نام نویسنده: مينو مومنى
تا چند سال قبل شايد استفاده از كامپيوتر اين پديده شگفت‌انگيز عصر تكنولوژى تنها براى كسانى قابل بهره‌مندى بود كه از توانايى مالى متناسبى برخوردار بودند، قيمت بالاى اين كالا و دسترسى محدود به آن شمار كمى از افراد را قادر مى‌ساخت تا توانايى‌هاى آن را به كار گيرند.
اما با گسترش روزافزون تكنولوژى ساخت كامپيوتر و ايجاد شبكه‌هاى با دسترسى آسان همچون اينترنت اين امكان فراهم شده است كه تعداد بيشترى از افراد جامعه به آن دسترسى داشته باشند.
اگر چه ورود كامپيوتر در سال هاى ابتدايى با بى مهرى و كم توجهى مواجه شد ، اما رفته رفته لزوم توجه به گسترش فضاى ديجيتالى موجب شد تا مسئولين به فكر آموزش و بهره بردارى از تكنولوژى هاى كامپيوترى باشن تا آنجا كه در اكثر سازمان‌ها و وزارتخانه‌ها پيشرفت فناورى اطلاعات مورد توجه قرار گرفت.
در اين ميان توجه به نسل جوان و آشنا كردن آن ها با مفهوم كامپيوتر دور از چشم مسئولين نبوده است چنان‌كه مراكز آموزشى متعدد دولتى و خصوصى در اين زمينه تاسيس و راه‌اندازى شده و بسيارى از جوانان مشتاق به اين فناورى را تشويق به يادگيرى فنون كامپيوترى ميكند.
اما اخيراً ايجاد مدرسه IT (فناورى اطلاعات ) براى آموزش كودكان و نوجوانان خاص جامعه (كودكانى كه تحت سرپرستى مراكزى همچون خانه ريحانه و …) توسط شهردارى منطقه 6 نشان از اين دارد كه نياز به دانستن علوم كامپيوترى براى تمامى قشرهاى جامعه يك ضرورت است.
***
مدرسه IT با عمرى در حدود يك ماه واقع در معاونت اجتماعى شهردارى منطقه 6 كار خود را با دوكلاس و در فضاى بسيار دوستانه آغاز كرده است.
به گفته يكى از مسئولين اين مركز هدف اصلى ازاجراى اين پروژه بازپرورى اين گونه جوانان و بستر سازى لازم براى شكوفايى استعدادهاى آن‌هاست،در پروژه مدرسه IT چگونگى كار با كامپيوتر ، كاربرى ، برنامه نويسى و … آموزش داده مى‌شود.
هنرجويان اين مدرسه از طريق « خانه سبز» و «خانه ريحانه » بعد از انجام امور مددكارى اجتماعى انتخاب و به اين مدرسه معرفى مى‌شوند. اكثر اين هنرجويان در حدود 17 تا 22 سال سن دارند، كه پسرها با ميانگين سنى 17 سال و معمولاً با مدرك سيكل و دخترها بين 18 تا 23 و گاه با تحصيلات دانشگاهى به چشم مى‌خورند كه در حال حاضر 13 پسر و 9 دختر مشغول فراگيرى هستند.
ميترا طاهرخانى كارشناس امور اجتماعى شهرداى منطقه 6 مى‌گويد: بهتر است به جاى استفاده از واژه خيابانى براى كودكان بى سرپرست يا بدسرپرست به آن ها كودكان كانون بگوييم چون ما در اينجا قصد جدايى و ديوار كشى بين اين نوجوانان با ديگران را نداريم.
اين بچه‌ها بيشتر به علت اختلافات خانوادگى دچار بحران شده و از خانه گريخته‌اند كه توسط خانه سبز و خانه ريحانه مددكارى شده و به خانواده بازگردانده مى‌شوند. ما عده‌اى از آنان نيز به صورت پانسيون(شبانه روزى)در اين مراكز نگهدارى مى‌شوند كه به اعتقاد من اين افراد مجرم نيستند و نبايد تعليم و تربيت آنان به اين دليل ناديده‌گرفته شود. چون همانطور كه براى دانش‌آموزان ديگرتا حدودى آموزش كامپيوتر اجبارى است اين قشر از جوانان نيز بايد چنين الزامى را براى فراگيرى علم كامپيوتر درك كنند.
طاهرخانى در پاسخ به اين‌كه چرا آموزش كامپيوتر مد نظرتان است ، مى گويد: ما هم اكنون در عصر تكنولوژى زندگى مى‌كنند و اگر در اين دوره كسى با كامپيوتر آشنايى نداشته باشد بى سواد تلقى مى‌شود،فراگيرى كامپيوتر باعث اشتغالزايى در آينده نزديك مى‌شود . هر چند كه هم‌اكنون هدف اصلى از ما داير كردن چنين كلاس‌هايى اطلاع رسانى و آشنايى جوانان با علم روز است اما با ادامه كار هدفمان اشتغالزايى است.
لطيف روحانى معاون امور اجتماعى و فرهنگى اين شهردارى در مصاحبه‌اى مى‌گويد: فرهنگ سازى قدم اوليه در جهت ايجاد شهر الكترونيكى است و ايجاد اين شهر براى شهردارى دست نيافتنى نيست و ايجاد آن فقط به جسارت نياز دارد. البته دولت هم بايد پايه‌هاى اساسى را ايجاد كند و بسترهاى لازم را بر اساس آگاه‌سازى و آموزش مردم فراهم كرده و با ارايه بعضى امكانات رايگان به شهروندان حركت را آغاز كند.
وى مشاركت شهروندان را در ارايه و مديريت برنامه‌هاى خاص در شهردارى منطقه 6 را يكى از دلايل اصلى موفقيت در آموزش كامپيوتر شهروندان ميداند، او ميگويد اگر آموزش اين بچه‌ها بين شهردارى ها تقسيم كنيم و شرايط كارى و كاربرى آن‌ها به نهادهاى اجرايى ديگر سپرده شود افق روشن و اميدواركننده‌اى در پيش خواهيم داشت.
روحانى تضمين شرايط كارى بعد از آموزش بچه‌ها را توسط شهردارى قطعى خوانده و مى‌گويد:از ابتدا به تشكيل يك محل به عنوان مكان عرضه خدمات كامپيوتر، اينترنت و كافى‌نت فكر كرده‌ايم كه با مديريت بچه‌هايى كه اين دوره را پشت سر گذاشته‌اند اداره مى‌شود.
يكى از مدرسان مدرسه IT نيز مى‌گويد: ايجد مركز كامپيوترى با مديريت خود بچه‌ها خيلى مفيد است. چراكه با اين كار انرژى و استعداد خود بچه‌ها در جهت صحيح هدايت خواهد شد. گرچه اين مركز كار آموزش را از ابتدايى ترين منوهاى كامپيوترى آغاز كرده اما در همين ابتدا بسيارى از استعدادهاى درخشان كشف و شناسايى شده اند.
***
كلاس هاى آموزش كامپيوتر در معاونت شهرداى منطقه شش شايد در نگاه اول مانند ديگركلاس‌هاى آموزشى باشد، اماوقتى پا به درون كلاس مى‌گذارى متوجه مى‌شوى آموزش در محيطى دوستانه و خارج از قوانين رايج ديگر كلاس‌هايى است كه از اين نوع برگزار ميشود.
رابطه استاد و شاگردان يك رابطه عاطفى و دوستانه است همچنانكه مدرس اين كلاس مى‌گويد: روزهاى اول كنترل كلاس بنا بر شرايطى سخت‌تر بود. اما رفته رفته با ايجاد يك پل ارتباطى بين من و بچه‌ها باعث شد كه دو طرف راحت‌تر با هم كنار بياييم و از كلاس بهره بيشترى ببريم.
همچنين ما اين فرصت را به كارآموزان مى دهيم كه بتوانند از مزاياى جانبى كامپيوتر مثل گوش كردن به موسيقى، ديدن و كپى كردن فيلم و … بهره ببرند. يعنى كلاس‌ها به گونه‌اى طراحى شده كه خود جوانان راغب به ادامه آن هستند.
***
به نظر مى‌رسد كه ايجاد چنين فضايى براى بچه‌هاى كانون تا اندازه زيادى به روند توسعه ديجيتالى جامعه ما كمك مى‌كند.
در حقيقت ايجاد چنين مراكزى در مناطق متعدد مى‌تواند نويد دهنده اين موضوع باشد كه آموزش‌هاى كامپيوترى واينترنتى از قشرها و مناطق غير مرفه و پايين شروع شده و به اصطلاح عموميت يافته است. پيش از اين ايجاد فرهنگسراها در مناطق مختلف شهر تهران توانسته بود چنين ذهنيتى را در زمينه فرهنگ و هنر ايفا كند.
امروزه آمارها حكايت از آن دارند كه على رغم گذشت چندين سال از ورود تكنولوژى‌هاى جديد كامپيوترى تنها تعداد محدودى در كشور به اينترنت دسترسى دارند.
گران بودن قيمت قطعات و همچنين دشوارى دسترسى به اينترنت ، بخش هاى زيادى از جمعيت كشور را از دسترسى به اطلاعات جهانى محروم كرده است. با وجد رشد سريع كاربران طى يكى دوسال گذشته و همچنين افزايش تعداد خدمات دهندگان اينترنتى به تعداد تقريبى 200 مركز و همچنين تعداد متعددى كافى نت خصوصى هنوز بسيارى از افراد و خصوصاً در مناطق محروم و مراكز آموزشى كامپيوتر و اينترنت به نوعى يك وسيله تجملى و اضافى به نظر مى‌آيد. اما اقداماتى چون فراهم كردن دسترسى به اينترنت و كامپيوتر براى بچه‌هاى كانون و يا حتى كودكان و نوجوانان ديگر در سطح شهر مى‌تواند همچون وظيفه‌اى در قالب برنامه‌هاى مراكز دولتى چون شهردارى و آموزش و پرورش قرار گيرد. نتيجه ملموس چنين برنامه هايى در كشورهايى چون هند و مالزى به خوبى قابل مشاهده است.
