صنعت IT در قلب صنعت اروپا: نگاهی به فناوری اطلاعات در آلمان
آی تی ایران – جمعهاى كه گذشت، مجلس آلمان (بوندستاگ) راى عدم اعتماد نسبت به دولت اين كشور (ائتلاف قرمز و سبزها) را صادر كرد. شرودر، صدراعظم آلمان با استفاده از تجربه دهه 1980حزب رقيب خود، سعى دارد تا با برگزارى انتخابات زود هنگام نسبت به تداوم حضور حزب متبوعش در عرصه قدرت اطمينان يابد. اين رخداد در آلمان بهانهاى شد تا وضعيت صنعت فناورى اطلاعات اين كشور را بررسى نمايئم.
آلمان
كشور آلمان با بيش از شتاد و دو ميليون نفر جمعيت، 16 ايالت و مساحتى حدود 357023 كيلومترمربع يكى از بزرگترين كشورهاى اروپا است. كشور آلمان در نيمكره شمالى و در اروپاى مركزى واقع است و با كشورهاى دانمارك، هلند، بلژيك،لوكزامبرگ، فرانسه، سويس، اتريش و چك و لهستان همسايه است. زبان رسمى كشور زبان آلمانى و مذهب آن دين مسيح (در بين 8/92% مردم ) مىباشد.
اقتصاد آلمان
اقتصاد آلمان سومين مقام را در دنيا دارد و سپرده هاى آن يك چهارم توليد ناخالص داخلى اروپاست. آلمان بزرگترين شريك تجارى ايران و آمريكا و پنجمين شريك تجارى اروپا است.
توليد ناخالص داخلى در سالهاى 2002 و 2003 به ترتيب 26690، 27060 مليارد دلار بوده، كه اين آمار، رشد قابل توجهى را نسبت به سالهاى ماقبل خود نشان مىدهد. اقتصاد بازار اجتماعى آلمان، به طور وسيعى متكى به معيارهاى بازار آزاد است. اما شرايط نيروى كار، دستمزد و تصميم هاى اقتصادى تا حدود زيادى با مشاركت نظر دولت، تجار و همچنين نيروى كار تعيين مىشود. با اين حال در سالهاى اخير بيكارى نرخ بالايى به ميزان بيش از 11 درصد داشته است. از طرفى هزينههاى بالاى نيروى كار و نياز به سرمايه گذارى خارجى، دولت را مجبور به اتخاذ برنامههاى جديد براى تبديل آلمان به محيط تجارى رقابتى در سطح جهانى كرده است. عوامل ديگرى نيز وجود داشته كه دولت آلمان ا وادار به افزايش عوايد عمومى خود و كاهش هزينههاى ورود به بازارهاى جهانى جديد تجارى از جمله فنآورى اطلاعات نموده است.
وجود بنگاههاى متعدد اقتصادى و بازار فناورى اطلاعات
در کشور آلمان نزديک به ۵۰۰ هزار بنگاه اقتصادى وجود دارد. بيش از ۹۰% از اين تعداد را بنگاههاى کوچک و متوسط تشكيل مىدهند. بخش قابل توجهى از بنگاههاى آلمان بين ۲۰۰ تا ۳۰۰ نفر پرسنل دارند. اين کشور مهمترين بازار فنآورى اطلاعات در اتحاديه اروپا و پس از آمريكا و ژاپن دومين بازار بزرگ فنآورى اطلاعات جهان به شمار مىآيد.
ارزش بازار اتحاديه اروپا در مجموع بيش از 286 ميليارد يرو است که(3/22%) نزديک به يک چهارم اين مقدار به آلمان اختصاص دارد.
بازار فنآورى اطلاعات آلمان را مىتوان به سه بخش عمده تقسيم کرد:
a)خدمات مرتبط با فنآورى اطلاعات با ۲۷ ميليارد دلار بيشترين سهم را به خود اختصاص داده است.
b)سخت افزار با ۲۳/۷ ميليارد دلار در مكان دوم است.
c)نرم افزار با ۱۳/۵ ميليارد دلار 21% بازار فنآورى اطلاعات آلمان را به خود اختصاص داده و در جاىگاه سوم از لحاظ حجم بازار قرار دارد.
نيروى انسانى متخصص IT در آلمان
در حال حاضر کشور آلمان با کمبود بيش از ۴۰۰ هزار نيروى متخصص در زمينه IT مواجه است. با توجه به اين مشکل، اکثر شرکتهاى آلمانى ترجيح مىدهند تا به جاى توليد نرمافزار از بستههاى نرمافزارى آماده استفاده نموده و يا آنها را در خارج از کشور آلمان توليد كنند. همچنين فضاى واردات نرمافزار و خدمات فنآورى اطلاعات در اين كشور بسيار مناسب بوده و هيچگونه محدوديت تجارى در اين زمينه وجود ندارد. لذا يكى از بازارهائى كه شركتهاى ايرانى مىتوانند در آن نسبت به اخذ پروژههاى كارى فعاليت كنند، بازار فناورى اطلاعات كشور آلمان مىباشد.
بازار نرمافزار آلمان
با وجود رشد اقتصادى پايين کشور آلمان، بازار فنآورى اطلاعات روند رو به رشد خود را ادامه داده است. در اين يان بخش نرمافزار با رشدى معادل ۱۶% در سال بيشترين رشد را داشته، به گونهاى که پيشبينى مىشود تا سال ۲۰۰۶ ارزش بازار نرمافزار بالغ بر بيش از ۲۷ ميليارد دلار گردد. اين امر سبب گرديده تا بازار نرمافزار آلمان بازار جذابى براى حضور شرکتهاى خارجى باشد.
رقابت در بازار نرمافزار آلمان بشدت زياد است. عمده شرکتهاى نرمافزارى حاضر در بازار را شرکتهاى فرانسوى، انگليسى و آلمانى تشكيل مىدهند. بيش از ۵۰۰۰ شرکت فنآورى اطلاعات در آلمان حضور دارند. با اين حال اين بنگاهها در کشور خود نقش تأمينکننده اصلى را ايفا نمىنمايند. لازم به ذكر است كه بيش از ۸۰% نرمافزارها از ساير کشورها وارد مىشود.
سهم عمده اين بازار در اختيار چند شرکت نرمافزارى (نظير SAP، Microsoft، SAS، IXOS، Autodesk) قرار دارد که غالباً بستههاى نرمافزارى را به فروش مىرسانند. اين شرکتها حدود ۳0٪ از بازار نرمافزار را در اختيار دارند. موفقيت اين بنگاهها در استانداردسازى، شهرت بينالمللى و کانالهاى فراوان توزيع جهانى آنها نهفته است.
همانگونه كه ذكر گرديد بخش عمده خدمات نرمافزارى كشور آلمان توسط شركتهاى خارجى ارائه مىشود. شركتهاى نرمافزارى حاضر در بازار آلمان به دليل نبود نيروى انسانى متخصص، علاقهمند به استفاده از نيروى انسانى سير كشورها هستند. نكته اى كه در اين ميان وجود دارد حضور نسبتاً كمرنگ هندىها (كه در ارائه خدمات نرمافزارى سهم قابل توجهى در بازار جهان دارند) در بازار آلمان است. شايد يكى از علل اين امر تمايل شركتهاى هندى به همكارى با كشورهاى انگليسى زبان باشد. با توجه به اين كه زبان كشور هند نيز انگليسى است.
بسيارى از مردم اروپاى مركزى با زبان آلمانى آشنا هستند. لذا متخصصان بازاريابى، آلمان را نقطه شروع بسيار خوبى براى دسترسى به بازارهاى اروپاى مرکزى موسوم به ببرهاى اروپا (لهستان، بلغارستان و جمهورى چک) مىدانند. ضمن آن که فرصتهاى خوبى براى دستيابى به بازارهاى کشور تريش و بخش آلمانى زبان کشورهاى سوييس و بلژيك فراهم مىآيد.