نام نویسنده: دکتريونس شکرخواه
کتاب هفته – يك انقلاب تازه ديجيتالى به وقوع پيوسته و امواج آن به زودى بنيان بسيارى از عادات و رويه هاى آموزش , پژوهش و نشر را دگرگون خواهد كرد. ماجرا چيست و انقلاب كدام است ؟
ماجراى يك كتابفروشى
ماجراى ما به يك كتابفروشى مربوط مى شود : كتابفروشى آمازون.
كتابفروشى آمازون بزرگترين كتابفروشى مجازى جهان در اينترنت است كه در اين آدرس قرار دارد :
www.amazon.com
اين كتابفروشى كه درهاى مجازى خود را در ماه جولاي1995 بر روى كاربران اينترنت در سراسر جهان گشود, بيش از پنج ميليون كتب , سى دى , دى وى دى , كتاب هاى گويا , كتاب هاى الكترونيك و سايرمحصولات فرهنگى را در قفسه هاى مجازى خود جاى داده است.
هركس به اينترنت دسترسى دارد مى تواند با تايپ كردن آدرس آمازون در هر كجاى دنيا كه باشد وارد قفسه هاى بزرگ و طبقه بندى شده اين كتابفروشى شود وسپس با وارد كردن اسم كتاب يا نويسنده دلخواه خود به جستجوى كتاب يا كتاب هاى مورد نظرش بپردازد.
نتايج جستجو نه تنها حاوى كتاب يا سايركتاب هاى نويسنده مورد نظر شماست, بلكه عناوين مرتبط با آن ها نيز در دسترس شما قرار مى گيرد. علاوه بر اين , سايت هاى نويسندگان آن كتاب ها و حتى نقدهايى كه درباره آن كتاب ها نوشته شده و يا اسامى افراد معروفى هم كه آن كتاب ها را خريده اند در اختيارتان قرار مى گيرد.
انقلاب همين كتابفروشى
اين ماجراى آمازون اگرچه افسانه اى بود ولى ديگرافسانه اى ديروزى است.
آنچه هفته پيش رخ داد يك انقلاب تمام عيار ديجيتالى بود آن هم از نوع آمازونى وبرخاسته از ذهن جف بزوز(Jef Bezoz) رئيس همين آمازون, برخاسته از ذهن مردى كه از همين حالا عليرغم سن نه چندان زيادش به جمع برجستگان تاريخ پيوسته است: راه اندازى سرويس جستجو در متن كتاب ها.
آمازون از هفته پيش اين امكان رايگان شگرف رادر اختيار كاربران خود قرار دادتا به جستجوى واژه ها وعبارات مورد نظرخود در درون كتاب هاى موجود درآمازون بپردازند.
من اين امكان جديد را طى هفته بارهاتست كردم . دو نمونه:
عبارت book publishing (نشر كتاب)
را جستجو كردم . جواب آمازون اين بود: 3775 results for “book publishing”
و صد البته من نمى خواستم بر روى همه اين 3775 يافته كليك كنم.
عبارت book industry (صنعت كتاب) را جستجو كردم و اين بار جواب آمازون اين بود: All 1370 results for “book industry”
با اين يافته ها مى توانستم دو مقاله كه هيچ , دو رساله در باره نشر كتاب و صنعت كتاب بنويسم.
پرسش هاى من و پرسش هاى شما
آيا اين يافته ها از همه كتاب هاى موجود در آمازون به دست مى آيد؟
اين نخستين پرسشى بود كه پس از به دست آوردن نخستين نتاج به ذهن من خطور كرد و احتمالا الان هم به پرسش شما تبديل شده است .
براى اين كه پاسخ اين پرسش را به دست آورم كمى بيشتر تحقيق كردم و به اين جا رسيدم:
آمازون براى راه اندازى اين سرويس جستجو در متن كتاب ها, يك پايگاه داده رسانى ساخته و درآن 33 ميليون صفحه ازبيش از 120000 كتاب را قرار داده است.
و سپس پرسش بعدى كه در ذهنم شكل گرفت اين بود كه آمازون كتابفروش از كجا متن اين 120000 كتاب را به دست آورده و آيا با توجه به كپى رايت اصلا حق دارد كتاب هاى ديگران را در معرض جستجو قرار دهد؟
و جواب هاى اين پرسش را , هم يافتم:
190 ناشر از طرح آمازون براى راه اندازى سرويس جستجو در متن تاب ها حمايت كرده اند و در واقع مجوز استفاده از كتاب هايشان را به آمازون داده اند در ميان اين ناشران نام غول هايى چون Random House و Simon and Schuster هم به چشم مى خورد.
همان نكته اول
گفتم امواج اين انقلاب تازه ديجيتالى به زودى بنيان بسيارى از عادات و رويه هاى آموزش , پژوهش و نشر را دگرگون خواهد كرد. آموزش , پژوهش و نشر همه از اين انقلاب تاثير خواهند گرفت. فقط اندكى به تاثيرات اين ماجرا بر نحوه آموزش و تحقيق فكر كنيد و نحوه پايان نامه نويسى و رساله نويسى و كمى فكر كنيد به اين نكته كه چطور يك كتابفروشى چنين سريع به يك كتابخانه زنده و آنلاين تبديل مى شود وچه زود حتى فرداى در اموز ماندگان را به ديروز تبديل مى كند.
