مدیرعامل پیندو: کسب‌وکارهای سنتی باید فعالیت در حوزه اقتصاد دیجیتال را شروع کنند
مدیرعامل پیندو اعتقاد دارد اقتصاد دیجیتال یک انقلاب، شبیه به انقلاب صنعتی است و تأکید دارد که کسب‌وکارها چاره‌ای ندارند جز اینکه وارد آن شوند. اشرف‌زاده با ابراز امیدواری نسبت به آینده خوب اقتصاد دیجیتال در ایران، باور دارد موانعی بر سر این راه وجود دارد که موجب شده است که این حوزه همگام با نرخ ضریب نفوذ اینترنت، رشد نکند.
«نیما اشرف‌زاده»، مدیرعامل پیندو، در گفت‌وگو با برنامه رادیویی بارکد، درباره اقتصاد دیجیتال در ایران گفت: «شروع اقتصاد دیجیتال در ایران از اوایل دهه 80 اتفاق افتاد. در اواخر دهه 80 هم با روی‌کارآمدن پلتفرم‌های نیازمندی، بزرگ‌تر و کامل شدن فروشگاه‌های اینترنتی، اقتصاد دیجیتال ایران مسیر بلوغ خود را آغاز کرد.»
او با اشاره به فرصت‌های موجود در اقتصاد دیجیتال گفت: «همه باید فعالیت در حوزه اقتصاد دیجیتال را شروع کنند یا حداقل از امکانات این حوزه در کسب‌وکارهایشان استفاده نمایند. اگر تا قبل از کرونا، اکوسیستم حوزه اقتصاد دیجیتال به بلوغ بیشتری رسیده بود و اعتماد کافی نسبت به آن وجود داشت، به نظر من کسب‌وکارهای سنتی کمترین آسیب را در آن زمان می‌دیدند؛ البته که همین امروز هم دیر نیست. تعجب می‌کنم از بعضی کسب‌وکارها که هنوز هم به فروش اینترنتی اعتقادی ندارند. این درحالی است که فروش اینترنتی پیچیدگی خاصی ندارد و کسب‌وکارهایی که سرمایه لازم را ندارند، می‌توانند از پلتفرم‌های موجود برای شروع کار خود استفاده کنند.»
مدیرعامل پیندو اقتصاد دیجیتال را یک انقلاب، شبیه به انقلاب صنعتی می‌داند: «بنابراین ما چاره‌ای نداریم جز اینکه وارد آن شویم و مطمئنم آینده خوبی در این حوزه برای ایران رقم خواهد خورد.»
اشرف‌زاده به کسب‌وکارهای سنتی یا کسانی که هنوز وارد این حوزه نشده‌اند، پیشنهاد کرد که با بهره‌گیری از مشاوران این حوزه، شرکت در دوره‌ها، داشتن مطالعه و دیدن نمونه‌های موفق دنیا، وارد حوزه اقتصاد دیجیتال شوند و تأثیرات آن را بر کسب‌وکارشان ببینند؛ زیرا به باور او، ویژگی اصلی کسب‌وکارهای دیجیتال تأثیرات گسترده و زودهنگام آن است.
موانع بر سر راه رشد اقتصاد دیجیتال
اشرف‌زاده با تأکید بر اینکه ضریب نفوذ اینترنت و گوشی‌های هوشمند در کشور ما زیاد است، اعتقاد دارد اقتصاد دیجیتال ایران همگام با نرخ این ضریب رشد نکرده است:
«مسائل زیادی در این حوزه وجود دارد که می‌توان آن‌ها را به سه بخش تقسیم کرد. بحث زیرساخت‌ها، بحث کسب‌وکارها و بحث تجارت الکترونیک. در هریک از این بخش‌ها چالش‌ها و موانعی وجود دارد که مانع رشد کسب‌وکارهاست و شیب رشد در یکی‌دو سال گذشته را کُند و در برخی از کسب‌وکارها متوقف یا منفی کرده است.»
به گفته مدیرعامل پیندو، مهم‌ترین و اصلی‌ترین زیرساخت، درحقیقت اینترنت و پهنای باند مناسب برای کسب‌وکارهای اینترنتی است: «در سال‌های گذشته، ما در این بخش چالش‌های بسیاری داشتیم؛ چالش‌هایی که هنوز نیز وجود دارند و درحال دست‌وپنجه نرم‌کردن با آن‌ها هستیم؛ مثل صحبت از اینترنت طبقاتی که اخیراً مطرح می‌شود که من و کسانی که در حوزه اقتصاد دیجیتال فعالیت داریم، به‌شدت مخالف آن هستیم. دسترسی به اینترنت آزاد یکی از اصلی‌ترین مسائلی است که باید وجود داشته باشد تا یک کسب‌وکار دیجیتال بتواند به کار خود ادامه دهد.»
او چالش بعدی اقتصاد دیجیتال را مجوزها و رگولاتوری دانست و گفت: «در این رابطه هم مشکلات زیادی داریم. متأسفانه با وجود رشد زیاد کسب‌وکارهای دیجیتال در سال‌های گذشته، حاکمیت نتوانسته است همگام با این سرعت پیش برود و ما با یک عقب‌ماندگی در حوزه رگولاتوری مواجه هستیم که باید خیلی جدی به آن رسیدگی کنیم. به عنوان مثال، اگر یک فروشگاه اینترنتی در حوزه‌ای خاص راه‌اندازی شود، این چالش را دارد که آیا باید مجوز را از اتحادیه کسب‌وکارهای مجازی دریافت کند یا از اتحادیه سنتی هم باید مجوز بگیرد؟ درحال‌حاضر واقعاً با این مسائل به‌طور سلیقه‌ای رفتار می‌شود.»
آسیب‌های مهاجرت منابع انسانی
اشرف‌زاده در بخش دیگری از سخنان خود به چالش‌های موجود در حوزه منابع انسانی حوزه اقتصاد دیجیتال ایران اشاره کرد و گفت:
«طبق آمار دقیقی که از دو سال پیش از یکی از شرکت‌های این حوزه دارم، در بخش تکنولوژی 38 نفر از 50 همکار تیم تکنولوژی مهاجرت کردند که این امر موجب ازبین‌رفتن سرمایه‌های ملی کشور و نیز سرمایه‌های کسب‌وکار می‌شود؛ زیرا برای آموزش و پرورش این نیروهای متخصص هزینه پرداخت می‌شود تا به این نقطه برسند.»
او معتقد است یکی از موضوعاتی که مهاجرت را در بین نیروهای متخصص تکنولوژی افزایش می‌دهد، بحث اینترنت است: «زیرا این موضوع نیروها را برای دسترسی به منابع آموزشی و به‌روز نگه‌داشتن دانش خود، نگران می‌کند. چالش بعدی این است که ما به خیلی از آدم‌های بزرگ در دنیا برای بهره‌گرفتن از تجارب و مشاوره‌هایشان وصل نیستیم و این موضوع روز‌به‌روز سخت‌تر می‌شود.»
اشرف‌زاده باور دارد استفاده از تجارب نیروهای متخصص خارجی هزینهها را کاهش و تخصص نیروهای داخلی را افزایش می‌دهد: «بااین‌حال، متأسفانه درحال‌حاضر با توجه به نرخ دلار، اعزام نیرو به خارج از کشور تقریباً ناممکن است. درحال‌حاضر همه مجموعه‌ها به‌سمت پیداکردن استعدادها حرکت کرده‌اند، ولی موضوع مهم آموزش آن‌هاست. خلأ اصلی تجربه افرادی است که بتوانند به این نیروهای بااستعداد را آموزش دهند.»
او کسب‌وکارهای دیجیتال را به دستگاه‌های آدم‌پرور تشبیه کرد که انسان‌ها می‌آیند، پرورش داده می‌شوند و سپس پذیرش دانشگاهی یا پیشنهاد شغلی می‌گیرند و مهاجرت می‌کنند: «یکی از مواردی که باعث رشد اقتصاد دیجیتال در ایران شد، حضور سرمایه‌گذاران در این حوزه بود. اوایل دهه 90، مجموعه‌های مختلف سرمایه‌گذاری شکل گرفتند و یکی از کارهایی که انجام شد ورود سرمایه‌گذاران خارجی به کشور بود. آن‌ها نه‌تنها همراه خود پول وارد کشور کردند، بلکه دانش آن‌ها نیز وارد کشور شد.»
