نام نویسنده: عليرضاعبادتى
صحفه رسانه روزنامه شرق – در بعضى از كشورهاى جهان رسانه هايى وجود دارند كه هم از توبره مى خورند هم از آخور. در بريتانيا هر خانوار 116 پوند معادل 183 دلار در سال پول پرداخت مى كند تا بى بى سى (رسانه اى كه مايه افتخار انگليسى هاست) سرپا نگه داشته شود. شايد به همين دليل است كه در تلويزيون بى بى سى خبرى از آگهى بازرگانى نيست. از سويى اكثر كشورهاى جهان رسانه هاى دولتى دارند كه به دليل دريافت بودجه و به خاطر در اختيار داشتن افكار عمومى موظف به تامين اخبار و اطلاعات مورد نياز عموم مردم و به طور كلى برنامه هايى در جهت منافع ملى هستند.
نوع سوم، رسانه هاى خصوصى اند و از آنجايى كه بايد مخارج و هزينه هاى خود را تامين كنند بايد به راه هايى متوسل شوند كه بتواند درآمد كافى ايجاد كند به همين دليل لزوما استانداردها و معيارهايى كه بر رسانه هاى دولتى حاكم است در اين گونه بررسانه ها مصداق ندارد. اما به هر حال براى شركت هاى خصوصى نيز محدوديت هايى براساس قوانين اساسى هر كشور وجود دارد. با اين وصف طبيعى است كه رسانه هاى شتر مرغى هم به وجود مى آيند. وقتى مى پرسيد چرا بار نمى بريد مى گويند چون مرغيم. وقتى مى پرسيد چرا تخم نمى گذاريد مى گويند چون شتريم.
از سويى بسيارى از رسانه هاى دنيا به آفتى دچار شده اند كه جز آزردن مخاطب هيچ نفعى براى آگهى دهنده و رسانه پخش كننده آن آگهى ندارد. به عنوان مثال درست در موقع حساس فيلم چند دقيقه اى آگهى بازرگانى پخش مى كنند. توجيه رسانه هاى خصوصى اين است كه براى كسب مخارج خود مجبورند به اين راه ها متوسل شوند. اما جالب است بدانيد فناورى هاى جديد به كمك مخاطبان مستاصل و درمانده اى آمده است كه دوست دارند درست مثل فيلم هاى ويدئويى با يك دكمه آگهى بازرگانى را رد كنند و دامه فيلم را ببينند. حتما براى شما سئوال پيش مى آيد كه چطور ممكن است 5 دقيقه آگهى بازرگانى ميان برنامه فيلمى را رد كرد كه به صورت زنده در حال پخش شدن است. شايد شما هم نام Tivo «تى وو» را شنيده باشيد.
براى روشن شدن نحوه كاركرد ابزارهاى جديدى كه در شاخه «ضبط كننده هاى ويدئويى ديجيتالى» يا DVR ها تقسيم بندى مى شوند ] DVRمخفف Digital Video Recorders است[ مى توان به ابزار ملموس تر اشاره كرد كه حكم نسل قبل دى وى آرها را دارد. شما هم ممكن است در منزل خود دستگاه ويدئويى داشته باشيد كه به اصطلاح تيونر Tuner دارد اين ويدئو ها به دليل داشتن تيونر مى توانستند روى برنامه هاى تلويزيونى و كانال هاى مختلف تنظيم شوند و براساس برنامه اى كه صاحب آن تعيين مى كرد اين ويدئو قادر به ضبط كردن فيلم روى نوارهاى VHS بود. به عبارت ديگر چون اين ويدئو تيونر داشت كانال تلويزيونى را مى گرفت و روى فيلم VHS ضبط مى كرد.
حالا نسل جديدى از اين ويدئوها به بازار آمده كه ريزپردازنده ها و حافظه هاى آن از نسل قبل قوى تر است. به عبارت ديگر اين ويدئوهاى ديجيتالى جديد قادر است به اندازه 80 ساعت برنامه تلويزيونى را روى حافظه خود ضبط كند. خوب حالا معما حل شد. كافى است به اين دستگاه ويدئويى ديجيتالى جديد از نيم ساعت قبل از شروع فيلم سينمايى دستور ضبط شدن بدهيد و يك ربع بعد از آغاز شدن فيلم و از ال شروع به ديدن فيلم سينمايى كنيد در واقع ويدئوى ديجيتالى شما جلو جلو در حال ضبط كردن است و شما تماشا كردن فيلم را ده دقيقه تا يك ربع ديرتر آغاز كرده ايد براى همين هم هست كه اگر زنگ منزلتان به صدا در آيد يا به هر حال مجبور باشيد چند دقيقه اى تماشاى فيلم را متوقف كنيد درست مثل ويدئو دكمه مكث را مى زنيد و به زنگ در يا تلفن پاسخ مى دهيد و بعد مانند ويدئو دكمه ادامه را مى زنيد؛ يا اين كه وقتى به آگهى بازرگانى مى رسد اين بار هم درست مثل ويدئو دكمه جلوبر Forward را مى زنيد و آگهى را رد مى كنيد! در آمريكا اين روزها نام تى وو به سر زبان ها افتاده است چون پيشگام ساخت ويدئوهاى ديجيتال تى وو بوده است.
اما شركت هاى بزرگ توليد كننده محصولات رسانه اى از جمله سونى ريپلى تيوى نيز رقباى مطرح اين شركت به حساب مى آيند. به هر حال به همان شكلى كه در زمينه تلويزيون «برند» سونى بر سر زبان ها افتاده در زمينه ويدئوهاى ديجيتالى برند تى وو جايگاه ويژه اى پيدا كرده تا جايى كه بعضى از مردم آمريكا از اسم تى وو به عنوان فعل استفاده مى كنند مثلا مى گويند: ديشب سى ان ان را تى وو كردم. و منظورشان اين است كه برنامه اى از برنامه هاى شبكه سى ان ان را با تى وو ضبط كرده اند.اين دستگاه ويديو كه ظاهرا طرز كار آن ساده به نظر مى رسد موفق شده است مايكل پاول رئيس كميسيون ارتباطات آمريكا را مسحور كند تا جايى كه در سخنرانى هاى خود درباره آن از جملات اغراق آميز استفاده مى كند.
يكى از مهم ترين دلايلى كه اين ويدئوى ديجيتالى هنوز قدرت جادويى خود را بعد از گذشت شش سال (سال 1997) به جهانيان عرضه نكرده اين است كه غول هاى رسانه اى خصوصى درجهان آن را بزرگ ترين آفت آگهى هاى بازرگانى ميان برنامه مى دانند و با تمام قوا جلوى رونق آن را مى گيرند.
اين وسيله جادويى فقط يك ويدئو ساده نيست كه قدرت ضبط و پخش فيلم را داشته باشد. به عبارت ديگر اين وسيله به دليل داشتن ريزپردازنده ها، امكانات خارق العاده اى در اختيار مخاطب قرار مى دهد. اولا كه براى آن تفاوت نمى كند كه سيگنال ها را از آنتن هاى عادى دريافت كند يا از تلويزيون هاى كابلى يا كانال هاى ماهواره اي.
ثانيا به نوعى بعضى از پردازش ها و اعمالى كه در كامپيوتر و اينترنت مورد استفاده قرار مى گيرد در اين ويدئو ها هم قابل استفاده است. شايد اين نكته هم جالب باشد كه با وجود آن كه پيشگام و پيشاهنگ ويدئوهاى ديجيتالى تى وو بوده است اما بازار اين گونه ويدئوها بيشتر دراختيار اكواستار Echostar است كه يكى از بزرگ ترين تامين كننده هاى برنامه هاى تلويزيونى ماهواره اى است، 45 درصد در بازار در اختيار اكواستار و 38 درصد در اختيار تى وو است.
يكى ديگر از دلايل عدم رونق آن قيمت 450 دلارى آن است به انضمام آن كه هزينه اشتراك ماهانه آن 13 دلار است. در حال حاضر 5/1 ميليون خانوار در آمريكا از يكى از انواع ويدئوهاى ديجيتالى استفاده مى كند.
تى وو وعده داده كه قيمت ها را تا زير 200 دلار خواهد شكست. تى وو از همان ابتدا با سبكى طراحى شد كه خريداران براى استفاده از آن بايد لزوما مشترك شوند تا بتوانند از خدمات ويژه آن استفاده كنند اما ويدئوهاى ديجيتالى شركت هاى ديگر نظير زنيت (Zenith)، امپلكس ديجيتال، پاناسونيك، مايكروسافت و هيولت پاكارد اين طور نيستند.حتى شركت هاى ارائه كننده تلويزيون هاى كابلى نيز در حال بهره گرفتن از اين فناورى جديد هستند. به عنوان مثال كاكس كاميونيكيشن ( كه در تلويزيون هاى كابلى آمريكا مقام چهارم را دارد) خدماتى را آغاز كرده است كه هزينه اشتراك آن 10 دلار در ماه است و علاوه بر خدمات تلويزيونى كابلى، خدماتى مشابه با شركت تى وو را نيز در اختيار مى گذارد.
تا سال 2007، 23 ميليون خانوار در آمريكا از تى وو استفاده خواهند كرد. در حال حاضر تعداد مشتركين تى وو در آمريكا 800 هزار نفر هستند كه تا پايان سال 2004 به يك ميليون خواهد رسيد.
از نظر تحليل گران رسانه اى، ظهور ويدئوهاى ديجيتالى مهمترين نوآورى در عرصه رسانه هاى تصويرى از جمله تلويزيون بعد از ظهور VCR در دهه 1970 بود. خدمات ويژه مخصوص ويدئوهاى ديجيتالى را دايرك تى وى DirecTV، بزرگترين سرويس تلويزيون ديجيتالى ماهواره اى انجام مى دهد.
از مهمترين رقباى تى وو، ريپلى تى وى ReplayTV (همانطور كه از نام آن پيداست قادر است به كرات بازگشته و فيلم را مجدد پخش كند) از شركت سونيك بلو است.
منظور از خدمات ويژه آن است كه برنامه هايى كه در هفته آينده قرار است پخش شوند به صورت فهرست در اختيار صاحبان اين نوع ويدئوهاى ديجيتالى قرار مى گيرد در اين صورت مشترى اين نوع ويدئوها قادر است به تى وى خود برنامه بدهد تا در طول هفته، برنامه هاى مورد علاقه اش را ضبط كند و در اوقات فراغت و سر فرصت با فراغ خاطر به تماشاى برنامه هاى مورد علاقه اش بپردازد و آگهى هاى ميا برنامه را رد كند! مثلا مى توان به آن طورى برنامه داد كه در طول هفته تمام قسمت هاى يك سريال را كه روزانه پخش مى شود ضبط كرده و روز تعطيل با خيال راحت همه آنها را يكجا تماشا كرد.
ضمن آن كه به دليل حافظه زياد ديگر دغدغه ويدئوهاى تيونردار نسل قديم را كه (حداكثر يك فيلم سه ساعته مى توانست ضبط كند) ندارد. چون تا 80 ساعت برنامه را در حافظه خود نگه مى دارد. شايد باور نكنيد اما در اين ويدئوهاى ديجيتالى جديد نوعى نرم افزار به كار گرفته شده كه مثل يك سگ وفادار عادت هاى صاحبش را مى شناسد. به زبان ديگر بعد از مدتى مى تواند حدس بزند كه در چه ساعاتى از روز چه برنامه هايى بيشتر توجه صحبش را جلب مى كند و بعد از مدتى به طور خودكار همه برنامه هاى مورد علاقه صاحبش را ضبط مى كند تا هيچ برنامه اى را از دست ندهد.
حتما تا به حال اين سئوال به ذهنتان خطور كرده است كه آيا مى توان اين ويدئوى جديد ديجيتالى را به كامپيوتر هم وصل كرد. پاسخ مثبت است. كارخانه اى تحت عنوان اسنپ استريم مديا ويدئوهاى ديجيتالى مخصوص كامپيوتر طراحى كرده است.ممكن است اين سئوال هم مطرح شود كه آيا مى توان بدون اشتراك از اين خدمات استفاده كرد باز هم جواب مثبت است. همان شركت اسنپ استريم مديا نرم افزارى براى اين كار طراحى كرده است.مايكروسافت در ويندوز اكس پى خود نرم افزار مخصوص ويدئوهاى ديجيتالى تعبيه كرده و كمپانى سونى نيز برنامه اى تحت عنوان گيگا پاكت (كه با سهل انگارى مى توان جيب گشاد ترجمه كرد) همراه با كامپيوتر Vaio خود عرضه كرد.حتما براى كسانى كه امروز از بازار، دى وى دى پلير مى خرند اين سئوال پيش مى آيد كه دو سال ديگر چه چيزى جاى دى وى دى پلير آن ها را خواهد گرفت جواب اين است كه دى وى دى پليرهايى كه به «دى وى آر» مجهز هستند. حالا مى گوييد دى وى آر چيست؟
پاسخ آن اين است همان طور كه در ابتداى متن به آن اشاره شد دى وى آر مخفف ضبط كننده ويدئويى ديجيتالى است. در حال حاضر دى وى دى- دى وى آر بين 600 تا هزار دلار قيمت دارد اما شكى نيست كه تا دو سال ديگر ارزان خواهد شد. در حال حاضر دى وى آرهاى زنيت Zenith نيازى به اشتراك ندارند امپكس كه كارخانه كانادايى است نيز نياز به اشتراك ندارد ضمن آن كه محصول جديد آن كه تركيبى از دى وى دى و دى وى آر است تا زير 300 دلار كاهش قيمت خواهد داشت. موسيقى دوستان ممكن است به اين فكر بيافتند كه آيا مى توان به اين دستگاه جديد برنامه داد تا موسيقى از اينترنت بگيرد و ضبط كند باز هم جواب مثبت است.ضمنا مى توان تمام فيلم هايى كه روى هارد تى وو يا هر دستگاه مشابهى ضبط شده به كامپيوتر انتقال داد و از آنجا روى سى دى يا دى وى دى ضبط كرد. شايد ذكر اين نكته هم خالى از لطف نباشد كه روبرت مورداك، چنگيز رسانه ها و صاحب نيوزكورپ (كه چشم به بلعيدن دايرك.تي. وى دوخته) نيز براى ضبط كننده هاى ويديوئى ديجيتالى برنامه دارد، اين برنامه ها سال آينده به بار مى نشيند. «چيس كرى» كه مديرعامل جديد دايرك تى وى خواهد شد در سخنرانى هاى خود گفته است كه گسترش خدمات ويدئويى ديجيتالى از اصلى ترين استراتژى هاى دايرك تى وى خواهد بود. مورد داك اين خدمات را در بريتانيا و از طريق تلويزيون هاى ماهواره اى بى اسكاى بى «BSkyB» آغاز كرد. منابع: رويتر، سان فرانسيسكو كرونيكل، ورايتى
