دنیای اقتصاد – پس از سال‌ها تاخير، شبكه‌هاى تلفن همراه نسل سوم G3عرضه خواهند شد. اين واقعيت چه قدر با ديدگاه‌ها و تصورات اوليه از اين نسل منطبق خواهد بود؟
بزرگ‌ترين قمار در معرفى تكنولوژى جديد، تلاشى براى حفظ رشد در يك صنعت بالغ، يا يك افتضاح سياست صنعتى خواهد بود؟ معرفى و عرضه نسل سوم G3شبكه‌هاى تلفن همراه در سراسر دنيا همه اين چيزها و شايد كمى بيشتر از اينها باشد. در سال 2000 در اوج شكوفايى و رونق دات كام اپراتورهاى موبايل در سراسر دنيا و اساسا در اروپا حدود 109 ميليارد يورو 125) ميليارد دلار) براى مجوز ساخت شبكه‌هاى G3پرداختند كه كاربرد بالاتر و ظرفيت بيشترى نسبت به موبايل‌هاى نسل دوم G2ارائه مى‌داد.
در مواقع اپراتورهاى موبايل قربانى بلند پروازى خودشان شدند. گزارشى كه در آن سال از طرف اتحاديه بين‌المللى ارتباطات درباره بدنه استانداردهاى صنعت، برداشت و تصويرى از اميدوارى‌هاى زيادى براى G3 مى‌دهد:
اين طرح جديد G3به عنوان تلويزيون، كامپيوتر، تلفن، پيجر، روزنامه و دفتر يادداشت روزانه و حتى كارت اعتبارى كار خاهد كرد … اين طرح نه تنها ارتباطات صدا را تقويت خواهد كرد، بلكه يك ويدئويى زنده مالتى مديا خواهد بود كه به طور اتوماتيك، اطلاعات و اخبار مربوطه را در اينترنت درباره موضوعى كه قبلا انتخاب شده، جست‌وجو مى‌كند. بهترين كتاب قصه را براى كودكان شما براى هنگام خواب دان لود مى‌كند و آن را با تصاوير فيلم كامل مى‌سازد. آن همچنين قادر خواهد بود تا كالاى شما را وقتى كه آن لاين خريد كرديد، پرداخت كند. خلاصه آنكه موبايل‌هاى جديد «ابزار زندگى» هستند كه مى‌توانند در هر جا به وسيله هر كسى حمل شوند.
گذشته از جنون دات كام، صنعت نتيجه مى‌گيرد كه شبكه‌هاى G3با خدمات جديد اجازه مى‌دهند كه هسته تجارت رشد پيدا كند. همچنان كه تعداد مردمى كه موبايل دارند افزايش يافته است.
85 درصد مردم در كشورهاى ثروتمند از موبايل استفاده مى‌كنند، ميانگين درآمد هر كاربر كاهش يافته است. علت اين موضوع اين است كه بهترين مشتركان، كسانى بودند كه اول از همه موبايل خريدند. آنهايى كه بعدتر موبايل خريدند، تلفن‌هاى كمترى مى‌زنند تا كمتر خرج كنند. وقتى كه تعداد مشتركان و دارندگان موبايل بالا رفت حداقل در كشورهاى ثروتمند و به اصطلاح بازار اشباع شد، فعالان اين صنعت فكر چاره براى منابع جديد رشد و افزايش درآمد كردند كه نتيجه آن توليد موبايل‌هايى با قابليت دسترسى به اينترنت و استفاده از آن به عنوان ويدئو است.
109 ميليارد يورو براى اخذ مجوز به اضافه تقريبا همان مبلغ طى سال‌هاى 2001 تا 2002 هزينه كردن براى ساخت و تجهيز شبكه‌هاى واقعى، قمار بزرگى در تاريخ تجارت است، اما به دلايل زياد اپراتورها گزينه و انتخاب ديگرى ندارند. در چنين كشور اروپايى حراج‌هايى براى مجوزهاى G3برگزار شد:
براى مثال در بريتانيا و آلمان، اپراتورها براى هر مجوز حدود 8 ميليارد يورو پرداخت كردند.
چرا؟ براى اينكه شبكه‌هاى نسل دومG اشباع است و هيچ ظرفيت اضافى براى G2 از طرف قانونگذاران پيش‌بينى نشده است و اپراتورها گمان مى‌كنند براى اينكه چشم‌اداز رشد آينده خود را تضمين كنند، راهى جز خريد مجوز G3را ندارند.
با اين وجود در اروپا، G3 شروع بدى را داشته است. از سال 2000 به اين سو، بسيارى از اپراتورها مجوزهايشان را زير ارزش واقعى آن حساب كرده‌اند و برخى ديگر مجوزها را به دولت‌ها و جاهايى كه مجوزها را از آنجا خريده‌اند، برگردانده‌اند تا اينكه خود را متعهد به ساختن شبكه‌هاى گران‌قيمت و پرهزينه G3 در اين وقت محدود بكنند.
)فروش مجدد مجوزها ممنوع است). در حال حاضر، كل اپيزود چيزى است كه صنعت علاقه‌مند است آن را فراموش كند. يكى از تحليلگران در اين باره مى‌گويد: «طراح‌ها مثل بختك و يا كابوسى هستند كه اپراتورها نمى‌خواهند آن را به خاطر بياورند«.
عرضه و ارائه خدمات G3در ژاپن و كره‌جنوبى دو بازار پيشرفته موبايل در دنيا، كمتر توانست حالت و وضعيت را روشن سازد. در هر دو كشور اپراتورها از تكنولوژى‌هاى G3استفاده مى‌كنند كه با استاندارد W-CDMA كه به UMTS) معروف است) كه در اروپا از آن استفاده مى‌شود، متفاوت است.
يك تكنولوژى ثابت نشده W-CDMA ، مشكلات زيادى را ايجاد كرده است. پايگاه‌ها و ايستگاه‌هاى اصلى و گوشى‌هايى از فروشندگان مختلف با يكديگر كار نمى‌‌كنند و گوشى‌هاى اوليه بزرگ و بى‌قواره بوده و اختلال داشتند. به همين دلايل اپراتورها عرضه خدمات G3را از 2002 به 2003 و بعدا به 2004 موكول كردند.
به هر حال، حالا ديگر، شبكه‌هاى اپراتور G3فعاليت خود را آغاز كردند. بر اساس آمار و ارقامى كه دويچه بانك ارائه كرده است 16 شبكه بازرگانى G3در آغاز سال وجود داشتند كه تا پايان سال تعداد آنها به 60 عدد در سراسر جهان خواهد رسيد. مدير عامل شركت نوكيا، يكى از بزرگ‌ترين كمپانى‌هاى سازنده گوشى موبايل پيش‌بينى مى‌كند كه نيمه دوم سال 2004 نقطه شروع گسترش جهانى G3خواهد بود. نوكيا و ديگر كمپانى‌ها، اميدوارى‌هاى زيادى به بازار كريسمس دارند. در ژاپن و كره جنوبى فروش گوشى‌هاى G3خيلى پر رونق بوده، حتى در ايالات متحده هم كه سيستم Wireless وجود دارد، خدمات G3 در چندين شهر اين كشور ارائه شده است و بزرگ‌ترين اپراتورهاى كشور خود را متعهد به ساخت شبكه‌هاى G3مى‌دانند.
اما با وجود ترديدهاى اوليه به نظر مى‌رسد كه رگه‌هاى خوش‌بينى درباره اين صنعت هم در حال بروز است. پيتر بام فورد، مدير كمپانى وودافون معتقد است هر چقدر ما به اين مساله نزديك‌تر مى‌شويم كه امكانات مختلف را بر G3منطبق كنيم نسبت به آينده آن خوش‌بين‌تر مى‌شويم. اما هنوز اين سوال مهم باقى است كه موبايل‌هاى نسل سومى كه به بازار مى‌آيند، چقدر مطابق با طرح اوليه آن هستند؟ بسته به اين كه از چه كسى اين پرسش را مى‌كنيد، پاسخ‌هاى متفاوتى دريافت مى‌كنيد. بام فورد از اينكه درباره تنزل نسخه اوليه در توليد صحبت كند، امتناع مى‌نمايد. بسيارى از ناظران و تحليلگران معتقدند تغييراتى در انتظارات عموم درباره چگونگى استفاده ازG3 به وجود آمده است.
يكى از مهم‌ترين ابتكاراتى كه قرار بود در ساخت G3گنجانده شود، ويدئو- تلفن بود. مطابق آمار در ايتاليا، بريتانيا و كره جنوبى و ژاپن از اول سال 2003 كه G3 به بازار آمده بسيارى مخصوصا خانم‌ها تمايل به استفاده از آن را ندارند. اولين گوشى‌هاى G3 نوكيا مجهز به ويدئو- تلفن نيست و به نظر مى‌رسد كسى نگران اين موضوع باشد و يا براى كاربران اهميت داشته باشد. اما در مقابل پيام‌هاى نوشتارى بسيار مورد تجه مردم بوده است. در عين حال كه بايد به خاطر داشت گوشى‌هاى پيشرفتهG3 بسيارى از صنايع مانند موسيقى، بازى‌هاى كامپيوترى و عكاسى را دچار آشفتگى و پريشانى مى‌كند. اما به هر حال تغييرات زمان زيادى خواهد برد تا كاملا و در سطح خوب اتفاق بيفتد. اما آقاى بام فورد علاقه‌مند است كه تغييرات موبايل در عرض پنج سال اخير را به تحولات تلويزيون در عرض 40 سال گذشته مقايسه كند.
مردم از خدمات جست‌وجوى اطلاعات و داده‌ها در اينترنت، هم استقبال كرده‌اند، اگرچه سرعت رشد آن چندان زياد نيست. در حال حاضر اين خدمات حدود 3/16 درصد درآمد وودافون، بزرگ‌ترين كمپانى سازنده گوشى‌هاى موبال را تشكل مى‌دهد.
دان‌لود موسيقى از اينترنت هم خيلى با استقبال مواجه شده است اما هنوز معلوم نيست كه اين خدمات بتواند مصرف توده‌اى پيدا كند.
اما مهم‌ترين انتظارى كه هنوز از موبايل G3مى‌رود، شنيدن صداى خوب از اين گوشى‌ها است، يعنى مكالمات تلفني.
بسيارى از كمپانى‌ها در صدد هستند تا با ارائه خدمات با كيفيت بالا، استفاده از موبايل G3 را جايگزين تلفن‌هاى خط ثابت كنند، چيزى كه در حال حاضر براى جوانان اتفاق افتاده است. در حال حاضر در ايالات متحده، مردم به‌طور ميانگين 700 دقيقه در هر ماه با تلفن ثابت صحبت مى‌كنند، در اروپا اين ميزان 100 دقيقه است، چون تلفن گران‌تر است. بنابراين براى اپراتورها اين امكان وجود دارد كه با ارزان‌تر كردن قيمت، استفاده از موبايل G3را همگانى‌تر سازند و بر درآمد خود هم بيفزايند.با اين همه، هنوز خيلى دشوار است كه درباره موفقيت موبايل‌هايG3 سخن بگوييم. در اروپا تاثير G3 ممكن است به ارزان‌تر شدن مكالمات تلفنى بينجامد. در آمريكا احتمالاG3 جذابيت زيادى براى كسانى داشته است كه دائما در جاده‌ها سفر مى‌كنند و مى‌خواهند هر وقت كه اراده كنند به اينترنت و… دسترسى داشته باشند و در كشورهاى در حال توسعه ممكن است به گسترش تلفن و دستيابى به اينترنت در روستاها كمك كنند.
پس داستان همچنان ادامه دارد.
نمودار تعداد شبكه‌هاي تلفن‌هاي نسل سوم در اپراتورهاي جهان
جدول فروش تلفن‌هاي همراه بر اساس نسل‌هاي مختلف
منبع : اكونوميست
