بررسى تطبيقى محتواى اعلاميه‌هاى کنفرانس‌هاى منطقه‌اى تدارک اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى
نام نویسنده: دکتر يونس شکرخواه
IRANWSIS – براى برپايى کنفرانس عالى سران جهان درباره جامعه اطلاعاتى که در دسامبر 2003 (آذر 1382) از سوى سازمان ملل متحد در ژنو تشکيل مى شود تاكنون سه نشست تداركاتى برگزار شده است .
اولين نشست كميته تداركاتى اجلاس روزهاى اول تا پنجم ماه جولاى سال 2002 برگزار شد نخستين نشست كميته تداركاتى كه به PrepCom 1 موسوم شد در ژنو برگزار شد.
نشست دوم PrepCom 2 طى روزهاى 17 تا 28 فوريه سال 2003 در ژنو برگزار شد
نشست سوم PrepCom 3 كميته تداركاتى نيز در روزهاى پانزدهم تا بيست و ششم ماه سپتامبر سال 2003 در ژنو برگزار شد.
اما کنفرانس عالى سران جهان درباره جامعه اطلاعاتى علاوه بر نشست‌هاى كميته تداركاتى تاكنون شش كنفرانس منطقه‌اى نيز برگزار کرده است که همه اين كنفرانس‌ها با صدور اعلاميه هاى نهايى به کار خود پايان داده اند.
شش كنفرانس منطقه‌اى مورد بحث اين مقاله عبارتند از:
1. كنفرانس منطقه‌اى آفريقا – باماكو(مالى ) : ( 25 تا 30 مه 2002)
2 . كنفرانس منطقه‌اى پان اروپايى – بخارست(رومانى) : ( 7 تا 9 نوامبر 2002)
3 . كنفرانس منطقه‌اى آسيا – اقيانوس آرام – توكيو (ژاپن ) : (13 تا 15 ژانويه 2003)
4 . كنفرانس منطقه‌اى آمريكاى لاتين و حوزه كارائيب – با وارو (دومينكن) : (29تا 31 ژانويه 2003)
5 . كنفرانس تداركاتى آسياى غربى – بيروت (لبنان) : (4 تا 6 فوريه 2003)
6 . كنفرانس منطقه‌اى پان عربى- قاهره (مصر) : (16 تا 18 ژوئن 2003)
در اين مقاله تلاش مى شود محتوا ى اعلاميه هاى شش كنفرانس منطقه‌اى مزبور مورد بررسى تطبيقى قرار گيرد.
بررسى محتوا ى اعلاميه هاى شش كنفرانس منطقه‌اى 1 . كنفرانس منطقه‌اى آفريقا – باماكو(مالى) كنفرانس منطقه اى آفريقااز 28 تا 30 مه سال 2002 (7 تا 9 خرداد 1381 ) در باماکو برگزار شد .شركت كنندگان در اين كنفرانس يعنى دولت هاى آفريقايى، بخش خصوصى و نهادهاى جامعه مدنى در اعلاميه اى 2590 کلمه اى بر روى موارد مهمى توافق كردند. آنها اعلام کردند اين كنفرانس در واقع ادامه چهارده پيش كنفرانس و چهار ورک شاپ و يک ميز گرد است که پيش از اين كنفرانس در آفريقا برگزار شده و اين اعلاميه مکمل مصوبات آنهاست .در هر صورت آفريقايى ها در اعلاميه باماکو چهار نکته کليدى را در قالب چهار پرسش مطرح مى سازند که روح نگاه آنان را نسبت به جامعه اطلاعاتى به نمايش مى گذارد . اين چهار پرسش عبارتند از :
الف. جامعه اطلاعاتى چه چيزى براى آفريقا به ارمغان مى آورد؟
ب. آفريقا چه چيزى براى جامعه اطلاعاتى به ارمغان مى آورد؟
ب. آفريقا چگونه مى تواند در جامعه اطلاعاتى مشاركت كند؟
ج. آفريقا خواهان حفظ چه چيزى در جامعه اطلاعاتى است؟
«آفريقا بايد در چارچوب NEPAD (New Partnership for Africa’s Development ) يا همكارى جديد آفريقا براى توسعه از جهانى سازى هماهنگ و گسترده تمام بخش هاى توسعه براى ايجاد سرمايه گذارى هائى كه خدمات عمومى، دسترسى هاى بين المللى و ايجاد محتواهايى كه نيازهاى اساسى مردم آفريقا را در نظر مى گيرد، بهره ببرد» اين پاسخ(بندA ) اعلاميه باماکو به پرسش اول است.
اما پاسخ اعلاميه به پرسش دوم نيز جالب است : در بند B اعلاميه باماکو اين عبارت به کار رفته است :
“The rich cultural diversity of Africa should be showcased and widely disseminated in cyberspace” يعنى «تنوع فرهنگى غنى آفريقا بايد به نمايش درآيد و به صورتى وسيع در فضاى سايبر منتشر شود.»
اعلاميه باماکو پاسخ پرسش هاى بعدى را نيز از زاويه اى کاملا آفريقايى مى دهد ، و در عين حال خواستار مواردى کاملا مشخص مى شود:
– بايد سرمايه گذارى ويژه اى براى ديجيتالى كردن كتابخانه ها ى آفريقا انجام شود تا ميراث فرهنگى اين قاره را حفظ كند و اين امر مى تواند يكى از فعاليت ها براى شكل دادن به جامعه اطلاعاتى باشد.
– ويژگى هاى خاص آفريقا در تصميم گيرى هاى بين المللى بايد در نظر گرفته شود.
– چند زبانى و تنوع فرهنگى به عنوان نيروى محركه توسعه محتوا براى استفاده بومى و بين المللى حفظ شود .
– توليد محتواى بومى بايد بالاترين اولويت را داشته باشد.
– ارتباطات به مثابه پايه موجوديت فردى و اجتماعى به صورتى امن مديريت شود و توسعه را با توجه به نيازهاى خاص هر جامعه و خصوصاً جامعه آفريقا تعادل بخشد.
افزون بر اين نمايندگان دولت هاى آفريقايى، جوامع مدنى و بخش خصوصى در اعلاميه باماکو اعام کرده اند که از پتانسيل هاى فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى بايد براى توسعه آفريقا و صيانت از اصول راهنماى تفكرات آن و اتخاذ يك ديدگاه مشترك درقبال جامعه اطلاعاتى استفاده شود.آن ها اعلام کرده اندکه اين اصول يكى از تقاضاهاى اصلى كشورهاى در حال توسعه و خصوصاً كشورهاى آفريقايى است.
اصول مورد تاکيد اعلاميه باماکو : اعلاميه باماکو در مقدمه خود بر 10 اصل پاى مى فشارد که مهمترين آن ها عبارتند از:
– تمام شهروندان بايدبا استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى به عنوان يكى از خدمات عمومى آشنا شوند.
– شهروندان بايد ازحق آزادى بيان و دسترسى به اطلاعات در سظح جهانى به عنوان حقوق انكار ناپذيربرخوردار باشند تا به شکلى آزادانه به اطلاعات عمومى تمام رسانه ها و نظام هاى چند رسانه اى جديد دسترسى داشته باشند.
– حذف موانع فانون گذارى ، سياسى و مالى براى توسعه تسهيلات ارتباطى
– توسعه بانك هاى اطلاعاتى با توجه به نيازهاى جوامع روستايى .
– استفاده از بسته هاى نرم افزارى Open Source براى سرمايه گذارى و آموزش كاربران ( چون اين نرم افزارها به صورت رايگان ارائه مى شوندو پياده سازى آن ها با كمترين هزينه انجام مى شود) – دنبال کردن استراتژى هاى مالى و سرمايه گذارى با توجه به توليد محتوا ، زنان و جوانان.
– مشاركت كامل جامعه مدنى و بخش خصوصى در تمام تصميم گيرى ها در سطوح بومى، ملى، منطقه اى و بين المللى مربوط به جامعه اطلاعاتى .
– توسعه محتوا و برنامه هاى كاربردى بر اساس نيازهاى بومي.
– برقرارى مذاكرات دموكراتيك پيرامون موافقت هاى رسمى و قانونى جديد در جهت تعريف كردن چالشهاى اجتماعى، فرهنگى، اقتصادى، فنى و اخلاقى برخاسته از فن آوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى جديد .
در هر حال كنفرانس منطقه اى آفريقا اگر چه بر روى موضوعات فوق تأكيد داشت،اما نکات مهم ديگرى را نيز در خود گنجانده بود . اين كنفرانس بر اين عقيده بود كه « از بين بردن فاصله‌ى ديجيتالى نيز مانند توسعه زيرساخت هاى مخابراتى يك از نيازهاى مردم و شهروندان آفريقاست.» ( بندC – از بين بردن فاصلة ديجيتالى)
كنفرانس منطقه اى آفريقا همچنين تأكيد كرد که كشورهاى آفريقائى موارد زير را انجام دهند: – همكارى كامل با پروسه هاى مقدماتى هر دو مرحله اجلاس WSIS در ژنو 2003 و تونس 2005 – تکيه بر ” منشور آفريقا ” در پخش برنامه هاى راديوئى به عنوان چارچوبى براى توسعه‌سياست ها و قوانين مربوط به فن آوريهاى اطلاعات و پخش برنامه در آفريقا.
– تشکيل كميته هاى ملى براى هر سه بخش جامعه اطلاعاتى : بخش دولتى، بخش خصوصى و جامعه مدني. – راه اندازى شبكه تلويزيونى آفريقائى چند جانبه.
اين كنفرانس بر اين عقيده است كه اجلا هاى جهانى در ژنو و تونس بايد به ترتيب دو كار زير را انجام دهد:
در دسامبر 2003 در ژنو يک برنامه عمل براى زيرساخت هاى متناسب با كشورهاى در حال توسعه، با توجه خاص به آفريقا و كشورهاى توسعه نيافته ديگر.
– در سال 2005 در تونس يک برنامه عمل براى از بين بردن فاصله ديجيتالى كه نيازهاى كشورهاى در حال توسعه وخصوصاً آفريقا را در برگيرد. ( بندC – از بين بردن فاصلة ديجيتالى)
2 . كنفرانس منطقه‌اى پان اروپايى – بخارست(رومانى)
كنفرانس منطقه‌اى پان اروپايى( هفتم تا نهم نوامبر 2002 ، بخارست) که در پايان به صدور اعلاميه 1995 كلمه اى بخارست انجاميد تحت عنوان پيشروى به سوى جامه اطلاعاتى: اصول، استراتژى ها و اولويت هاى فعاليت ، برگزارشد . كنفرانس منطقه‌اى پان اروپايى جامعه اطلاعاتى را چنين تعريف کرد:
« جامعه اطلاعاتى جايى است كه تمام افراد، بدون توجه به نژاد و مليت آنها، از حق خود در مورد آزادى بيان و آزادى عقيده استفاده مى كنند، كه اين شامل آزادى حفظ عقايد بدون دخالت ديگران، جستجو، دريافت و استفاده از اطلاعات و ايده ها از طريق رسانه ها بدون توجه به سرحدات مرزى مى باشد» (مقدمه اعلاميه بخارست ).
نکته قابل توجه تاکيد اعلاميه بخارست بر بالابردن تنوع زبانى و هويت فرهنگى است :
« جامعه اطلاعاتى بر اساس احترام متقابل و برخوردارى از يان فرهنگى پايه گذارى شده است. فن آوريهاى جديد اطلاعاتى و ارتباطاتى جديد بايد بازتاباننده فضاى فرهنگى و چند زبانى باشند و ظرفيت دولت را براى توسعة سياست هاى فعال در اجراى آن، بالا ببرند. دسترسى و مشاركت در اطلاعات و علوم، مضامين گستره همگانى را منتشر كرده و درك متقابل و احترام به چند زبانگى را پرورش دهند» (اصل سوم : بالابردن تنوع زبانى و هويت فرهنگى).
اعلاميه بخارست براى به حداكثر رساندن مزاياى اقتصادى و اجتماعى جامعه اطلاعاتى تاکيد مى کند که دولتها نياز به ايجاد يك محيط قانونى، مقرراتى و سياستى دارند که قابل اعتماد، شفاف و بدون تبعيض بوده و قابليت بالا بردن نوآورى هاى تكنولوژيك و رقابتى را داشته باشد، بنابراين به تجهيزات و ابزار لازم خصوصاً در بخش خصوصى، براى گسترش زيرساختار و توسعة سرويس هاى جديد تاکيد مى ورزد
«جامعه اطلاعاتى يك پديدة جهانى است و مسائلى چون حفاظت از خصوصى بودن، اعتماد مشترى، مديريت دامنه نامها، تسهيل تجارت الكترونيكى، حفاظت از قوانين مالكيت معنوى، راه حلهاى باز و غيره بايستى توسط مشاركت فعال تمام اعضا مورد توجه قرار بگيرد» (اصل پنجم : راه اندازى يك محيط فعال، شامل چارچوب هاى قانونى، مقرراتى و سياستى).
اعلاميه بخارست در عين حال بر راهبردهاى زير تاکيد مى کند:
راهبردهاى الكترونيك (e-strategies) : مشاركت بخش خصوصى براى توسعة كامل و قابل تحمل
زيرساختارها، مضامين و برنامه هاى كاربردى بسيار حياتى است. راهبردهاى الكترونيك ملى بايد نيازهاى ويژة جوامع مختلف را در نظر بگيرند و مراحل گوناگون توسعه و ويژگى هاى ساختار يافتة اقتصاد جهانى را منعكس كنند.
اعلاميه بخارست در عين حال موضوعات در اولويت خود را نيزچنين برمى شمارد :
حکومت الكترونيك (e-government) بازرگانى الكترونيك (e-business) جامعه الكترونيك (e-society) و آموزش و تحصيلات الكترونيك (e-learning & e-education).
اعلاميه بخارست همچنين در پرداختن به بازرگانى الكترونيك درباره بر نقش مشاركت بخش خصوصى تاکيد مى کند : «شركت هاى كوچك و متوسط ميتوانند از فن آوريهاى جديد اطلاعاتى و ارتباطاتى براى رشد نوآورى، تشخيص مصالح در بهره ورى، كاهش هزينه هاى انتقال و سود بردن از شبكه ها استفاده كنند. براى حمايت از اين روند ها، دولت ها نياز دارند كه از طريق يك محيط فعال براى خدمات، چارچوبى منظم را براى ارتقا و رشد برنامه هاى سرمايه گذارى خصوصى و مشاركت بخش خصوصى ـ دولتى شکل دهند» (بازرگانى الكترونيك: رقابت آميزتر با مشاغل بهتر)
اعلاميه بخارست همچنين آموزش الكترونيك را براى از بين بردن شکاف ديجيتال و توسعة مهارتهاى دسترسى به علوم ضرورى مى خواند:
« دسترسى به علوم يك ابزار اساسى در توسعة اقتصادى، فرهنگى و اجتماعى است. …. تحصيلات مردم را توانا مى كند تا فقر را ريشه كن كنند، بنابراين، آموزش الكترونيك يكى از مهم ترين مسائل در از بين بردن شکاف ديجيتال است.» (آموزش و تحصيلات الكترونيك: توانا كردن مردم )
3 . كنفرانس منطقه‌اى آسيا – اقيانوس آرام – توكيو (ژاپن)
دراعلاميه 2891 كلمه اى توکيو تأكيد شد كه هدف اصلى جامعه اطلاعاتى، تسهيل استفادة كامل از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى در تمام سطوح جامعه و دسترسى همگانى به شبكه هاى اطلاعاتى با حفظ تنوع و ميراث فرهنگى است.در اين اعلاميه هم چنين مفهوم جامعه اطلاعاتى چنين تعريف شد:
«مفهوم جامعه اطلاعاتى اين است كه شبكه هاى توسعه يافتة مبتنى بر فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى، دسترسى مؤثر، مناسب و برابر به اطلاعات و محتواى مناسب مى تواند به شكوفايى استعدادهاى مردم، افزايش توسعة اقتصادى و اجتماعى، ارتقاى كيفيت زندگى، امحاى فقر و گرسنگى، و تسهيل فرآيند تصميم گيرى هاى مشاركتى كمك كند.» (ديدگاه مشترك در باره جامعه اطلاعاتى) در بخش يك اين اعلاميه تحت عنوان ديدگاه مشترك در باره جامعه اطلاعاتى بر 12 موردبه شرح زير تأكيد و اعلام شد كهجامعه اطلاعاتى در منطقة آسيا ـ اقيانوسيه بايد كارهاى زير را انجام دهد:
1. برنامه ريزى براى دسترسى مناسب و برابر و همگانى به زيرساخت هاى شبكه هاى اطاعاتى و ارتباطى
2. استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى به عنوان محركه ارتقاى توسعة اقتصادى و تكنولوژيك با تكيه برگسترش توليد ناخالص ملى از طريق نوآورى هاى تكنولوژيك و تداوم پژوهش و توسعه و در نتيجه كاهش سطح فقر از طريق رشد عظيم اقتصادى
3. افزايش اشتراكات و تقويت علوم جهانى براى توسعه، بوسيلة اطمينان از دسترسى برابر فعاليت هاى آموزشى، علمى، اقتصادى، اجتماعى، سياسى و فرهنگى به اطلاعات، در حوزه اطلاعات عمومى
4. حفاظت از ميراث غنى فرهنگى و ارزش هاى اجتماعى منطقة آسيا ـ اقيانوسيه در عصر اطلاعات
5. فراهم آوردن خدمات اطلاعاتى و ارتباطى براى گروه هى محروم اجتماعى . خصوصاً افراد كم درآمد- به منظور همكارى براى كاستن از فقر
6. تداوم استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى براى تقويت رسانه هاى سنتى پخش و چاپ و تداوم اين امر تا مرحله اى كه نقش مهمى را در انتشار محتوا در جامعه اطلاعاتى ايفا كنند.
7. ارتقاى استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى براى ايجاد ظرفيت و توسعه منابع انسانى، با توجه ريژه به نيازهاى معلولان ( به اعتراف بخش دوم اين اعلاميه يعنى تشخيص خصوصيات منحصر بفرد جامعه اطلاعاتى در منطقة آسيا و اقيانوسيه در حدود 47 ميليون نفر ناتوان و از كار افتاده در اين منطقه زندگى كى كنند كه اكثر آنها فقير و از مزاياى فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى محروم هستند و اين امر به خاطر عدم وجود تكنولوژى هاى مناسب براى افراد ناتوان است)
8. اطمينان از امن بودن شبكه هاى اطلاعاتى و ارتباطى براى ايجاد اعتماد در جامعه اطلاعاتى 9. با استفاده از يك محيط امن ارتباطاتى، بايد اطمينان يافت كه استفاده از خدمات اطلاعاتى و ارتباطى اقشار آسيب پذير را در معرض خطر قرار نمى دهد
10. تسهيل نقش مهم بخش خصوصى و جامعه مدنى در توسعة تكنولوژى هاى اطلاعاتى و ارتباطى، شبكه ها و خدمات در جامعه اطلاعاتى و تاكيد براتفاق دولت ها در راستاى مشاركت سهامى كه اعتماد و اطمينان و رقابت هاى عادلانه را افزاش مى دهد و سرمايه گذارى بخش خصوصى و ساير فعاليت هاى جديد اين بخش را و همچنين همكارى هاى جهانى و منطقه اى را با حمايت از مشتريان و تضمين علايق عمومى زياد مى كند..
11. حمايت از استراتژى ها در راستاى ارزيابى و لحاظ تاثيرات فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى برمحيط زيست
12. تداوم و تعقيب روحية همكارى و همبستگى در منطقة آسيا ـ اقيانوسيه
حفظ تنوع زبانى و تنوع فرهنگى و رشد مضامين محلى و توسعة منابع انسانى نيز دو نكته اى است كه اعلاميه توكيو بر آن تاكيد مى ورزد:
طبق آنچه در بخش دوم اعلاميه توكيو يعنى خصوصيات منحصر بفرد جامعه اطلاعاتى در منطقة آسيا و اقيانوسيه آمده است اين منطقه حاوى فرهنگ هاى غنى كهن و جديد است كه داراى زبان هاى گوناگون و عادات و سنن اجتماعى ويژة خود است . طبق مندرجات بخش دوم اعلاميه توكيو بيش از 6800 زبان در دنيا وجود دارد كه 3500 زبان آن ( 51 درصد ) در منطقة آسيا و اقيانوسيه تكلم مى شود . از ديدگاه اعلاميه توكيو اين تنوع زبانى و فرهنگى مى تواند توسعة جامعه را با اتكا به ارزش ها و ايده هاى گوناگون غنى سازد. از ديدگاه اعلاميه توكيو اين امر گسترش و استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى را با ارائة آنها به زبان و فرهنگى كه با كاربر مأنوس است، تسهيل مى سازد و لذا باعث افزايش استفاده از فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى خواهد شد و بنابراين افزايش پهناى باند شبكه ها در آسيا و اقيانوسيه، فقط متمركز بر فعاليتهاى، بازرگانى و شخصى نيست ، بلكه به حفظ تنوع فرهنگى: علوم بومى و سنت ها هم كمك مى كند .
توجه به توسعة منابع انسانى نيز در بخش سوم اعلاميه (پيشبرد جامعه اطلاعاتى منطقه) مورد توجه قرار مى گيرد : براى اينكه مردم بيشتر وارد جامعه اطلاعاتى شوند، بايد سطح سواد و مهارت هاى مربوط به فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى ارتقا ء يابد و براى نيل به اين امر، آموزش و تحصيلات مناسب در تمام سطوح ، از سطح ابتدائى تا بزرگسال، براى فرصت آفرينى براى تمام مردم، خصوصاً براى افراد ناتوان بايد انجام شود.
بنابراين ظرفيت كشورهاى در حال توسعه و كشورهاى توسعه نيافته براى دريافت أثرات مثبت فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى بايد از طريق افزايش همكارى هاى ملى و منطقه اى توسعه يابد فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى در عين حال از زاويه اعلاميه توكيو مى توانند به افزايش كيفيت آموزش , تحصيل و سهيم شدن همگان در اطلاعات و علوم كمك كنند.
مربيان از ديدگاه اعلاميه توكيو حكم پلى را در جامعه اطلاعاتى دارند كه توسعة مهارت هايشان مى تواند حامى نيازهاى منابع مرتبط با برنامة هاى آموزشى باشد. به همين دلايل اعلاميه توكيو تاكيد مى ورزد كه اين امر در ارتقاى دانش پيشرفته در علم و تكنولژى بسيار مهم است و به ايجاد يك گروه مهم از متخصصان ماهر فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى كه به عنوان بنيادهاى توسعة فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى منطقه كار خواهند كرد، كمك خواهد كرد.
و باﻻخره نكته قابل توجه ديگرى گه در اعلاميه توكيو به چشم مى خورد تكيه آن بر حقوق مالكيت معنوى است كه با توجه به رشد ديجيتاليسم در اين منطقه طبيعى به نظر مى رسد :
«با اين كه حقوق مالكيت معنوى نقش مهمى در پرورش خلاقيت ها در توليدنرم افزارها، تجارت الكترونيك و مشاركتى و سرمايه گذارى بازى مى كند، نياز به افزايش فعاليت براى اطمينان از تعامل بين حقوق مالكيت معنوى و علاقة كاربران اطاعات وجود دارد و با اين وجود بايد به توافق عمومى در مورد مسائل فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى در سازمانهاى چند جانبه توجه ويژه داشت » ( بند f : اطمينان از تعامل بين حقوق مالكيت معنوى ( IPR ) و علايق مردم- بخش دوم : پيشبرد و تسريع جامعه اطلاعاتى منطقه ) و باﻻخره اعلاميه توكيو اولويت هاى منطقة آسيا ـ اقيانوسيه را اين چنين اعلام مى كند : دولت الكترونيك , بازرگانى الكترونيك , آموزش الكترونيك و بهداشت الكترونيك (بخش پايانى – برنامه ها و فعاليت هاى در اولويت بخشى)
4 . كنفرانس منطقه‌اى آمريكاى لاتين و حوزه كارائيب – باوارو (دومينكن)
کنفرانس منطقه اى آمريکاى لاتين و کارائيب از 29 تا 31 ژانويه 2003 ( 7 تا 10 بهمن 81 ) در باوارو, واقع در جمهورى دومينيکن برگزار شد.
كشورهاى شركت كننده دراجلاس منطقه اى آمريكاى لاتين و كارائيب , جامعه اطلاعاتى را در ديباچه اعلاميه خود كه 3523 كلمه بود اين چنين تعريف كردند: « جامعه اطلاعاتى يك سيستم اقتصادى و اجتماعى است كه در آن علوم و اطلاعات منابع اصلى توسعه و پيشرفت به شمار مى آيد. جامعه اطلاعاتى فرصت هاى ويژه اى را در اختيار كشورها و جوامع قرار مى دهد و توسعة آن مستلزم درك ارزشهاى اصولى همانند احترام به حقوق بشر و احترام گسترده تر به قوانين بنيادين دموكراسى، حفظ محيط زيست، گسترش صلح، روش هاى توسعه، آزادى هاى بنيادين ، توسعه اقتصادى و برابرى اجتماعى است ». (ديباچه اعلاميه با وارو)
كشورهاى منطقه آمريکاى لاتين و کارائيب همچنين اعلام كردند كه دفاع از ديدگاه ها و اولويت هاى اين كشورها در نشست هاى جهانى، شامل اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى ( 2003 و2005) بايد عنصر اساسى استراتژى هاى منطقه در جامعه اطلاعاتى باشد :
«ما به عنوان كشورهاى منطقه با آگاهى از نياز به ايجاد فرصت هاى برابر در دسترسى و استفاده از فنآوريهاى اطلاعات و ارتباطات، متعهد مى شويم فعاليت هايى را در راستاى محو شكاف ديجيتال در پيش گيريم. شكاف ديجيتالى موجود در بين كشورها بازتاب جوانب گوناگون از جمله نابرابرى در جنبه هاى اقتصادى، اجتماعى، فرهنگى، آموزشى، بهداشتى و دسترسى به علوم مى باشد. » (همان جا) در هر حال كشورهاى شركت كننده در كنفرانس منطقه اى آمريكاى لاتين و كارائيب با تكيه بر اعلامية هزارة سازمان ملل و قطعنامة 183/56 مجمع عمومى سازمان ملل, اصول راهنما (دوازده اصل) و اولويت هاى (بيست ودو اولويت) منطقه اى آمريكاى لاتين و كارائيب را اعلام كردند كه مهم ترين آن ها از اين قرار بود :
– جامعه اطلاعاتى بايد با كمك به امحاى فقر، ايجاد ثروت، افزايش و گسترش توسعة اجتماعى، مشاركت دموكراتيك، تنوع زبانى و فرهنگى در كنار اطمينان از وجود فرصت هاى برابر براى دسترسى به فنآوريهاى اطلاعات و ارتباطات و حمايت دائمى از قانون براى حصول به اطمينان از استفاده صحيح و موثر از آن ها . (بند c در بخش اصول راهنما )
– يكپارچه سازى تمام بخش هاى آسيب پذير جامعه، اما نه محدود كردن به افراد سالخورده، كودكان، جوامع روستائى، مردم بومى، افراد ناتوان، بيكاران، افراد تبعيدى و كوچ كنندگان , بلكه اين هابايد هدف هاى در اولويت ايجاد جامعه اطلاعاتى باشند. براى نيل به اين اهداف ، موانع مشاركت مردم نظير بى سوادى، عدم آموزش كاربران، محدوديت هاى فرهنگى و زبانى و شرايط ويژة دسترسى به فنآوريهاى مطلوب، بايد از سر راه برداشته شوند.(بند f در بخش اصول راهنما )
– جامعه اطلاعاتى ذاتاً پديده اى جهانى است.
بنابراين بايد يك سياست ديالوگى در مورد گرايش هاى جهانى در جامعه اطلاعاتى در سطوح گوناگون جهانى، منطقه اى و زيرمنطقه اى دنبال شود تا موارد زير را تسهيل نمايد : تدارك همكارى هاى فنى براى ايجاد ظرفيت در سطح ملى و منطقه اى براى حفظ و تقويت همكارى هاى منطقه اى و بين المللى , به اشتراك گذاشتن بهترين عملكردها و تجربيات , به اشتراك گذاشتن علوم و توسعة استانداردها , قوانين و آئين نامه هاى سازگار كه وبژگى ها و شرايط خاص ملى را در نظر داشته باشند .(بند i در بخش اصول راهنما )
– دسترسى به فنآوريهاى اطلاعاتى و ارتباطاتى بايد مطابق با قوانين بين الملل، امن باشد (بندj در بخش اصول راهنما )
– حمايت از حقوق بشر مشتمل بر حق توسعه در جامعه اطلاعاتى . هر كس داراى حق آزادى عقيده و بيان است، اين حق شامل داشتن عقيده و حمايت از آن بدون دخالت ديگران ، و شامل جستجو، دريافت و به مشاركت گذاشت
