همشهرى جمعه – اشاره: سوييس در دسامبر ۲۰۰۳ (۱۵ تا ۱۷ آذر ماه ۱۳۸۲) شاهد حضور نمايندگان كشورهايى در اجلاس خواهد بود كه مايلند در انقلاب ارتباطات، حضور موثر داشته باشند. اين اجلاس به رهبرى اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور وزير نظارت عالى دبيركل سازمان ملل تشكيل خواهد شد. در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومى سازمان ملل متحد توصيه شد «كميته تدارك» پيش نويس بيانيه «اصول» و همچنين پيش نويس «نقشه عمل» را به عهده بگيرد. «نقشه عمل»، آينده انقلاب ارتباطات را ترسيم خواهد كرد.
اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور (International Telecommunication Union) براساس مصوبه شماره ۷۳ (اجلاس سال ۱۹۹۸ در شهر مينياپوليس آمريكا)، از دبير كل اتحاديه خواست تا موضوع برگزارى يك اجلاس جهانى پيرامون جامعه اطلاعاتى را با كميته اجرايى هماهنگى سازمان ملل متحد (ACC) – كه اينك به هيات اجرايى اصلى سازمان ملل متحد (CEB) تغيير نام داده- مطرح كند و نتيجه را به اطلاع شوراى اتحاديه برساند.
دبير كل اتحاديه، در نشست سال ۱۹۹۹ شوراى اتحاديه، گزارش داد كه كميته اجرايى هماهنگى سازمان ملل نسبت به برگزارى اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى (WSIS) واكنش مثبت نشان داده و بسيارى از ديگر سازمان ها و موسسات نيز علاقه خود را به همكارى جهت تدارك و برگزارى اين اجلاس ابراز داشته اند. به اين ترتيب، تصميم گرفته شد كه اين اجلاس زير نظارت عالى دبير كل سازمان ملل متحد و با رهبرى تداركاتى اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور برگزار شود.
در سال ۲۰۰۱، شوراى اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور تصميم گرفت كه اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى (WSIS) را در دو مرحله برگزر كند: مرحله اول از ۱۰ تا ۱۲ دسامبر سال ۲۰۰۳(۱۵ تا ۱۷ آذر ۱۳۸۲) در شهر ژنو در كشور سوييس و مرحله دوم از ۱۶ تا ۱۸ نوامبر سال ۲۰۰۵ (۲۳ تا ۲۵ آبان ۱۳۸۴) در شهر تونس در كشور تونس.
مجمع عمومى سازمان ملل متحد در مصوبه ۱۸۳/۵۶ از روالى كه شوراى اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور براى برگزارى اجلاس اتخاذ كرده بود، حمايت كرد. در اين مصوبه همچنين از نقش رهبرى اتحاديه در برگزارى اجلاس و تدارك و آماده سازى آن، با همكارى ساير سازمان ها و گروه هاى علاقه مند، پشتيبانى شده است.
در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومى سازمان ملل متحد همچنين توصيه شد كه تدارك برگزارى اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى (WSIS) از طريق يك «كميته تدارك» متشكل از دولت هاى مختلف صورت گيرد.
وظيفه اين كميته اين است كه دستور كار اجلاس را تعيين كند، در مورد شركت ديگر گروه هاى ذى نفع در اجلاس تصميم گيرى كند و پيش نويس «بيانيه اصول» و همچنين پيش نويس «نقشه عمل» را تهيه كند. در مصوبه ۱۸۳/۵۶ از اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور درخواست شد كه مديريت هيات اجرايى اجلاس را برعهده گيرد و دولت ها را به شركت فعال در مراحل تداركاتى اجلاس و حضور در بالاترين سطح ممكن در خود اجلاس فرا خواند.
در مصوبه ۱۸۳/۵۶ مجمع عمومى سازمان ملل متحد، همچنين همه نهادهاى سازمان ملل كه با اين موضوع مرتبط هستند و همه سازمان هاى بين دولتى، از جمله موسسات بين المللى و منطقه اى، سازمان هاى غيردولتى، جامعه مدنى و بخش خصوصى به هميارى و مشاركت فعال در تداركات بين دولتى براى برگزارى اجلاس و همچنين شركت در خود اجلاس تشويق شده اند.
چالش ها
جامعه اطلاعاتى جهانى با سرعتى سرسام آور در حال تحول است. ارتباطات راه دور، خبرپراكنى چندرسانه اى و فناورى هاى اطلاعاتى و ارتباطاتى با شتابى فزاينده به سوى همگرايى مى روند و در اين مسير، محصولات و خدمات نوين و همچنين شيوه هاى نوينى در تجارت و كسب و كار به وجود مى آورند. در اين ميان، شاهد فوران فرصت هاى جديد تجارى، اجتماعى و حرفه اى و گشوده شدن بازارهاى نوين به روى رقابت، سرمايه گذارى و مشاركت هاى خارجى هستيم. در حاليكه جامعه صنعتى قرن بيستم به سرعت جاى خود را به جامعه اطلاعاتى قرن بيست ويكم مى دهد، جهان نوين تحولى بنيادين را از سرمى گذراند. اين تحول پويا نويد يك دگرگونى بنيادين را در تمام جنبه هاى زندگى ما مى دهد؛ دگرگونى و تحول در زمينه هايى همچون: نشر دانش، تعامل اجتماعى، رويه هاى اقتصادى و تجارى، مسايل سياسى، رسانه ها، آموزش و پرورش، بهداشت، تفريحات و سرگرمى و… ما در واقع در ميانه انقلابى قرار گرفته ايم كه شايد بتوان آن را بزرگترين انقلابى دانست كه بشر تاكنون تجربه كرده است براى آنكه جامعه جهانى از اين انقلاب بهره مند شود، لازم است كه رشد موفق و مداوم اين تحول مورد مباحثات جهانى قرار گيرد.
فرصت
اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى (WSIS) فرصتى يگانه براى همه گروه هاى اصلى اثرگذار و اثرپذير جامعه اطلاعاتى است تا در بالاترين سطح گردهم آيند و به درك بهترى از اين انقلاب و اثرات آن بر جامعه بين المللى دست يابند. قصد از برگزارى اين اجلاس گردآوردن سران حكومت ها، روساى موسسات سازمان ملل متحد، رهبران صنايع، سازمان هاى غيردولتى، نمايندگان رسانه ها و جامعه مدنى، در يك رويداد واحد بين المللى است تا از اين طريق همه طرف هاى ذى نفع به درك مشتركى از نقش خود برسند؛ نقشى كه تضمين كننده استقرار عملى جامعه اطلاعاتى در سراسر جهان به گونه اى هموار و هماهنگ است.
انتظارات
آنچه انتظار مى رود از اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى (WSIS) به دست آيد، رسيدن به يك اراده سياسى روشن و تصويب يك بيانيه اصولى و يك نقشه مشخص علمى براى دستيابى به هدف هاى جامعه اطلاعاتى است كه منعكس كننده منافع گوناگون همه گروه هاى ذى نفع باشد. به روشنى پيداست كه رسيدن به چنين دستاوردى، با اين ماهيت و وسعت بلندپروازانه، مستلزم همكارى و مشاركت همه نهادهاى عمومى و خصوصى است، مشاركتى كه همگان به شدت و فعالانه به آن فراخوانده مى شوند.
كميته عالى سازماندهى اجلاس
يك «كميته على سازماندهى اجلاس»، به سرپرستى كوفى عنان، دبيركل ملل متحد و رئيس «هيات اجرايى اصلى هماهنگى سازمان ملل متحد» تشكيل شده است.
كار اين كميته، هماهنگ كردن تلاش هاى بين المللى اعضاى خانواده سازمان ملل متحد در تدارك، سازماندهى و برگزارى اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى است. تمام اعضاى «كميته عالى سازماندهى اجلاس» كوشيده اند تا اطلاعات مشخصى درباره فعاليت هاى خود ارايه دهند كه به روشن تر شدن موضوع هاى اجلاس كمك خواهد كرد. «كميته عالى سازماندهى اجلاس» به طور مستقيم به «هيات اجرايى اصلى هماهنگى هاى سازمان ملل متحد» گزارش مى دهد و بر كار «دبيرخانه اجرايى» اجلاس نظارت دارد.
زمان و مكان اجلاس
اجلاس تحت سرپرستى عالى «كوفى عنان» دبير كل ملل متحد و به رهبرى «اتحاديه بين المللى ارتباطات راه دور» و با همكارى ديگر موسسات مرتبط ملل متحد، در دو مرحله برگزار خواهد شد:
مرحله اول، ژنو سال ۱۳۸۲
نخستين مرحله اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى در شهر ژنو و به ميزبانى دولت سوييس از تاريخ ۱۰ تا ۱۲ دسامبر سال ۲۰۰۳ (۱۵ تا ۱۷ آذر ۱۳۸۲) برگزار مى شود. در اين اجلاس به طيف وسيعى از موضوع هاى مربوط به جامعه اطلاعاتى پرداخته مى شود و دو سند «بيانيه اصول» و «نقشه عمل» كه در آن انواع موضوع هاى مربوط به جامعه اطلاعاتى طرح خواهد شد، به تصويب مى رسد.
مرحله دوم، تونس ۱۳۸۴
دومين مرحله اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى در شهر تونس و به ميزبانى دولت تونس از تاريخ ۱۶ تا ۱۸ نوامبر سال ۲۰۰۵ (۲۳ تا ۲۵ آبان ۱۳۸۴) برگزار مى شود. در اين مرحله، موضوع هاى مربوط به توسعه كانون توجه خواهد بود و در اين اجلاس پيشرفت هايى كه صورت گرفته ارزيابى خواهد شد و در صورت لزوم «نقشه عمل» ديگرى به تصويب خواهد رسيد.
كميته ملى اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى چيست و اعضاى آن چه كسانى هستند؟
با توجه به اهميت موضوع جامعه اطلاعاتى و چهره جديدى كه در اثر مبانى نظرى اين موضوع در روابط كشورها پديد خواهد آمد و نظر به تاثير كنفرانس سران در شكل گيرى جامعه طلاعاتى، كميته اى براى بررسى نقطه نظرات ايران در زمينه جامعه اطلاعاتى تشكيل شده است. اين كميته تاكنون پيش نويس نظرات ايران را تهيه و از كليه دست اندركاران درخواست كرده نظرات تكميلى خود را ارايه دهند.
اعضاى كميته ملى اجلاس جهانى جامعه اطلاعاتى عبارتند از:
مهندس جهانگرد، دبير شوراى عالى اطلاع رسانى دكتر توكل، دبير كميسيون ملى يونسكو دكتر معتمدنژاد، استاد دانشگاه علامه طباطبايى مهندس انتظارى، مدير دفتر فناورى اطلاعات پژوهشگاه علمى و صنعتى دكتر غريبى، رئيس مركز اسناد و مدارك علمى مهدس پازرى، دبير كميته همچنين مسئوليت هماهنگى با اجلاس به عهده وزارت امور خارجه است كه براى اين كار كميته هماهنگى متشكل از مديران و كارشناسان معاونت حقوقى و بين المللى وزارت امور خارجه، دفتر امور اقتصادى و تخصصى و نمايندگى دايم ايران در ژنو تشكيل يافته است.
