ايرنا – سيارى ديگر از لغات رايج در محيط‌هاى اينترنتى مانند اتاق‌هاى گپ(CHAT)، اصطلاحاتى هستند كه درطى چند سال اخيراستفاده از آنها بين كاربران اينترنتى و به ويژه جوانان، رواج چشم گيرى يافته است.
امروزه، استفاده از اصطلاحات جديد مانند گذشته فقط به محيط‌هاى اينترنتى محدود نمى شود و بسيارى از جوانان از اين اصطلاحات در گفت وگوهاى معمولى وروزمره بهره مى برند.
آن لاينى؟ ( هستى)، (پى ام هات نرسيد؟!) ( پيغامت نرسيد؟!)، اى اس ال (خودتو معرفى كن ) و نمونه هايى از اين قبيل، در محاورات روزمره جوانان به كرات شنيده مى شود.
بيش از 5 سال است كه اينترنت وارد ايران شده اما تاكنون حركت فراگير ومثبتى در جهت معادل سازى واژگان و اصطلاحات اينترنتى و استفاده از آنها درجامعه IT و ميان كاربران اينترنت مشاهده نشده است.
«على مهرامى » مسوول گروه واژه گزينى فرهنگستان زبان و ادب فارسى در شاخه رايانه و علوم مهندسى دراين رابطه به ايرنا گفت : به دستور رييس فرهنگستان زبان و ادب فارسى، اين گروه در س1380 موظف به اجراى طرح واژه گزينى براى اصطلاحات رايانه‌اى و اينترنتى شد.
در اوائل سال 80، كاركنان گروه واژه‌گزينى رايانه به منظور معادل سازى لغات رايانه اى اقدام به اولويت بندى لغات در سه گروه نرم افزار، سخت افزار و زبان آموزشى كردند.
اما به دليل رشد ناگهنى و غيرقابل پيش بينى استفاده ايرانيان از اينترنت و ترويج چشمگير اصطلاحات رايانه اى و اينترنتى ميان مردم ، در اواسط سال 80 اين حركت به صورت يك مرحله اى انجام شد.
«مهرامى » افزود: درطى 6 ماه، جمعى از بهترين اساتيد متخصص در زمينه زبان شناسى، توانستند جزوه اى شامل 202 واژه معادل فارسى براى اصطلاحات رايانه‌اى، اينترنتى، IT و تجارت الكترونيك تهيه كنند.
اين جزوه در تاريخ 7 فروردين ماه 81 به امضاى رييس جمهورى رسيد و به فاصله يك ماه پس از آن به صورت يك جلد كتاب وارد بازار شد.
ولى، على رغم سفارش‌ها و پيشنهادات فراوان اين گروه به مسوولان بخش‌هاى انتشاراتى و همچنين صدا وسيماى ايران حركت لازم و فراگيرى در جهت اشاعه وترويج اين كتاب واصطلاحات جديد در ميان مردم و جامعه IT انجام نگرفته است
«محمودرضا نيكخواه» مدير يك شركت اينترنتى و يك سايت پر طرفدار ايرانى با اظهار بى‌اطلاعى از وجود جزوه واژگان معادل اصطلاحات اينترنتى ، گفت : 90درصد از معادلات فارسى ساخته شده براى اصطلاحات رايانه اى و اينترنتى كه شنيده و يا خوانده‌ام را غيرقابل استفاده مى دانم، مانند «پايين گذارى» براى DOWNLOAD و «بهنگام » براى UPDATE.
وى اظهار داشت : اكثر كلمات غير فارسى كه به خصوص از طريق ورود تكنولوژى به كشور وارد گويش مردم شده بود در همان ابتداى ورود معادل سازى شده وامروزه به راحتى اين معادلات بين مردم استفاده مى شود.
اما براى اصطلاحات رايانه اى و اينترنتى بسيار دير عمل شده و امروزه، جايگزينى اين واژه هاى نامانوس بين مردم بسيار مشكل است.
بايد هرچه زودتر براى اين مساله چاره اى انديشيد، چرا كه در غير اين صورت تاچند صباحى ديگر، كاربران اينترنت قادر نخواهند بود به زبان مادرى خود صحبت كنند.
وى با اشاره به ابتكارات فردى گردانندگان سايتهاى ايرانى گفت : براى مثال، ما در سايت خودمان به معادل سازى روى آورديم و مثلا از واژه «دستنوشته» به عنوان جايگزين «وبلاگ» استفاده نموديم، در حاليكه اگر يك منبع مشخص و متولى واحدى براى اين كار باشد، بسيار مفيدتر خواهد بود
«مسعود سعيدى» مدير يكى ديگر از سايتهاى مطرح ايرانى در اين رابطه گفت : اعتقاد به اينكه همواره بايد براى اصطلاحات و لغات زبان‌هاى ديگر كه وارد كشور مى شوند معادل فارسى ايجاد و استفاده كرد، هميشه جواب ده نيست تكنولوژى‌هاى جديد با زبان مخصوص خود كه براى كشورهاى واردكننده بيگانه اند، همراه هستند و متوليان زبان و ادب فارسى، بايد از ابتدا به فكر معادل سازى و جايگزينى لغات فارسى باشند و تامل و تاخير در اين كار جايز نيست.
وى با تاسف گفت : به نظر مى رسد براى معادل سازى اصطلاحات رايانه اى اينترنتى در ايران بسيار دير شده است وى افزود: اگر كلمه معادل سازى شده از لحاظ بار ادبى مشكل داشته باشد مردم به هيچ عنوان زير بار به كارگيرى آن نمى‌روند، مانند اصطلاح موشواره براى MOUSE و يا تور جهان گستر و يا محله براى WEB وى با اشاره به تجربيات خود در اين خصوص افزود: ما در طراحى سايت خود سعى كرديم از اصطلاحاتى كه امروزه بين جوانان رايج است، استفاده كنيم، براى اينكه بسيارى از معادلات فارسى موجود، براى عموم كاربران قابل فهم نيست. «حسين آقاحسينى» استاد ادبيات و زبان فارسى دانشگاه اصفهان درباره رواج اصطلاحات انگليسى رايانه اى و اينترنتى ميان مردم به ويژه جوانان گفت: خطرجدى و ناگوارى زبان اصيل فارسى را تهديد مى كند چرا كه امروزه به راحتى و به وفور استفاده از اصطلاحاتى مانند OFF,CONNECT و PM ميان مردم وجوانان رواج يافته است.
با افزايش تصاعدى استفاده ايرانيان از اينترنت و رايانه، اين خطر روز به‌روز جدى تر مى شود. آقاحسينى از وجود كتاب واژگان معادل اصطلاحات رايانه اى و اينترنتى اظهار بى اطلاعى نمود و گفت : كلمه معادل سازى شده اگر از لحاظ تلفظى و تعداد هجاها بدتر و مشكل‌تر از كلمه غيرفارسى باشد، مردم آن را نمى پسندند و به‌كار نمى برند.
حدود يكصد هزار لغت غيرفارسى در زبان امروز مردم وجود دارد و معادل سازى براى آنها به دليل قدمتى كه يافته اند، امكان پذير نيست.
«محمد على رحيمى» رييس مركز اطلاع رسانى و فناورى اطلاعات اصفهان با اشاره به جزوه تهيه شده توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسى گفت : اين جزوه و معادلات فارسى ايجاد شده به هيچ عنوان قابل استفاده نيست.
كلمات ساخته شده كاملا نامناسب و نامطلوب است و به دليل روان و راحت نبودن تلفظ و معانى آنها، يادگيرى و به خاطر سپردن اين كلمات بسيار مشكل است.
لازم نيست كه براى تمام اصطلاحات و لغات وارد شده به زبان فارسى، معادل‌سازى شود و بهتر است كه در اين مورد مسوولان مربوطه اقدام به درجه بندى كلمات براساس استفاده و ميزان ترويج آنها بين مردم نمايند.
وى در پايان گفت : با اعمال درجه بنى ، كار معادل سازى با دقت و درايت بهترى انجام مى شود و بهتر مى‌توان مفاهيم جديد را بين مردم رواج و گسترش داد.
