نام نویسنده: عليرضا کاشيان
بخش مقاله آى تى ايران – پس از مدتهاى مديد، بالاخره RIPE NCC تصميم گرفت که اولين جلسه منطقه‌اى خود را جهت کشورهاى خاورميانه در کشور امارت متحده عربى برگزار کند. اين جلسه در تاريخ 7 تا 9 دسامبر 2003 در شهر دبى و در هتل تاج پالس تشکيل شد و نمايندگانى از کشورهاى امارات، ايران، بحرين، کويت، عربستان صعودى، ترکيه، سوريه و اردن در آن شرکت داشتند. البته از آنجا که محل برگزارى جلسه در امارات بود، طبيعى بود که تعداد نمايندگان زيادى از امارات در اين جلسه شرکت کنند و به نظر مى‌رسيد دومين کشور از جهت تعداد نمايندگان شرکت کننده در جلسه، ايران بود چرا که حدود 13 نفر ثبت نام و عملا 8 نفر از کشور ايران حضور داشتند.
نمايندگان ايران از مرکز تحقيقات فيزيک نظرى، مرکز تحقيقات مخابرات ايران، امور ارتباطات ديتا، شوراى عالى اطلاع رسانى و دانشگاه صنعتى شريف و يکى از شرکتهاى خصوصى با نام پرسان در اين جلسه حضور داشتند.
از آنجا که قبل از حضور در اين جلسه، صحبتهاى پراکنده‌اى بر سر موضوعات کلى صحبت و محورهاى گفتگو، در برنامه اصلى جلسه در سايت Ripe Ncc قرار گرفته بود، تا حدى حدس و گمان بر سر منطقه‌اى شدن تصميمات RIPE در بخش خاورميانه ساده بود. من سعى مى‌کنم در ادامه، موضوعات و سخنرانى‌هاى ارائه شده در اين جلسه را بطور اختصار تشريح نمايم.
بنامه با سخنرانى مدير RIPE NCC بنام آقاى اکسل پاوليک، در صبح 7 دسامبر آغاز گرديد و سپس آقاى راب بلاکزيجل، مدير ارشد RIPE در ادامه، در مورد مديريت بين المللى بر منابع اينترنت سخنرانى نمود.
همچين ايشان در بخش دوم سخنرانى خود، توضيحات مکملى در مورد RIPE ارائه نمود. مجددا آقاى اکسل پاوليک در نيمه دوم، به تشريح RIPE NCC و تفاوت آن با RIPE پرداخت و سرويس هايى که RIPE NCC ارائه مى‌دهد را بطور جزء تشريح نمود. از آنجا که يکى از سخنرانان، به تازگى در برنامه گنجانده شده بود، برنامه‌هاى سخنرانى بعد از ظهر تا حدى تغيير يافت. در سخنرانى بعد از ظهر، آقاى کيس ميتچل در زمينه Exchange Point ها سخنرانى نمود و مزايا و معايب پيوستن سرويس دهندگان بزرگ همچون ISP هاى بزرگ را به يک سيستم متصل، به هم پيوسته و متحد را بر شمرد.
بلافاصله پس از سخنرانى ايشان، يکى از نمايندگان الاتصالات (شرکت مخابراتى امارات) که امتياز سرويسهاى اينترنتى در امارات را داراست (مشابه شرکت مخابرات ايران) شروع به سخنرانى در زمينه پيشرفتهاى امارات در زمينه Internet Exchange نمود و با ارائه نمودارها و آمارهاى مختلف، نشان داد که امارات در منطقه خاور ميانه، پيشتاز در اين قضيه مى‌باشد. سخنران بعدى آقاى فيليپ اسميس از شرکت معروف سيسکو بود که در مورد نحوه هدايت و مسيريابى اطلاعات در اينترنت بطور مقدماتى سخنرانى نمود. بطور کلى محور سخنرانى بر روى مسئله Routing متمرکز بود. بلافاصله پس از سخنرانى ايشان و طرح سوالات حاضرين جلسه، يکى از نمايندگان الاتصالات، در زمينه پيشرفتهاى امارات در جهت ايجاد تماسهاى پرقدرت اينترنتى در منطقه صحبت نمود و حتى لينکهاى مستقيم به ايالات متحده و همبستگى و طراحى بسيار موثر خود در کوتاه‌سازى مسيريابى اينترنتى را تشريح نمود. سپس نمودارهاى زيادى در مورد آثار سيستم جديد راه‌اندازى شده در اينترنت امارات را به نمايش گذاشت. در اين نمودارها در بعضى از مسيرهاى شلوغ، سرعت تا 20 الى 40 برابر افزايش يافته بود که جزئيات زيادى داشت. يکى از مسيرها که براى ارسال يک بسته داده به سانفرانسيسکو (در آمريکا) در نظر گرفته شد، کمتر از 4 هاب و 52 ميلى ثانيه بود که قبل از راه‌اندازى اين سيستم، 760 ميلى ثانيه بوده است. البته نقشه کلى تماسهاى اينترنتى و منطقه‌اى امارات به نمايش گذاشته شده بود که لينکهاى پرقدرت فيبر نورى دريايى در آن به چشم مى خورد.
سخنران بعدى، آقاى پاول ويلسون از APNIC بود که در زمينه طول عمر محدود و باقيمانده IPv4 صحبت نمود. نمودارهاى جذابى توسط ايشان به نمايش در آمد که گوياى درصد تخصيص IP به بخش خاورميانه و کشورهاى اروپايى بود. ايران در منطقه خاورميانه در اين نمودارها، جداى از ترکيه، جزو رده هاى دوم و سوم از نظر فعاليت و تخصيص IPv4 محسوب مى‌شد. در يکى از نمودارهاى نمايش داده شده، سطح تقاضا جهت IPv4 به نمايش در آمد که خود نشان مى‌داد در بازه سالهاى 1990 تا 2000 ميلادى بطور فزاينده‌اى درخواستها افزايش يافته است و هم اکنون RIPE NCC با دارا بودن بيش از 3500 مشترى در سرتاسر دنيا، چيزى در حدود 8/10 ميليون دلار در سال از طريق مشترکين خود درآمد دارد.
سخنرانى بعدى توسط آقاى اکسل پاوليک، مدير RIPE NCC صورت گرفت. ايشان در مدت کوتاهى با نشان دادن اسلايدهاى مختلف در زمينه وضعيت فعلى نسل دوم IP يعنى IPv6، حجم درخواستها و همچنين پراکندگى جغرافيايى IPv6 تا ماه دسامبر 2003 ميلادى را به نمايش گذاشت. البته کمر از 115 مشترى در سرتاسر دنيا خريدار IPv6 بوده‌اند و از کشورهاى پيشتاز در آسيا، چين مى‌باشد که حجم زياد کاربران، سطح اختصاص داده شده IPv4 را بطور کامل پوشانده و IPv6 به منزله راه نجاتى براى خروج از کمبود IPv4 براى چينى‌ها محسوب مى‌شود. در ادامه تعدادى از نمودارهاى ارائه شده توجه همگان را بخود جلب نمود.
در بخش خاورميانه، امارات متحده عربى از کشورهاى پيشتاز در جهت پياده سازى IPv6 بوده و رنج هاى کوچکى را بخود اختصاص داده بود. در بخش اروپا، درصد بسيار بالايى به کشور آلمان (چيزى حدود 40 درصد) اختصاص داده شده و اسرائيل در رتبه دوم قرار داشت که بسيار جاى تفکر داشت. کشورهايى همچون انگليس، فرانسه، فنلاند و سوئد نيز جزو کشورهايى بودند که هر کدام حجمى از IPv6 را در چند ماه گذشته به خود اختصاص داده بودند. پس از پايان سخنرانى، مجددا نماينده‌اى از الاتصالات اقدام به سخنرانى در مورد تحقيقات به عمل آمده در زمينه IPv6 در امارات نمود و نشان داد که چند مرکز تحقيقى در حال فعاليت بر روى IPv6 بوده و از آنجا که محل کنفرانس توسط سيستم بى‌سيم به اينترنت مجهز بوده و IPv6 در آن پياده سازى شده بود، بطور زنده رنج اختصاص داده شده به محل کنفرانس را به نمايش گذاشت و نحوه استفاده از آن را در پى سى‌هاى معمولى آموزش داد.
سخنرانى در ساعت 5 بعد از ظهر به پايان رسيد و پس از 3 ساعت استراحت، تمامى شرکت‌کنندگان به دعوت شهر اينترنتى دبى، توسط سرويس مخصوص براى صرف شام به آمفى تاتر شهر اينترنتى دبى منتقل شدند. به جد مى‌توان گفت که ميهمانى مفصلى براى حاضرين و احترام به شرکت‌کنندگان برگزار گرديد و همه شرکت‌کنندگان و حتى اعضاى RIEP که معمولا بطور ماهانه در کشورهاى متعددى در جلسات و ميهمانى‌هاى فراوانى شرکت مى‌کنند، از پذيرايى بديع و بى نقص، کاملا راضى بودند. همان شب آقاى راب بلاکزيجل که مدير ارشد RIPE مى‌باشد، بر سر ميز شرکت کنندگان ايرانى همراه با ما شدند و به همراه يکى ديگر از نمايندگان RIPE، شام را همراه با گفتگو بر سر مساله ايران صرف نموند.
در اين گفتگوها، به نظر مى‌رسيد که RIPE بسيار مايل است که دومين جلسه منطقه‌اى در ايران برگزار گردد چرا که چندين بار اين قضيه تکرار شد که چرا شما داوطلب برگزارى نمى‌شويد. البته صحبتهاى ديگرى توسط نمايندگان ايران بر سر مساله وضعيت اينترنت در ايران و همچنين درخواست کمک از RIPE براى برگزارى چند دوره آموزشى و حتى کمک به ايران در تهيه و اختصاص IP صورت گرفت. حتى بزودى جلسه آموزشى جهت دارندگان IP در ايران برگزار خواهد شد که در زمينه تعداد آموزگارانى که از RIPE به ايران سفر خواهند کرد و استقبال ايران و شرکتهاى ايرانى از اينگونه کلاسهاى آموزشى، صحبتهايى انجام شد.
روز وم، سخنرانى توسط آقاى دومينيک اسپراتلى از نمايندگان RIPE NCC برگزار گرديد و در زمينه سرويس ثبت نام و آمارهاى موجود مشتريان RIPE NCC اسلايدهايى به نمايش درآمد. سخنران بعدى خانم رومى کانيس از نمايندگان RIPE NCC بود که در زمينه کلاسهاى آموزشى و دوره‌هاى مختلف آموزشى RIPE NCC در کشورهاى مختلف صحبت نمود.
مساله جذاب اين بود که RIPE NCC بطور ادوارى در کشورهاى مختلف بطور ماهانه جلسات آموزشى و دوره‌هاى مختلف براى سرويس گيرندگان خود بعضا حتى با هزينه خود برگزار مى‌کند. سخنران بعدى آقاى اندرى رباچفسکى از نمايندگان RIPE NCC بود که در مورد K-Root Nameserver ها و طريقه عمل کردن آنها صحبت نمود و اطلعاتى در مورد طرح اخير جهت راه اندازى تعدادى Root Server در کشورهاى محتلف و درخواست کننده، ارائه نمود. پس از پايان سخنرانى ايشان، يکى از نمايندگان عربستان صعودى، پرسشى در مورد اينکه ايالات متحده هم اکنون عمده RootServer ها را در اختيار خود دارد و حتى مدتى بود که دامين‌هايى با پسوند عراق را با برنامه قبلى از NameServer ها پاک نموده است، مطرح نمود که مدير ارشد RIPE بر خود لازم ديد که براى پاسخ به ايشان به تريبون برود.
ايشان ابراز نمودند که شما کشورهاى عربى در حوزه خليج فارس، همواره فکر مى‌کنيد که اينترنت را يک نفر در يک جاى دور مثل عروسک خيمه شب بازى کنترل مى‌کند. نه! اين طور نيس. ايالات متحده درست است که بوجود آورنده و مبدا اصلى اينترنت است، ولى هم اکنون اين جامعه بين المللى است که بر روى سياستهاى کلى اينترنت تصميم‌گيرى مى‌کند و حضور چند RootServer در آمريکا به اين مفهوم نيست که شاهرگ اصلى اينترنت در چنگ آمريکا است. به نظر مى‌رسيد آقاى راب بلاکزجيل، با داشتن پيش ذهن از اينکه کشورهاى خاورميانه هميشه از پدر سالارى ايالات متحده در زمينه مديريت بر منابع اصلى اينترنت، مى‌ترسند و از آن بيم دارند، سعى در آرام نمودن و همچنين ايراد يک منطق جهانى بر روى مديريت اينترنت داشت. حتى ICANN که يک موسسه آمريکايى است و مديريت بر روى ثبت تمامى دامين‌هاى gTLD در نيا را دارد، به نظر ايشان، هيچ قدرت سياسى و يا منطقه بر آن مسلط نيست و توانايى تصميم‌گيرى يک جانبه را ندارد. با اينحال مجموعه گفتگو در جهت کاهش نگرانى کشورهاى عربى از خطر تسلط آمريکا بر روى جامعه اينترنت آينده بود.
نهار در روز دوم، در هتل تاج پالس (محل برگزارى اجلاس) به حمايت شرکت Flag Telecom برگزار شد که شرکت Flag Telecom از جمله شرکتهايى است که هم اکنون با شرکت مخابرات ايران قراردادى در زمينه اتصال ايران به اينترنت از طريق امارات داراست. اين فيبر نور در داخل خليج فارس به سمت امارات متحده عربى کشيده شده است. با اينحال به نظر مى‌رسد، پايدارى تماس با اينترنت از طريق لينکهاى Flag Telecom در ايران بسيار اندک است و چندين بار با قطعى مواجه شده است و به طبع آن بر روى سرويس اينترنت در کل کشور تاثير منفى داشته است.
در بعد از ظهر روز دوم، 4 سخنرانى از طرف نمايندگان کشورهاى عربى و نمايندگانى از کشور چين و سنگاپور ارائه شد. محور اين سخنرانى‌ها در مورد دامين‌هاى عربى و چند مليتى کردن ثبت دامينها بود. اين سخنرانى‌ها به نوبه خود بسيار جذاب بودند، با اينحال نکات ظريفى در آنها نمود داشت. به عنوان نمونه، عربستان صعودى که در اين زمينه مدتى است فعاليتهايى را انجام داده است، در حال تلاش براى ثبت پسوندهاى عربى و قانونى شدن آن از طرف ICANN مى‌باشد. به عوان مثال پسوندى به اين صورت بجاى COM پيشنهاد شده است :
التجاره. يعنى يک کاربر عرب، براى ديدن يک سايت عربى فقط کافيست عربى بلد بوده و عربى تايپ کند. دامين نمونه چنين است: التجاره.الاتصالات. يعنى شرکت الاتصالات با پسوند التجاره. چندين پسوند ديگر نيز پيشنهاد شده بود و چندين دليل بر اينکه چرا کشورهاى عربى بايد پسوندهاى عربى داشته باشند ارائه شد که به شرح زير هستند:
1- کشورهاى عربى زبان، مانند انگليسى زبانها، مايل هستند که به عربى بخوانند و تايپ کنند.
2- کشورهاى عربى حق خود مى‌دانند از استقلال زبان خود حفاظت کنند.
3- کاربران عرب، عربى تايپ مى کنند و نه انگليسي.
4- همه کاربران عرب دوست دارند که دامينها مربوط به زبان خود را داشته باشند.
5- زبان عربى زير و بمهايى دارد که زبان انگليسى از بيان آنها قاصر است.
البته نماينده عربستان صعودى، جزوه‌اى را تکثير نموده بود که بطور محدود در اين جلسه پخش شد. در اين جزوه، شرح فعاليتهاى عربستان صعودى براى دامين‌هاى عربى ذکر گرديده است. علاقه‌مندان مى‌توانند از طريق پست الکترونيک اين جزوه را از من دريافت نمايند.
در ادامه جلسه بعد از ظهر، نمايندگانى از چين و سنگاپور نيز سخنرانى کردند. نماينده سنگاپور که از شرکت i-DNS حضور داشت، پس از سخنرانى خود، با سوالات زيادى مواجه گرديد که پسخى براى عمده سوالات مطرح شده نداشت. شرکت i-DNS با يک طرح ابتکارى تا حدودى شبيه به طرح news.net که پسوندهاى جذابى همچون .mp3 را ارائه کرده بود، با طراحى نرم افزارى ويزه، اين امکان را ايجاد نموده است که پسوندهاى جديدى به زبانهاى مختلف به دنياى اينترنت وارد شوند. شما بايد اين نرم افزار را حتما بر روى PC خود نصب کنيد. سپس بسادگى دامين خود را در محل آدرس تايپ مى‌کنيد. اين نرم افزار به سرعت، نوشته شما را به يک دامين Ansi (انگليسى) تبديل مى‌کند و سپس آنرا به DNS Server ارسال مى‌کند. اين روش به نظر کارآمد و جذاب است ولى يک روش استاندارد و مورد پسند همگان نيست. به همين دليل گستردگى زيادى نداشته و بسيارى از کاربران نيز اين نرم افزار را بر روى PC خود نصب نمى‌کنند. نماينده چين نسبتا قوى‌تر در اين جلسه حاضر گرديد. او با ايراد اينکه در مدت 6 سال گذشته چه مراحلى را در پروژه تحقيقاتى خود طى نموده‌اند، اطلاعات منطقى و فنى‌ترى را به نمايش گذاشت. به نظر مى‌رسيد که چينى‌ها از طرحهاى عربستان و سنگاپور در زمينه بين‌المللى کردن اسامى اينترنتى، موفق‌تر و با تجربه‌تر بودند.
سخنرانى روز دوم پس يک نتيجه‌گيرى کلى از جلسات توسط مديريت RIPE NCC به پايان رسيد. همان شب، به ميهمانى شرکت الاتصالات، پذيرايى شام بر روى يک کشتى کوچک و قديمى، انجام شد و پس از شام، شرکت RIPE NCC با اهداى هدايايى به شرکتهاى پشتيبانى کننده از جلسات، از آنها قدردانى نمود.
روز سوم سمينار به دوره آموزشى RIPE NCC مربوط بود که به دليل محتويات آموزشى صرف، قابل بحث در اين گزارش مختصر نيست.
از نکات قابل توجه در اين جلسه، مساله بين المللى شدن اسامى اينترنتى و همچنين مساله تخصيص بازه هاى جديد IPv6 و همچنين منطقه‌اى شدن مشتريان RIPE بود. در حقيقت RIPE NCC تصميم دارد از اين به بعد، براى مناطق مختلف جهان، بطور جداگانه جلساتى برگزار کند تا از نزديک با مشتريان خود در آن منطقه به گفتگو بنشيند و سعى کند از اين طريق با جلب اعتماد بيشتر مشتريان خود در آن منطقه، بطور دقيق‌ترى مشکلات آنها را حل کند.
ما نيز اميدواريم، بتوانيم مجموعه تحقيقات موثرترى در مورد زبان فارسى در اينترنت و همچنين موضوعات مهم و جديدى همچون IPv6 را در کشور عزيزمان ايران شاهد باشيم.
علاقه‌مندان جهت کسب اطلاعات بيشتر از محتواى جلسات و يا دريافت فايلهاى مربوط به سخنرانى‌ها مى‌توانند با پست الکترونيک اينجانب تماس بگيرند.
