دو ماه پس از تهدید گوگل مبنی بر متوقف کردن فعالیت‌اش در چین به بهانه سانسور اینترنت توسط دولت این کشور و حمله هکرهاي چيني به سرورهای گوگل، این غول اینترنتی سرویس جست‌وجویش را در این کشور موقف و کاربران چینی را به موتور جست‌وجوی بدون سانسورش در هنگ‌کنگ هدایت کرد.
نسترن صائبی
اين اقدام گوگل نشان دهنده تلاش این شرکت برای سرپیچی از اجراي قوانین دولت چین برای سانسور اینترنت است و باعث برانگیخته شدن خشم مقامات این کشور و در نتیجه فیلتر کردن موتور جست‌وجوی هنگ‌کنگ در چین شده است.
این در حالی است که شین‌هوا، خبرگزاری دولتي چین، بعد از این رویداد، به نقل از یکی از مقامات اداره اطلاعات مجلس این کشور نوشت: گوگل از زمان آغاز فعالیتش در بازار چین، با تن ندادن به فیلترینگ نه تنها به شرایط قراردادش پایبند نبوده، بلکه چین را نیز به حملات سایبری به سرورهایش متهم کرده است.
بنا بر گزارش رویترز، وزیر امور خارجه چین به تازگی اعلام کرده که دولت این کشور قصد دارد مورد گوگل را بر اساس قوانین حاکم بر این کشور بررسی کند. کین گنگ، سخنگوی وزارت امور خارجه نیز گفت که اقدام گوگل یک اقدام انزوا طلبانه آن هم از سوی یک شرکت تجاری است و اگر دیگران این امر را سیاسی جلوه ندهند، نمی‌تواند تاثیری روی روابط چین و آمریکا داشته باشد.
مقامات گوگل از دادن اطلاعات در مورد مذاکرات اخیر خود با مقامات چین سر باز زدند، اما اين مذاكرات را مصالحه آمیز خواندند. سرگئی برین، یکی از بنیانگذاران گوگل و مدیر ارشد بخش فناوری این شرکت اعلم کرد: ما دلایل کاملا منطقی برای خروج از چين داشتيم ولی اكنون نمی‌توانیم خیلی هم روی این تصمیم مطمئن باشیم.
با این حال، گرچه گوگل دیگر موتور جست‌وجوی خود را مطابق با خواست دولت چین سانسور نمی‌کند، در موتور جست‌وجوی هنگ‌کنگ نیز هنوز نمی‌توان به وب‌سایت‌های حساس از نظر پکن دست یافت. این بدان معناست که دولت چین همچنان تمام محتوای اینترنتی ورودی به کشور را فیلتر می‌کند.
به گفته يك مقام ارشد در گوگل که نامش فاش نشده، از دو هفته قبل گوگل تصمیم به خاموش کردن سرورهای google.cn در تاریخ 10 آوریل 2010 گرفته بود.
گوگل اگرچه اولین و محبوب‌ترین موتور جست‌وجوی اینترنتی در دنیاست، تنها ۳۰ درصد از بازار جست‌وجوی اینترنتی چین را در اختیار دارد و در مقابل بایدو، موتور جست‌وجوی چینی، ۶۰ درصد از این بازار را به خود اختصاص داده است. از همین رو تحلیلگران می‌گویند تصمیم این شرکت اثری فوری بر درآمدهای آن نخواهد داشت.
پیشینه گوگل در چین
گوگل چین در سال 2005 راه‌اندازی شد و تا چهارم سپتامبر سال 2009 با مدیریت کی- فو لی (Kai-Fu Lee)، مدیر اجرایی سابق مایکروسافت و بنیانگذار مرکز تحقیقات مایکروسافت در آسیا به کار خود ادامه داد. اما بعد از این تاریخ لی فعالیت‌اش را در این شرکت متوقف کرد.
دفتر گوگل در پکن قبلا در برج NCI قرار داشت و در اویل سال 2006 به پارک علمی در تسینگوا تغییر مکان داد. این دفتر، یک ساختمان 10 طبقه است.
خط زمانی فعالیت گوگل در چین را می‌توان به شش مرحله به اين شرح تقسیم کرد:
سال 2005: یک واسط کاربری چینی زبان برای سایت google.com راه‌اندازی شد.
سال 2006: راه‌اندازی صفحه جست‌وجوی google.cn با رعایت قوانین فیلترینگ چین
ماه مه سال 2009: چین دسترسی به سایت یوتیوب را که متعلق به گوگل است، مسدود کرد.
ماه ژانویه سال 2010: گوگل اعلام کرد که دیگر حاضر به اجرای فیلترینگ دولت چین نیست و قصد دارد فعالیت‌اش را در این کشور متوقف کند.
ماه فوریه سال 2010: بررسی‌ها نشان داد که نفوذ به سرورهای این شرکت از سوی هکرهای چین انجام شده است.
23 ماه مارس سال 2010: گوگل مسیر جست‌وجویش را به سایت سانسور نشده‌اش در هنگ‌کنگ تغییر داد.
به طور کلی می‌توان گفت که دولت چین قبلا از گوگل خواسته بود بر اساس قوانین موجود در چین در نتایج جست‌وجوی خود دست برده و محتوای مطالبش را مطابق با قوانین چین سانسور کند، اما گوگل تصمیم گرفت به جای حرف شنوی، سرورهای خود را از بزرگ‌ترین کشور دارنده کاربران اینترنت در جهان (بیش از 380 میلیون کاربر اینترنت) خاموش کند. رسانه‌های دولتی چین گوگل را متهم کرده‌اند که منظورش از تهدید به ترک، اهداف سیاسی پشت پرده‌ای است که گوگل و آمریکا دنبال آن هستند. برخی دیگر از رسانه‌های چینی خروج گوگل از چین را کم اهمیت جلوه داده‌اند و مي‌گويند بیشترین آسیب را خود گوگل خواهد دید.
خبرگزاری شین هوا در تحلیلی نوشت: قابل قبول نیست که گوگل بخواهد ارزش‌های خود را از طریق موتورهای جست‌وجویش به فرهنگ والای چین تحمیل کند و اینکه گوگل قصد دارد با تصمیماتش قوانین چین را عوض كند، حرکتی مسخره بیش نیست!
اما گوگل پس از حملات ماه ژانویه به سرورهايش اعلام کرد بحث سانسور مطالب توسط گوگل به دستور دولت چین عملی نیست. چین هم معتقد است حركت گوگل سیاسی است و با عناوینی مانند حقوق بشر قصد دخالت در امور داخلی چین را دارد.
رونامه چاینا دیلی هم نوشت گوگل با این کار اتاق کار کوچک خود را در چین از دست خواهد داد! دولت چین بارها به گوگل و شرکت‌های خارجی هشدار داده تا به قوانین داخلی این کشور احترام بگذارند وگرنه تحریم خواهند شد. این روزنامه در مقاله‌ای دیگر نوشت کاربران چینی از گوگل انتظار بازی سیاسی ندارند و این امر نتیجه‌ای عکس خواهد داد.
کارشناسان مستقل نیز حرکت گوگل را با توجه به بازار بزرگ اینترنتی چین حرکتی بچه گانه می‌دانند که در نهایت دودش به چشم خود گوگل رفته و بازنده بزرگ این ماجرا خواهد شد و از طرف دیگر، برنده اصلی میدان را بایدو بزرگ‌ترین شرکت جست‌وجوگر چینی می‌دانند که بیش از 60 درصد بازار چین را در اختیار دارد.
تغيير لوگوي وب‌سايت هنگ‌كنگي گوگل
آخرین اخبار از ماجراي گوگل و چين نشان می‌دهد که نام چيني گوگل كه از سال 2006 نماد حضور اين غول اينترنتي در چين بوده است، از وب‌سايت هنگ‌كنگي اين شركت برداشته شده است.
لوگوي www.google.com.hk از Gu Ge كه ترجمه چيني واژه گوگل است، به گوگل Zhongguo كه در زبان چيني به معني گوگل چيني است، تغيير يافت.
اين تغيير نام كمتر از يك هفته پس از اختلال سرويسي صورت گرفت كه گوگل فايروال تحت كنترل دولت چين را عامل آن خوانده است. سخنگوي گوگل در هنگ كنگ در اين زمينه اظهار نظري نكرده است.
اين شركت اينترنتي آمريكايي در 30 ماه مارس اعلام كرد فايروال تحت كنترل دولت چين از انجام جست‌وجو توسط كاربران اين كشور در وب سايت هنگ‌كنگي گوگل ممانعت مي‌كند. كاربراني كه جست‌وجوهاي آنها شامل عبارت “المپيك پكن” و “متروي پكن” است، پيام‌هاي خطا دريافت مي‌كنند.
منبع : فناوران
