گزارشی از غرفه نشر الکترونيک در نمايشگاه کتاب
دنياي اقتصاد- هنگام ورود به هجدهمين نمايشگاه بينالمللي كتاب تهران با تابلوي بزرگ راهنماي نمايشگاه روبهرو ميشويم كه با رنگهاي مختلف سالنهاي اختصاص يافته به موضوعات نشرهاي گوناگون را نشان ميدهد، با توجه به اينكه ششمين نمايشگاه نشر الكترونيك امسال در اين نمايشگاه و در كنار نشر مكتوب برگزار شده در تابلوي راهنماي شاهده اختصاص فضايي بسيار كوچك به نشر الكترونيك در مقايسه با حجم و فضاي اشغال شده توسط نشر مكتوب بيتوجهي مسوولان و ناشران را نسبت به تكنولوژي و نشر جديد دنيا نشان ميدهد.
به گفته ولي ا… قديمي دبير مجمع ناشران الكترونيك در اين نمايشگاه 1320 مترمربع به نشر الكترونيك اختصاص يافته و 138ناشر شركت كردهاند در حالي كه ميزان تقاضاي مجمع به عنوان برپا كننده سالن نشر الكترونيك 2800متر مربع و تعداد متقاضيان 147شركت بوده است اما متاسفانه به دليل عدم آگاهي مسوولان برگزاري نمايشگاه كتاب از اهميت نشر الكترونيك و چگونگي توسعه فناوري اطلاعات در كشور نشر الكترونيك تنها در سالني كوچك با غرفههاي 4 تا 6متري در اين نمايشگاه حاضر شده است.
وي تعداد ناشران الكترونيك را در كشور 230ناشر اعلام كرد و گفت: از اين تعداد 170ناشر عضو مجمع ناشران الكترونيك هستند و در نمايشگاه امسال نسبت به سال گذشته ميزان محصولات توليدي شركتها 25 تا 30درصد افزايش يافته كه اين مساله نشان دهنده استقبال مردم و افزايش سرمايهگذاري بخش خصوصي از نشر الكترونيك است.
دبير مجمع ناشران الكترونيك فرصت تلقي نكردن نشر الكترونيك را توسط مسوولان از بزرگترين دلايل بيتوجهي به اين نشر عنوان كرد و افزود: مسوولان كشور نشر الكترونيك را تهديدي براي نشر سنتي محسوب ميكنند و حاضر به حمايت از اين نشر نيستند.
وي در ادامه گفت: در سه سال گذشته اين مجمع جلسات منظم و بسياري با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي به منظور جلب توجه بيشتر مسوولان به اين نشر تشكيل داده است ولي به علت نگرشهاي متفاوت مسوولان و مديران اين وزارتخانه به نشر الكترونيك هنوز حمايتي از اين نشر نميشود.
قديمي افزود: وزارت ارشاد از نشر مكتوب حمايتهايي مانند ارائه وام به ناشران و ارائه كاغذ يارانهاي ميكند و از سويي نيز با خريد عمده كتابهاي منتشر شده و عرضه رايگان آن به مدارس، سازمانها و مساجد به ناشران سنتي كمك ميكند اما هنوز هيچ حمايتي از ناشران الكترونيك نكرده و حتي برخي مسوولان كشور از فعاليتهاي خودجوش بخش خصوصي در زمينه نشر الكترونيك جلوگيري ميكنند.
همچنين مجيد صلحجو مدير فني موسسه فرهنگي ويستاآرا در گفتوگو با خبرنگار ما در خصوص وضعيت ناشران الكترونيك در كشور گفت: سرمايهگذاريهاي زيادي در زمينه نشر الكترونيك در كشور صورت گرفته است و 70درصد از ناشران الكترونيك تنها به نشر الكترونيك پرداختهاند و تنها 30درصد از آنها هم ناشر سنتي و هم الكترونيكي هستند.
وي با اشاره به اينكه نشر الكترونيك حجم گستردهتري از مطالب را در قالبهاي جديد تكنولوژي به مخاطب ارائه ميكند گفت: امكان جستوجوهاي مختلف و اعمال قابليتهاي چندرسانهاي مانند گفتار از فوايد نشر الكترونيك است كه ميتواند مطالب و منابع بيشتري را نسبت به كتابهاي سنتي به راحتي در اختيار مخاطبان قرار دهد.
صلحجو پيشرفت نشر الكترونيكي را در كشور فقط در سايه حمايت دولتي ميسر ميداند و ميگويد: با توجه به اين كه در كشور ما قانوني كپيرايت رعايت نميشود و اكثر ناشران بعد از سرمايهگذاري و ارائه سيديهاي مطالب منتشر شده در بازار هنگام فروش و برگشت سرمايه با قفل شكسته نرمافزار و كپي مطالب خود مواجه ميشوند.
وي افزود: متاسفانه به دليل مخالفت ناشران سنتي با نشر الكترونيك مسوولان نيز حمايتي ا اين نشر نوپا در كشور نميكنند و از مطرح شدن نشر الكترونيك در رسانههاي عمومي مانند تلويزيون و روزنامهها جلوگيري ميكنند، به طور مثال در نمايشگاه كتاب سال 82 حاضر به معرفي نشر الكترونيكي برگزيده سال در كنار ناشران سنتي برگزيده نشدند.
غلامرضا شريفي متصدي امور غرفه تاريخ معاصر ايران نيز در خصوص نشر الكترونيك گفت: نشر سنتي به تنهايي نميتواند به كار خود ادامه دهد زيرا از تكنولوژي روز دنيا عقب ميماند و مخاطب خود را از دست ميدهد اما نشر الكترونيكي نيز نميتواند بدون توجه به نشر سنتي وارد عرصه نشريات شود و جايگزين نشر سنتي شود.
وي افزود: بنياد جانبازان در خصوص كتابهاي تاريخ معاصر ايران اقدام به تبديل كتابهاي چاپي خود به صورت الكترونيكي كرده است و اكثر كتابها را در قالب سيدي وارد بازار كرده است.
تعداد 200 اثر نشر الكترونيك در سالن ميلاد A تا پايان نمايشگاه بينالمللي كتاب (24 ماه جاري) عرضه ميشود در حالي كه هر يك از اين آثار به اندازه 200 تا 300كتاب سنتي را در خود جاي دادهاند اما در غرفههايي به اندازه يك سوم غرفههاي نشر سنتي جاي گرفتهاند.
در فضاي نمايشگاه بينالمللي مكاني براي دريافت پيشنهادات و انتقادات و پاسخگويي مسوولان وزارت ارشاد اختصاص يافته است. اما خبرنگار ما براي دريافت پاسخ به دليل اختصاص نيافتن فضاي لازم به نشر الكترونيك و قرار گرفتن اين نشر در آخرين اولويت براي اختصاص فضا به اين مركز پاسخگويي مراجعه كرد اما متاسفانه مسوولان وزارت ارشاد در اين قسمت حاضر به پاسخگويي نشدند.