نام نویسنده: ندا لهردى
دنیای اقتصاد – ديگر ديدن حروف انگليسى و استفاده از آنها در آدرس‌هاى اينترنتى مختلف شكل يك عادت شده است. عادتى كه شايد گاهى ترجيح مى‌دهيم نبود. مثل زمانى كه بعد از تايپ آدرس به زبان انگليسى يك صفحه فارسى باز مى‌شد، هرچند اين آدرس همراه با پسوند .ir باشد.
حالا مدتى است كه براى شكستن ديوارهاى اين عادت منتظر يك تغيير هستيم، تغييرى كه هر چند مدت زيادى طول كشيد اما بالاخره اتفاق افتاد. همين يك هفته قبل بود كه همزمان با اولين روز سال تحصيلى، ثبت رسمى دامنههاى اينترنتى فارسى به وسيله مراكز ثبت دامنه .ir شروع شد.
اتفاقى كه باعث شد ديگر استفاده از دامنه‌ها وآدرس‌هاى اينترنتى فارسى تنها خيال نباشند.اين روزها ديگر از هر جاى دنيا مى‌توان از اين دامنههاى فارسى استفاده كرد. در واقع افراد و موسسات خارج از كشور با توجه به رعايت مقررات عمومى ثبت دامنه و قوانين و مقررات كشور به راحتى مى‌تواند با نصب كيبوردهاى فارسى يا عربى و استفاده از مرورگرهاى مناسب يا (plug-in) به نشانى‌هاى فارسى دسترسى پيدا كنند.
شرايط استفاده از دامنههاى فارسى
براى استفاده از اين نشانى‌ها يا به صورت كلى نام‌هاى دامنه بين‌المللى (IDN)، بايد از مرورگرهايى كه IDN را پيشتيبانى مى‌كنند مانند FireFox و Mozila استفاده كرد. راه ديگر هم استفاده ازPLUG-IN هاى خاص براى اضافه كردن اين قابليت به بعضى نرم‌افزارها مانند INTENET EXPLORER يا OUTLOOK است.
در حقيقت براى استفاده از يك نشانى فارسى مى‌توان روش‌هاى مختلفى را به كار برد.
روش‌هايى مانند: استفاده از خادم دامنه (DNS SERVER) با نشانيآى‌پى 85.70.225.194 به عنوان خادم دامنه دوم يا سوم سيستم عامل كامپيوتر كه در صورت به كار بردن آن در سطح فراهم كنندگان خدمات اينترنتى مى‌توان نام دامنه را بدون اضافه كردن .ir به كار برد.البته اگر اين كار ممكن نباشد با اضافه كردن پسوند .ir به انتهاى نام دامنه هم مى‌توان از آن استفاده كرد.در اين صورت شكل ظاهرى نشانى دامنه به صورت .ir.. نام دامنه. ايران در مى‌آيد.علاوه بر اينها ثبت دامنه به زبان فارسى امكانات ديگرى را هم نياز دارد.براى ثبت اين دامنه‌ها تقريبا تمام مرورگرهاى رايج قابل استفاده هستند اما براى استفاده از نشانى‌هاى فارسى در كار با وب بايد مرورگرهاى مناب و سازگار با سيستم IDN را انتخاب كرد.نام تمام دامنههاى فارسى زيرپسوند. ايران ثبت شده به صورت نام دامنه.ايران ديده مى‌شوند كه براى دسترسى به اين دامنه‌ها معمولا بايد پسوند .ir هم به نام دامنه اضافه شود، با اين حال در صورت استفاده از خادم‌هاى نام دامنه (DNS SERVER) معرفى شده توسط مركز ثبت دامنه .ir به راحتى مى‌توانيم .ir را از نشانى‌هاى فارسى حذف كنيم.
حروف مشكل ساز مى‌شوند
اين دامنه‌ها در دنباله پروژه بين‌المللى سازى دامنههاى اينترنتى (IDN) و با استفاده از يونى كد ايجاد مى‌شوند.
به همين دليل هم تمام داده‌ها شامل حروف الفباى لاتين، ارقام يا خط تيره با حروف ثبت مى‌شوند.
مشكلات اما مربوط به تشابه ظاهرى بعضى حروف و علايم فارسى و عربى هستند، مشكلاتى مانند تشابه حروف و فارسى و عربي.
شهشهانى مدير پروژه ثبت دامنههاى فارسى در اين مورد مى‌گويد: براى جلوگيرى از امكان سوء استفاده از اين تشابهات وقتى كسى يك دامنه فارسى را ثبت مى‌كند به جاى دامنه، يك بسته نرم‌افزارى شامل تمام كلمات و عبارت با حروف مشابه را دريافت مى‌كند. امكان ديگر اين دامنه‌ها ايجاد يك فاصله مجازى است. در حقيقت با وجود آن كه استفاده از فاصله در نام دامنه‌ها مجاز نيست، اما در ثبت اين دامنه‌ها مى‌توان با استفاده از (Ctrl+B) يك نيم فاصله ايجاد كرد كه از لحاظ ظاهرى تنها كمى از فاصله‌هاى عادى كوچك‌تر است.>
هزينه ثبت دامنه
ثبت دامنههاى فارسى تا يك ماه و نيم بعد از شروع ثبت رسمى مخصوص دستگاه‌هاى دولتى و شركت‌هاى ثبت شده با نام دقيق ثبت شده است. اما بعد از اين مدت نوبت به افرادى مى‌رسد كه در دوره 6ماهه آزمايشى استفاده از اين دامنه‌ها شركت كرده بودند. البته اين افراد تنها 15روز براى ثبت دامنههاى خود فرصت دارند. بالاخره بعد از اين زمان ثبت دامنههاى فارسى براى همه افراد آزاد است. قيمت ثبت اين دامنه‌ها براى هر تك دامنه مثل دامنههاى معمولى بستگى به زمان استفاده آن دارد. اين قيمت براى مدت يك ال 12هزار و 800تومان و براى 5سال به 3برابر اين قيمت يعنى 38هزار و 400تومان مى‌رسد. شهشهانى درباره اين قيمت‌ها مى‌گويد: بنابراين مى‌تواند به ثبت يك دامنه فارسى با قيمت كمتر هم اميدوار باشيد.جالب‌تر اينكه شهشهانى در مورد بودجه مصرف شده براى اين پروژه مى‌گويد:
شهشهانى معتقد است كه بايد براى استفاده بهتر از اين دامنه‌ها زمينه‌ها آماده شوند. او در اين رابطه مى‌گويد: و بهيا
به همين دليل تصميم داريم همراه با دامنههاى فارسى يك دامنه انگليسى را هم به طور رايگان و براى مدت يك سال در اختيار كاربران قرار دهيم.>
در واقع اين روش به تدريج مى‌تواند استانداردهاى لازم را ايجاد و متداول كند. روشى كه شايد بايد زودتر از اينها به وسيله موسساتى مانند فرهنگستان زبان ايجاد مى‌شد.
