نام نویسنده: سيد مهدى نجفى
دنیای اقتصاد – سال‌هاست كه اينترنت ساخته شده و آرزوى هر شخصى است كه در آن سايتى به نام خود داشته باشد. اين روزها ثبت دامين مثلا http://mahdi.com تقريبا غير ممكن است. چون قبلا، حتما يك نفر اين كار را كرده است. اين موضوع در مورد پست‌هاى الكترونيكى نيز صادق است مثلا AliYahoo.com آدرس پست الكترونيكى است كه تمام على آقاها آرزو دارند داشته باشند. ولى اين آرزو فقط براى يك و آن هم اولين كسى كه به فكر ثبت آن مى‌افتد به واقعيت مى‌پيوندد. اگر در دنيى اينترنت دقيق‌تر شويم مى‌فهميم كه مثلا كشور ژاپن اقدام به ثبت دامين‌ها با زبان و حروف ژاپنى مى‌كند. اين كار فرصتى ديگر در اختيار افرادى قرار مى‌دهد تا نام خود را به زبان بومى كشور خود روى اينترنت ثبت كنند و عده‌اى ديگر به اين آرزو دست يابند و برخى نيز با هدف آسان شدن دسترسى به سايتشان براى عموم اين كار را مى‌كنند. تمام كشورها نيز يك پسوند مخصوص به خود دارند، مثلا ايران را با IR مى‌شناسيم. به اين معنى كه اين سايت متعلق به كشور ايران است.
دامنههايIR
دامنه‌هاى IR به چند قسمت تقسيم مى‌شوند -1 IR : در اين نوع كه هركسى مى‌تواند به ثبت آن اقدام كند. پسوند IR مستقيما بعد از نام سايت مى‌آيد مثل http://NCI.IR هزينه اين دامنه سالانه 12800تومان است.
– 2دامنههايco.ir اين دامه مخصوص شركت‌ها بوده و اگر شخصى قصد ثبت آن را داشته باشد بايد مدارك مربوط به شركت ثبت شده خود را ارائه كند. هزينه ثبت اين دامين سالانه 9600تومان است.
-3دامنه‌هاى ac.IR اين دامنه مخصوص دانشگاه‌ها و دانشكده‌ها است. دارندگان اين دامنه‌ها نيز بايد رسما مسوولين يك دانشگاه يا يك دانشكده رسمى در كشور باشند. هزينه اين نوع دامنه نيز سالانه 9600تومان است.
-4دامنه‌هاى sch.ir نيز هستند كه از نظر هزينه با ac.ir برابرى مى‌كند.
دامنه‌هاى كاملا فارسى با پسوند فارسى
كشور ما ايران نيز مانند چند كشور ديگر اقدام به ثبت دامنه با زبان رسمى خود و حتى با پسوند فارسى كرده است.
دامنه‌هايى كه در اين زمينه تا به امروز ثبت شده‌اند تا 15شهريور ماه سال جارى اعتبار دارند و پس از آن كاملا باطل مى‌شوند.
هدف از در نظر گرفتن دوره آزمايشى، پيدا كردن مشكلات اين دامنه‌ها و نظرسنجى از كاربران آنها بوده است. لازم به ذكر است مزيت افرادى كه در ابتدا اقدام به ثبت دامنه‌هاى فارسى كرده‌اند آن است كه اين اشخاص مى‌توانند بدون نوبت پس از دوره آزمايشى، دامنه خود را ثبت كنند.
پس از دوره آزمايشى ثبت اين دامنه‌ها در سه مرحله ثبت خواهند شد. در مرحله اول مدت زمان 45روز به سازمان‌هاى دولتى، اشخاص حقوقى شركت‌ها و ساير موسسات تعلق دارد و فقط آنها مى‌توانند اقدام به ثبت دامنه بكنند.
در مرحله دوم مدت زمان 15روز زمان به افرادى اختصاص داده شده است كه در زمان آزمايشى اقدام به ثبت دامنه كرده‌اند. در مرحله سوم نيز اين دامنه‌ها به صورت عمومى به فروش مى‌رسند. پسوند دامنه‌هاى فارسى كه قابل ثبت هستند، 15عدد هستند كه شامل ايران، آموزشى، پزشكى، تفريحى، دولتى، دينى، رسا، سازمان، شخصى، شركت، فروشگاه، علمى، فرهنگى، نشريه و ورزشى هستند. لازم به ذكر است در دوره آزمايشى اكثر افراد از دامنه ايران استفاده كرده و استقبال خوبى از بقيه دامنه‌ها نشد.
شركت‌هاى Reseller براى ثبت دامنه‌هاى IR در حال حاضر 37شركت خصوصى وجود دارند كه در امور ثبت دامنه‌هاى IR فعاليت مى‌كنند. لازم به ذكر است تمام آنها زير نظر دولت بوده و هيچ‌كدام مستقيما اقدام به اين كار نمى‌كنند. ميزان تخفيفى كه دولت براى اين شركت‌ها در نظر گرفته بين 10 تا 80درصد است و نسبت به ميزان فروش دامنه‌ها تغيير مى‌كند.
چند شركتResller
يكى از اين شركت‌ها شركت بريد است كه از سال 1380 كار خود را آغاز كرده است. از خدمات اين شركت مى‌توان به خدمات اينترنت ثبت دامنه، اجاره فضا در اينترنت و طراحى و پياده‌سازى فضا در اينترنت اشاره كرد. شركت فناوران اطلاعات افرنگ نيز يكى ديگر از اين شركت‌هاست. اين شركت حدود 3سال سابقه در زمينه تجارت الكترونيك دارد.
وضعيت مقابله با دامنه‌هاى مشابه
ممكن است اتفاق بيافتد كه شما دامنه مشابه دامنه‌هاى خود ببينيد و حتى از وجود آن ناراحت نيز بشويد. در اين زمينه در دامنه‌هاى فارسى ايران تدابيرى انديشيده شده است. بايد اطلاع داشته باشيد كه حرف ى به دو صورت فارسى و عربى نوشته مى‌شود.
در صورتى كه شما نام فارسى خود را كه در آن نيز باشد دامنه‌هايى با ى عربى نيز به شما تعلق مى‌گيرند و امكان سوء استفاده در آنها وجود ندارد. در صورتى كه شما دارنده يك دامنه انگليسى هستيد و احساس كرديد سايت ديگرى با نام مشابه در حال سوءاستفاده از نام سايت شماست مى‌توانيد به سازمان مالكيت‌هاى معنوى شكايت كنيد كه هزينه آن هزار و پانصد دلار است. از اين موارد مى‌توان به google.ir و total.ir اشاره كرد كه در حال حاضر اين دامنه‌ها به شركت اصلى يعنى google و total برگردانده شده‌اند.
لازم به ذكر است در داخل ايران هنوز مقدور نيست تا شخصى بتواند چنين كارى انجام دهد. البته شركت اصلى مثلا گوگل بايد ثابت كند كه شما قصد سوءاستفاده از نام اين شركت را داشته‌ايد.
آمارها چه مى‌گويند
در پايان خوب است اشاره كنيم كه در حال اضر حدود 19100عدد دامنه ir و 6500دامنه فارسى ثبت شده‌اند و در حال حاضر روزانه بين 20تا 60 دامنه جديد به دامنه‌هاى ir افزوده مى‌شود. لازم به ذكر است كه پيشتر آنها شركت‌هاى خصوصى بوده كه براى انجام امور تبليغاتى خود اقدام به تاسيس سايت اينترنتى كرده‌اند.
DNSها كجا هستند
در حال حاضر 3عدد DNS سرور در خارج از كشور و يكى هم در ايران در حال فعاليت هستند DNS . سرورى كه در ايران قرار دارد، سرور اصلى بوده و روزانه يك يا دو بار اطلاعات آن براى سرورهاى خارج از كشور ارسال مى‌شوند.
در صورت بروز مشكل براى سرور داخلى 3سرور خارجى وارد عمل مى‌شوند. جالب است بدانيد كه پهناى باند سرور ايرانى 150مگابيت در ثانيه است كه در آينده‌اى نزديك افزايش خواهد يافت. اين سرور هر شش ماه يك بار نيز از نظر سخت‌افزارى ارتقا مى‌يابد
