا ژاپن را به‌هم متصل می‌کند. این شبکه که از اواسط دهه 90 میلادی مورد بهره‌برداری قرار گرفته چند سالی است که حجم اصلی ارتباطات اینترنتی ایران را برعهده دارد. به گفته مقامات مخابراتی در جریان قطعی اخیر مقامات فلگ از 15 روز قبل در جریان کابل‌برگردان دریایی این شبکه قرار گرفته بودند. این کابل‌برگردان که در نزدیکی سواحل عربستان در حال انجام است بخشی از پروژه بزرگ جدیدی است که این شرکت برای فراهم کردن ارتباطات سریع‌تر در حال انجام آن است. هم اکنون فیبر جدید شبکه فلگ در سواحل ایران به بندرعباس و چابهار نیز کشیده شده که در صورت راه‌اندازی عملا ایران می‌تواند مسیرهای جایگزین خط جاسک – فجیره را از این طریق نیز مرتبط کند. به گفته مقامات ایرانی شرکت فلگ برای پشتیبانی از قطعی احتمالی شبکه فلگ در ابتدا روزی 20 هزار دلار و سپس 50 و بعد 70 هزار دلار درخواست کرده بودند، اما با وجود موافقت مقامات ایرانی چنین امکانی عملی نشد. با وجود چنین نظراتی برخی شنیده‌ها حاکی از عدم موافقت ایرانی‌ها با چنین مبالغ اضافی بود، ام یک مقام نزدیک به شرکت فلگ که حاضر به ذکر نام خود نیست تایید می‌کند که مقامات مخابرات ایران حاضر به پرداخت هزینه‌ها بودند اما این فلگ بود که از چنین امکانی برخوردار نبود.
به گفته وی قطعی شبکه فلگ فقط اینترنت ایران را تحت تاثیر قرار نداد بلکه سایر کشورها نیز با این مشکل روبه‌رو بودند. او در عین حال با اشاره به کشیده شدن فیبر تا بندرعباس و چابهار تصریح می‌کند که ایران هنوز از مسیر جدید به این شبکه متصل نشده است.
برخی کارشناسان اعتقاد دارند که اتکای دایم به شبکه فلگ یکی از مشکلات شبکه ارتباطی کشور است به‌طوری که کوچک‌ترین مشکلی در این زمینه می‌تواند تمامی ارتباطات کشور را تحت تاثیر قرار دهد. اتفاقات اخیر نشان می‌دهد شبکه اینترنتی کشور باید در زمان استقرار و فعالیت عادی به فکر پشتیبان نیز باشد و تنها بعد از بروز مشکل به‌دنبال خطوط پشتیبان نگردند.
خسارت 35 میلیارد تومانی قطعی فیبر
هفته گذشته وزارت ارتباطات گزارشی را منتشر کرد که برمبنای آن مشخص شد 190 بار قطعی در برخی مسیرهای شبکه ملی فیبرنوری طی سال گذشته در مجموع 70 هزار دقیقه قطعی در شبکه زیرساخت ایجاد کرد که عملا امکان برقراری ارتباطات در شبکه بین‌المللی و بین‌شهری کشور را به میزان 957 میلیون و 650 هزار کانال/ دقیقه از شرکت ارتباطات زیرساخت سلب کرد.
بنابر این گزارش طبق برآوردهای صورت گرفته، بازسازی یک مسیر قطع شده حدود 20 تا 30 میلیون ریال برای شرکت زیرساخت هزینه دربر دارد که با توجه به 190 قطعی به‌وقوع پیوسته در سال گذشته، این شرکت حدود 400 میلیون تومان علاوه بر خسارت‌های قطعی شبکه برای بازسازی و ترمیم مسیرهای قطع شده فیبرنوری هزینه کرده است.
همچنین طی سال جاری تا پایان خردادماه نیز شبکه ملی فیبرنوری به‌دلیل فقدان وجود راهکارهای قانونی برای حفظ و صیانت از مسیرهای فیبرنوری حدود 57 بار قطعی داشته است که این میزان قطعی 14 هزار دقیقه قطعی را به شبکه تحمیل کرده که در پی آن، 290 میلیون کانال/ دقیقه امکان برقرری ارتباط بین‌شهری یا بین‌المللی از شرکت ارتباطات زیرساخت سلب شده است.
قطعی‌های ایجاد شده طی ماه‌های گذشته در شبکه ملی فیبرنوری 104 میلیارد و 40 میلیون ریال خسارت به شرکت ارتباطات زیرساخت وارد کرده که علاوه بر این به‌منظور ترمیم و بازسازی مجدد مسیرهای قطع شده، 120 میلیون تومان هزینه صرف شده است.
