سرمایه،میثم لطفی:شاید این نام چندان آشنا نباشد اما «ناتان بی استابل فیلد» مردی بود که 100 سال قبل نخستین تلفن همراه جهان را ساخت. او یک قرن قبل موفق شد امتیاز انحصاری ابداع تلفن همراه خود را به ثبت برساند؛ البته او این امتیاز را 30 روز پس از آنکه «توماس ادیسون» نخستین مکالمه تلفنی را به انجام رساند ثبت کرد. تلفن قابل حمل «استابل فیلد» مانند تلفن های همراه مروزی از میدان های مغناطیسی استفاده می کرد اما شاید به دلیل اینکه بسیار بزرگ بود، هرگز رواج نیافت.
اگرچه این کشاورز اهل کنتاکی در فقر و گمنامی درگذشت اما اکنون پس از یک قرن سرانجام به عنوان نخستین مخترع تلفن همراه معرفی شده است. امروزه محبوبیت تلفن همراه بین مردم به قدری افزایش یافته است که برخی کاربران حاضرند برای خرید یک شماره رند چند میلیون دلار پرداخت کنند.
شرکت مخابراتی Qtel قطر چندی پیش با فروش یک شماره تلفن همراه به ارزش 75/2 میلیون دلار توانست نام خود را در کتاب رکوردهای گینس ثبت کند و گران ترین شماره تلفن همراه جهان را بفروشد. شماره همراه 6666666 در حال اضر گران ترین شماره تلفن همراه جهان محسوب می شود که پیش از این، گران ترین شماره 8888-8888 به قیمت 480 هزار دلار به فردی در چین فروخته شده بود. علاوه بر این، یک جواهرساز اتریشی به نام «پیتر آلیسون» نیز مدتی قبل گران ترین گوشی جهان را که مدلی از گوشی iPhone 3G است، تولید کرد. این جواهر ساز به قدری روی گوشی iPhone 3G جواهر به کار برد که قیمت آن به یک میلیون و 790 هزار یورو رسید. این مدل آیفون با استفاده از 18 قیراط طلای ناب زرد، سفید و سرخ ساخته شد. خطی از طلای سفید که تمام حاشیه این گوشی را در برگرفته بود، با پوششی از 138 برلیان از بهترین نوع الماس زینت داده شد و کلید اصلی هدایتگر گوشی نیز ز یک الماس کمیاب 6/6 قیراطی ساخته شد.
به هر حال باید توجه داشت تلفن همراه این روزها فقط یک وسیله ارتباط صوتی نیست و کاربردهای مختلف آن، از اتصال به اینترنت گرفته تا تماشای فیلم ها، خرید بلیت و انجام کارهای بانکی را تحت پوشش قرار می دهد و این مساله باعث شده است تمام اقشار جامعه به سمت آن جذب شوند. خدمات مختلف تلفن همراه از جمله مکالمه تلفنی، ارسال و دریافت پیامک و پیام های چندرسانه ای، دریافت اطلاعات از اینترنت، مکان یابی از طریق گیرنده جی پی اس، برنامه ریزی و مدیریت برنامه های شخصی، تجارت و بازرگانی، نظارت بر افراد از طریق امکان دسترسی فارغ از زمان و مکان و سرگرمی آفلاین و آنلاین به صورت گسترده در دنیا مورد استفاده قرار می گیرد و روزبه روز بر تعداد مخاطبان آنها افزوده می شود.
طبق آمارهای منتشر شده از سوی شرکت In-Stat، مشترکان تلفن همراه در سراسر جهان روزانه بیش از دو تریلیون پیام کوتاه ارسال می کنند و پیامک همچنان پرسودترین سرویس موبایلی در جهان باقی مانده است. مصرف کنندگانی که از پیام کوتاه استفاده می کنند، به طور
قابل توجهی مکالمات صوتی بیشتری نسبت به دیگر افراد انجام می دهند. همچنین مشترکان تلفن همراه آمریکایی علاوه بر اینکه برای خدمات ارزش افزوده پول بیشتری می پردازند، نسبت به دیگر افراد 25 درصد بیشتر برای گوشی های خود هزینه می کنند.
هم اکنون شمار مشترکان تلفن همراه در جهان به 5/1 میلیارد نفر می رسد که این رقم تقریباً یک چهارم کل جمعیت جهان را شامل می شود. برای جمعیت 295 میلیون نفری آمریکا حدود 180 میلیون تلفن همراه وجود دارد و با توجه به تعداد مشترکان تلفن ثابت می توان گفت 80 درصد ساکنان این کشور یک خط تلفن ثابت یا موبایل دارند و سن بیشتر افرادی که در 20 درصد باقیمانده جمعیت هستند، کمتر از 14 سال است. وجود شبکه مخابراتی پیشرفته و پرسرعت متشکل از فیبرنوری و ماهواره امکان ارتباط سریع، حتی کمتر از یک ثانیه را به هر کجای آمریکا و خارج از آن فراهم می کند. در کشور انگلیس نیز تعداد مشترکان تلفن همراه به 88 میلیون نفر می رسد و ضریب نفوذ تلفن همراه در این کشور 128 درصد است.
اما افزایش تعداد مشترکان شبکه تلفن همراه اپراتورها را وادار کرده است به منظور ارائه خدمات بهتر و گسترده تر، همواره در پی به روز کردن سیستم ها و زیرساخت های مخابراتی باشند و خدمات خود را با کیفیت بهتری در اختیار مشترکان بگذارند. بر همین اساس، آمریکا چندی پیش بزرگ ترین ماهواره تجاری دنیا را با هدف پوشش دهی تعداد بیشتری از مشترکان و ارائه خدمات بهتر و باکیفیت تر به هوا پرتاب کرد.
ماهواره TerreStar Networks که بزرگ ترین ماهواره تجاری دنیا محسوب می شود، اول ژوئیه 2009 زمین را به مقصد مدر زمین ترک کرد تا بتواند امکان ارائه سرویس های صوتی مبتنی بر نسل سوم خدمات مخابراتی(G3)، سرویس های اطلاعاتی و سرویس های ارتباطی را با کیفیت بهتر فراهم کند. این ماهواره که با نام1 TerreStar- نیز شناخته می شود، از ایستگاه فضایی اروپا در فرانسه پرتاب شد.
این ماهواره که بیش از 15 هزار پوند وزن دارد و برای ساخت و پرتاب آن بیش از 300 میلیون دلار هزینه شده است، 59 متر طول دارد و قرار است به بخش های مختلف آمریکا و کانادا از جمله آلاسکا، هاوایی، پورتوریکو و … خدمات خود را ارائه دهد. زمانی که این ماهواره در مدار خود در فاصله 22 هزار مایلی از آمریکای شمالی قرار گیرد، ارائه خدمات مخاباتی و شبکه ای خود را به شرکت های مختلف و مراکز مخابراتی آغاز می کند.
پیش از پرتاب این ماهواره شرکت TerreStar مذاکراتی را به منظور گسترش خدمات رومینگ با شرکت مخابراتی AT&T انجام داد. این شرکت هم اکنون در تلاش است با عرضه یک تراشه کوچک، امکان برقراری تماس های تلفنی ماهواره ای را از طریق انواع تلفن های همراه فراهم کند. قرار است در مرحله نخست، گوشی های هوشمند مبتنی بر سیستم عامل ویندوزموبایل از این تراشه بهره مند شوند و با پشتیبانی شرکت مخابراتی AT&T بتوانند نسل جدید خدمات ارتباطی از ماهواره TerreStar را دریافت کنند.
شرکت AT&T با استفاده از طیف باند مخابراتی دو گیگاهرتزی ای ماهواره در نظر دارد خدمات ویژه ای را در اختیار سازمان های دولتی، آژانس های ارائه دهنده خدمات ارتباطی به روستاها و کاربران تجاری قرار دهد.
به طور کلی سیستم ارتباطات همراه ماهواره ای، تماس های تلفنی و دیگر خدمات را از طریق ماهواره به کاربران انتقال می دهد و در اصل مکمل شبکه های تلفن همراه جی اس ام است. کاربرد تلفن همراه ماهواره ای عموماً برای نقاطی است که امکان پوشش ارتباطی با تلفن های معمولی برای آنها وجود ندارد. البته جز این، کاربران تجاری که به صورت دائم در سفر هستند نیز می توانند از خدمات تلفن های ماهواره ای بهره مند شوند. کشور ایران نیز موفق شده با پرتاب ماهواره ثریا این خدمات را در اختیار مشترکان خود بگذارد. تلفن همراه ماهواره ای ایران در حال حاضر
99 کشور را پوشش می دهد که بیشتر آنها کشورهای خاورمیانه، آسیای میانه، هند، شمال آفریقا و برخی کشورهای اروپایی هستند.
در ایران بهره برداری از اولین فاز شبکه تلفن همراه مرداد سال 1373 در تهران و با استفاده از 176 فرستنده و گیرنده در 24 ایستگاه رادیویی و با ظرفیت 9200 شماره آغاز شد. به دنبال استقبال غیرمنتظره مشترکان از این شبکه، شرکت مخابرات ایران
در صدد گسترش پوشش آن از تهران به کل کشور برآمد؛ به طوری که سال 1374 تعداد تلفن ها به 15907 شماره افزایش یافت و افزون بر تهران، شهرهای مشهد، اهواز، تبریز، اصفهان و شیراز نیز
زیر پوشش شبکه تلفن همراه قرار گرفتند. گسترش شبکه ارتباطات سیار در سال های بعد نیز ادامه یافت و در سال 1375 علاوه بر شهرهای یادشده 28 شهر دیگر به این شبکه پیوستند ضمن آنکه تعداد تلفن های عرضه شده در این سال به 59967 شماره و در پایان سال 1382 به سه میلیون و 449 هزار و 878 شماره رسید.
