نام نویسنده: حامد بنايى
بخش مقاله Itiran – اينترنت هسته اصلى تجارت امروزى و هسته اصلى اينترنت وب مى باشد . اما ، اينترنت چيست ؟ وب به چه معنى مى باشد ؟ چه تفاوتى با هم دارند ؟ اول اينترنت ، شاخه هاى اينترنت را مى توان در پرتاب ماهواره روسى در اکتبر 1957 جستجو کرد . دستاورد اين آزمايش براى شوروى آنچنان بود که در آمريکا يک بحران ايجاد کرد . اگر پرتاب اين ماهواره در خارج از آمريکا براى مردم اهميت نداشت آنها اين ناراحتى را داشتند که روسها در زمينه علم و تکنولوژى از آنها جلو افتاده اند .
در آن زمان ، وزير دفاع آمريکا Neil McElroy بود ، وى همچنين رئيس اجرايى شرکت Procter & Gamble بود . او همان زمانى که مدير آن شرکت بود در ذهنش ايده فروختن صابون را در نمايشهاى تلويزيونى و راديويى مى پروراند ، که به نمايش صابون معروف شد .
اين کاملا ً مشخص بود که آمريکا مى بايست دوباره به قدرت اول علم تکنولوژى تبديل شود . براى رسيدن به اين هدف ، McElroy ، همزمانى که شرکت Procter & Gamble را اداره مى کرد پيشنهاد ايجاد Advanced Research Projects Agency يا ARPA را ارائه کرد . بودجه اين طرح در سال 1958 در مجلس به تصويب رسيد و اين گروه کار خود را شروع کردند .
(سايت Procter & Gamble http://www.pg.com )
به سال 1966 مى رويم . Bob Taylor مدير بخش Information Processing Techniques Office يا IPTO در ARPA بود . وى 3 کامپيوتر در دفتر خود داشت . يک ترمينال به کامپيوتر ِ Boston متصل بود ، يکى ديگر به San Francisco و ديگرى به Santa Monica . هر کامپيوتر زبان و دستورات خاص خودش را داشت و نمى توانست با کامپيوتر هاى ديگر صحبت کند . اين اشکال هميشه ذهن Taylor را مشغول مى کرد و اين مساله باعث توليد و ساختن ARPANET شد .
شبکه ARPA بر پايه تکنولوژى به نام Packet Switching استوار بود که منجر به ساختن پروتکول شبکه اى TCP/IP يا transmission control protocol/internet protocol شد . براى خيلى از مردم کلمه پروتکول مفهوم يک کلمه در روابط سياسى را دارد . دليل استفاده از اين کلمه در شبکه به خاطر Tom Marill و پروژه اى است که او در سال 1966 براى ARPA انجام داد . در دنياى شبکه ها ، کلمه پروتکول به معنى قوانينى است که براى انتقال پيام ها بر روى شبکه وضع شده است . بنابراين اين طور فکر کنيد که يک پروتکول قانونى است که کامپيوتر ها براى صحبت کردن با يکديگر بر روى شبکه بايد رعايت کنند . يک پروتکول شبکه بايد داراى قوانين مربوط به اعلام وصول پيغام ؛ پيدا کردن خطا و ساختار اطلاعات باشد . در بخش بعدى ، اصول شبکه هاى کامپيوترى ، شرح مختصرى بر تکنولوژى شبکه هاى کامپيوترى مى دهيم . خيلى از شبکه هاى کامپيوترى از Packet Switching استفاده مى کنند ، بنابراين بخشى نيز براى اين موضوع اختصاص داديم . ARPANET رشد پيدا کرد و تبديل به اينترنت شد ، در حقيقت اينترنت شبکه اى از کامپيوتر هاست که از TCP/IP استفاده مى کنند .
در سال 1995 بيل گيتس گفت ،” اينترنت مهمترين چيزى است که بعد از IBM PC در سال 1981 ساخته شده است . اين حتى مهم تر از به وجود آمدن رابط تصويرى کاربران GUI است ، اينترنت يک موج بزر اقيانوس است . اينترنت همه قوانين را تغيير خواهد داد”.
براى چند سال اينترنت بيشتر در دانشگاه ها استفاده مى شد . اينترنت يک ابزار تحقيقاتى بود نه يک ابزار تجارى . پست الکترونيکى متداول ترين ابزار اينترنتى بود . اين موضوع وقتى World Wide Web توسط Tim Bernerslee ايجاد شد تغيير پيدا کرد . در بخش وب درباره اينکه چرا يک شاخص مهم اينترنت است و چگونه از اينترنت استفاده مى کند مى پردازيم ، اما توجه داشته باشيد ، وب اينترنت نيست و اين دو با هم تفاوت دارند . وب وقتى محبوب شد که Marc Andreesen که دانشجوى دانشگاه Illinois بود براى آن رابط گرافيکى ساخت و نام آن را موزايک نهاد .
درک سريع مايکروسافت ا اهميت پشتيبانى از وب و مرورگر آن باعث ايجاد يکى از داغ ترين مباحث روز ، جنگ مرورگر ها ، بين آنها و Netscape شد . سياست مايکروسافت در حذف کردن رقيبانش باعث دادگاهى شدن آن شده که هنوز به جايى نرسيده است . مرورگرها يک استاندارد خاص دارند که در پايه و اساس مهم نيست محصول چه شرکتى باشند ، مهم اين است که ابزار ديدن وب ، مرورگر ها هستند . در بخش وب درباره HTML ؛ URL و HTTP توضيحاتى داده خواهد شد . اين سه چيز وب را تعريف مى کنند . وب تنها يک ابزار اينترنتى است ، در بخش ابزار هاى اساسى اينترنت درباره چند ابزار ديگر اينترنت مانند FTP ، Telnet توضيحاتى مى دهيم . قسمتى از URL مربوط مى شود به نام گذاى کامپيوتر ها . نام ها و شماره هاى کامپيوتر ها يکى از مهمترين مفاهيم اينترنت است ، نحوه تبديل نام ها به آدرس هاى اينترنتى را در بخش سيستم Domain ها بررسى مى کنيم .همچنين يکى ديگر از مصارف مهم اينترنت در حال حاضر جستجو به دنبال اطلاعات است ، در بخشى به همين نام روش هاى اينکه چگونه سريع تر به هدف خود برسيم بررسى مى شود . در آخر نيز نگاهى به آينده اين تکنولوژى خواهيم داشت .
اصول شبکه هاى کامپيوتر
تجارت اينترنتى بدون وجود يک شبکه کامپيوترى بى معنى است . در حقيقت ، اين يک توانايى ِ کامپيوترها است که آنها را به ابزارهاى قدرت مندى براى تجارت تبديل کرده است . تصور کنيد که يک Floppy Disk يا Zip Disk را فقط مى توانستيد از طريق پست يا پيک به شخص ديگرى بفرستيد ، يا تصور کنيد که ديگر نمى توانستيد از طريق اينترنت کالايى را سفارش دهيد چه مشکلاتى پيش مى آمد ؟.
در اين بخش اصول شبکه هاى کامپيوترى را بررسى مى کنيم . در شکل 1 يک شبکه ساده کامپيوتر نمايش داده شده است . به خاطر دلايلى به آن شبکه ستاره اى گفته مى شود . HUB که در مرکز اين شبکه قرار دارد يک سخت افزار شبکه اى ساده است که اطلاعات را از يک کامپيوتر در شبکه مى گيرد و به کامپيوتر ديگر انتقال مى دهد . شبکه اى که در شکل يک نشان داده شده است به LAN يا Local Area Network يا شبکه محلى معروف است . يک LAN شبکه ارتباطى است ک از کابلها ، کامپيوتر ها و بعضى سخت افزارهاى شبکه اى تشکيل شده است و در يک منطقه فيزيکى محدود مانند يک ساختمان يا يک طبقه از آن به کار مى رود .
شکل يک :
چند اصطلاح :
Packet : وقتى يک پيغام بر روى شبکه ارسال مى شود ( مانند يک ايميل) ، آن پيغام به پيغام هاى کوچک ترى شکسته مى شود که به آنها packet مى گويند .
Ethernet : يکى از مهمترين تکنولوژى هاى موجود در LAN ها Ethernet است . اين تکنولوژى توسط Robert Metcalfe و David Boggs در Xerox PARC ايجاد شد . بوسيله Ethernet هر کامپيوترى بر روى شبکه مى تواند به هر کامپيوتر ديگرى اطلاعات بفرستد . اما ، هيچ وقت دو کامپيوتر همزمان نمى توانند بر روى خط مطلب خود را بيان کنند . اگر دو کامپيوتر همزمان packet ى را ارسال کنند يک برخورد يا Collision اتفاق مى افتد . Ethernet تکنولوژى است که در آن راه هايى براى جلوگيرى از اين برخورد و دوباره فرستادن اطلاعات در نظر گرفته شده . وقتى يک برخورد رخ داد اطلاعات بعد از يک مدت زمان کوتاه تصادفى دوباره ارسال مى شود . Ethernet يک پروتکول ساده براى متصل شدن يک کامپيوتر به شبکه است .
Bandwidth : وقتى درباره شبکه هاى کامپيوترى بحث مى شود bandwidth يا پهناى باند به ظرفيت آن شبکه گفته مى شود . پهناى باند معمولا ً با واحد هاى کيلو بيت در ثانيه ، مگابيت در ثانيه و گيگابيت در ثانيه بيان مى شود . کلمات broadband ، narrowband و midband نيز براى ين منظور استفاده مى شود . اين کلمات مقدار دقيقى را بيان نمى کنند و هر چند سال مفهوم سرعت در آنها تغيير مى کند در حال حاضر broadband به شبکه هايى با پهناى باند حداقل 10 مگابيت در ثانيه ، midband از 1 تا 10 مگابيت در ثانيه و narrowband زير 1 مگابيت در ثانيه است .
ALOHAnet : ALOHAnet يک شبکه راديويى کامپيوترى بود و براى جزاير هاوايى طراحى شده بود تا کامپيوترهاى آنجا بتوانند با يکديگر ارتباط داشته باشند . آن شبکه بوسيله Norman Abramson ، پروفسور دانشگاه هاوايى طراحى شده بود . ALOHAnet بر روى نظريه اصلى Ethernet که فرستادن دوباره packet ها در صورت برخورد بود طراحى شد .
وقتى LAN هاى سازمان هاى بزرگ در يک گستره ويع جغرافيايى به يکديگر متصل شدند شبکه بزرگ ترى به نام WAN يا Wide Area Network ساخته شد . شکل دو نمونه اى از اين شبکه است . Router يک سخت افزار شبکه اى است مسئول فرستادن و مسيريابى يک packet از يک LAN به LAN ديگرى است . LAN ها مى توانند بوسيله هر نوع تکنولوژى به يک ديگر متصل شده باشند ، کابل نورى ، سيستم هاى بى سيم ، leased phone line .
شکل دو
اگر مى خواهيد براى يک شرکت ، شبکه کامپيوترى نصب کنيد يا شبکه موجود را ارتقا دهيد بهتر است به نکات زير توجه کنيد :
1 , چه نوع اطلاعاتى بر روى اين شبکه فرستاده مى شود ؟ صدا ، تصوير يا متن ؟
2 , پهناى باند شبکه چه مقدار خواهد بود ؟
3 , تا چه حد شبکه قابل اطمينان خواهد بود ؟
4 , آيا پهناى باند آن نيازهاى آينده را نيز بر طرف خواهد کرد ؟
5 , سرعت با اضافه شدن ترافيک تا چه ميزان پايين مى آيد ؟
6 , هزينه آن چقدر است ؟
7 , تا چه ميزان امنيت دارد ؟
8 , پروتکول هاى آن چيست ؟ آيا با شبکه هاى ديگر سازگار است ؟
Packet switching و TCP/IP
شکل سه را در نظر بگيريد . فرض کنيد کامپيوتر A در شيکاگو مى خواهد با کامپيوتر B در San Antonio ارتباط برقرار کند . مسيرهاى مختلفى بين اين دو نقطه وجود دارند . براى برقرارى ارتباط ، آنها بايد يک مسير را انتخاب کرده و شروع به ارسال اطلاعات بکنند . تا موقعى که A و B از اين مسير استفاده مى کنند کامپيوتر هاى ديگر نمى توانند بر روى آن مسير اطلاعاتى بفرستند . برقرارى ارتباط از طريق يک مسير مشخص و فرستادن اطلاعات بر روى آن به Circuit Switching معروف است . اين روش کاملا ً مشابه سيستم هاى تلفن است (Public Switched Telephone Network , PSTN) . همچنين به آن POTS يا Plain Old Telephone Service نيز گفته مى شود . سيستم عمومى تلفن آنالوگ است و از امواج براى انتقال اطلاعات استفاده مى شود .
يکى از مشکلات circuit switching در نظر گرفتن نوع و ميزان اطلاعات هنگام گرفتن مسير است . براى مثال ، circuit switching را مانند يک بزرگراه فرض کنيد . شکل سه را يک شبکه اى از بزرگراه ها فرض کنيد و شخصى مى خواهد از شيکاگو به San Antonio برود . با تئورى circuit switching بايد ابتدا يک مسير انتخاب کند ، مثلا ً ، شيکاگو به Memphis و به San Antonio . تمام بزرگراه هاى بين اين سه شهر در مدت زمانى که لازم است تا از شيکاگو به San Antonio برسد توسط آن شخص رزرو مى شود . اين بدان معنى است که اگر شخصى بخواهد از شيکاگو به Nashville برود مسير شيکاگو تا Memphis تا زمانى که شخص اول به San Antonio نرسيده است بسته شده .
شکل سه
Circuit Switching يک مشکل براى کامپيوترها است بدليل اينکه انتقال اطلاعات در آن پيوسته مى باشد و حتما ً مسير مورد نظر بايد برقرار بشود تا انتقال اطلاعات شروع شود . راه دوم براى انتقال اطلاعات به جاى circuit switching استفاده از packet switching است . مبحث packet switching بوسيله Paul Baron و Donald Watts Davies در سالهاى 1960 ابداع شد . Paul Baron متنهايى را در توصيف packet switching در زمانى که در شکل RAND بوده است نوشته . اين کارها در زمان جنگ سرد انجام شد و محرک وى براى اين کار طرحى بود که شبکه ها حتى هنگام حمله اتمى نيز قابليت خود را از دست ندهند .
براى درک مفهوم packet switching ، فرستادن يک نامه را از شيکاگو به San Antonio در نظر بگيريد . به جاى اينکه کل نامه از يک مسير خاص برود مى توانيم نامه را به تعدادى packet تقسيم کنيم . بر روى packet ها آدرس منبع و مقصد نوشته شده و هر کدام به صورت جداگانه ارسال مى شود .
* هر packet شماره اى خاص دارد به طورى که در مقصد آنها را دوباره مانند حالت اول مى توان ه هم متصل کرد .
* هر packet داراى آدرس منبع و مقصد است .
* packet وقتى فرستاده مى شوند که به ظرفيت مورد نظر برسند .
* Packet ها به شکل جداگانه بر روى شبکه فرستاده مى شوند و ممکن است که از يک مسير حرکت نکنند . ممکن است مسيرى که packet اول رفته اشغال بشود و packet بعد از آن بايد مسير جداگانه اى را طى کند .
در آن زمان Packet switching يک فکر بنيادى بود . AT&T در آن زمان انجام چنين کارى را غير ممکن مى دانست . اما ، کارهاى زيادى که بر روى اين مدل انجام مى شد بر روى Larry Roberts که در ARPA کار مى کرد تاثير زيادى داشت . او شروع به ساختن packet switching در ARPA کرد . دو شرکت بزرگ آن زمان ، IBM و AT&T ، در آن کار شرکت نکردد .
Packet switching يک تئورى در شبکه ها است و يک پروتکول نيست . پروتکولى که در اينترنت استفاده مى شود TCP/IP است . IP در TCP/IP پروتکول اينترنت است و مسئول انتقال اطلاعات در آن مى باشد . کامپيوتر هايى که در اينترنت هستند بايد نرم افزارى براى IP داشته باشند . به packet هايى که از الگوى IP تبعيت مى کنند IP Datagram گفته مى شود . اين ديتاگرام ها داراى دو بخش هستند ، يکى header و ديگرى بخش داده ها . در مثال سيستم نامه ، header مطالبى است که روى پاکت نامه نوشته مى شود و داده ها مطالب درون پاکت نامه است . header معمولا ً داراى اطلاعات زير است :
* کل طول packet
* IP مقصد
* IP منبع
* زمان انتقال : هر packet داراى طول عمرى است که اگر صفر بشود هر router ى که آن را ببيند آن packet را حذف مى کند . اين خاصيت از گردش بدون پايان packet در شبکه جلوگيرى مى کند .
اطلاعات براى کنترل خطا
آدرس هاى IP از سخت افزار مجزا هستند . براى انتقال بر روى شبکه هاى مختلف packet ها بوسيله قاب ها فرستاده مى شود . سخت افزار ها مى توانند قاب ها را درک کنند و بوسيله آنها packet ها را بخوانند .
TCP در TCP/IP مسئول ارسال و دريافت اطلاعات است . اين نرم افزار همانطور که از نامش پيدا است ، packet ها را بازسازى مى کند و اگر packet ى خراب شده بود اطلاع مى دهد . اگر packet ى گم شده بود درخواست دوباره فرستادن آن را مى کند و اگر از يک packet دو نسخه وجود داشت يکى را حذف مى کند . نرم افزار TCP همچنين مسئول برقرارى ارتباط ِ دو کامپيوتر بر روى شبکه است . نرم افزارهاى TCP و IP با يکديگر کار مى کنند .
هر packet مانند نامه داراى آدرس برگشت است . يک آدرس کامپيوترى به چه شکلى است ؟ چون کامپيوتر است ، فقط مفهوم 0 و 1 براى آن روشن است . يک نوع آدرس دهى مشهود براى اين کار استفاده از آدرس هاى باينرى است . البته ، آدرس هاى IP به شکل مقدار 32 بيتى هستند ، مانند 128.135.130.201 .
تمام آدرس هاى IP از اين شکل تبعيت مى کنند ، چهار قسمت براى عدد و سه نقطه بين آنها . به اين روش نشانه گذارى dotted-decimal مى گويند . هر بخش احتياج به يک بايت يا 8 بيت دارد که در کل 32 بيت مى شود . با اين شکل آدرس دهى در مبناى ده راحت تر از مبناى دو است .
NAP : به ايستگاه هاى switch در شهرهاى بزرگ گفته مى شود که در آن شبکه هاى با پهناى باند بسيار بالا با يکديگر آميخته مى شوند .
طبق تعريف ما ، اينترنت به شبکه اى از کامپيوتر ها گفته مى شود که از TCP/IP استفاده مى کنند .اما چه کسى آن شبکه را مى سازد و از آن نگهدارى مى کند ؟ ستون فقرات اينترنت ، کابلهاى نورى با پهناى بايد بسيار بالا شهرهاى مهم دنيا را به هم متصل کرده اند ، اين کابلها توسط شرکتهاى مهم مخابراتى مانند MCI WorldCom(!!) ، Sprint ، AGIS ، PSINet و … کنترل مى شود . ISP ها بزرگ در NAP ها به اين ستون فقرات متصل هستند . کاربران براى اتصال به اينترنت از اين ISP ها استفاده مى کنند . اين نکته را هم در نظر داشته باشيد که تعداد زيادى پروتکول ِ ديگر وجود دارد . مانند Token Ring ، AppleTalk و Novell NetWare .
وب
اينترنت شبکه اى از کامپيوتر هاست که از TCP/IP استفاده مى کند . اما ، وب چيست ؟ وب محصول تفکرات Tim Berners-Lee درباره hypertext و ادغام آن با اينترنت است .
اول ، ايده hypertext . اين کلمه مربوط به Ted Nelson مى شود . خواندن کتاب به شکل سطر به سطر و از صفحه اول است . بحث hypertext اين است که به شخص اجازه دهد که بدون خواندن به شکل سطر به سطر به مطلب مورد نظر خود برسد . بحث کليدى در اينجا اين است که hypertext داراى پيوند (link) هايى به متنهاى ديگر است . با دنبال کردن پيوند ها ، خواننده نياز به تبعيت از روش معمول سطر به سطر را ندارد . hypertext مى تواند به منابعى به غير از text نيز پيوند داده شود ، مانند صدا و تصوير . قبل از اينکه وب به شکل کنونى اش تبديل شود يک محصول تجارى براى اين کار وجود داشت ، نام آن Guide بود که توسط Owl Ltd. پخش مى شد . اگر روى يک پيوند در Guide کليک مى کرديد مطلب مربوط به آن پيوند جايگزين آن مى شد . شرکت اپل نيز محصولى به نام Hypercard داشت که همين کار ها را انجام مى داد ، ولى هيچ کدام از آنها از اينترنت استفاده چندانى نمى کردند .
Tim Berners-Lee در CERN در قسمت پردازش و ذخيره نتايج مطالعات علمى فعاليت مى کرد . (CERN يک موسسه آزمايشگاهى فيزيک در سويس بود ) . در CERN دانشمندان زيادى از کشور هاى مختلف کار مى کردند ، بنابراين آنها از سيستم عامل ها و مدل هاى مختلف فايلها استفاده مى کردند . خواندن اطلاعات سيستم هاى کامپيوترى مختلف براى آن دانشمندان کار دشوارى بود . اين همان مشکلى بود که Bob Taylor در ARPA داشت . Berners-Lee مطمئن بود که نمى تواند دانشمندان آن را مجبور کند که از سيستم جديدى براى انجام کارهايشان استفاده کنند . اين خيلى مهم بود که هر کسى با سيستم مورد علاقه اش کار کند و در ضمن بتواند اطلاعات را با ديگران به اشتراک قرار بدهد . راه حلى که Berners-Lee ايجاد کرد ادغام اينترنت و hypertext بود که منجر به ايجاد World Wide Web شد . سه عنصر اساسى HTML ، HTTP و URL که هر سه توسط خودش ساخته شده بود نيز در وب گنجانده شد .
1 ) HTTP يا HyperText Transfer Protocol : به ياد بياوريد که پروتکول به مجموعه قوانينى گفته مى شد که براى انتقال اطلاعات بر روى شبکه از آن ها استفاده مى شد . HTTP يک پروتکول سطح بالا براى انتقال اطلاعات بين server و مرورگر است . HTTP از TCP/IP براى ايجاد يک اتصال بين server و مرورگر استفاده مى کند . پيغامهايى که بين مرورگر و سرور ارسال مى شود يا request (درخواست ) است يا response (پاسخ) . پيغام درخواست حاوى ، 1 ، نام فايل مورد نظر و حالت post يا get است ، 2 ، header ى که حاوى نام و مدل مرورگر و سيستم عامل است ، 3 ، متن که حاوى اطلاعات است ، مانند فرستادن اطلاعات يک فرم . پاسخى که از سرور فرستاده مى شود داراى ، 1 ، يک خط که آيا فايل مورد نظر در سرور وجود داشت يا اينکه خطايى رخ داده است ، 2 ، header ى که حاوى اطلاعات نرم افزار سرور است ، 3 ، بدنه که حاوى متن html ِ فايل مورد نظر است . يک درخواست و پاسخ http در شکل د نشان داده شده است .
GET و POST :حالت GET هنگامى است که بدنه درخواست خالى است و مى خواهيم اطلاعات بگيريم و POST زمانى است که مى خواهيم به سرور اطلاعاتى را بفرستيم .
2) HTML يا HyperText Markup Language : اين زبانى است که توسط مرورگر ها تفسير مى شود و بوسيله آن متن ها و گرافيک را نمايش مى دهند .
3) URL يا Uniform Resource Locator : اين آدرس صفحه وب است . هر پيوند شما را به آدرس صفحه مورد نظر مى برد . هر URL بايد از قوانينى که در ادامه ذکر خواهد شد تبعيت کند .
شکل چهار
هر URL داراى سه بخش است ،
* پروتکول اينترنتى مانند HTTP و ….
* آدرس يا نام سرور
* آدرس و نام فايل در سرور
URL که در شکل پنج نمايش داده شده را در نظر بگيريد . در اين مثال پروتکول HTTP است . آدرس يا نام سرور gsbkip.uchicago.edu است . فايل مورد نظر نيز foo.html است که اين فايل در دايرکتورى htmls/tmp قرار دارد .
شکل پنج
اين سيستم احتياج به دو برنامه دارد ، يکى مرورگر مانند Internet Explorer يا Netscape که در کامپيوتر بيننده نصب مى شود و ديرى يک سرور HTTP که در سرور نصب مى شود . سرور هاى HTTP به packet هاى ارسالى به آن گوش مى دهند . وقتى فهميد که فايلى را از آن درخواست مى کنيم آن را به شکل packet به کامپيوتر ما مى فرستد .
نرم افزارهاى مختلفى براى سرور ِ HTTP وجود دارد که معروف ترين آن Apache که 60 در صد از بازار را در دست دارد است . آپاچى بر روى سيستم عامل هاى Linux ، Unix و ويندوز نصب مى شود . نام آپاچى به خاطر اين است که هر تکه از آن را برنامه نويس هاى مختلف که به هم ربطى هم نداشته اند نوشته و مى نويسند . بعد از آپاچى ، Internet Information Server ِ مايکروسافت در ويندوز 2000 است که 20 در صد بازار را در اختيار دارد ، بعد از آن نيز ، IPlanet ِ شرکت سا با 6.5 در صد ِ بازار وجود دارد .
ادامه دارد
