نام نویسنده: نیما اکبرپور
سرگردون – يک شبکه اجتماعى (Social Network) يک نقشه از مناسبات مابين افراد و ترسيم مسيرهايى است که بر اساس آشنايى بين آنها وجود دارد. تجزيه و تحليل اين اتصالات درختى که تئورى شبکه ناميده مى‌شود، به عنوان تکنيکى کليدى در علوم جامعه‌شناسى جديد، انسان‌شناسى و مطالعات سازمانى و به عنوان يک منبع قابل اطمينان در تحقيقات آکادميک مورد استفاده قرار مى‌گيرد.
اين مهم در تصميم‌گيرى‌هاى اجتماعى و ويژگى‌هاى انسان‌شناسى و حل مسائل و مشکلات مربوط به آن يارى‌گر دانشمندان اين علوم است.
براى تحقق اين منظور، سايت‌ها و پايگاه‌هاى متعددى بر روى اينترنت تشکيل شده‌اند که اورکات معروف‌ترن و گسترده‌ترين آنها است. شبکه‌هاى مشابه ديگرى نيز مانند اورکات وجود دارند که مى‌توان از Hi5 و Gazzag نام برد.
Hi5 که در تعدادى از ISPها به سرعت فيلتر شد اما اين روزها Gazzag از همه بيشتر گل کرده و مورد استقبال قرار گرفته است و اين به دليل امکانات تقريباً زيادى است که در اين سايت موجود است. سيستم Gazzag هم مانند اورکات عمل مى کند. از تفاوت‌هاى عمده آن هم مى‌توان به تکامل باورنکردنى شهرها در بانک اطلاعاتى آن اشاره کرد. شما مى‌توانيد در فهرست جغرافيايى آن تمام کشورها، استان‌ها و شهرهاى کوچک و بزرگ را بيابيد. در نظر بگيريد که براى استان تهران، محله تهرانسر هم در فهرست موجود است. همين امر را براى تمام شهرهاى دنيا در نظر بگيريد تا متوجه شويد که اين بانک چقدر بزرگ طراحى شده است.
از امکانات ديگرى که اين سايت در اختيارتان مى‌گذارد، دو گيگابايت فضا براى پيام‌ها است. يعنى فضايى دو برابر سرويس صندوق پست الکترونيک GMail و يک وبلاگ که متأسفانه هنوز نمى‌توان در آن به زبان فارسى نوشت. علاوه بر اين دو يک سرى امکانات ريز و درشت ديگر به همراه تمام امکانات اورکات در اين سايت تعبيه شده و قابل دسترس است. گرچه پيش‌بينى مى‌کنم اين سايت هم مانند اورکات مورد استقبال قرار بگيرد اما مسلماً اين استقبال به علت فيلتر بودن اورکات در ايران است.
بديهى است در صورت فيلتر شدن اين سايت، استقبال از آن کمتر و کمتر خواهد شد. قابل ذکر است که عليرغم تمام موضع‌گيرى‌ها مبنى بر غيرقانونى بودن فيلتر اورکات، همچنان تلاشى در رفع آن صورت نگرفته و اين امر موجب کاهش تا 40 درصدى از فروش ISPها شده است. محبوبيت اورکات در ايران و فيلتر آن به گونه‌اى است که به سريال‌هاى تلويزيونى نيز کشانده شده و در يکى از سريال‌هاى ويژه محرم که از صدا و سيما پخش مى‌شد، يکى از بازيگران خطاب به ديگرى مى‌گويد: نمى‌خواهى برات لپ‌تاپم رو بيارم تا توى اورکات يا ياهومسنجر پيام‌هايى که برات گذاشتند رو چک کنى؟
