IT دركشور بدون آينده نگرى رشد نمى كند
نام نویسنده: مينو مومنى
بخش کامپيوتر روزنامه دنيى اقتصاد – براى سالها تكنولوژى از قواعد و قوانين يكسانى تبعيت نمى كرد، بسيارى از شركتها استانداردهاى خاص خود را داشتند و محصولات آنها با محصولات ديگر شركتها به هيچ وجه قابل تطبيق نبود .
اما استانداردها باعث نزديك شدن محصولات و تعامل آنها با يكديگر شدهاند .
صنعت فناروى اطلاعات از ابتداى آغاز به كار خود با موضوع استانداردها سرو كار داشته است بدون يك استاندارد ارتباطى به نام TCP/IP ارتباط كامپيوترهاى مختلف با شبكه اينترنت و اتصال آنها به هم مقدور نبود اما در ابتدا كار بسيارى از شركتها علاقه داشتند تا محصول آنها و قواعدى كه با ساخته آن محصول بود به عنوا استاندارد تلقى شود.
به عنوان مثال سيستم عامل ويندوز كه توسط شركت مايكروسافت گسترش يافته در طى سالهاى گذشته آن چنان در ميان كشورهاى مختلف توزيع شده كه هم چون يك استاندارد تلقى مىشود.
در چنين وضعيتى بسيارى از شركتهاى توليد كننده نرم افزار مجبور به تطابق محصولات خود با سيستم عامل ويندوز بودهاند تا حداقل در اين بازار حضور داشته باشند اين شركتها در حقيقت استانداردهاى شركت مايكروسافت را اصل قرار داده و پذيرفتهاند .
امروزه بسيارى از شركتها تلاش مى كنند با يافتن استانداردهاى همگانى محصولات بيشترى را در كنار يكديگر و در ارتباط با هم قرار دهند اين موضوع از آن جهت اهميت مى يابد كه سهولت كار نهايى را به دنبال دارد.
اگر تا چند سال قبل برخى از نرم افزارها فقط قادر به شناسايى قايلهاى مربوط به خود بودند اما هم اينك نرم افزارهاى جديد در حالى توليد مى شوند كه خروجىهاى آن تـــوسط گستره نرم افزارى وسيع ترى قابل شناسايى است .
استانداردها از طرف ديگر توسعه IT را از حالت انحصارى خارج مى كند، به عنوان مثال سيستم عامل لينكوس كه مهمترين رقيب ويندوز به شمار مى آيد به گونهاى طراحى شده كه برنامه نويسان متعددى از سراسر جهان مى توانند برنامههاى خاص خود را نگاشته و با آن تطبيق دهند به همين دليل اين سيستم عامل پرطرفدارترين نرم افزار Open-Source در تمام جهان است .
از سالهاى قبل تا كنون روند چنين تطبيقهاى رشد صعودى داشته است يكى از دلايل گسترش شبكه اينترنت در سراسر جهان اين است كه با پيشرفتهاى به عمل آمده نرم افزارها و سخت افزارهاى بيشترى قادر به پيوستن اينترنت هستند.
از نگاه ديگر پيوستن شبكههاى كوچك ارتباطى و ايجاد شبكههاى بزرگ باعث تحول عمدهاى در اين صنعت شده است .
يك كارشناس اينترنت در اين باره مى گويد : امروزه شما كارهايى را مى توانيد انجام دهيد كه قبلا براى انجام آن نياز به مراجعه حضورى و ائتلاف وقت زيادى بود . به عنوان مثال دريافت پول از يك حساب و واريز آن به حابهاى ديگر از طريقهاى سنتى نياز به چندين دقيقه زمان داشت اما همين كار هم اكنون در كمتر از چند ثانيه از طريق اينترنت و كارت اعتبار ى قابل انجام است . اين نتيجه انطباق سيستمهاى بانكى با يكديگر از طريق شبكههاى كامپيوترى و تطبيق استانداردهاى لازم است .
وى در ادامه مى گويد: گسترش اين استانداردها در كشورهاى پيشرفته موجب سهولت ارتباطات و انتقال اطلاعات و به طور كلى سادگى انجام كارها شده است. اين در حالى است كه به عنوان نمونه در كشور ما هنوز سيستمهاى سنتى در حال انجام وظيفه هستند و در اين راه ورود به دنياى ديجيتال و كامپيوترى كردن امور نيز كمك چندانى نكرده است .
اين كارشناس خاطر نشان مى كند بسيارى از بانكهاى ما امروزه از سيستمهاى هوشمند و كامپيوترى بهره مى گيرند و بخشى از آنها گوشهاى از خدمات رسانى خود را نيز بر اين اساس قرار دادهاند اما اغلب اين بانكها سرويسهاى كامپيوترى را با استانداردهاى خاص خود و بدون اطلاع از سيستمهاى مورد استفاده بانكهاى رقيب مستقر كردهاند و اين كار باعث شده است سيستمهاى ديجيتالى تنها در محدود شعب همان بانك قادر به فعاليت باشد.
بسيارى از كارشناسان عقيده دارند رشد IT در كشور ما و در بسيارى از ادارات و وزارتـــــــخانهها سيستمهاى كامپيوترى به صورت مجزا خريدارى و نصب شده است و در صورت اتصال آنها با يكديگر عملا هيچ كارايى وجود نخواهد داشت چرا كه هيچ گاه پيش بينى اتصال اين شبكهها به هم نشده است .
يك كارشناس مخابرات در اين باره با اشاره به يك نمونه از سهل انگارىهاى در اين زمينه صورت گرفته مى گويد : شبكه تلفن همراه و گسترش آن در داخل كشور نمونه بارز عدم آينده نگرى و فقدان پيش بينى آينده است .
در اين شبكه ابتدا تكنولوژى مخابراتى يك شركت خارجى استقرار يافت پس از مشخص شدن نياز به گسترش اين شبكه تكنولوژى شركت ديگرى به اين شركت اضافه شد و در هنگام مديريتهاى بعدى نيز دستگاههاى شركت سومى با قيمت گزاف خريدارى و به مجموعه ناهمگون قبل اضافه شد همه اين مسايل امروز تائيد خود را گذاشته است، گسترش شبكه تلفن همراه به كندى صورت مى گيرد در حالى كه تقاضا روز به روز در حال افزايش است .
همچنين ناهمگونى دستگاههاى ارتباطى ضعف كيفيت در تلفنهاى همراه را به همراه داشته است .
بسيارى از صاحبنظران معتقدند نبود يك برنامه جامع هماهنگ كننده و فرابخشى نتيجه چنين وضعيتى است .
يك كارشناس اعتقاد دارد: بدون يك برنامه جامع، تكنولوژىهاى ارتباطى به هيچ عنوان بهبود نمى يابند و در حقيقت وجود يك برنامه بالا دستى براى هماهنگ كردن و سياستگذارى بين دستگاهى ضرورى است بدون اين موضوع تحقق يافتن مفاهيمى چون دولت الكرونيك و تجارت الكترونيك امكان پذير نيست.
عليرغم چنين تاكيدهايى وضعيت IT در كشور به گونهاى اميدوار كنـــندهاى پيش نمى رود و سياستگذارىها تنها در حد برنامههاى كوتاه مدت و درون بخشى است و نتيجه چنين نزديكانديشى وضعيت بهم ريخته فعلى در زمينه بانكدارى الكترونيك و دولت ديجيتال است