نام نویسنده: شهرام شريف
دنیای اقتصاد – روز گذشته تیتر و عکس صفحات نخست بسیاری از روزنامه های ایران به فروریختن بخشی از میدان امام خمینی (ره) اختصاص داشت، با توجه به موقعیت این میدان و حجم تمرکز و ترددی که در این مسیر انجام می گیرد این موضوع بعد خبری و رسانه ای به خود می گیرد.
اما در همان زمان و به طور دقیق از صبح دیروز اتفاق دیگری این بار در فضای مجازی برای یکی از نقاط کلیدی ارتباطی رخ داد که باعث از کار افتادن بخش مهمی از ارتباطات اینترنتی کشور شد. این موضوع از نقطه نظر اهمیت و تاثیر اقتصادی و ارتباطی بعد خبری بسیار مهمتر از فروریختن بخشی از یک خیابان است و هر چند در این مورد نیز هنوز برآورد خسارتی نشده اما عملا نشان دهنده بی ثباتی و لرزانی ارتباطات بین المللی اینترنتی ماست.
از قضا این” فروریختن اینترنتی” مثل آن” فروریختن واقعی” برای بار دوم اتفاق ی افتاد و متاسفانه زمان زیادی نیز ازنوبت نخست آن – زمستان سال گذشته – نمی گذرد. در آن زمان لنگر یک کشتی دسترسی ما را به شبکه جهانی قطع کرده بود و این بار یک کابل برگردان دریایی در نزدیکی عربستان همان کار را انجام داد. اتفاق قبلی هر چند غیر قابل پیش بینی بود اما اتفاق صبح روز سه شنبه کاملا پیش بینی شده بود و حتی گفته شد که مقامات مخابرات ایران نیز قبلا در جریان این عملیات قرار گرفته بودند.
تکرار حرف های شش ماه قبل ظاهرا بی فایده است چراکه اگر قرار بود به عدم اتکای کشور صرفا به یک لینک ارتباطی – فیبر نوری جاسک، فجیره – توجه شود همان زمان توجه می شد و لینک های ارتباطی دیگر نیز مورد توجه قرار می گرفت اما از ابتدای سال جاری مخابرات با جمع آوری دیش های اینترنتی شرکت های خدمات دهنده اینترنتی عملا یک روش مطمئن پشتیبانی از اشکالات اتصال فیبر را از سیستم خارج کرده بود. چنانکه همگان روی صفحات مانتیور خود دیدیم نیز لینک های ارتباطی فیبر به کشورهای دیگر منطقه نتوانست جبران قطعی فیبر نوری امارات را کند و بدین گونه ناگهان برای دو روز سرعت اینترنت کشور به روزهای نخست ورود این پدیده به کشور بازگشت.
وسعت چنین قطعی هر چند در نگاه نخست چندان پراهمیت نمی نماید اما واقعیت آن است که روز به روز دامنه وابستگی بخش های مختلف کشور به اینترنت بیشتر می شود. هم اکنون بسیاری از بنگاه های بزرگ اقتصادی سرویس ها و فعالیت های خود را به بستر اینترنت منتقل کرده اند و عملا قطع حتی یک لحظه اینترنت می تواند فاجعه ای برای این سیستم ها باشد. برخی کارخانه های خودرو سازی، هواپیمایی، کارخانجات تولیدی و … از جمله مشتریان دائم اینترنت شده اند که به این شبکه مثل هوا برای بدن نیازمندند از این روخسارت قطع 36 ساعت اینترنت عملا تنها هزینه پهنای باند اینترنتی نیست که این شرکت ها از آن محروم شده اند.
به راستی با چنین اینترنت نامطمئنی که گفته می شود سالانه دهها بار دچار چنین قطع و وصل هایی می شود می توان به ارایه سرویس های ایترنتی مبتنی بر وب تمرکز کرد؟ به راستی چه گونه می توان مدیران سیاست گذار کشور را به اهمیت لزوم برخوردار بودن از ارتباط اینترنتی مداوم و بازنگری در سیستم های زیرساخت ارتباطی کشور مجاب کرد؟ مشخص است هنوز بسیاری از سرویس های حیاتی کشور روی اینترنت قرا رنگرفته، باید به آینده نه چندان دور بیندیشیم که چنین سرویس هایی روی اینترنت قرار گرفته اند در آن زمان بی شک چنین واقعه ای یک فاجعه خواهد بود.
